Fasediagram van een roterend zwart gat

‘Zwart gat kan waargenomen worden’

Zwarte gaten zijn onzichtbaar. Rechtstreeks zijn ze niet waar te nemen, omdat hun zwaartekracht zo ster is dat zelfs licht niet kan ontsnappen, dachten astronomen tot nu toe. Fout, stellen astronoom Tamburini en zijn collega’s.

Fasediagram van een roterend zwart gat
Fasediagram van een roterend zwart gat

Omkering ruimte en tijd
Roterende zwarte gaten doen volgens de algemene relativiteitstheorie merkwaardige dingen met de ruimtetijd om hen heen. Zo wordt de ruimtetijd om het zwarte gat heen meegesleurd. Op aarde is dit Lense-Thirring effect nauwelijks waarneembaar, maar vlak bij een neutronenster en zeker vlak bij een zwart gat, waarbij vijf stermassa’s of meer samengeperst zijn in het volume van een berg, is dat wel anders. De gevolgen hiervan zijn merkbaar vlak bij de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Ruimtetijd krijgt hierbij een merkwaardige structuur, waarbij ruimte tijdachtige eigenschappen krijgt en andersom. Binnen de waarnemingshorizon is de omkering compleet.

Zwarte gaten worden doorgaans omringd door een zogeheten accretieschijf, een schijf extreem snel ronddraaiende materie die uiteindelijk door het zwarte gat opgeslokt wordt. Volgens hun berekeningen moet de rotatie van het zwarte gat effecten hebben op de fase en de vorm van het golffront van licht dat uitgezonden wordt door de accretieschijf. Dit effect is waar te nemen met een gevoelige spectrointerferometer en een zeer krachtige telescoop. De meest voor de hand liggende kandidaat om met behulp van een grote telescoop grondig uit te pluizen,  is het grote (vermoedelijke) zwarte gat in het centrum van de Melkweg. Kortom: we lijken hiermee een methode gevonden te hebben om roterende zwarte gaten op te sporen. En dat is goed nieuws. Roterende zwarte gaten vertonen namelijk een aantal fascinerende eigenschappen die een bezoekje meer dan waard maken.

Het wormgat: een enkeltje onbekend.
Het wormgat: een enkeltje onbekend.

Reizen door een wormtunnel
Volgens de algemene relativiteitstheorie vormen roterende, zogeheten Kerr-zwarte gaten niet een puntvormige, maar een ringvormige singulariteit en twee waarnemingshorizons. Binnen de binnenste, Cauchy-waarnemingshorizon worden ruimte en tijd weer “normaal”, voorzover je daar in een zwart gat van kan spreken. Er zou zich in principe een vergevorderde buitenaardse beschaving kunnen vestigen die de singulariteiten aftapt, denken sommigen.

De algemene relativiteitstheorie voorspelt ook dat er wormtunnels kunnen bestaat, waardoor het mogelijk is van de ene plaats naar de andere plaats, lichtjaren ver weg of zelfs in een ander heelal, te reizen. De zwarte gaten die ontstaan als gevolg van de ineenstorting van een ster zijn veel te klein om veilig doorheen te reizen (je zal door de extreme verschillen in zwaartekracht eindigen als een lange, dunne sliert spaghetti), maar voor het reusachtige zwarte gat in het centrum van de Melkweg van miljoenen zonsmassa’s geldt dat niet. Zou dit zwarte gat roteren, dan ligt er op 26.000 lichtjaar afstand wellicht een poort naar een ander heelal, waar onze verre nazaten naar toe kunnen reizen als de sterren in dit heelal uitdoven en de eeuwige nacht aan zal breken…

Bronnen
Arxiv
ArxivBlog

13 gedachten over “‘Zwart gat kan waargenomen worden’”

  1. Het vergt tijd om massa te verkrijgen. De minste massa is licht. Licht vergt nog steeds tijd (weinig tijd). Zo weinig tijd dat het tegen 300000 km per seconde reist. Een zwart gat bevat geen tijd meer.Binnen de ruimte van het zwarte gat reist alles tegen een zo hoge snelheid dat het geen tijd meer vergt.

    1. Ferdinand,

      Ik denk dat je een kleine denkfout maakt. Tijd is geen tastbare substantie, het is iets wat als dimenisie bij de rest van de dimensies is geplaatst om bijvoorbeeld verplaatsingen van punt a naar punt b wiskundig duidelijk te kunnen maken.Ik bedoel hiermee te zeggen: Hoe lang duurt het voordat….

      In een zwart gat is nog wel degelijk tijd omdat tijd alleen gemeten kan worden vanuit ons perspectief. M.a.w. Alles wat reist heeft tijd nodig om zich te verplaatsen. Ik kan me vergissen maar voorzover ik weet is niet het zwarte gat zelf die zorgt voor vervormingen in de tijd maar de acretieschijf rond het zwarte gat. Binnen het zwarte gat heerst er zo´n hoge druk dat reizen al niet meer mogelijk is, alles in de acretieschijf wordt door de hoge snelheid volledig uitelkaar getrokken, zelfs atomen vallen uitelkaar en binnen het zwarte gat wordt alles weer in elkaar geperst totdat de druk ervoor zorgt dat er niks meer overblijft wat nog kan reizen.

