Ouderschapsexamen oplossing voor problemen met opvoeding?

Steeds meer ouders zitten met de handen in het haar. De supernannies, opvoedbijbels en dito bladen, die elkaar vaak ook tegenspreken, zijn niet aan te slepen. Is een cursus opvoedkunde voor ouders een goed idee?

Het belang van opvoeden
Het kind is de vader (of natuurlijk moeder) van de volwassene is een bekende uitspraak. Veel karaktertrekken zijn aangeboren, maar hoe deze karaktereigenschappen zich ontwikkelen, wordt voor een belangrijk deel bepaald door de opvoeding. Ook zijn er veel karaktertrekken niet aangeboren, maar aangeleerd, of ontwikkelen zich emergent. Kortom: de eerste levensjaren van een kind zijn belangrijk, en hierbij zijn de ouders, vooral de moeder, de belangrijkste factor. Het is zelfs zo, dat de intelligentie van het kind de eerste paar jaar het beste voorspeld kan worden door naar het IQ van de moeder te kijken.

Wie moeten leren om kinderen op te voeden?
Wanneer iemand ouder wordt, of een ouderrol krijgt, is niet te voorspellen. Er zijn tienermoeders (en ~vaders) en ook onverwachte zwangerschappen, ondanks de alomtegenwoordigheid van pillen, condooms en spiraaltjes. Ook kan een niet-ouder een relatie krijgen met een alleenstaande ouder, waardoor hij of zij toch een ouderrol krijgt. Kortom: het lijkt een verstandig idee om iedereen voor te bereiden op het leven als opvoeder. Dit zal kinderloze mensen ook beter helpen om mensen met kinderen, en kinderen in het algemeen, te begrijpen. Ook zullen meer mensen nadenken over het krijgen van kinderen, en de gevolgen die dat op hun leven zal hebben.

Wat zouden ouders moeten leren?
Ik ben zelf kinderloos, al heeft mijn vriendin kinderen. Dit overzicht is dus verre van volledig, en vermoedelijk ook niet geheel foutloos. Ouders moeten m.i. leren, hoe ze om moeten gaan met een zwangerschap, bevalling en opgroeiend kind. Hierbij komt ook voeding voor kinderen. Kinderen hebben hoogwaardige voeding nodig met veel bouwstoffen, zoals eiwitten, vitamines, mineralen en belangrijke vetten zoals linolzuur en omega-3 vetzuren. In de praktijk betekent dat: veel vlees of vleesvervangers (eieren (aanbevolen), peulvruchten+granen in 1:2 verhouding), gekookte groente, vette vis of een andere bron van gezonde vetten en fruit. Veel ouders volgen een modieus of caloriearm dieet en laten hun kinderen mee eten. Het gevolg is dat sommige kinderen daardoor ondervoed raken. Kinderen houden erg van snoep en andere zoete dingen. Rond het vierde levensjaar slokt het zich ontwikkelende brein heel veel energie op: 43% van alle energie die het kind gebruikt. Zelfs bij een vijfjarige verbruikt het brein meer energie dan het veel grotere brein van een volwassene. Vermoedelijk verklaart dit mede de enorme verslaving aan zoetigheid van kinderen. De kunst is hier om de zoetigheid te verwerken in iets met veel gezonde voedingsstoffen, bijvoorbeeld fruit.

Vaak zijn er communicatiemisverstanden tussen volwassenen en kinderen. Het belangrijkste is dat kinderen weten dat de ouder onvoorwaardelijk van ze houdt. Kinderen hebben een wereldbeeld dat onbevangener, maar ook beperkter is dan dat als ze volwassen zijn. Kinderen hebben behoefte aan intellectuele prikkels, veiligheid en de befaamde rust, reinheid en regelmaat. Zorg dus dat het huis volhangt met allerlei dingen die de verbeelding en nieuwsgierigheid prikkelen. Heel belangrijk is dat ze leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen daden. Een probleem in het tegenwoordige Nederland is dat veel ouders nalaten duidelijke grenzen te stellen aan hun kinderen. Het gevolg hiervan is dat kinderen opgroeien tot vervelende, verwende en opdringerige volwassenen die weinig rekening houden met anderen. Een pak slaag of corrigerende tik, vroeger een geliefde opvoedmethode, is tegenwoordig wettelijk verboden. Opvoeders moeten dus hun toevlucht zoeken tot andere methoden, zoals de befaamde time-out en dergelijke.