Een zaadcel bevrucht een eicel. Bij oudere vrouwen gaat dit moeizamer.

‘Ook oudere vrouwen kunnen nog kinderen krijgen’

De ontdekking van stamcellen in menselijke ovaria wijst erop dat nieuwe eicellen ook tijdens het leven worden geproduceerd. Dit betekent dat het in principe mogelijk is in de middellange toekomst ook oudere vrouwen kinderen te laten krijgen.

Een zaadcel bevrucht een eicel. Bij oudere vrouwen gaat dit moeizamer.
Een zaadcel bevrucht een eicel. Bij oudere vrouwen gaat dit moeizamer.

Biologieles klopt niet
Tot dusver werd gedacht (en ook op biologieles geleerd) dat vrouwelijke zoogdieren met een beperkt aantal eicellen worden geboren. Medisch onderzoeker Jonathan Tilly toonde in ieder geval in muizen aan dat dat onzin is. In 2004 ontdekte hij stamcellen voor eicellen in de eierstokken van muizen. De verrassende ontdekking volgde toen Jonathan Tilly en zijn team het aantal oöcyten – cellen die zich uiteindelijk ontwikkelen tot vruchtbare eicellen – in de eierstok telden. Omdat het aantal oöcyten gedurende het leven sterk daalt, werd aangenomen dat deze cellen voortdurend afstierven zonder aangevuld te worden. Een probleem: er bleken drie keer zoveel cellen af te sterven als daadwerkelijk verdwenen. Er is maar één zinnige verklaring: klaarblijkelijk maakte het ovarium van de muis nog steeds eicellen aan. Inderdaad leverde vervolgonderzoek op dat er bij muizen stamcellen bestaan, die ook op latere leeftijd nog eicellen aanmaken.

 

Zoals wel vaker als er onorthodoxe resultaten worden geboekt, was de kritiek op Tilly en zijn team niet van de lucht. Niet afgeschikt besloten ze door te gaan met hun onderzoek, deze keer in de eierstokken van mensen. Saitama Medical University in Japan leverde een aantal afgestane eierstokken, afkomstig van vrouwen die van geslacht veranderden.

Eicellen beschikken over een eiwit dat alleen bij deze soort cellen voordat ze rijpen voorkomt. Het team ging op zoek naar deze cellen  met een fluorescerende stof die zich bindt aan dit eiwit. Als volgende stap bouwden ze een gen in dat deze cellen groen deed oplichten. Toen de groep hun lichtgevende cellen terugplaatste in een stukje menselijk eierstokweefsel in een muis, ontdekten ze dat de cellen zich vermenigvuldigden en nieuwe onrijpe eicellen vormden. Volgens vruchtbaarheidsonderzoekers zou dit wel eens dé oplossing kunnen zijn voor oudere vrouwen die toch nog kinderen willen krijgen. Ook betekent meer eicellen, dat de menopause wordt uitgesteld.

Moeder krijgt na kijkoperatie miljoen kinderen
Volgens Tilly kan deze behandeling uitstekend worden gebruikt om eicellen voor in-vitro fertilisatie te oogsten. Muizen zijn te klein om daar rijpe menselijke eicellen in te laten ontwikkelen, maar in andere dragers kunnen de eicellen wel rijpen. Collega Evelyn Telfer van de universiteit van Edinburgh in Schotland heeft een manier uitgewerkt om vroege oocyten tot een gevorderder ontwikkelingsstadium buiten een lichaam te laten rijpen en zal Tilly hiermee helpen. Op dit moment moet een eiceldonor een zware hormoonkuur ondergaan, waarna de eieren operatief worden geoogst – gemiddeld zeven eicellen per behandeling. Met deze nieuwe techniek is een kijkoperatie voldoende. Een stukje weefsel van drie millimeter is voldoende om honderd stamcellen te oogsten, waaruit een miljoen eicellen kan worden gekweekt.

