VPRO Tegenlicht – Gaten in de markt

De crisis laat de falende macht van de markt zien. De consument wordt weer burger en ontwikkelt initiatieven waarbij persoonlijk contact, samenwerking en overzichtelijkheid voorop staan. Een nieuw Nederland daagt.
Lees verder op de website van VPRO Tegenlicht.

Bekijk de video in andere formaten.
 

In deze afleveringen komen o.a. de volgende initiatieven aan bod.

-) www.thuisafgehaald.nl
Thuisafgehaald maakt het mogelijk om je kookkunsten te delen met mensen bij jou in de buurt. Of je nu culinaire hoogstandjes maakt, of macaroni met kaas… hier kun je je maaltijd delen met je buren. Geen zin om te koken? Kijk hier wat er aangeboden wordt en je hebt zo iets lekkers op je bord. Ga ook op culinaire ontdekkingstocht in je eigen buurt!
Deel, proef en geniet!

-) www.wehelpen.nl 
WeHelpen.nl is opgezet als een marktplaats met slimme functies voor het vinden en verbinden, organiseren en delen van hulp, aangevuld met gerichte informatie aan hulpverleners en hulpbehoevenden. De hulp wordt beloond met credits, die u kunt doneren aan een ander of aan het WeHelpen-fonds, kunt besteden aan de mensen die u helpen of lokaal kunt verzilveren.

En wat niet in de Tegenlicht aflevering voorbij kwam maar wat ook interessante initiatieven zijn:

-) www.spullendelen.nl
We hebben allemaal wel spullen op zolder, in de garage of in een boekenkast liggen die we niet zo vaak gebruiken. Vaak hebben we ook dezelfde spullen. Dat kan veel slimmer! Via spullendelen.nl kun je spullen lenen en uitlenen aan je buren, vrienden, collega’s en bijvoorbeeld je sportclub. Word daarom lid en voeg de spullen toe die je uit wilt lenen. Bepaal zelf wie je spullen mogen lenen en begin met delen!

-) www.LETScontact.nl 
Een overzicht van de verschillende LETS kringen in Nederland. LETS staat voor “Local Exchange and Trading System”

Vrij vertalen we dit wel eens als “lokaal uitwisselings systeem”. Het ruilsysteem in deze vorm ontstond in een plaats in Canada waar op korte termijn de werkverschaffing en dus rechtstreeks de inkomsten van mensen wegtrok. Uit noodzaak gingen zij weer ruilen, maar dan wel op een eigentijdse manier. Nadien heeft het idee zich snel verspreid over de hele wereld.
Eva knipt mijn haar. Precies zoals ik het wil. Gewoon thuis in mijn keuken, terwijl we kletsen over LETS en andere ditjes en datjes. Dat bespaart me heel wat saaie bezoekjes aan het kapperssalon, een hoop tijd en een geforceerde babbel. Ik laat Richard wel eens genieten van een heerlijke maaltijd. Ik kook voor hem dan een extra portie. Voor mij geen werk en voor hem een aangename afwisseling. Richard tuiniert graag. Hij helpt samen met Theo bij Marko de tuin heraanleggen. Een zware klus als je het alleen wil doen, en een onvergetelijke dag met z’n allen. Diezelfde Marko kan dan weer goed sleutelen. Hij herstelt de fiets van Eva in een handomdraai.
Eva doet iets voor mij. Ik doe iets voor Richard. Richard en Theo helpen Marko. Marko doet iets voor Eva. Zo werkt LETS.

 

Het lijkt erop dat de samenwerkende lokale netwerken ook in Nederland telkens meer voeten aan de grond krijgen en zo een welkome aanvulling vormen op het huidige geldsysteem.

Aanverwante informatie en artikelen:
-) Website VPRO Tegenlicht – Gaten in de Markt
-) De opkomst van samenwerkende consumptie
-) Vertrouwen is de basis van de nieuwe economie

9 gedachten over “VPRO Tegenlicht – Gaten in de markt”

  1. Goede aflevering moet ik zeggen. Vroeger waren de meeste burgers veel meer zelfvoorzienend. Dat is later veranderd van burger naar consument en hierdoor is een grotere afhankelijkheid van de grote marktpartijen ontstaan. Nu zie je weer de tegenreactie dat de burger weer meer zelfvoorzienend begint te worden. De burger begint een klein beetje weer meer een producent te worden. Je schakelt daarmee de afhankelijkheid van de marktpartijen meer uit en hebt zelf de keten van productie tot consumptie in handen voor een bepaald product. Je eigen ‘mindset’ speelt hierin duidelijk een grote rol. Je ziet hierin ook weer de terugkeer naar de gemeenschapszin als tegenhanger van het individualisme die wellicht te ver is doorgeslagen.

    Je ziet verder duidelijk dat internet een essentiële rol speelt in al deze burgerinitiatieven. Online contact als verbindend element in plaats rechtstreeks contact. Blijkbaar durven we niet meer rechtstreeks de andere onbekende individu aan te spreken en zijn we het internet als verbindend medium nodig om elkaar weer beter te leren kennen.

