Populisme wordt door linkse partijen gehaat. Met de opmars van populistische partijen zakt links als een kaartenhuis in elkaar. Hebben beide verschijnselen iets met elkaar te maken?
Wat is populisme precies?
Een onder politicologen populaire onderverdeling in politieke richtingen is populisme, elitarisme en overige richtingen (bijvoorbeeld liberalisme, religieuze of groene politiek) die zich buiten het populistische versus elitaristische discours houdt. Populisme is een politieke visie, waarbij een elite verantwoordelijk wordt gehouden voor het uitbuiten van de bevolking, of een deel van de bevolking. Bekende populistische partijen in Nederland zijn de PVV en de SP.
Een populistisch lied, de Socialistische Internationale. Bron: Norzartonk.org
Ontwaakt, verworpenen der aarde
De meest populistische boodschap ooit uit de negentiende eeuw kwam van onversneden linkse hoek: de schrijver en filosoof Karl Marx. Hij ontwikkelde de marxistische ideologie van een klassenstrijd. Dit discours is in wezen populistisch. Immers, de klasse van de kapitalisten buit de klasse van de proletariërs uit. De oproep van Marx, dat de proletariërs wereldwijd zich moeten verenigen om een klasseloze maatschappij tot stand te brengen, is in wezen een populistisch discours. Namelijk: roept op tot het ten val brengen van de bourgeois-kapitalistische elite, die de proletariërs uitbuit. Ook de mildere linkse variant van het socialisme is in wezen populistisch.
Anders dan moderne rechts-populisten is het klassiek linkse populisme internationalistisch. Het marxisme ziet roofkapitalisme als wereldwijd probleem, waarbij zowel de inheemse arbeiders, als gekoloniseerde volkeren in de rest van de wereld worden uitgebuit.
De incoherentie van modern links
Kernwaarden van links zijn gelijkwaardigheid, broederschap en emancipatie van onderdrukten. Een zuiver denkend links persoon zal dus onverkort altijd partij trekken voor de onderdrukte mens, voor zelfontplooiing en voor solidariteit. En, hiermee, alle ideologie die verdeeldheid zaait tussen mensen verwerpen.
Op dit moment is het onder linkse partijen zoals Groen Links en de PvdA bon ton om de islam te verdedigen als slachtoffer van onderdrukking door de heersende cultuur, terwijl de islam een uitermate patriarchaal, homofoob en seksistisch geloof is.
Linkse partijen zijn eveneens voorstander van een vleestaks, van energiebelastingen en van strenge milieueisen. Deze treffen vooral de armen. Uitgaven aan voedsel vormen een grote hap uit het budget van minima. Door een vleestaks is vlees alleen nog maar betaalbaar voor de rijken. Met hun energiebelastingen bekostigen de armen gesubsidieerde zonneparken en windmolens van grote internationale beleggers. Buitenlandse giganten als Microsoft en Google maken graag gebruik van de gesubsidieerde groene stroom voor hun datacentra en parkeren de gemaakte miljoenenwinsten in een belastingparadijs. Op plaatsen waar mooie, milieuvriendelijke en vooral betaalbare woningen voor mensen met een laag en middeninkomen in het groen hadden kunnen worden gebouwd, met zonnepanelen op het dak, verrijzen lelijke grote zonneparken waar de rijken nog rijker van worden.
Mede door zich links noemende milieuactivisten, is de sociale woningbouw gestopt. De schaarse sociale woningen worden steeds schaarser vanwege de massale immigratie. De verworvenheden waar de arbeidersbeweging hard voor geknokt heeft, zoals de studiebeurs, zijn verdwenen. Door de neoliberalen, zeker, maar ook door het verraad van links aan de verworpenen in Nederland en de rest van de aarde.
Hoe kan links weer haar kracht terugwinnen?
Alle echt succesvolle linkse bewegingen waren in enige mate nationalistisch. Denk aan de Vietcong en andere linkse bevrijdingsbewegingen. Verschil tussen fascisme en links is dat het nationalisme van linkse bewegingen inclusief is en geen onderscheid maakt tussen verschillende etnische groepen. Populistisch links ziet de gehele bevolking als slachtoffer van de uitbuitpraktijken van de internationale kolonisator of hun opvolgers, de internationale roofkapitalisten. Niet alleen de etnische minderheden, zoals identitair links. Niet alleen de grootste etnische groep, zoals rechts-populisten. Iedereen.
Op dit moment is de elite neoliberaal en globalistisch. De Europese Unie en de neoliberale wereldorde pakt goed uit voor multinationale bedrijven en de hoogopgeleiden die daarvoor werken. Zij importeren voor weinig geld producten uit lagelonenlanden en verkopen die voor veel geld aan de lokale bevolking. De winst sluizen ze door naar een belastingparadijs. Ze sluiten fabrieken in Nederland en heropenen die in Oost-Europa of China. Andere bedrijven huren onderbetaalde Oost-Europese arbeiders in om ze gevaarlijk en onaangenaam werk te laten verrichten. Globalisering pakt daarmee goed uit voor de elite, terwijl de onderklasse voor de gevolgen opdraait in de vorm van onbetaalbare huizen, lage lonen, werkloosheid en slechte werkomstandigheden.
Populistisch links
Er is één linkse partij die het zowel voor de uitgebuite onderklasse, als voor de uitgebuite Oost-Europeanen opneemt. Dat is de Socialistische Partij. De SP ziet in dat in de huidige vorm de Europese Unie vooral een neoliberaal feestje is, maar slecht uitpakt voor de eigen werknemers. Het veelgebruikte argument dat goedkope arbeiders de internationale concurrentiepositie versterken, is onjuist. Keer op keer blijkt dat het vooral een hoge arbeidsproductiviteit is, die de lokale economie versterkt. En die bereik je door ervaren, goed opgeleide werknemers, die onlosmakelijk onderdeel zijn van het bedrijf. Waarbij het bedrijf en de werknemers voor elkaar door het vuur gaan en er keihard voor gaan om de beste producten ter wereld te maken. Niet door uitgebuite flexwerkers.
We helpen de armen in de rest van de wereld niet door de asielzoekers met bosjes tegelijk binnen te laten. We helpen ze wél met visionaire ontwikkelingshulp en door oneerlijke handelsbarrières en belastingverdragen op te heffen.
Een ondernemer die alleen kan overleven door lagelonium, is geen knip voor de neus waard en kan het beste zo snel mogelijk failliet gaan.
Zo ongeveer een halve eeuw geleden kwam het rapport van de Club van Rome uit. Wat, als we toen wél hadden geluisterd? Het visionaire boek Eldorica van wijlen Jurriaan Andriessen (1951-1991) verkent de mogelijkheden.
