De onverkwikkelijke gang van zaken rond Marco Kroon toont de dubbelzinnige houding van de Nederlanders tegenover helden. Bron: Wikimedia Commons

Gezocht: held (m/v)

Een belangrijke reden waarom mensen nu ontevreden zijn is het ontbreken van de zin van het leven. Nederlanders zijn weinig zachtzinnig voor helden. Onterecht: iedereen droomt er diep in zijn hart van om held te worden.  Wordt het niet tijd de held weer in ere te herstellen?

De onverkwikkelijke gang van zaken rond Marco Kroon toont de dubbelzinnige houding van de Nederlanders tegenover helden. Bron: Wikimedia Commons
De onverkwikkelijke gang van zaken rond Marco Kroon toont de dubbelzinnige houding van de Nederlanders tegenover helden. Bron: Wikimedia Commons

De held als belichaming van culturele normen en waarden
Helden zijn mensen die groter lijken dan het leven zelf. Net als hun tegenhanger, de schurk, belichamen ze één kant van de menselijke conditie. Wat iemand een held maakt is de belichaming van de normen en waarden van de cultuur waarin de held leeft. Om die reden zijn helden in verschillende culturen ook vaak totaal verschillend van karakter. De Romein Titus Manlius Torquatus bracht bijvoorbeeld zijn zoon ter dood omdat deze orders niet op had gevolgd (ook al leidde dat tot een grote overwinning voor het Romeinse leger). Naar westerse normen zou deze zoon een held zijn geweest en de vader een rigide, gevoelsarme psychopaat. In de klassiek-Romeinse cultuur ging discipline boven alles, waardoor de extreme daad van Torquatus senior hem een heldenstatus opleverde. Er zit dus veel waarheid in de uitspraak: toon mij uw helden en ik toon u wat uw normen en waarden zijn.

Geen held maar geld
Opmerkelijk van het Nederland anno nu is de afwezigheid van duidelijke helden. De helden die er zijn, zijn omstreden. Een goed voorbeeld is de vermoorde politicus Pim Fortuyn, door één deel van de bevolking als held vereerd wegens zijn  onorthodoxe standpunten en manier van politiek voeren, door een ander deel verfoeid wegens de tweedeling en polarisatie die de man veroorzaakte. De militair Marco Kroon kreeg de militaire Willemsorde uitgereikt wegens moedig en kundig optreden tijdens de Afghanistanoorlog, maar raakte later in de problemen vanwege vermeend cocaïnegebruik, wat reden was voor defensie-ambtenaren hem zijn Willemsorde af proberen te nemen (dit terwijl cocaïnegebruik een victimless crime is). Klaarblijkelijk hebben we een nogal dubbelzinnige relatie met helden.

Dubbele moraal
Het gevolg is dat het voor Nederlanders niet duidelijk is wat er nou eigenlijk van ze verwacht wordt. Voor immigranten is dit probleem nog groter. Ze krijgen voortdurend te horen dat ze zich moeten aanpassen en moeten integreren, maar niet duidelijk is hoe of waaran. Moeten ze zich net zo klem zuipen als de Nederlandse jeugd, of net zo met overgave bezig met het principeloos zakken vullen en vervolgens het geld zo snel mogelijk weer verkwisten? Opmerkelijk genoeg is er onder de Nederlandse bevolking meer waardering voor één van de slechtst geïntegreerde groepen: de Chinezen. In tegenstelling tot de inboorlingen zijn de Chinezen spaarzaam, bescheiden, hardwerkend en meer ingesteld op doen dan op praten. Het lijkt er dus op dat de Nederlandse elite er twee sets moraliteit op nahoudt: een “progressieve” mentaliteit voor de bühne en een verborgen normen- en waardenstelsel waarmee mensen werkelijk worden beoordeeld.

Een geschikte held voor Nederland
Ik denk dat de Nederlandse elite op moet houden met haar zakkenvullen en werkelijk het goede voorbeeld moet geven. Bescheidenheid, hard werken en prestatie boven mooie woorden stellen. Geen cultuurrelativisme, maar deugden die voor Nederland, een vruchtbare lap voormalige  moerasgrond in een rivierdelta, bewezen hebben te werken. Ongeveer zoals de Duitsers de afgelopen jaren hebben gedaan. En afstand te doen van een andere historische erfenis: de baantjesjagerij van de Pruikentijd. Wat dat betreft is er een andere oude Romein, die als geschikte held kan dienen. Lucius Quinctius Cincinnatus deed onmiddelijk afstand van zijn autoriteit nadat de oorlog gewonnen was en keerde terug naar zijn bestaan als eenvoudige boer.

12 gedachten over “Gezocht: held (m/v)”

  1. Nou , we hebben toch wel wat helden gehad die je vast bent vergeten.
    Familie Tokkie ,Familie Flodder,De New Kids , Barbie en sterretje.
    Ze zijn niet aan te slepen de helden.

  2. Ik denk dat de meeste mensen vinden dat we het relatief goed hebben en dat we daarom geen helden meer nodig hebben, en mensen die dan nog de held uithangen als uitslovers worden gezien.
    Maar daar moet je mij niet bij rekenen dus ga me niet de les lezen.

  3. Misschien dat je klokkenluiders als helden kunt karakteriseren? Deze mensen leggen misstanden bloot en worden vervolgens uitgespuugd door de maatschappij.
    Goede daden lonen kennelijk niet. 
     

    1. Voor mij in ieder geval wel. Probleem met klokkenluiders is dat ze twee conflicterende waarden vertegenwoordigen: het volgen van principes versus loyaliteit aan de eigen groep. Daarom bestaat er zoveel agressiviteit t.o.v. klokkenluiders.

       

  4. De echte helden zijn degenen die niet in het voetlicht treden maar dagelijks hun heldendaden in stilte verrichten. Mantelzorgers in het algemeen, mensen bij de sos hulplijn, degenen die vereenzaamde ouderen en zieken troost bieden met hun stille hulp en aanwezigheid, etc. Voor mij zijn dit de ware helden en niet de snoeverige over het paard getilde ego’s van de Gordons, Cruyfs, poltici en andere bn’rs die  je in de media opgedist krijgt.

  5. Andre Kuipers is geen held volgens mijn maatstaven, alhoewel ik de man volop bewonder. (Je wordt op dit niveau alleen gekozen als je werkelijk de beste bent in je vak bent)
    Hij zou een held zijn geweest als daarboven iets misgegaan zou zijn en hij zijn stoeltje in de sloep afgestaan zou hebben aan iemand anders. Gelukkig is dat niet aan de orde geweest en kunnen we nog jaren genieten van de mans kundigheid en kennis. Mijn respect geniet hij ook zeker, omdat met een raket naar boven gaan, niet bepaald zonder risico is. Maar dan ben je nog steeds geen held. Wél iemand met lef.
    Een politieman (of vrouw) die in het ijskoude water springt om een drenkeling te redden: dat is een held. 
    Sorry, Andre. 

  6. De 1e Held is diegene die  in de huidige Politiek (), :
    -1  toegeeft dat de huidige Crisis een “Bankcrisis is en geen Economische!!
    -2 de oplossing  en deze is zo simpel als een  paperclip!!
    -3 de Wereld een dusdanige “Boost”‘ kan geven, zodat we weer in elkaar durven te geloven, i.p.v. we door in verschillende zaken te geloven elkaar argwanen of dood laten gaan!!

    Tjah , zo moeilijk is het niet!!!

Laat een reactie achter