De aarde en de zon drijven elk jaar zo'n vijftien centimeter van elkaar weg. Waarom?

Aarde verwijdert zich van de zon: waarom?

Naar schatting verwijdert de aarde zich ieder jaar zo’n 15 cm van de zon. Waarom? Een kosmisch raadsel dicht bij. Onderzoekers staan voor een raadsel. Tot nu toe. Tahako Miura heeft mogelijk de oplossing gevonden.

De aarde en de zon drijven elk jaar zo'n vijftien centimeter van elkaar weg. Waarom?
De aarde en de zon drijven elk jaar zo'n vijftien centimeter van elkaar weg. Waarom?

Aarde en zon drijven uit elkaar
Al duizenden jaren proberen astronomen in te schatten hoe ver de zon van de aarde staat. Zo was er bijvoorbeeld de Griekse natuurkundige en astronoom Aristarchos van Samos die in de derde eeuw voor Christus leefde. Hij schatte dat de zon twintig keer verder van de aarde stond dan de maan. In werkelijkheid staat de zon op 150 miljoen km van de aarde, dat is vierhonderd keer verder dan de maan.

Nu beschikken we, anders dan de arme Aristarchos die het met waterklokken, zonnewijzers en meetstokken moest doen, over zeer nauwkeurige meetapparatuur. Met behulp van radarmetingen aan verschillende hemellichamen in het zonnestelsel en het nauwkeurig tracken van interplanetaire ruimtesondes, is de afstand aarde-zon zeer nauwkeurig bekend. Op dit moment (2011) is de waarde vastgesteld op 149 597 870,696 km. Twee Russische onderzoekers, Gregoriy A. Krasinsky en Victor A. Brumberg, berekenden in 2004 dat de zon en aarde ongeveer 15 cm per jaar uit elkaar drijven. Over vijf miljard jaar, als de zon een verschroeiende rode reus wordt, zou de aarde dus ongeveer een half procent verder weg staan. We kunnen de aarde tegen die tijd dus beter een handje helpen.

Oorzaak: tot nu toe onbekend
Dit is honderd keer meer dan de meetfout, dus deze uitkomst berust niet op toeval. Maar wat veroorzaakt dit effect? Verschillende ideeën zijn al overwogen. Sommigen denken dat de zon zoveel massa verliest, door kernfusie en het uitstoten van zonnewind, dat de aantrekking tot de aarde vermindert. Andere meer exotische verklaringen zijn dat de zwaartekrachtsconstante G van grootte vermindert, een gevolg van kosmische uitzetting is of zelfs dat donkere materie de boosdoener is. Geen van deze verklaringen bleek echter bevredigend.

Of toch bekend?
Takaho Miura en drie collega’s van de Hirosaki Universiteit in Japan denken dat ze het antwoord hebben gevonden: getijdeeffecten. Zon en aarde drukken elkaar weg door de getijden die ze bij elkaar opwekken. Dit proces zorgt er overigens ook voor dat de maan zich van de aarde verwijdert met ongeveer 4 cm per jaar. De energie die elke keer vrijkomt bij de getijden wordt geleverd door de rotatie van de aarde (deze wordt steeds langzamer). Miura en zijn groep denken dat de aarde ook een (zeer kleine) getijdegolf in de zon opwekt. Door de interactie met de aarde en de andere planeten (uiteraard vooral de gasreus Jupiter, die meer dan duizend keer zwaarder is dan de aarde) tolt de zon elke eeuw drie milliseconden langzamer. Op dit moment roteert de zon nog ongeveer een keer per maand. Door de impulsoverdracht tussen aarde en zon stoten de twee hemellichamen elkaar langzaam af. Een vergelijkbaar effect zal uiteraard ok op de andere planeten inwerken.

Bron
Tahako Miura et al., Secular increase of the Astronomical Unit: a possible explanation in terms of the total angular momentum conservation law, Arxiv (2009)

22 gedachten over “Aarde verwijdert zich van de zon: waarom?”

  1. Klinkt aannemelijk. ‘Grappig’ is dat wanneer de Zon als rode reus zover uitzet dat de rotatieperiod toeneemt tot meer dan een jaar, de getijdeninteractie het tegenovergestelde effect heeft en de Aarde juist naar binnen getrokken wordt. Door dit effect zal de Aarde uiteindelijk worden verzwolgen door de Zon, waarschijnlijk.

