Iets snoeit de ontelbare miljarden potentiële plekken waar leven kan ontstaan terug. Wat is dat? Er is in ieder geval een naam: het Grote Filter.

Het Grote Filter: wacht ons de vernietiging?

Het meest opmerkelijke astronomische nieuws is de stilte. Hoe ver we ook kijken in het heelal, elk spoor van een buitenaardse beschaving ontbreekt. Klaarblijkelijk is er iets onbekends, dat voorkomt dat, zeg, sterrenstelsels massaal worden omgebouwd tot Kardashev-III beschavingen. De hamvraag: wat is dit Grote Filter?

De grootte van het waarneembare heelal
Het waarneembare heelal is groot. Verbijsterend groot. We kunnen op dit moment licht waarnemen van objecten die zich nu 46 miljard lichtjaar van ons hebben verwijderd (uiteraard stonden deze quasars en sterrenstelsels veel dichterbij ons op het moment dat het licht werd uitgezonden). Het volume van het waarneembare heelal, een bol met volgens schattingen in 2015, een doorsnede van 93 miljard lichtjaar, bevat naar schatting zo’n 1022 tot 1024 sterren. Elk van deze sterren kan in principe een planeet herbergen waarop zich leven kan vormen. Uit metingen van de satelliet Kepler weten we dat planetenstelsels verre van zeldzaam zijn en dat een grote fractie van de sterren een of meerdere planeten in de bewoonbare zone heeft. Zelfs als maar één op de miljard planeten leven heeft voortgebracht, zijn er ontelbare miljarden aardachtige planeten.

Exponentiële uitbreiding
Leven op aarde breidt zich snel uit. Een enkel eendenkroosplantje in een vijver zal verdubbeling na verdubbeling doormaken, tot de ruimte uitgeput is of totdat de groeiomstandigheden ongunstig worden. Dit geldt ook voor technisch geavanceerd leven, of dit nu een biologische soort is of een machinebeschaving. Er zijn geen fundamentele natuurkundige belemmeringen om de rest van de Melkweg, en naburige stelsels, te koloniseren. Alles wat je nodig hebt zijn snelle ruimteschepen en replicators, bijvoorbeeld een geavanceerde vorm van een 3D printer. Als deze replicerende ruimteschepen zich met 1% van de snelheid van het licht voortbewegen, voor een toekomstige beschaving (zoals de menselijke, over een halve eeuw of minder) een peulenschil, zou vanaf de aarde de gehele Melkweg in enkele miljoenen jaren geheel gekoloniseerd zijn.

Iets snoeit de ontelbare miljarden potentiële plekken waar leven kan ontstaan terug. Wat is dat? Er is in ieder geval een naam: het Grote Filter.
Iets snoeit de ontelbare miljarden potentiële plekken waar leven kan ontstaan terug. Wat is dat? Er is in ieder geval een naam: het Grote Filter.

De oorverdovende stilte
Het moge duidelijk zijn: is er eenmaal intelligent en technisch vaardig leven, dan is dit moeilijk te missen. In een relatieve oogwenk zal het de gehele Melkweg, of een ander thuisstelsel, overwoekerd hebben. Spoedig gevolgd door de rest van de cluster. Dit zou de nodige gevolgen hebben. Voor een geavanceerde beschaving is een planetenstelsel onpraktisch. Van een planeet als de aarde gebruiken we maar een paar honderd meter van de aardkorst. De rest van de massa van de aarde, laat staan van reuzenplaneten als Jupiter, is buitenbereik. Je kan veel meer woonruimte en, waarschijnlijk meer van toepassing, rekencapaciteit creëren als je alle planeten uit elkaar sloopt en van het materiaal een soort bolschil om je teerbeminde zon bouwt, een zogeheten Dysonschil. Deze zou het sterrenlicht verduisteren en alleen een doffe, infrarode gloed uitzenden. Nu is er een probleempje. Letterlijk alle sterrenstelsels die we kennen, zien er ‘natuurlijk’ uit. Er zijn geen Dysonschillen bekend. Natuurlijk weten we nog niet erg veel van het heelal, maar onze bestaande dode-heelal theorieën verklaren erg goed waarom het heelal is zoals het is. Kortom: het heelal is waarschijnlijk overweldigend dood. Iets sinisters moet er voor zorgen dat dat zo blijft. Dat sinistere is door de Zweedse filosoof Nick Bostrom het Grote Filter gedoopt. Waar ligt dit Grote Filter? In het verleden, wat ons overlevers zou maken met een heel heelal voor ons alleen, of in de toekomst, wat een vrijwel zekere ondergang zou betekenen? In vervolgartikelen zal ik proberen meer licht te werpen op deze vragen.