Consumptiemaatschappij: goedkoop is duurkoop
Niet alleen consumeren we nu veel meer dan, zeg, een eeuw geleden. Ook gaan de spullen die we gebruiken, veel minder lang mee. Vergelijk iets eenvoudigs als een schaar. Een goede kleermakersschaar, van bijvoorbeeld het Zwitserse merk Victorinox, kost rond de veertig euro, maar gaat met zorgvuldig onderhoud, een mensenleven lang mee. Een schaar van een Chinese fabrikant die werkt met flinterdunne marges en onderbetaalde werknemers kost bij de hedgefund-firma Action rond de twee euro. Deze gaat bij intensief gebruik misschien een paar weken mee.
Misschien dat er drie maal zoveel grondstof in de Victorinox-schaar zit als in een Action-schaar, maar dit is te verwaarlozen vergeleken met de grondstof in de honderden Chinese kleermakersscharen. Wat, als we meteen deze kwaliteitsschaar zouden kopen en de rommel van de Action zouden mijden? Dan zou dat enorm veel milieuvervuiling, onnodig werk en energie schelen. Dit is precies de achterliggende gedachte achter de utopische maatschappij Eldorica van wijlen Jurriaan Brouwer.
Eldorica: een luxe auto voor iedereen
In Nederland worden er 400 000 nieuwe auto’s per jaar verkocht, van gemiddeld rond de 35 000 euro per stuk. Deze gaan gemiddeld twintig jaar mee. Maar wat, als elke van deze nieuwe auto’s honderd jaar mee zou gaan, bijvoorbeeld omdat hun bouwkwaliteit vijf keer zo goed is? Dan zouden we vijf maal zoveel aan deze auto kunnen besteden. Met andere woorden, een luxe Rolls Royce of Tesla voor iedereen. Of, een veel lager bedrag, waardoor we minder zouden hoeven te werken.
Deze duurzame luxe auto voor Eldorica bestaat uit de grondstoffen van de auto’s, die er in onze maatschappij doorheen worden gejaagd. (c) Jurriaan H. Andriessen
Sportschool? Nee, zelf energie opwekken
Eldorica is niet voor luie mensen, al zou je dat op het eerste gezicht zeggen met een vierurige werkweek. Want de energie voor je huishoudelijke apparaten wek je zelf op. De hometrainer in Eldorica is er om je tv-toestel, radio en muziekinstallatie van stroom te voorzien. Ons lichaam kan ongeveer tweehonderd watt aan vermogen opwekken. Dus een uurtje of twee fietsen en slingeren levert genoeg energie voor een avond tv-kijken (Eldorica dateert al weer van voor de komst van de personal computer). Alles wat met de hand kán, is handbediend. Ook dat scheelt stroom. Auto’s zijn er alleen voor langere reizen. Voor ritjes tot vijf kilometer is er een overdekte fiets. Vliegtuigen en olietankers komen in Eldorica niet voor. In plaats daarvan stelde Andriessen zich zeppelins en computergestuurde zeilschepen voor.
Alleen die apparaten, die echt niet zonder stroom kunnen, zoals tv’s, werken op stroom in Eldorica. Deze worden opgeladen via slingerwielen en een hometrainer. De rest is handbediend. (c) Jurriaan H. Andriessen
Zou Eldorica mogelijk zijn?
Kort samengevat: ja, als we een meritocratisch en technocratisch bestuur zouden kennen, zonder incompetente en liegende politici. Weliswaar met enkele aanpassingen – zo valt niet te ontkomen aan de tijdelijke inzet van kernenergie om de basis voor een duurzame energievoorziening te leggen, en zijn zonnepanelen praktischer dan zijn hometrainer-centrale. En dacht hij niet na over zo iets prozaïsch als de verwarming van huizen. Of gezondheidszorg.
Ook zal het kapitalisme vervangen moeten worden door een vorm van geleide economie. Het economische systeem van Eldorica is te zien als een soort luxe technocommunisme. Niet voor niets legde Jurriaan Andriessen sterk de nadruk op een computergestuurde (cybernetische) bestuursvorm.
We kunnen het Jurriaan zelf helaas niet meer vragen. Door een tragisch ongeluk in een zwembad overleed hij in 1991 op 39-jarige leeftijd. Ter nagedachtenis is de stichting Jurriaan Andriessen opgericht. Zijn boek Eldorica, een reisverslag naar een betere wereld (ISBN: 9789027424846) is helaas niet meer in druk, maar is tweedehands nog te verkrijgen. Ook zijn er PDF-scans van het boek in omloop.
Onderzoekers ontwikkelden een AI-algoritme dat in 70% van de gevallen aan een gezicht links en rechts in stemgedrag kan onderscheiden.
De verkiezingsstrijd tussen links en rechts in Usa liep eind 2020 hoog op. Bron: Wikipedia
In discussies tussen links en rechts lijkt het vaak, alsof twee verschillende menssoorten met elkaar aan het praten zijn. Links en rechts praten tegenwoordig steeds meer langs elkaar heen.
Ze zien de ander als alien. Vooral links heeft hier een handje van en reageert meer emotioneel. Een belangrijk onderscheid is ook dat linkse kiezers in hun gezicht meer emoties laten zien dan rechtse kiezers.
Niet duidelijk, waarom links en rechts er anders uit zien
Vervelend aan neurale netwerken is dat ze wel een redelijk nauwkeurige voorspelling kunnen doen, maar niet op grond waarvan ze die voorspelling doen. De onderzoekers waren daarom niet in staat om precies vast te stellen wat voor soort gezichtskenmerken hun systeem correleerde met politieke overtuiging, maar ze vonden wel enkele trends. Zoals de houding van iemands hoofd.
Ook de mate, waarin op de foto’s een vorm van gezichtsuitdrukking te zien was, leek enkele aanwijzingen te geven. Mensen die bijvoorbeeld direct in de camera keken, overigens een geliefde hobby van de om zijn conservatisme bekend staande ex-VVD politicus Wiegel, beoordeelde het algoritme gewoonlijk als progressiever. Degenen die wegkeken en walging toonden, kwamen daardoor juist op het stapeltje “conservatief” terecht.
Moeilijk te repliceren
Herhalen van dit onderzoek door anderen, een absoluut vereiste in de wetenschap, is lastig. De foto’s en politieke voorkeuren waarop hun algoritme is getraind, bevatten immers behoorlijk privacy-gevoelige informatie. Andere onderzoekers zullen dus hun eigen collectie van links- en rechtsstemmers moeten aanleggen en hier het algoritme op los laten.