Eicellen verjongen
Embryo’s uit oudere eicellen bevatten veel genetische fouten. De reden, vermoeden veel celbiologen: de mitochondrieën in een oudere eicel zijn afgetakeld en kunnen minder energie leveren. In experimenten werden zaadcellen plus celplasma van een jonge eicel in een oude eicel geïnjecteerd. Hoewel het aantal zwangerschappen extreem hoog was, hadden twee van de zeventien kinderen het syndroom van Down. Reden om deze experimenten stop te zetten. Tilly denkt dat hij dit probleem kan voorkomen door de eigen mitochondria van de donor uit eicelstamcellen te halen. Later dit jaar starten de experimenten.

Eicellen kankervrij maken
Op dit moment worden van vrouwen die chemotherapie ondergaan, van tevoren eicellen ingevroren. Dit heeft als risico dat tumorcellen meeliften. Als alleen onrijpe eicellen worden overgezet, wordt geen eierstokweefsel maar alleen een embryo teruggeplaatst, waardoor dat risico verdwijnt.

Bronnen
Nature Medicine
Ovarian stem cells discovered in humans, New Scientist (2012)

25 gedachten over “‘Ook oudere vrouwen kunnen nog kinderen krijgen’”

  1. Peer Polderman

    Fijn, een bejaarde moeder tot je 18e thuis verzorgen, dus niet uitgaan en zakken voor je tentamens; vervolgens 4 jaar het verpleeghuis aflopen om dan met je 23e jaar wees te worden. Niet doen oma’s.

  2. Dat een oudere, die nooit geen kinderen gehad heeft, de behoefte heeft om dat als nog te ervaren, kan ik me wel iets bij voorstellen. Maar de consequenties hiervan zijn meer in het nadeel dan in het voordeel, dus alles op een natuurlijke wijze te laten verlopen ben ik met roelof wel eens. Maar Germen, dat de mens ouder kan worden als vroeger, kan ik me niet in vinden. Ik denk juist eerder het omgekeerde. Daar komt bij denk ik dat door de tijd heen er steeds meer mensen erbij komen, de kwetsbaarheid van het genetisch materiaal ook kwetsbaarder wordt en zeer zeker op oudere leeftijd. M.a.w. de informatie in het genetisch materiaal zal daar door dus ook steeds meer gebreken geven door de tijd heen, althans in mijn optiek. Krijg je de vraag, zou je dat willen?
    Dat blijft toch weer een ieder zijn enof haar keuze.

    1. De consequenties van op late leeftijd kinderen krijgen zijn voor de ouders gemiddeld genomen niet voornamelijk nadelig, ze willen graag een kind. Voor het kind is het zelfs enorm voordelig, want anders had het niet bestaan.

      Waarom denk je niet dat de mens ouder kan worden dan vroeger, zelfs het omgekeerde?

  3. Wat ik het hele punt vind is dat ouders altijd zelf afvragen of ze kinderen willen. Echter de vraag of nieuw bewustzijn er wel zin in heeft om in de wereld te komen zoals die is wordt nooit gesteld.
    Gezien de staat van de wereld en met name in veel specifieke landen gaat het wat ver om deze vraag zonder meer met ja te beantwoorden.

    1. Dat is een interessant filosofisch probleem Roeland. Je zou kunnen argumenteren dat je een kind niet ‘ongevraagd’ met iets moet opzadelen (zoals een leven). Persoonlijk blijf ik er voorstander van dat we gewoon kinderen blijven krijgen, of ze het nou leuk vinden of niet. Ik denk dat de grote meerderheid van de mensen achteraf blij is dat ze geboren zijn.

  4. Lennart, ik begrijp niet precies wat je bedoeld met: voor het kind is het zelfs enorm voordelig, want anders had het niet bestaan? zou je dat voor mij aub iets duidelijker weer willen geven. Mijn dank.
    Roeland, Dat ouders zich afvragen of ze kinderen willen, vind ik eigenlijk wel logisch. Ik denk dat het met vele maatschapplelijke omstandigheden te maken heeft. De vraag of nieuw bewustzijn er wel zin in heeft om op de wereld te komen is in mijn optiek niet relevant, daar je ze het niet van te voren vragen kunt. de spel regels van de natuur in zijn totale diversiteit is om voor de voortplanting van de soort te dragen. Dat zit ook in de informatie vast gelegd, denk ik. Mvg, Paul.R

    1. Hoi Paul, wellicht zou het kind liever jongere ouders hebben gehad, maar ik denk niet dat het kind denkt: “Oude ouders hebben is zo erg, hadden ze maar besloten geen kind meer te nemen toen ze 50 waren.”