16 gedachten over “Het Grote Filter: wacht ons de vernietiging?”

  1. Beste Germen,

    Wist jij dat de toename van complexiteit welke leidt tot onze beschaving vrijwel lineair verloopt vanaf een punt dat er fossielen zijn? Wist je dat als je deze lijn doortrekt dat je uitkomt op een oorsprong van zo’n 13 miljard jaar terug?
    Eea. impliceert dat het proces wat leidt van waterstof wolken tot deze website ongeveer 13 miljard jaar nodig heeft.

    Verder laat jij je leiden door de verhalen van toename in energie verbruik en de verhalen over Kardashev.
    Allemaal verhalen waar jij vanuit gaat.
    Ik zou zeggen dat jij helemaal nergens vanuit moet gaan.
    Wij mensen willen telkens meer, het haast Bijbelse dogma van meer en vermenigvuldigen.
    Maar wie weet zijn er beschavingen die dat niet willen.
    Telkens weer legt men de meetlat van de Homo Sapiens ernaast.
    Telkens weer……………….!!!
    Voorbeeld is de onzinnigheid van een Dysonschil.
    Wat moet je in Godsnaam met de output van een gemiddelde ster?
    Antwoord: helemaal niets!!!
    a. Gaat het uit van onze huidige ideeën over energie verbruik.
    b. Gaat het uit van onze huidige ideeën over energie opwekking.
    Stel nou dat een beschaving door de ontsnappingssnelheid (nog) niet kan ontsnappen.
    Bijv. een hoog ontwikkelde beschaving op een super aarde met alleen maar oceaan.
    Of stel nou dat ze een duurzame richting hebben.
    Of stel nou dat ze een voor ons nog voor onmogelijk gehouden energiebron hebben.
    Of stel nou dat ze op een hele andere schaal opereren bijv. op quantum niveau.
    Of stel nou dat ruimte en tijd geen obstakels meer voor hen zijn.

    Probleem is dat wij nog maar net komen kijken en nauwelijks onze apengenen zijn ontstegen.
    Wij zijn niet meer dan intelligente en arrogante apen.
    Veel vragen zullen waarschijnlijk door kunstmatige intelligentie of een semi kunstmatige intelligentie als een cyborg worden beantwoord aangezien het a-priori weten buiten ons kenvermogen ligt.

      1. Gaarna want ik vind jou niet meer zo visionair lately…
        De website is niet meer wat het was en dat geldt helaas voor meer websites als Biflatie.
        Ik kan digitaal nergens meer terecht…

  2. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat wij toch de allerhoogste beschaving in het universum zijn. Of dat andere beschavingen die vergelijkbaar ver of verder zijn gekomen al lang geleden zijn verdwenen. Enz., enz.
    En een Dysonschil is wel erg hoog gegrepen. Hoeveel energie zou het wel niet kosten om planeten te slopen en weer op te bouwen als schil? En wat zouden de gevolgen zijn voor de zwaartekracht van de al bewoonde planeet? We worden ten slotte niet alleen in de bestaande baan om de zon gehouden door de zwaartekracht van de zon maar ook door de invloed van de andere planeten op ons plekje onder de zon!

  3. Beste Germen,
    Jammer dat je voorbijgaat aan duidelijke indicaties dat er buitenaards leven bestaat. Onnoemelijk veel UFO-waarnemingen, getuigenissen van capabele personen (astronauten, piloten, militairen etc.), signalen (zoals het Wow-signaal – er zijn er meer) en vrijgekomen documenten (bv het Cometa-rapport) onderstrepen dit vermoeden.
    Dus zeker geen oorverdovende stilte. Bediscussieerbaar? Zeker. Maar zeker geen oorverdovende stilte.