      1. Ik weet dat we uiteindelijk opgeslokt zullen worden, maar dat is niet wat ik bedoel. Getijden ken ik alleen als cyclus, ik dacht dus dat we dan om de zoveel jaar (of hoe lang zo’n getijde ook duurt) een tegengestelde beweging zouden maken.

        1. Getijden zijn een cyclus in de zin dat we op Aarde elke 12.5 uur een getijdegolf passeren, maar dat komt enkel door de rotatie van de Aarde. Het effect van getijden op de rotatie van de Aarde en de afstand tot de Maan is niet periodiek. De Maan blijft zich verwijderen en de Aarde blijft afremmen.

        2. Ik had beter moeten lezen. Zojuist zie ik dat de afstand tussen aarde en maan komt door de wrijving die de getijden veroorzaken. Daardoor draait de aarde steeds net ietsje langzamer en daardoor komt de maan steeds verder weg te staan. Het is best heel aannemelijk dat ditzelfde gebeurt bij de zon.

      2. Waarom zeg je in vredesnaam ja tegen stayfun? Ik zou niet weten waarom het effect later juist omgekeerde resultaten zou bewerkstelligen! Of zijn de natuurwetten dan opeens omgedraaid?

  2. arnoudvanderstaak

    waar maken we ons in Godsnaam toch druk over zeg, 150 miljard jaar, hebben ze niets anders te doen. laten we ons eerder druk maken, over de enorme veranderingen die aan staande zijn. een totale omekeer.

  3. Als we elk jaar 15 cm van de zon weg drijven, zijn we over 5 miljard jaar zo ver van de zon verwijderd dat we misschien wel in een ander stelsel zitten of zo ver van de zon weg dat we niet vernietigd worden als de zon een grote rode reus word. Misschien hebben we dan wel 2 zonnen, van een ander sterrenstelsel of van een andere reeks planeten. Misschien hebben ze dan wel 3 manen net als Jupiter en gaan we ten onder aan het water wat word toegetrokken door de manen. En wat nou als de zon stopt met draaien, wat zal datwoord effect zijn op de mensheid. We raken langzaam uit onze baan rond de zon, misschien komen we dan wel in botsing met een komeet, waarvan we nu denken: die gaat over een miljard jaar of misschien wel 100 jaar om onze planeet aarde heen….. Maar dan zijn we al zo uit onze baan dat we geraakt worden. En als we nu steedsverder weg drijven bij de zon, stonden we dan 16 miljard jaar misschien wel naast de zon ? En door het wegdrijven dat de temperatuur zo veranderde dat we een grote ijsklomp werden, en dat de aarde zich zo toepaste dat er leven kon ontstaan ?? Maar dat we zo ver weg drijven dat dat onze dood word!?     Ik ben het eens met jullie denk ik maar ik heb toch ook wel wat punten ?!

  4. Deze kennis getuigd van een uitmuntend wetenschappelijk niveau van de onderzoekers.
    Het speculeren echter hoe uiteindelijk het einde der aardse tijden zich zal voltrekken is een overbodige excercitie. Terwijl we dit hier intikken zijn de meesten onder ons ná 60 jaar overleden. Ergo einde oefening, en na ons nieuwe generaties die zich er weer druk over maken enz.
    Én als eind 2012 er toch wat gebeurd merken we dat wél.
    Een grote inslaande klomp steen (afmeting URK) doet ons direct verdampen. Een nucleaire ramp tgv oorlog geeft hetzelfde resultaat op termijn. Een pittige uitbarsting somewhere met ferme asregens en oververhitte stormen aangevuld met supertsunami’s zetten de aarde voor 80% in t donker en vervolmaakt de ramp door ijstijden en hongersnood voor diegenen die dachten te ontsnappen aan deze kommer en kwel.

  5. ruimte zet uit, alle ruimte zet uit, dus ook de ruimte tussen aarde en zon, uiteindelijk zal de aarde uit de leefbare zone verdwijden, en zal venus in de leefbare zone komen

    voor de aarde stond mars in de leefbare zone, maar deze is door uitdijen van de ruimte ook uit de leefbare zone verwijderd
    zie hier waardoor mars vroeger zeeen had en nu niet meer

    als venus uit de leefbare zone is , komt mercurius in de leefbare zone

Laat een reactie achter