Dat gaat alleen lastig worden, nu de verhoudingen zo gepolariseerd zijn. En mogelijk klopt deze correlatie buiten de (Californische) doelgroepen waar de onderzoekers hun data vandaan haalden, niet…
Hoe kan je deze kennis gebruiken als spin doctor?
De bedoeling is, om kiezers van jouw politieke voorkeur te laten stemmen, en anderen juist te ontmoedigen om te stemmen. Zo zou je door middel van gezichtsherkenning linkse en rechtse kiezers kunnen identificeren. Als je wilt dat vooral linkse kiezers gaan stemmen, kan je die aanspreken en aanmoedigen om te gaan stemmen. Rechtse kiezers wil je dan juist met cynische grappen over de “zakkenvullende politici” de lust ontnemen om te gaan stemmen.
Bron Michal Kosinski. Facial recognition technology can expose political orientation from naturalistic facial images, Scientific Reports (2021). DOI: 10.1038/s41598-020-79310-1
Het begon met porno op internet. Toen kwamen de seksrobots. We naderen nu voor 2030 het punt, dat kunstmatige intelligentie de Turingtest kan passeren. Met andere woorden, zich voor kan doen als een mens. Bijvoorbeeld, als iemand die je probeert te versieren. Welke technieken zal kunstmatige intelligentie gebruiken om de emoties van de mens te leren hacken? Wanneer word je verleid door kunstmatige intelligentie? In deze video de stand van zaken.
Verleid door kunstmatige intelligentie. Bron: https://pixy.org/5717311/
Verleid door kunstmatige intelligentie
Kapitalisme zal altijd streven naar het maximaliseren van winst. Winst maak je, door producten die jij goedkoop kan vervaardigen, voor meer geld te verkopen. Als er geen manier meer is om je te onderscheiden met je bijzondere product, is er maar één manier om winst te maken. Meer verkopen. Met andere woorden: meer klanten verleiden, en klanten beter verleiden.
Als AI steeds beter wordt en uiteindelijk de mens zal overtreffen in informatieverwerkend vermogen, is het logische eindproduct de sirene-AI. Een kunstmatige intelligentie die in staat is om mensen volkomen om zijn vinger te winden. Kassa!
Dictatuur
Maar er zijn ook superschurken. Althans, kwaadaardige karakters, die van de gelegenheid gebruik maken om uit te groeien tot een real time Joker of Darth Vader. Zo iemand kan op de gedachte komen om hiermee de bevolking te verleiden. Bijvoorbeeld, tot een dictatuur met hem aan het hoofd. Vond je Cambridge Analytica, de firma die Trump mede aan een verkiezingsoverwinning hielp, eng? Of de macht van big tech over ons?You haven’t seen anything as yet.
Ex Machina
We zagen een voorbeeld van een dergelijke kunstmatige intelligentie in de film Ex Machina uit 2015. Een kunstmatige intelligentie verleidde de hoofdpersoon om zo te kunnen ontsnappen, om aan de wereldheerschappij te werken. Dit is niet denkbeeldig, stelt filosoof Neil Bostrom in zijn boek Superintelligence. Verleid tot de ondergang? Het risico is groter dan waar de meeste mensen bij stilstaan.
Nederland en België zijn populair als woonland. Geen mens is illegaal, zegt Bij1. Wat zijn de gevolgen als vestiging in Nederland en België legaal is voor iedereen?
Bevolking stijgt met 40 procent door “geen mens is illegaal”
Volgens een Gallup poll willen rond de 700 miljoen mensen wereldwijd migreren als ze de mogelijkheid hadden. Daarvan wil ongeveer een procent, zeven miljoen, naar Nederland verhuizen. België is minder bekend en kleiner. Daarom willen minder mensen naar België verhuizen: rond de twee miljoen, lijkt aannemelijk. Zeven miljoen nieuwe Nederlanders en twee miljoen nieuwe Belgen zou betekenen dat de bevolking van Nederland en België met 40 resp. 20 procent zou groeien. En Nederland is nog niet eens het populairste migratieland. Van Zwitserland en Singapore zou de bevolking meer dan verdubbelen, respectievelijk bijna verdrievoudigen.
Geen mens is illegaal? Goed nieuws voor bouwbedrijven en huizen- en landbezitters
Voor die miljoenen nieuwe inwoners moet er eerst onderdak komen. Met andere woorden, huizen. Veel huizen. Heel veel huizen. Als in: twee Brussels, en zeven keer Rotterdam er bij. De makkelijkste manier om dat te realiseren is heel veel flats bouwen. Zo creëer je veel woningen op een klein oppervlak. Een wijk met flats zoals de L-flat in Zeist (de grootste flat van Europa) heeft een bevolkingsdichtheid van al gauw 10 000 mensen per vierkante kilometer. Als je ze een beetje Hong Kong style op elkaar prakt. Voor die zeven miljoen extra mensen in Nederland en twee miljoen in België betekent dat een stad, bestaande uit torenflats, van zeven bij tien kilometer, resp. vier bij vijf kilometer, erbij. Kortom: een walhalla voor ondernemende vastgoedinvesteerders.
BNP groeit sterk, de omzet van supermarkten ook
De sterke groei van het BNP komt alleen al door deze extra huizenbouw en de extra consumptie van deze zeven, resp. twee miljoen mensen. Waarvan we aan zullen nemen dat vijf, resp. drie miljoen meerderjarig zijn. Naar schatting zal de sociale dienst rond de 100 miljard, resp. 30 miljard extra aan bijstandsuitkeringen en overige subsidies betalen, waarover later. Daarvan zal veel richting het land van herkomst verdwijnen.
We kunnen wel aannemen dat ze het leeuwendeel van hun besteedbare inkomen bijna geheel in Nederland en België zullen uitgeven. Een bijstandsuitkering is niet bijster hoog, namelijk. Boekhoudkundig komt dat neer op een verhoging van het BNP met rond de twintig procent – de winkels waar ze hun geld uitgeven, moeten namelijk ook weer inkopen doen – het zogeheten multiplier effect van consumptie. Vooral de buurlanden zullen hier overigens blij mee zijn. Hun winkels in de grensregio met de Lage Landen zullen veel meer omzet draaien, terwijl ze niet de kosten voor sociale voorzieningen hoeven te maken.