    Verder gaat het ook om de juiste balans tussen individueel en samenwerken. En een woord wat ik duidelijk zie is vertrouwen. Vertrouwen wat we niet meer in elkaar hebben omdat we elkaar niet meer goed kennen. Internet kun je dan dus als middel gebruiken omdat te bereiken.  Je zou het ook wel als het coöperatief denken kunnen bestempelen waardoor vanzelf weer gemeenschappen ontstaan in tijden van crisis zoals nu. Misschien kun je de huidige crisis ook wel als een vertrouwenscrisis bestempelen.    

    Ik hoorde ook in deze aflevering een wethouder die als reactie op een presentatie van burger zei dat het volstrekt logisch en natuurlijk is. En dat is erg interessant die opmerking. Blijkbaar zijn de bestuurders van dit land het gevoel met de burger helemaal kwijt geraakt. De individualisering is dan niet alleen van toepassing op de burgers onderling maar ook tussen burger en overheid. Er kan inderdaad veel meer gebruik worden gemaakt van de kracht van de burger. Maar dan moet je als overheid wel het vertrouwen aan die burger durven te geven. Zoals in enkele initiatieven getoond in deze aflevering gebeurd. Zo te bezien is het volstrekt logisch en natuurlijk dat deze tegenbeweging er is gekomen op dit moment. 

  2. Totaal mee eens met de inhoud, sta ik helemaal achter! Maar waarom zo’n titel???
    De markt wordt juist hersteld, wordt dieper of breder. Nieuwe marktpartijen/alternatieven dienen zich (lokaal) aan. En er worden gaten geschoten in de monopoliepositie van de grote partijen. De markt kan weer ademen. Goede zaak.

  3. En vertrouwen is inderdaad een kernbegrip. Vroeger, in een dorp of buurt in de stad, kende iedereen elkaar. En iedereen wist wie men kon vertrouwen. Nu door de globalisering en verindividualisering is dat grotendeels verloren gegaan. Soms denk ik wel eens, zou het er ooit, met de hulp van het internet, van kunnen komen, om een soort van openbare vertrouwen-database te bouwen?
    Moeilijk misschien, en het risico dat het wordt overgenomen door niet te vertrouwen personen (of erger corporaties…) Maar niettemin een interessant idee.

    1. He Robert, 

      De dame in de TED talks in deze twee artikelen gelooft dat internet dat idd kan doen. 
      -) De opkomst van samenwerkende consumptie
      -) Vertrouwen is de basis van de nieuwe economie 

      Je kunt als het ware globale netwerken bouwen en reputaties hebben die je opbouwt door persoonlijke contacten binnen die netwerken. Een beetje het beste van beide werelden, helemaal omdat je ook je consumptie kunt delen inplaats van tegen elkaar te concurreren. Internationaal bereik van het totale netwerk en je ontleent je reputatie aan de mensen waar je tot nu zaken mee hebt gedaan zodat mensen die voor eerst zaken met je gaan doen alvast een beetje een beeld hebben. 

      Ik ben zelf ook heel benieuwd hoe dit in de toekomst verder uitgebouwd gaat worden. En of haar voorspellingen uit zullen komen. Lijkt me een wenselijke ontwikkeling in ieder geval.  

  4. Ik sta achter de inhoud van dit artikel, maar waarom wordt dit toegeschreven aan de falende macht van de markt? Het is juist vanwege de markt dat dit soort nieuwe initiatieven ingang kunnen vinden. Als we geen (gedeeltelijk) vrije markt zouden hebben, zouden dit soort initiatieven door hogerhand de nek worden omgedraaid.
    Maar al vaak wordt “de markt” als synoniem gebruikt voor “neoliberalisme” of ander onbehagen over ons huidige economische systeem, zonder dat schrijvers eigenlijk begrijpen wat de markt eigenlijk inhoudt.
     

    1. Dit gaat over een tegenbeweging, die de schadelijke effecten van de markt blootlegt en er een alternatief voor biedt. Ik denk wel dat dit alternatief alternatief blijft, ik heb wel eens iets geprobeert te ruilen, maar dat kon niet omdat het ruilsysteem eigenlijk alleen voor diensten werkt omdat gefabriceerde producten moeten worden afgeschreven in het kasboek.

      1. Julie, de markt op zich is niet schadelijk, de plek waar vragers en aanbieders samenkomen. Het gebrek aan markt, meestal doordat de grote partijen door de overheid worden beschermd (via regels vergunningen, licenties etc.), is het probleem. Precies zoals de documentaire aangeeft.
        En het is geen tegenbeweging maar een aanvullende beweging.

        1. Voor ‘markt’ hanteerde ik de definitie van Adam ;).
          En aanvullen betekent toevoegen, maar deze beweging geldt meer als vervanging, als beter alternatief, volgens de video, hoewel dit niet lukt voor alle sectoren.

Laat een antwoord achter aan Douwe Reactie annuleren