  5. Misschien is het interessant om te weten dat er ooit in de Middeleeuwen een gnostiche stroming was die deze onvolmaakte wereld zag als de schepping van de Demiurg, een soort duivel.
    Immers een perfecte God zou nooit een imperfecte wereld scheppen. God werd gezien als iets dat complete zuiverheid belichaamde en boven deze wereld stond.
    Die stroming zag inderdaad als oplossing om geen kinderen meer te krijgen. Punt is natuurlijk wel dat die stroming is uitgestorven en dat de ‘optimisten’. degenen die wel veel kinderen kregen zijn gebleven.
     

  6. Lennart bedankt ik snap het en denk dat het terecht is. Roeland, gelukkig dat alles niet perfect is. Stel je eens voor dat we allemaal gelijk waren, dan zou ik mijn eigen vrouw niet meer herkennen. Maar hoe je het ook went enof keert, de drang naar de voortplanting zal in mijn optiek altijd blijven. Gelukkig maar, ik kan van een pas geborene nog steeds genieten, ongeacht waar het geboren is. Daarnaast vind ik het nog steeds een wonder dat zo iets kan ontstaan uit iets wat onmogelijk klein is en daarin alle informatie in zit om dat gene te worden wat het moet zijn. Maar ook hier kun je weer zien in jouw stukje, dat de verscheidendheid een een uitzonderlijk bestaansrecht heeft.

  7. Gebroken Eitjes

    Jammer dat alle voorgaande reacties alleen uit gaan van mensen die op oudere leeftijd nog een kind willen. Wellicht dat niet iedereen tot en met de laatste alinea heeft gelezen? 

    Ikzelf ben een vrouw die op jonge leeftijd met kanker geconfronteerd werd en door de behandelingen onvruchtbaar geworden ben. Ik ben vervroegd in de overgang. Voordat ik kanker kreeg had ik al een kinderwens, maar de ziekte haalde me in. De ontwikkeling die hierboven beschreven is, komt voor mij helaas te laat maar voor de lotgenoten na mij betekent het een kans op een normaal gezinsleven zoals ze dat ook gehad zouden hebben als chemotherapie niet alle eitjes had vernietigd. 

    Het is zo makkelijk om mensen te (ver)oordelen die afhankelijk zijn van de wetenschap om kinderen te krijgen. Misschien is het ook eens goed om naar de individuele situaties van de mensen te kijken.  

  8. Beste Gebroken eitjes, uitzonderingen bevestigen de regel, is het gezegde. Je hebt helemaal gelijk met je stelling. Maar let wel, het is denk ik absoluut geen ver- oordeling, het is een gedachte goed waar we dan over praten. Weet dat ik zeer veel respect en bewondering voor je hebt. In een volledige andere situatie heb ik zelf ooit het verlies van het kind mee gemaakt, dus kan ik me een zeer klein beetje voorstellen hoe je moet voelen als je zo’n onderwerp als dit leest. Houdt je haaks, mvg Paul.R

    1. Gebroken Eitjes

      Dank je Paul.R voor je antwoord. Eigenlijk zeggen we hetzelfde, maar dan met andere woorden. Naar de individuele situaties kijken, is in feite constateren dat er uitzonderingen zijn. Een andere uitzondering, maar zeker zo plausibel is het feit dat ook jonge mensen zonder ziekte vaak ‘oud’ zijn voordat ze alle bureaucratische beslommeringen van de Medische Malle Molen hebben doorstaan. Over het algemeen stuurt een huisarts een jong stel terug naar huis, om het minimaal een jaar op de natuurlijke wijze te proberen. Daarna volgen diverse trajecten. Als deze allemaal niet tot het gewenste resultaat leiden, ben je soms wel 10 tot 15 jaar verder. Het is niet zo vreemd dat Nederlandse stellen naar het buitenland vertrekken omdat de regels daar soepeler zijn. Met name op het gebied van leeftijd. 