Veel jonge mannen, tekort aan jonge vrouwen
De groep die wil migreren [1] bestaat vooral uit jonge single mannen tussen de twintig en dertig. Dat is goed nieuws voor de stemmers op Bij1. Dat zijn vooral alleenstaande vrouwen. Het is wat minder goed nieuws voor politie en justitie. En de mannelijke inboorlingen, natuurlijk. Zij zullen veel meer moeite hebben om aan de vrouw te komen. Of voor vrouwen die ’s avonds alleen over straat willen gaan. Jonge mannen zijn vaker crimineel. Vooral single jonge mannen. Wat ook niet helpt is dat deze mannen vooral uit Afrikaanse landen komen. Daar hebben vrouwen een lage status. De top tien emigratielanden is overwegend Afrikaans. [1] [2]
Meer laagopgeleiden die geen Nederlands spreken
Wel blij zijn werkgevers van bedrijven waar veel laag- en middelbaar opgeleiden werken. Zoals tuinders en schoonmaakbedrijven. Het aanbod aan arbeiders stijgt sterk. Zij hoeven geen Polen meer in te huren. Hooggeschoolden zullen minder snel voor de Lage Landen kiezen. Voor hen zijn landen met lage belastingen en hoge inkomens meer in trek. Denk aan Usa en Singapore. Als wordt gelet op de brain drain, zal het aantal hoogopgeleiden in België gevoelig dalen, waar dat in Nederland weer met 21 procent toeneemt [1]. België is een aantrekkelijke migratiebestemming voor Kongolezen en andere Franstalige Afrikanen. Die spreken immers al Frans. Nog meer slecht nieuws voor Vlaamse separatisten dus, Ze verliezen hun meerderheid. En de Nederlanders kunnen dan weer nieuwe Belgenmoppen verzinnen.
Bij het importeren van zeven miljoen immigranten zal Nederland waarschijnlijk na enkele jaren veel weghebben van het Palestijnse vluchtelingenkamp Mar Elias in Beiroet. (c) auteur / Visionair.nl
Grote schuld, einde sociaal stelsel
Iemand moet deze miljarden betalen. Die “iemand” is de belasting betalende burger. Er zal een opstand uit breken, als de belasting met een kwart omhoog gaat. Zo begon de 80-jarige oorlog. Dus de overheid zal zich in de schuld gaan steken. In het eerste jaar moet je denken aan netto 70 miljard, resp. 40 miljard staatsschuld per jaar erbij. Ongeveer dertig procent komt namelijk terug als BTW en andere belastingen. Op termijn meer. Als meer mensen werk vinden. Voor beide landen betekent dat meer schuld. Dat de staatsschuld per jaar met een slordige 20 procent, resp. 15 procent per jaar stijgt.
We hebben al eerdere ervaringen met migranten. Veel van hen zullen werkloos blijven. Zeven op de tien Syrische en Somalische migranten in Nederland zijn nu nog steeds werkloos [3]. De hoogopgeleiden zullen sneller aan het werk komen. Waarschijnlijk verlaagt de regering na enkele jaren de bijstand flink. Alleen zo blijft het betaalbaar.
“Geen mens is illegaal” en etnisch conflict
Diversiteit is niet altijd positief. Uit onderzoeksdata [4] uit Bosnië blijkt een sterke samenhang tussen een gemengde bevolking en sociale onrust. Om de Lage Landen rustig te houden, zal er dus een vorm van politiestaat moeten worden ingevoerd. Dit sluit naadloos aan op het nogal totalitaire partijprogramma van Bij1 [5]. De partij wil onder meer de zeggenschap over bedrijven overdragen aan de werknemers. Ook allerlei extra anti-discriminatieregels dwingend opleggen. Toxische mannelijkheid straffen. En ook nationalisaties. Dan nog een eenmalige coronaheffing op alle vermogen. Dit lukt alleen via een dictatuur.
De rijksten zullen het land verlaten. Met geld ben je overal welkom. De rest kan niet weg. Ze hebben een huis. En een baan. Ook een gezin. Zij zullen dus niet zonder slag of stoot hun bezit opgeven. Dit is een recept voor onrust. Kortom: laten we dit maar niet doen. Geen mens is illegaal, maar Libanon is geen leuk vooruitzicht.
Hezbollah-aanhangers hebben veel ervaring in het uitvechten van gewapende conflicten. Hun grote ervaring gaat erg van pas komen in het Nederland van Bij1. Bron: foto van auteur, in Hezbollah Tourist Landmark of the Resistance, Mleeta, Libanon
Natalija Novta, Ethnic Diversity and the Spread of Civil War, Journal of the European Economic Association, Volume 14, Issue 5, 1 October 2016, Pages 1074–1100, https://doi.org/10.1111/jeea.12171
Stateloosheid is hét ideaal voor de “soevereine mens”. Maar hoe is dat, leven als stateloos mens? En heb je wel een leven?
Wat is stateloos en stateloosheid?
Vrijwel elke snipper land buiten Antarctica, en een groot deel van de zee, is opgeslokt door staten. Bijna alle mensen zijn onderdanen van een of meerdere staten. Maar wat als je van geen één staat onderdaan bent? Dan heet je officieel “stateloos”. Stateloosheid is de moderne equivalent van vogelvrijheid. Vaststellen hoeveel statelozen er zijn, is lastig. Immers, ze staan nergens ingeschreven als onderdaan. Naar schatting van het Institute of Statelessness and Inclusion zijn er in de wereld zo’n 15 miljoen statelozen en mogelijk meer.
Jurisdictie
Staten kennen rechten toe binnen hun jurisdictie. Dat is de term voor het gebied waarin de wetten van de staat geldig zijn. De meeste rechten die staten toekennen, kennen ze toe aan hun onderdanen. Of aan de onderdanen van andere staten. Dat betekent, dat statenlozen op het grootste deel van de aarde weinig rechten hebben. Een beroep doen op de wet betekent namelijk, dat de staat de statenloze waarschijnlijk uitzet of opsluit.
Hoe word je stateloos?
Volgens de VN-verklaring UVRM (Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, artikel 15) heeft elk mens recht op een nationaliteit, m.a.w., kan aanspraak maken op het onderdaanschap van een staat. In de praktijk stellen de meeste staten vrij strenge regels voor het aanvragen van hun nationaliteit. Mensen, die buiten hun schuld tussen de mazen van deze regels terecht komen, raken soms hun nationaliteit kwijt. Ze worden daarmee stateloos. Een kind van twee ouders met alleen de Canadese nationaliteit, die elk niet geboren zijn in Canada, is stateloos, als dat kind niet in Canada of een ander land waar de plaats van geboorte telt wordt geboren. Meer voorbeelden op Wikipedia.