  2. Barry,
    Gedeeltelijk akkoord.Tijd is inderdaad geen tastbare substantie.Maar toch… Als er niets meer overblijft wat nog kan reizen bestaat tijd niet meer. Tijd is bijgevolg een must om ook maar iets anders te doen ontstaan. Tijd is onmisbaar. Zonder tijd bestaat niets. Eerst ontstond de tijd en die heeft al wat er bestaat doen ontstaan. Al wat we zien ligt in het verleden.Tijd ontstaat overal in de ruimte waar ook maar enige massa is. Tijd en ruimte zijn één. Bijgevolg is er in een zwart gat geen ruimte of tijd. Daarom vallen alle atomen uit elkaar en is er niets meer.

    1. Ferdinand,

      Als er niks overblijft wat kan reizen blijft tijd toch bestaan, het begrip tijd is ontstaan om bepaalde zaken waar te kunnen nemen. Tijd is niet meer dan een begrip, dat is ook waarom ik zei dat tijd bij de dimensies is geplaatst, dat is gedaan om de rest van de dimensies aannemelijker te kunnen maken en beter uit te kunnen drukken in formules van datgene wat je waarneemt. Tijd, en het begrip tijd, is pas ontstaan toen de mensheid zich bewust werd van het verloop van tijd. Zonsopgang, zonsondergang bijvoorbeeld. Het verloop van tijd ontstond direct na de big bang maar toen was het nog niet meetbaar omdat er nog geen intelligente wezens waren die het verloop van tijd konden vastleggen. Ik hoop dat je het verschil inziet in wat ik bedoel tussen het begrip tijd en het verloop van tijd. In een zwart gat is wel degelijk ruimte aanwezig, ook al wordt alles zwaar in elkaar geperst, er blijft altijd ruimte aanwezig tussen alles wat in elkaar geperst is en dus bestaat tijd ook. in zekere zin zeg ik nu hetzelfde als jij met dat verschil dat jij jezelf tegensprak en ik 1 van je beweringen staaf. ´´Tijd ontstaat overal in de ruimte waar ook maar enige massa is“ Dit is correct, de inhoud van een zwart gat is zo massief dat er alleen al om die reden altijd ruimte/tijd aanwezig is wat we kunnen meten vanuit ons perspectief dan in elk geval. Als jij in een zwart gat zou zijn dan bestaat tijd voor jou idd niet meer,je zou dan gewoon dood zijn, dan is tijd niet meer relevant. De reden dat atomen uit elkaar vallen is omdat de draaisnelheid rondom het zwarte gat zo hoog is dat alles uitelkaar getrokken wordt.Als laatste, als ik me verplaats in jouw gedachte wereld…zelfs dan nog zou tijd wel degelijk bestaan als er niks meer is wat nog kan reizen want tijd is een begrip. Als je atomen tot op het absolute nulpunt koelt dan bewegen atomen ook niet meer, ze zijn dan volledig trillingsvrij en bewegen of reizen niet meer. Desalniettemin bestaat tijd dan nog steeds volgens onze optiek, dat principe kan je ook toepassen als het zich gaat om een zwart gat.

  3. Barry,
    Wij worden ouder omdat tijd (hier op aarde) bestaat. Tijd bestaat (hier op aarde) omdat onze planeet (ook ons hele melkwegstelsel) tegen een bepaalde snelheid door de ruimte zweeft. Licht is de traagste vorm van tijd die wij kennen.Zware massa doet de tijd toenemen. Daardoor ontstaat gravitatie.Tijd is absoluut vereist om ook maar iets anders te doen ontstaan.Lang voordat er ook maar enig leven was was er tijd.Door tijd is al het andere ontstaan.Op massa die tussen al deze snelbewegende sterrenstelsels weinig snelheid maakt zou de tijd zo zijn toegenomen dat wij op v.b. één jaar honderd jaar ouder worden.Wanneer die massa (zoals waarschijnlijk in een zwart gat) volledig stilstaat ten opzichte van alle andere materie in het heelal zou hierin alle tijd vanaf het ontstaan tot nu (en zolang dit zwarte gat bestaat) bevatten.Alle tijd van begin tot nu vernietigd massa. Want evenwaar als massa energie is is tijd ruimte.Het is pas in deze ruimte (die ontstond toen tijd ontstond) dat energie en massa kan ontstaan..

  4. Tijd is meer dan een begrip. Tijd is een reeel gegeven. Zonder tijd ontstaat er geen ruimte en zonder ruimte geen massa of energie.Wie heeft de tijd doen ontstaan?

  5. Vrijwel allemaal aannames, het gaat richting de filosofie.
    Tijd en ruimte zijn psychisch.
    Drie demensies zijn een construct.
    In het kleine (binnen een atoom) en in het grote (afstanden van miljarden lichtjaren) werkt dit construct niet meer.
    Je zou kunnen zeggen dat tijd is beweging.
    Maar werkelijkheid kunnen wij niet bevatten omdat dit buiten het kenvermogen bevindt. Kunstmatige intelligentie kan de werkelijkheid wellicht beter bevatten. Onze werkelijkheid is psychisch en het gevolg van de zogenaamde evolutie. Het maakt dat wij kunnen overleven op het oppervlak van deze planeet maar de achterliggende werkelijkheid kunnen wij niet begrijpen.
    Je komt er aleen in de buurt als je taal vergeet en stil waarneemt.
    Als je bijv. licht waarneemt dan kom je nog het dichtst in de buurt omdat licht een quantum verschijnsel is.
    Jouw brein is dat ook. Niet lokale processen van energie welke bewustzijn scheppen. Als het electrische veld weg is kan je lichaam nog functioneren maar het quantum veld is weg.

    Jongeluy

Laat een reactie achter