      Ik heb er respect voor dat je het verlies van een kind benoemt in deze discussie. In feite heb ik de mogelijkheid van eigen genetische kinderen te krijgen verloren, dus ik zie zeker overeenkomsten. Maar daarom begrijp ik waarschijnlijk ook zo goed dat een ouder iemand alles in het werk stelt om een biologisch eigen kind te krijgen. Ik ben het er overigens absoluut mee eens dat mensen die op oudere leeftijd zwanger worden meer risico voor hun eigen gezondheid nemen en de kans op een kind met bijvoorbeeld Down Syndroom groter is. Ondanks dat dit hun eigen keuze is, leggen ze hiermee wel een financiële druk op de maatschappij, omdat de zorg toch van ons allemaal is. Het is daarom zeker de moeite waard om over het gedachtegoed te discussiëren. 

      Mijn punt is eigenlijk alleen dat het niet alleen oudere stellen zijn die, bijvoorbeeld vanuit carriëreoverwegingen hun kinderwens hebben uitgesteld of aan een ’tweede leg’ beginnen, voor de hierboven beschreven behandeling in aanmerking zouden willen komen. Er zijn zeker zoveel jonge mensen die ongewenst kinderloos blijven en in dit soort discussies vergeten worden. Door een eenzijdige discussie zouden de regels ook voor die groep aangescherpt worden. Helaas boeten de ‘goeden’ vaak voor de ‘slechten’. 

       

    1. Een kinderwens of het verdriet kan heel intens zijn. Vind je het misschien leuk met ons te delen hoe je een ouderschap vorm zou geven als je wèl kinderen kon krijgen? Bijvoorbeeld, hoeveel kinderen zou je willen krijgen? Hou zouden hun naam zijn? Welke omgeving zou je willen kiezen voor je kinderen; een stad met veel voorzieningen of juist iets landelijks, en hoe zou je de babykamer inrichten (traditioneel, creatief?). Ook welke opvoeding zou je ze willen geven, ook gelovig of juist niet? En welke waardenoverdracht zoals mogen ze snoepen, vlees eten, make-up gebruiken, vechten, roken en drinken? In hoeverre mediagebruik als tv. en computer (games), en natuurlijk welk speelgoed vind je leuk en/of belangrijk?
      Tenslotte zou je ze eventueel tweetalig opvoeden of eerst èèn taal?
      Hoop dat je het leuk vind, ik ben best benieuwd!

      1. Gebroken Eitjes

        Waarom zou ik in hemelsnaam al aan dit soort dingen willen denken als ik niet eens weet of ik überhaupt een kind zal krijgen? Komt tijd, komt raad. Vooralsnog zou ik al zielsgelukkig zijn als ik mijn liefde aan één kindje kwijt kan, zelfs als het tijdelijk bij ons in huis zou wonen via Pleegzorg. Ook voor adoptie kom ik niet in aanmerking vanwege mijn medische geschiedenis. En nee, dit zijn pijnlijke vragen voor iemand die ongewenst kinderloos is, dus ik vind het niet echt leuk. Maar ik heb me in deze discussie gemengd, dus reageer. Wellicht niet in de details waar jouw interesse naar uit gaat, maar toch. 

  9. Beste Julie, zou je zo vriendelijk willen zijn om duidelijk te maken, wat je eigenlijk met deze gegevens wilt? Je vraagt iets, waar doorgaans zeer veel pijn en verdriet aan verbonden is en dan nog de strijd om het te leren verwerken, daar gaan jaren overheen. Het is moeilijk voor de desbetreffende persoon(en) om dat goed te verwoorden, daar oa ook emotie een hele grote rol in speelt, hoe moet je dat relativeren? Daar komt bij, dat in mijn optiek althans het een zeer kwetsbaar gegeven is. Dus moet er een goede aanvaardbare reden(en) zijn om dat te doen.
    Maar wie ben ik. Mvg, Paul.

Laat een reactie achter