Deze Antarctische pinguïns zijn stateloos. Stateloosheid is de droom voor menig voluntarist. corp2417, NOAA Corps Collection Photographer: Giuseppe Zibordi Credit: Michael Van Woert, NOAA NESDIS, ORA Public Domain
Vrijwillig stateloos worden
Er zijn ook mensen, die vrijwillig afstand doen van hun nationaliteit. Ben je bijvoorbeeld onderdaan van Usa, en vind je Usa helemaal niets, dan kan je naar de lokale Usaanse ambassade lopen en afstand doen van de Usaanse nationaliteit. De schrijver Glen Lee Roberts, die begin 2021 in Paraguay woont, deed dit en schreef er een boek over.
Afstand doen van de Nederlandse nationaliteit is alleen mogelijk als je al over een andere nationaliteit beschikt, van een land dat Nederland erkent. Afstand doen van de Belgische nationaliteit is vergelijkbaar lastig zonder extra nationaliteit. In deze gevallen is de enige manier om formeel stateloos te worden, eerst het staatsburgerschap te krijgen van een land waar afstand gedaan kan worden zonder extra nationaliteit te hebben, en vervolgens hier eveneens afstand van te doen.
Voordelen van stateloosheid
Er zijn ook enkele, zij het beperkte, voordelen aan stateloosheid. Zo kan je ongestraft misdaden plegen op Antarctica. Het Zuidpoolverdrag stelt namelijk, dat de dader van een misdrijf wordt veroordeeld door zijn eigen land. De logische conclusie is, dat voor een stateloze, misdrijven op Antarctica niet vervolgd kunnen worden. Wil je dus een drugslab openen, dierenporno hosten of de complete US Library of Congress collectie van e-books per satelliet downloadable maken en je bent Rohingya of een andere stateloze, dan is Antarctica een logische keus. Probeer je dat als Belg of als Nederlander, dan word je door een stel stevige dienders op vliegveld Zaventem afgevoerd als je de stroopwafels of frieten van thuis mist.
Nog een voordeel: als stateloze heb je ook geen plichten. Je bent letterlijk vogelvrij. Geen inkomstenbelasting of dienstplicht. Niets. Althans, zolang je niet in een staat verblijft. Dus wil je deep fake porno hosten van machtige mensen, heb je totaal de pest aan het betalen van alle belasting en / of wil je echt foute genetische experimenten uitvoeren, dan is statenloosheid een droom die uitkomt. Wel vereist dit een netwerk in de rest van de wereld. Op Antarctica en volle zee woont bijna niemand en zijn er ook geen postadressen.
Nederland is een klein, dichtbevolkt land met een uitgebreide veestapel. Dat gaat niet goed samen. Zeker van nature stikstofarme natuurgebieden leggen steeds meer het loodje. Is een stikstofveiling de oplossing?
Waarom is stikstof een probleem?
Een kleine tachtig procent van de aardse atmosfeer bestaat uit stikstofgas (N2). Stikstof is een onmisbaar element voor het leven. We bestaan uit eiwitten en eiwitten uit aminozuren, een stikstofverbinding. Nederland bevat miljoenen stikstofbronnen, variërend van huisdieren tot varkensmesterijen, en natuurlijk u, waarde lezer. Ook autoverkeer en bouwactiviteiten stoten stikstof uit, zij het veel minder dan mensen en -vooral- mesterijen. In de stikstofdiscussie bedoelt men alle stikstofbronnen, anders dan luchtstikstof en in eiwitten gebonden stikstof. Dit zijn vooral ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NO, NO2 en het omstreden lachgas N2O). Ook nitraat (NO3–) dat uit bemeste akkers spoelt, is een milieuprobleem.
De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]Brute bouwstop door administratief gecreëerd noodgeval
De EU heeft strenge regels afgekondigd voor stikstofemissies. Regels, die in een dunbevolkt land als bijvoorbeeld Frankrijk of Bulgarije makkelijk te handhaven zijn, maar in Nederland erg lastig. Het probleem is niet dat de stikstofuitstoot in Nederland stijgt. Integendeel. Deze is mede dankzij strenge wet- en regelgeving zoals de mineralenboekhouding voor boeren aanzienlijk gedaald [2] [3]. Het probleem is dat mede dankzij het stuitende gebrek aan vooruitzien door het kabinet-Rutte, de uitstoot niet snel genoeg daalde. Het gevolg was dat er een bouwstop werd afgekondigd met een aanzienlijke economische schade – en het voortduren van de huisvestingscrisis.
Stikstofveiling: voor- en nadelen
De vrije markt is er erg goed in om het economische optimum te vinden. Dat kan een voordeel zijn, althans: als het spelterrein van de vrije markt zo wordt ingeperkt dat er geen externaliteiten optreden. Externaliteiten creëren gebeurt nogal snel. Zo begonnen slimme ondernemers zelf muskusratten te kweken, toen de overheid een premie van tien gulden op elke gedode knager zette. In principe kan de overheid het recht om stikstof uit te stoten verkopen, bijvoorbeeld, via een stikstofveiling. Als een varkensboer er mee stopt, kan hij zijn emissierechten via de veiling verkopen aan een andere boer, aan een bouwondernemer of een natuurorganisatie (die ze vervolgens niet gebruikt). Op een gegeven moment hebben de ondernemers die de meeste euro’s per kilo stikstofuitstoot kunnen verdienen, de emissierechten in handen, waardoor er een economisch optimum is ontstaan. Aldus het schoolboekje economie.
Elk systeem met wetten en regels waarmee geld gemoeid is, heeft te maken met de kans op fraude. Stikstofuitstoot vindt plaats in de vorm van gasvormige verbindingen. Gassen zijn berucht moeilijk te traceren op een enkele bron. Zo kan een boer bijvoorbeeld opgeven dat hij een dure afvanginstallatie heeft geïnstalleerd die hij in werkelijkheid niet heeft, of een veel slechter goedkoper model, waardoor zijn uitstoot veel hoger is dan uit officiële cijfers blijkt. Hier moet dus grondig gecontroleerd worden, het liefst ook met geregelde veldmetingen in de buurt van grote stikstofvervuilers. Per saldo is dit systeem dus uitvoerbaar.
De laatste jaren duikt er steeds meer beeldmateriaal op, alsmede rapporten van ooggetuigenverslagen, van ontmoetingen tussen Usaanse piloten en onbekende vliegende entiteiten (UFO’s), die sneller accelereren en van richting veranderen dan vliegtuigen met menselijke piloten zouden kunnen overleven.
