Steve Bowers van Orion's Arm construeerde dit model van een Dysonschil in aanbouw.

Speurtocht naar Tweede Trap van Kardashev begonnen

De Keplermissie heeft reeds vele nog onontdekte exoplaneten opgespoord, maar je kan met de gegevens ook iets anders:  buitenaardse beschavingen opsporen. Astronoom Geoff Marcy kreeg een donatie uit een wel heel onverwachte bron om zijn non-mainstream onderzoek mogelijk te maken. Staan we op de drempel van het grootste nieuws denkbaar?

Steve Bowers van Orion's Arm construeerde dit model van een Dysonschil in aanbouw.
Steve Bowers van Orion’s Arm construeerde dit model van een Dysonschil in aanbouw.

Aliens zoeken
Zijn we alleen in het heelal? De enorme grootte van het heelal en de ontelbare hoeveelheid bewoonbare exoplaneten in het heelal maken dit onwaarschijnlijk. Het is echter vrijwel ondoenlijk om een buitenaardse beschaving die ongeveer even ver is gevorderd als de aardse, op te sporen. Voorbij enkele tientallen lichtjaren veranderen ook de radiosignalen van de aardse zendmasten in onbegrijpelijke signalen en als de afstanden toenemen, honderden tot duizenden lichtjaar, wordt zelfs dat ondoenlijk. De zaak verandert echter voor beschavingen die ons enkele honderden jaren of verder voor zijn. Althans, dat vermoeden onderzoekers, die met wetenschappelijke uitgangspunten naar buitenaardse beschavingen zoeken.

De vijf trappen van Kardashev
Als we de historie van onze eigen enigszins intelligente, maar weinig wijze soort raadplegen, valt op dat een toenemende ontwikkeling een toenemend energieverbruik oplevert. De Russische astrofysicus Kardashev gebruikte dit als uitgangspunt voor zijn model. Volgens zijn model (zie “De vijf trappen van Kardashev”) zijn er vier (of vijf) trappen, alle gerangschikt naar energieverbruik. Een Kardashev-I beschaving oogst alle energie die beschikbaar is op een planeet, Kardashev-II alle energie in een zonnestelsel, Kardashev-III oogst de energie in een compleet sterrenstelsel en Kardashev-IV alle energie in het waarneembare heelal. Sommige denkers veronderstellen dat er ook Kardashev-V beschavingen kunnen bestaan, beschavingen die ook de energiebronnen uit andere heelallen kunnen aftappen en hiermee kunnen overleven als hun oorspronkelijke universum ten onder gaat. Onze beschaving vangt maar een fractie op van alle beschikbare energie op aarde en is dus nog niet eens een Kardashev-I beschaving.

Dofgloeiende schil
Dergelijke beschavingen laten uiteraard de nodige sporen achter. Zo vinden we op aarde af en toe overblijfselen van verdwenen culturen. Hoe groter in omvang en hoe verder ontwikkeld deze beschaving was, des te omvangrijker zullen deze sporen zijn. Van een Kardashev-II beschaving, een beschaving die de energiebronnen van een compleet planetenstelsel af kan tappen, zullen de tekenen zelfs met een gevoelige telescoop waarneembaar zijn. Om alle energie van een ster te oogsten, moet je deze omgeven met zonnepanelen. Nadat de vrije energie gebruikt is, wordt de afvalwarmte uitgestraald. Een ster omringd door een Dysonschil van deze zonnepanelen is dus waarneembaar als een in het infrarood opgloeiende stofwolk of nevel.  Exoplanetenjager Geoff Marcy (zie dit vorige artikel) heeft nu een onderzoeksbeurs ontvangen van de Britse christelijke Templeton Foundation om Dysonschillen te vinden, aldus  Paul Gilster op Centauri Dreams, het nieuwsforum van de Tau Zero Foundation (een stichting die de mogelijkheden voor reizen naar andere sterren onderzoekt).

Als een ster omringd wordt door een Dysonschil zal dat gevolgen hebben voor het sterrenspectrum en de lichtsterkte. Er zal het nodige licht weggevangen worden, zodat de ster zwakker zal lijken te schijnen dan een ster van deze klasse. Marcy wil nu duizend door Kepler opgespoorde planetenstelsels onderzoeken op sporen van Dysonschillen. Ook wil hij laserbundels proberen op te sporen, omdat volgens hem lasers de meest effectieve methode zijn om boodschappen van het ene sterrenstelsel naar het andere te versturen.

Bron
Centauri Dreams (2012)