Geen collegegeld meer maar examengeld

Op dit moment worden deeltijdstudenten en langstudeerders gestraft, terwijl een student ongestraft meerdere keren examen kan doen. Dat kan slimmer.

Nederland wordt steeds dommer
Een andere geliefde boekhoudkundige truc is het flink verhogen van het collegegeld. De filosofie er achter is vermoedelijk dat op die manier studenten worden geprikkeld om hun studie maar zo snel mogelijk af te raffelen. Het gevolg, wat we ook in diverse media lezen, is dat opleidingsmanagers, om hun studenten niet in de problemen te brengen, allerlei trucs toepassen om hun studie zo makkelijk mogelijk te maken. In feite is hierdoor het niveau van diverse studies ernstig gedaald. Kortom: Nederland wordt dommer.

Studenten in de klem
Studenten hebben nog minder keus. Ze zitten met een duivels dilemma. Ze moeten bijwerken om rond te komen (of zichzelf zwaar in de schulden steken) en moeten tegelijkertijd hun studie op tijd afronden om zo geen zware boete te hoeven betalen. Hierdoor is studeren steeds meer alleen mogelijk voor kinderen van rijke ouders. Erfelijke tweedeling dus. Hiermee keren we terug naar de negentiende eeuw, want een studie op academisch niveau is een voorwaarde voor gewilde baantjes.

Hoe moet het dan wel?
Studenten moeten zich geheel toe kunnen leggen op de studie. Dat lukt niet zonder een behoorlijke basisbeurs. In feite zou de invoering van een basisuitkering voor iedereen boven de achttien jaar met de Nederlandse nationaliteit  dit probleem effectief oplossen. Uiteraard moet er een stevige prikkel zijn voor studenten om te presteren en te excelleren bij hun studie. Een goede methode hiervoor is examengeld in plaats van collegegeld in te voeren.

Hoe zou examengeld kunnen werken?
Op dit moment (2012) betaalt een student per jaar tussen de €216 – €524 (MBO) tot maximaal 1713 euro collegegeld (HBO en universiteit;bachelor, master als sprake is van een eerste studie). Voor een masteropleiding betaalt een student per jaar een hoge € 6000-15 000 per jaar in het geval van een tweede studie of bij forse studievertraging.

Geen collegegeld maar examengeld
In feite kosten studenten die geen examens afleggen of niet aan onderwijs zoals werkcolleges, werkstukken of practica deelnemen, de universiteit niets. De Nederlandse universiteiten en HBO instellingen kunnen hun lesmaterialen digitaal ter beschikking stellen op internet, zoals bijvoorbeeld het vooraanstaande Amerikaanse MIT ook doet. Dit kan ook landelijk en centraal, of nog beter: in samenwerking met de Vlamingen, om nog meer te besparen.
Voor examens moet dan wel betaald worden. Je kan bijvoorbeeld denken aan een bedrag van veertig euro per studiepunt (40 studieuur), dat studenten terugkrijgen zodra ze de module halen. Een student die alles in één keer haalt kan zo in principe gratis studeren. Om fraude uit te sluiten moeten examens landelijk afgenomen worden in examencentra. Hiervoor kan het Open Universiteit systeem worden gebruikt.

Ook niet-studenten
Dit systeem kan je ook invoeren voor niet-studenten. Iedereen krijgt in zijn leven een maximum hoeveelheid studiepunten, bijvoorbeeld 250, dat de persoon kosteloos kan volgen. Wel moeten deelnemende personen over genoeg startkwalificaties beschikken om het onderwijs in kwestie te kunnen volgen.
Ik ken veel mensen in mijn omgeving met een niet afgeronde studie. Op deze manier kunnen ook zij hun studie afronden en een goede startkwalificatie halen. Hiervoor kunnen ze ook erkenning verworven competenties (EVC) gebruiken.