Waarheidsgehalte omstreden
Deze beelden zijn afkomstig van de USAF en het Usaanse leger. Deze instellingen vallen onder de Usaanse FOIA (Freedom of Information Act, te vergelijken met de Nederlandse WOB). Hoewel het niet denkbeeldig is dat UFO’s een bewuste desinformatiecampagne zijn van het Pentagon om ongestoord prototypes van experimentele luchtvaartuigen te kunnen testen, zijn deze aanwijzingen te serieus om niet te onderzoeken. Een gepensioneerde Israëlische topofficial, prof. dr. Haim Eshed, schreef een boek waarin hij onthult dat er uitgebreide contacten bestaan tussen een technisch geavanceerde niet-menselijke soort en de Usaanse overheid, en daarmee de Israëlische overheid. Het is niet gezegd dat het verhaal van Eshed klopt – mogelijk spelen er commerciële belangen (Eshed is sf- en fantasyschrijver), is Eshed “gek” [4] of wordt ergens de aandacht van afgeleid – maar we nemen het in dit wat-als scenario voor juist aan. Wat zijn dan de consequenties?
De geruchten over samenwerking tussen overheden en buitenaardse wezens blijven hardnekkig. Wat als ze waar zijn? No copyright / afbeelding afkomstig van https://pixabay.com/users/comfreak-51581/
Geheimzinnige Galactische Federatie
De uitgelekte informatie uit het boek, afkomstig van een interview in de Hebreeuwse krant Jediot Aharonot[1], is summier. De rest van het Y.A. artikel is weggestopt achter een paywall, maar het googlen van de Hebreeuwse titel leverde een uitvoeriger bron op. [3] Volgens Eshed zijn de aliens afkomstig van een galactische federatie van buitenaardse beschavingen, ruwweg te vergelijken met de Federation of Planets in de beroemde Usaanse SF-franchise Star Trek. Deze aliens zouden in het geheim op aarde rondlopen en met de Usaanse regering samenwerken, waarvan elke Usaanse president op de hoogte is. Beide zouden samenwerken op een basis op Mars, de hoofdvestiging van de aliens in het zonnestelsel. De aliens zouden onder meer het uitbreken van een kernoorlog hebben voorkomen (wat ook door andere bronnen is gemeld)[2]. De aliens zouden tot doel hebben om het wezen van het universum te doorgronden in samenwerking met de mensheid.
Welk nut kunnen de aarde en mensen hebben voor aliens?
Zowel de aarde met haar abnormaal grote maan als de zon zijn, fysisch gezien, ongewoon maar niet uniek in het bekende heelal. Aardachtige exoplaneten blijken veel voor te komen, NASA schat alleen al in de Melkweg meer dan tien miljard. Er zijn nu al zelfs 24 “superbewoonbare” exoplaneten bekend die zelfs geschikter zijn voor leven dan de aarde. We weten dat het technisch gezien haalbaar is om bijvoorbeeld helium-3 te winnen uit gasreuzen als Jupiter of desnoods uit sterren. Echt vergevorderde beschavingen kunnen zelfs zwarte gaten of -mogelijk- donkere materie benutten om energie mee op te wekken.
Het voornaamste bijzondere element van de aarde is haar diverse ecosysteem en vooral de aanwezigheid van minimaal één intelligente, althans: handige soort. We zijn een weelderige oase, omringd door saaie, dode werelden. Als woongebied ligt de aarde niet echt voor de hand. Een ruimtecilinder bouwen is veel gemakkelijker dan om naar een verre ster te reizen. Om maar niet te spreken over de vele bacteriesoorten hier die voortdurend op zoek zijn naar voedingsbronnen. Wel interessant is om DNA van miljoenen soorten te verzamelen en de menselijke cultuur te snuiven.
En wie weet is er meer aan de hand. Mogelijk vormt de aarde een belangrijk knooppunt in een voor ons onzichtbaar transportnetwerk. Of is hier een belangrijke grondstof aanwezig die we nog niet kennen, of waarvan we tot nu toe nog geen nuttige toepassing hebben ontdekt.
Waarom de geheimhouding?
Het bestaan van leven buiten de aarde is een idee dat al honderden jaren bestaat. Giordano Bruno, een tijdgenoot van Galilei, werd er nog voor op de brandstapel gegooid. Een invasie door buitenaardsen is de uitgekauwde plotline van honderden razendpopulaire science fiction boeken en series, variërend van War of the Worlds tot V en Independence Day. Waarschijnlijk zal het grootste deel van de mensheid een zucht van verlichting slaken als blijkt dat “minds infinitely superior to us” voorkomen dat het beste kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog en hun al even verlichte collega’s in de rest van de wereld, hun onovertroffen talenten tot het creëren van rampspoed nog verder uitleven. De meeste mensen geloven al in een onpeilbaar wijze en almachtige alien, God genaamd. Kortom: als er geheimhouding moet zijn, heeft dat waarschijnlijk een andere reden. Want waar komen deze aliens vandaan? En: waarom hebben ze met hun onvoorstelbaar overvloedige hulpbronnen de mensheid nodig om onderzoek te doen?
Mogelijkheid 1: de aliens waren hier al veel eerder en onze voorouders vereerden ze als goden.
God kwam al eerder ter sprake als een almachtig buitenaards wezen. Voldoende geavanceerde technologie is niet van magie te onderscheiden. Zou een buitenaards wezen duizenden jaren geleden op aarde landen, dan zouden mensen hen vermoedelijk zien als goden. In feite is dit precies wat er gebeurde in enkele gevallen waarbij westerlingen met paarden en vuurwapens in aanraking kwamen met op wapengebied iets minder ver ontwikkelde beschavingen, zoals de Azteken en de Inca’s. Beschrijvingen in zowel de Tenach (Ezechiël) als in de vedische literatuur uit India hebben veel weg van twintigste- en eenentwintigste technologie, bij Ezechiël. een vliegend tuig, in de veda’s een nucleaire oorlog en een raketafweersysteem. Zou dit inderdaad kloppen, en zouden de goden inderdaad kosmonauten zijn zoals kroegbaas Erich von Däniken beweerde, dan zouden letterlijk miljarden mensen van hun geloof afvallen. De maatschappelijke impact zou aanzienlijk zijn.
Mogelijkheid 2: we leven in een simulatie.
Volgens de simulatiehypothese is onze wereld een soort zeer realistisch computerspel, een soort Second Life. God is, vanaf atheïstisch oogpunt bekeken, dan de sysadmin van de simulatie die het heelal is en die op een onvoorstelbare krachtige supercomputer ergens draait. Wij zijn dan niets dan een computerprogramma.
De diverse geloven, zoals christendom en boeddhisme zijn in feite varianten van de simulatietheorie. Dit zou inderdaad een enorme schok zijn, vooral voor atheïsten en agnosten. Afhankelijk van met welk geloof de werkelijke simulatie overeen komt, zou ook dit een schokeffect hebben op gelovigen met een sterk hiervan afwijkend wereldbeeld. De aliens zouden hier onze hulp niet nodig hebben. De programmeur van de simulatie is immers almachtig. De Marsbasis zou eveneens niet nodig zijn.
