Grieks referendum zeer verstandige beslissing

Papandreou krijgt de politiek van heel Europa over zich heen voor het uit willen schrijven van een referendum. In plaats van hem te verketteren, zouden andere Europese politici respect voor zijn wijsheid en politieke meesterschap moeten hebben.

Vertrouwen Grieken in de overheid is nul
Jarenlang financieel wanbeleid, ingegeven door te hooggespannen verwachtingen van de Grieken, hebben het land op de rand van de afgrond gebracht. De overheid zal een aantal impopulaire maatregelen moeten nemen om het land er weer boven op te brengen.
De stabiliteit van een land hangt voor een belangrijk deel af van het vertrouwen dat de onderdanen in de overheid hebben. Is dit zeer laag, zoals in Griekenland, dan is het land vrijwel onbestuurbaar. Zeker als de regering controversiële beslissingen moet nemen zoals nu. Dit is het probleem waarmee Georgios Papandreou zit. Hij heeft voldoende mandaat nodig om een einde te maken aan jaren van potverteren. Wie zich nog de enorme demonstraties herinnert na de vrij beperkte bezuinigingen door het kabinet Lubbers in de jaren tachtig, kan zich wel indenken wat de gevolgen zijn van veel en veel zwaardere bezuinigingen bij een heetgebakerd volk als de Grieken. Kortom: Papandreou moest aan legitimiteit komen, en snel.

Papandreou dwingt Grieken tot duidelijke keuze: uit de euro of bezuinigen
Papandreou, een door de wol geverfde sluwe vos, zag deze situatie al langer uitkomen. Het land balanceert immers al twee jaar op de rand van de afgrond. We hebben gezien dat de Grieken er alles aan hebben gedaan hun hopeloze situatie iets minder hopeloos te maken. Het is nu in het belang van Griekenland dat het land een duidelijke keuze maakt.

Optie één is een failliet en uit de eurozone stappen. Hiermee zou het land in een klap van de schulden af zijn en de nieuwe munt flink kunnen laten devalueren, waarmee Griekenland het goedkoopste land van Europa zou worden. Wel zouden de Grieken dat in hun portemonnee merken. Dit is uiteraard de beste optie voor Griekenland. Voor houders van Griekse obligaties is dit uiteraard een beetje huilen, maar ze hadden dit van tevoren kunnen weten. Veel medelijden hiermee hoeven we niet te hebben. Papandreou heeft zich op deze situatie reeds voorbereid.

De tweede optie is dat Griekenland de draconische bezuinigingsmaatregelen uitvoert. Dit zal op korte termijn een rampzalig effect op de Griekse economie hebben. Op de langere termijn vliegen er veel ambtenaren uit (een zegen) en worden er veel verliesgevende overheidsbedrijven geprivatiseerd (idem). Stemmen de meeste Grieken voor deze optie, dan zal Papandreou het draagvlak hebben waarmee hij ze uit kan voeren. Stakers en relschoppers gaan hiermee in tegen de meerderheid van de kiezers en verliezen hiermee hun morele gezag. Politiek zit Papandreou zo op rozen.

Beslissing Papandreou verstandig, ook voor de rest van Europa
Kortom: met dit referendum schiep hij een win-win situatie, ook voor de rest van Europa. Hopelijk komt dit referendum zo snel mogelijk. Stapt Griekenland uit de euro, dan betekent dit het einde aan een lijdensweg. Er zullen verliezen zijn, maar deze zullen niet eindeloos doorgaan zoals nu. Misschien zal Italië volgen, maar Spanje is stabiel en transparant genoeg om zich met Europese hulp te kunnen herstellen. Zeker als er op grote schaal in zonne-energie geïnvesteerd gaat worden en Spaanse jongeren in het rijke noorden als gastarbeider aan de slag gaan. Bezuinigt Griekenland, dan betekent dit voor de rest van Europa dat de Griekse schulden niet afgeschreven hoeven te worden.

Uiteraard weten de Europese politici dit ook wel. Ze hebben alleen een hartgrondige afkeer van referenda. Die zouden hun eigen onderdanen wel eens op ideeën kunnen brengen.