Het geloof is wijdverspreid. We leven in een tijd van ondergang, waarin Europa zal afzakken tot een derde-wereldgebied. Deze economische crisis is niets anders dan het natuurlijke gevolg van het verlies van de Europese dominantie op het wereldtoneel. Maar… klopt dit wel?
Europa op een na rijkste grote continent
De cijfers liegen er niet om. West-Europeanen behoren tot de best betaalde wereldburgers. Als we alle continenten, Antarctica uitgezonderd, vergelijken, zien we de volgende gemiddelde cijfers in grafiekvorm. De Europese cijfers worden weergegeven door de middelste staaf. Deze grafiek is gebaseerd op data van het IMF (2010). Klik voor een vergroting.
Dit is inclusief het arme Oost-Europa, dat ongeveer de rol speelt van het armoedige Mexico en Centraal Amerika in Noord Amerika. De economie, wat dit voorstelt weten overigens zelfs zogeheten economen niet, groeit in de rest van de wereld met gemiddeld zes procent per jaar, terwijl de groei in Europa beperkt blijft tot twee procent per jaar. De kloof wordt dus kleiner, vooral door de snelle groei in opkomende landen als China.
Medicijn gezocht
Volgens de meeste economen komt de economische crisis in Europa en de VS door teveel schulden en ineengestorte kredietbubbles. Hierdoor staan banken op omvallen. De enige oplossing volgens deze economen is deze schulden langzaam afbetalen, of nu extra schulden maken om daarmee de economie weer aan te jagen.
Volgens enkele andere economen is er wat anders aan de hand. De economische crisis in het westen, vooral in Europa, wordt volgens hen veroorzaakt door de verschuivende machtsverhoudingen in de wereld, die zich uiten in economische krimp hier en groei elders in de wereld. Volgens hen is dit een onvermijdelijk gevolg van de ontwikkelingen in de wereldeconomie en moeten we ons hierbij maar neerleggen.
Afscheid nemen van niet-bestaande “rijkdom”
De vraag is echter of dit zo is. De meest logische verklaring wordt gegeven door een kleine groep economen van de zogeheten Oostenrijkse School. Volgens hen is er domweg veel te veel geld gedrukt zonder dekking, dat nu voor onzinnige zaken wordt gebruikt. Dit geld ging bijvoorbeeld in onroerend goed en allerlei windhandel zitten. We hebben ons de afgelopen tien jaar rijk gerekend, maar staken onszelf in werkelijkheid steeds meer in de schulden. We zullen daarom afscheid moeten nemen van dat deel van onze rijkdom, dat het resultaat is van windhandel. Is dat gebeurd, dan blijft er nog genoeg interessante waar over waarmee we de rest van de wereld kunnen bedienen. We beschikken namelijk over een aantal interessante voordelen.
Europees geheime wapen: culturele en technische diversiteit
Daarvoor moeten we niet onze kip met gouden eieren slachten: de Europese culturele en regionale diversiteit, zoals Brussel nu wil. Omdat Europese markten klein en gespecialiseerd zijn, ontwikkelen Europese bedrijven veel maatwerk en zijn cultureel vaak erg flexibel. Een andere enorme stommiteit zou het zijn om onze sociale voorzieningen terug te brengen tot het erbarmelijke Amerikaanse peil, zoals de internationale bankiers willen. Wel moeten we deze slimmer en effectiever maken: werken moet altijd lonen en zelfs een klein beetje werken moet lonender zijn dan nietsdoen. We moeten alleen samenwerken waar dat nuttig is. Dit punt is nu al bijna overschreden.
Stop de verstikkende patenten
Of onze industrie laten verstikken door patentwetgeving, zoals de Amerikanen nu proberen. We moeten in Europa technische creativiteit weer belonen. Middelgrote familiebedrijven en arbeiderscoöperaties, of NV’s met krachtige beschermingsconstructies om hedge funds te weren, zijn hiervoor de beste werkomgeving. We moeten ons geen lor aantrekken van frivole patenten en in plaats daarvan waardevolle technische geheimen als ’trade secrets’ behandelen. Dit is voldoende bescherming. Bedrijven den dat nu ook al. Als de Amerikanen hun eigen industrie de nek om willen draaien moeten we ze dat beleefd afraden, maar uiteindelijk is het hun eigen keuze. Wij moeten deze fout niet maken. Wij kunnen onze Amerikaanse medestanders steunen, door te laten zien dat een patentarm of patentloos systeem succesvoller is dan een patentsysteem.
Europa heeft schulden gemaakt. Â Niet alleen op landniveau, maar ook op micro niveau. Â De huizenmarkt en de aandelenmarkt heeft in de jaren 90 als vliegwiel gewerkt voor de Europese economie en werkt nu als rem op onze economie. Â Door de naderende vergrijzing is er ook niet veel zicht meer op economische groei. Â Er is dus alle reden om terughoudend te zijn.
Europa heeft 5 eeuwen lang de toon aangegeven (de laatste eeuw met behulp van de VS) maar die tijd is nu voorbij.  Opkomende economieen nemen onze rol over.  Wat ons rest is niet een bijrol, maar een gedeelde rol.  Om dat te bereiken zullen de Europese landen moeten samenwerken en de economie herstructureren.  In dat proces zijn  we volop belandt.  Of we dat nu ontkennen of niet.
Het wachten is tot de gezichten allemaal dezelfde kant op staan.  En dat is het grote probleem in Europa.  Iedereen roept maar wat en om de haverklap zijn er wel weer ergens verkiezingen of ligt er iemand dwars.  Kennelijk gaat het toch nog altijd te goed met Europa….Â
Ik zie niet zoveel redenen om optimistisch te zijn over Europa en dan met name de Euro zone. Denk bijv. ook aan de vergrijzing.
Ik vraag me af hoe het ideaalbeeld van een innovatieve kenniseconomie past bij de realiteit van een bevolking waar dementerende bejaarden een steeds groter deel van uitmaken.
Verder biedt de politiek geen enkele oplossing voor wat voor probleem dan ook.
Aardig leesvoer:
“Trade-Off”: A Study In Global Systemic Collapse
http://www.zerohedge.com/news/trade-study-global-systemic-collapse
Er is een existentiële crisis in het centraal-zenuwstel en het kloppend-hart van het Westerse Monetair-systeem.
Dat laatse genoemde existentiële crisis, leidt tot een repeterende-breuk van verval; in twee gestelde richtingen.
De eerste genoemde existentiële crisis leidt er toe, dat men het bestaan van zowel de Centale-zenuwstelsel als het bestaan van het kloppend-hart van het Monetair-systeen van het westen niet meer kan herinneren.