Mogelijkheid 3: de aliens komen van een parallel heelal.
Volgens de veel-wereldeninterpretatie van de kwantummechanica en enkele kosmologische modellen bestaan er veel parallelle heelallen naast ons eigen heelal. Hier zijn de natuurwetten iets anders. De schok hiervan zou beperkt zijn. De Kelten geloofden al in parallelle werelden. In de 1001 Nacht, gebaserd op oude Perzische legenden en filosofieën, worden onderaardse werelden beschreven. Ook hemel en hel, en de diverse werelden van het Zuivere Land boeddhisme waarin je incarneert als je het erg goed, of juist erg slecht, doet, kunnen worden gezien als parallelle werelden. Parallelle heelallen zijn een minder schokkend alternatief dan de eerder genoemde mogelijkheden. Het is al vrij algemeen bekend onder het grote publiek dat ons heelal waarschijnlijk niet het enige heelal is. De voorwaarden voor leven zijn namelijk wel erg gunstig in dit heelal. Waarschijnlijk bestaan er veel heelallen waar bijvoorbeeld sterren direct ontploffen of er geen atomen bestaan. Dit is dus zeker een mogelijkheid.
Mogelijkheid 4: de “experimenten” van de aliens zijn verre van onschuldig en onethisch naar huidige menselijke maatstaven.
Aardbewoners die door aliens ontvoerd zeggen te zijn, verklaren dat ze onvrijwillig deel uitmaakten van fokexperimenten. Een buitenaards fokprogramma zou inderdaad ethisch erg schokkend zijn en de buitenaardsen niet erg populair maken onder de gemiddelde aardbewoner. Een fokprogramma is voor een soort die biologisch totaal afwijkt van de mens, vanzelfsprekend niet haalbaar. Zo zijn er geen gevallen bekend waarin Japanse octopus-porno resulteerde in de geboorte van een nieuw zeemonster. Waarmee we op de volgende optie komen.
Mogelijkheid 5: de aliens zijn afstammelingen van de mens uit de verre toekomst en hebben ons DNA nodig.
Getuigenverslagen beschrijven doorgaans “greys”, mensachtige wezens met grote ogen en een groot hoofd op een spichtig lichaam. Vergeleken met onze aapachtige voorouders hebben wij een groter hoofd, grotere ogen en een zwakker lichaam. Toekomstige mensensoorten zouden veel op deze greys kunnen lijken, als deze ontwikkelingen zich doorzetten. Mogelijk ontstond er in de verre toekomst een calamiteit, bijvoorbeeld een ziekte, waardoor voortplanting niet meer mogelijk is of de mens op uitsterven staat. Indianenvolkeren met weinig genetische variatie die afstamden van het handjevol eerste kolonisten uit Siberië, stierven als vliegen aan voor ons alledaagse ziekten als griep of verkoudheid. Menselijke plantenkwekers zijn voortdurend op zoek naar materiaal van gewassen als tarwe, tomaten en olijven uit zogenoemde Vavilov-centra. Dit zijn plekken, waar de meeste genetische variatie is te vinden. De aarde van nu is het Vavilov-centrum van de mens. Toekomstige kolonisten zullen net als de voorouders van de indianen, uit vrij kleine groepen bestaan. Mogelijk zijn ze zo genetisch homogeen, dat hun voortbestaan wordt bedreigd. Genen oogsten op aarde ligt dan voor de hand. Medewerking van een grote aardse mogendheid, zoals de supermacht Usa, is dan nuttig om incidenten in de doofpot te stoppen.
Dit scenario veronderstelt tijdreizen. Omdat tijdreizen allerlei logische paradoxen oplevert, zouden deze wezens dan uit een parallelle tijdlijn afkomstig moeten zijn. Ook veronderstelt dit scenario een relatief gebrekkige kennis van de menselijke biologie. Hoewel er subscenario’s denkbaar zijn waarbij deze kennis verloren is geraakt, bijvoorbeeld omdat de mens een machineachtige soort is geworden en vervolgens door een ramp al deze biologische kennis is vernietigd – zo weten wij ook niet meer hoe Grieks vuur of (tot voor kort) Romeins zeewaterbestendig beton werden gemaakt – , zijn deze niet heel waarschijnlijk. Deze aliens zouden dan over moeten gaan op low-tech methodes als seks en implantatie in draagmoeders. Sterk punt van dit scenario is wel dat het buitenaardse ontvoeringen logisch verklaart.
Mogelijkheid 6. De aliens zijn gestrand in het zonnestelsel en hebben aardse hulp nodig om te ontsnappen.
De afstanden tussen sterren zijn enorm. De afstand tot het Alfa Centauristelsel, de dichtstbijzijnde zonachtige ster, is 4,2 lichtjaar, oftewel rond de 250.000 maal verder dan de afstand tussen de aarde en de zon. Zonder een warpachtige aandrijving zijn deze afstanden niet te overbruggen.
Stel, een astronaut zou stranden in de Romeinse tijd, of in het Chinese Tang-keizerrijk omstreeks het jaar nul, of bij de Maya’s, en niet ziek worden of gedood. Zelfs als hij of zij een complete bibliotheek met alle aardse technische kennis van nu tot zijn beschikking had, en redelijk Latijn of klassiek, Chinees of Kiche zou spreken, dan zou hij weinig hebben aan het primitieve smeedijzeren Romeinse, Chinese, laat staan stenen Maya-gereedschap om zijn ruimteschip te repareren. Om van de aarde te ontsnappen, zou hij minimaal een laat twintigste-eeuwse beschaving uit de grond moeten stampen om alle onderdelen van zijn ruimteschip te kunnen produceren. Dit zou zeker twee tot drie generaties kosten, als je veel risico neemt, zo ongeveer alle priesters tot vijand maakt en alle medewerking hebt van de machthebbers.
In dit geval is niet zozeer sprake van een schokeffect, maar van (gerechtvaardigde) angst van de aliens dat ze tot slaaf gemaakt en uitgebuit zullen kunnen worden. Dit scenario zou verklaren waarom aliens menselijke hulp nodig hebben.
Een variant is dat deze aliens de laatste overlevenden van een interstellaire oorlog zijn en onderdak zoeken op een barbaarse planeet. Ongeveer zoals rebellen die zich in een tropisch regenwoud verstoppen.
Of…
Deze lijst is verre van uitputtend. Wat denken jullie, als lezers?
