De Japanse zorgrobot RIBA-II aan het werk. Bron: Riken, Japan

Zorgrobots kunnen juist meer menselijkheid in de zorg brengen

Het knuffelgehalte van robots is laag en oudjes hebben vaak te lijden van eenzaamheid. Op het eerste gezicht is het dus dom om zorgrobots in te zetten in de ouderenzorg. Maar klopt dat wel?

Waarom zorgrobots?
Mensen zijn er lichamelijk niet op gebouwd om wezens te verzorgen die even groot zijn als zijzelf. De meeste mensen kunnen niet een gewicht, dat even groot is als zijzelf, comfortabel hanteren. Een ander probleem is dat handelingen als wassen of het verwisselen van luiers erg intiem zijn. Veel mensen vinden het niet prettig als een vreemde dat bij ze doet. Ook is het, om diezelfde reden, een weinig populair werkje. Robots kunnen in principe met bovenmenselijk grote kracht worden uitgerust, waardoor ze weinig problemen hebben met mechanisch zwaar belastend werk. Ook vinden mensen het niet erg vernederend om door een robot gewassen te worden.

De Japanse zorgrobot RIBA-II aan het werk. Bron: Riken, Japan
De Japanse zorgrobot RIBA-II aan het werk. Bron: Riken, Japan

Maar het menselijke contact dan?
Het beste is denk ik een menselijke verzorger met een robothelper. Het mooiste is als de menselijke verzorger ook echt lijfelijk aanwezig is en een soort bemiddelaar is tussen de oudere en robot. De oudere kan een gesprek hebben met de verzorger, terwijl de robot het huishoudelijke werk en de lichamelijke verzorging doet. Op termijn, als de robot zelfstandiger wordt, zal de rol van de menselijke helper evolueren als een soort coach, met filosofische bagage. Een typisch praatberoep dus.

Remote connections
Veel meer ouderen en hulpbehoevenden dan nu kunnen zorg krijgen, als de robots van een afstand worden aangestuurd door mensen. Op dit moment vinden veel mensen het al prettiger om met een psycholoog te chatten, dan onder vier ogen te praten. Voor ouderen waarbij er alleen behoefte is aan huishoudelijke hulp, kunnen robots zonder mensen ingezet worden. Bedlegerige ouderen kunnen met camera’s en grote schermen met elkaar en  bijvoorbeeld familie of vrienden communiceren. In feite gebeurt dat nu al massaal met bijvoorbeeld Skype. Internet geeft bedlegerigen nu al een wereld van mogelijkheden.

Exoskeletten: langer zelfstandig
Exoskeletten zijn een soort holle robots: ze versterken de bewegingen van de mens, die het exoskelet draagt. Voor ouderen en invaliden betekenen voldoend goede en gerieflijke exoskeletten terugkeer van de vrijheid die ze ooit op jongere leeftijd hadden. Met een exoskelet kunnen hulpbehoevende ouderen weer lopen, fietsen, huishoudelijk werk doen. Exoskeletten zijn zo krachtig dat ze nu ook steeds meer op bijvoorbeeld scheepswerven worden ingezet.

Telepresence-robots
In het kleine, dichtbevolkte Nederland en Vlaanderen nog weinig bekend, maar al meer ingeburgerd in Amerika zijn telepresence robots. Iemand kan thuis blijven en via een telepresence robot op een lokatie duizenden kilometers verderop rondkijken en spreken met mensen daar. Ook voor bedlegerige mensen is dit een uitkomst. Ze kunnen zo bijvoorbeeld op vakantie en dingen meemaken alsof ze er zelf zijn. Dit geldt dan alleen voor zicht en gehoor. Tastzin, smaak en geur moeten nog toegevoegd worden.

7 gedachten over “Zorgrobots kunnen juist meer menselijkheid in de zorg brengen”

  1. Het is ook mogelijke om emotionele banden met robots te hebben, net als met dieren of knuffels en andere voorwerpen. Bij robots is meer interactie mogelijk en zoiets als empathie kan worden ingeprogammeerd.

    1. Idd, lovotics noemen ze dat. De vraag is alleen of je die richting op wilt. Want óf de gevoelens van de robot zijn nep, en daarmee creëer je een leugen, en menselijk leed als de mens het doorziet, of de gevoelens zijn werkelijk en we hebben een mensachtig wezen gecreëerd, met alle bijbehorende ethische dilemma’s.

        1. Ik bedoel dat het niet te ver moet gaan, niet te intiem, geen liefde in het spel.
          Maar dat snapte je misschien al.

Laat een reactie achter