    En het werken met menselijke (of aardse) parameters is denk ik te kortzichtig; áls een beschaving ruimtevarend wordt, dán verovert het uiteindelijk de kosmos? (Beetje gechargeerd, maar hey.) Het is sowieso lastig het verloop van een buitenaards ras in te schatten omdat we geen referenties hebben, dat is logisch, maar om, bij gebrek aan ons soort (radio)signalen (wat overigens waarschijnlijk ook niet zo is), aan te nemen dat er niemand is? Erg kort door de bocht.

  4. Helaas denken wij, mensen in onze huidige fase en vorm, dat wij de meest ultiem geëvolueerde wezens zijn (net zo naïef als de middeleeuwse gedachte dat de aarde het letterlijke middelpunt van alles was) terwijl wij niet meer zijn dan de voorlaatste geevolueerden na de primaten. Nog steeds niet willen aan de gedachte dat er een stap vóór ons was van superieure wezens die tienduizenden jaren geleden de ‘simpele’ aarde, toen wij nog de schakel na de primaten waren, verlieten in hun geavanceerde bouwsels op zoek naar soortgenoten die elders in de diverse universa op zijn minst een zelfde ontwikkeling hadden meegemaakt.
    Aangezien onze blauwdrukken verwant zijn, verkeren wij thans in dezelfde fase van nieuwsgierigheid naar hen als zij tienduizenden jaren hiervoor. Hoewel onze fase nu nog primitief is te noemen in vele opzichten, komt er zeker een moment dat wij hen gaan volgen.
    Wijlen Wubo Ockels zei eens: als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt, dan merk je hoe nietig wij zijn en hoe weinig wij nog weten.
    En gelijk heeft hij, immers wij zijn niet eens nog in staat op een geavanceerde wijze een naburige planeet in ons zonnestelsel te bezoeken.
    Aldus zijn we verwant aan aliens, onze voorouders.

  5. Of wat ook een mogelijkheid is dat er al ontzettend lang al 10.000-en jaren andere beschavingen met een ruimteschip of kunstmatige intelligentie sondes langs de aarde zijn geweest, deze beschavingen zijn dan zwaar superieur aan ons op elk vlak aangezien ze met de snelheid van het licht kunnen reizen of een meervoud daarvan en zich dus ook makkelijk kunnen “cloaken” voor ons met zulke technologische superieuriteit en deze beschavingen zien ons als een barbaarse agressieve oninteressante levensvorm, zoals wij zelf bv neerkijken op insecten en zelfs op onze meest verwante soort de bonobo/chimpansee, die we uitmoorden en dierproeven op uitvoeren etc.., zeker als ze ons enige tijd bestudeerd hebben en dan de “kwaliteiten” van de mensheid zien/zagen, zoals oorlogen, onderdrukking, seriemoordenaars, necrofilie, incest, 2/3 van de wereldbevolking die in armoede leeft, drugskartels, organen handel, slavernij, etc.. wat nog het topje van de ijsberg is. Conclusie: een totaal barbaarse agressieve, egoistische gevaarlijke soort die je beter links kunt laten liggen en absoluut niet waardig acht om mee te communiceren

    1. Nee, wij worden al duizenden jaren bestuurd door psychopaten.
      Die lieden zonder empathie weet je wel.
      Eerst hielden ze ons eronder met religieuze fokprogramma’s en momenteel ben jij waarschijnlijk een loonslaaf van iemand ergens in de graaiende piramide.

      Jongeluy

      1. Machthebbers zijn mensen zoals wij. Alleen blijkt uit wetenschappelijk onderzoek keer op keer, dat mensen met een hoge sociale status hufteriger worden. Daarom moeten de machtsverschillen kleiner en moeten machtshebbers grondig gecontroleerd, bijvoorbeeld door de WOB te vervangen door het op internet zetten van alle overheidsdocumenten.

  6. We zijn zeer zeker niet alleen. Er zijn ook verschillende soorten interdimensionale wezens.
    We zijn ook niet de eerste. Enig idee waarom Mars de god van de oorlog wordt genoemd, waar het op gebaseerd is? ….Juist.

  7. @Muts, je klinkt anders wel als een muts hoor ;-)
    Er is geen bewijs van buitenaards leven en tot die tijd weten wij zeker dat wij er in ieder geval wel zijn.
    Waarschijnlijk ga je wel gelijk krijgen al vind ik dat een goedkope manier om jouw gelijk te behalen.

Laat een antwoord achter aan Germen Reactie annuleren