Zoals eerder tijdens de Drooglegging, is de Usaanse georganiseerde misdaad groot geworden door drugshandel. De kiezers in de Usaanse deelstaat Oregon hebben nu in een referendum besloten om bezit van kleine hoeveelheden van alle drugs, dus ook harddrugs zoals cocaïne en heroïne, te decriminaliseren. Hoe zal dit experiment uitpakken?
Sinds de omstreden president Nixon de “war on drugs” in de jaren zeventig afkondigde, zijn meerdere Zuid-Amerikaanse landen en Mexico ontwricht door de lucratieve cocaïnehandel. De Usaanse getto’s deden het weinig beter. De oorlog tegen drugs heeft over heel Amerika alleen verliezers opgeleverd. Reden voor steeds meer denkers om zich af te vragen of de totale oorlog tegen drugs wel zo’n slim idee is. Immers, de misdaad wordt steeds sterker en heeft nu ook een duidelijke prikkel om nieuwe gebruikers te zoeken, lees: verslaafd te maken. De oorlog tegen druggebruikers bezorgt ook de politie handel vol werk, ongeveer één op de twee gevangenen in Usa zit vast wegens drugsgebruik. Drugsgebruik is een in principe slachtofferloos misdrijf. Dit maakte ook in Usa de geesten rijp om een radicale maatregel in te voeren: wat als we alle druggebruik gaan legaliseren?
Legaliseren van drugs zou in principe de criminaliteit in Usa kunnen halveren. Bron: Steve pb/Wikimedia Commons ex. Pixabay
In het kabaal rond de voortwoedende Usaanse verkiezingsstrijd tussen Goed en Kwaad (plak uw eigen labels op uw bejaarde naar keuze) is het een beetje ondergesneeuwd, maar in de Usaanse deelstaat Oregon aan de Pacifische westkust, is een zeer revolutionair voorstel per referendum goedgekeurd. Namelijk: de decriminalisering van het bezit van kleine hoeveelheden van alle drugs, waaronder cocaïne, heroïne en LSD[1]. In plaats van zware straffen, wordt nu een boete van 100 dollar ingevoerd voor het bezit van drugs voor persoonlijk gebruik. In de VS is bijna vijftig procent van alle gevangenen opgesloten wegens een drugsdelict. [2] In theorie zou het legaliseren van drugs dus de hoeveelheid misdaad in de VS laten halveren. In de praktijk zullen veel criminelen waarschijnlijk een andere inkomstenbron zoeken. Wel zal dit een vreedzamer karakter hebben. Het vervalsen van merkartikelen, bijvoorbeeld, is ook erg lucratief en een stuk veiliger. Zal de misdaad in Oregon nu drastisch dalen? We komen er snel achter.
Sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie eind jaren tachtig leidt het communisme een kwijnend bestaan. Vrijwel alle nog in naam communistische landen, zoals Vietnam, Cuba en de Chinese Volksrepubliek, zijn kapitalistische autocratieën geworden of hebben veel ruimte gemaakt voor kapitalistische initiatieven. Kortom: de nederlaag van communisme lijkt totaal en definitief, het domein van radicalinsky’s, voor altijd verbannen naar de schroothoop van de geschiedenis. Is de rol van het communisme daarmee uitgespeeld? Integendeel, zegt Aaron Bastani, de schrijver van het boek Fully Automated Luxury Communism: A Manifesto.
Communisme zonder arbeiders
Centraal in het boek staat het idee dat in de toekomst alle menselijk werk overgenomen zal worden door robots, omdat robots alles beter en sneller zullen kunnen dan mensen. Hij trekt hiermee de trend door die al tientallen jaren aan de gang is: de exponentiële toename van de rekenkracht van computers en de overvloedige beschikbaarheid van energie en grondstoffen brengt de waarde van grondstoffen, energie en arbeid terug tot nul. En hiermee de kostprijs.
Het leven wordt door deze technologische deflatie steeds goedkoper. Weliswaar is er steeds minder werk, maar er is wel steeds meer welvaart in absolute zin. Tot nu toe was arbeid de voornaamste manier om welvaart te herverdelen. De meeste mensen hebben een baan. Hiervoor worden ze betaald uit de winsten die ondernemers maken, of uit de belastingen die ondernemers betalen. Maar wat, als er straks geen banen meer zijn? Biojvoorbeeld in 2029, als 1000 euro aan computers meer informatie kan verwerken dan het menselijke brein? Dan verdwijnt het belangrijkste herverdelingsmechanisme, loon. De oplossing is volgens Bastani: een herverdeling van de productiebronnen. Met andere woorden: communisme fase 5, de klassenloze maatschappij in het marxisme zonder dat fase 4, de dictatuur van het proletariaat, plaats heeft gevonden.
De vijf fasen van de maatschappij volgens het marxisme
In zijn boek Het Kapitaal (1867) analyseerde de negentiende-eeuwse Duitse schrijver en filosoof Karl Marx de relatie tussen technologie, kapitaal en maatschappij. Hij onderscheidde hierbij vijf fases in de ontwikkeling van de mensheid. Deze zijn:
1. Jager-verzamelaarsmaatschappijen, zoals de tegenwoordige Khoisan. Deze kenden, stelde Marx, een vorm van communisme om een praktische reden. Bij een zwervend bestaan kan je nooit meer bezitten dan je op je rug kan meedragen.
Karl Marx, de grondlegger van de ideeën achter het marxisme. Bron: Wikimedia Commons
2. Feodale maatschappijen. Met de komst van de landbouw werd het mogelijk bezit te accumuleren en legers te verzamelen. Hierbij perst de heersende klasse, de adel, kleine boeren en handwerkslieden af door middel van hun leger, zodat zij zich de winsten konden toeëigenen. Als marxisten-leninisten of maoïsten het over ‘feodaal’ hebben, verwijzen ze naar dit type maatschappij. We zien een heropleving van de feodale maatschappij in door de maffia en bendes beheerste samenlevingen.
3. Kapitalistische maatschappijen. Met de komst van vrije steden (en al eerder, bij op handel gebaseerde stadsstaten zoals Carthago, maar die pastten niet in Marx’ “ijzeren historische wetmatigheden”) en fabrieken wordt arbeid een factor die los staat van land en de adel. Naast de adel ontstaat er een klasse van gegoede burgers, de “bourgeois”, die het “proletariaat”, de arbeiders, tewerkstelt, een mager loon betaalt en de winsten herinvesteert om nog rijker te worden. Volgens het marxisme verkeren westerse landen in deze fase.
4. Dictatuur van het proletariaat. Marx droomde van een machtsovername door het proletariaat, waarbij er een egalitaire maatschappij zou ontstaan. Het proletariaat zou dit doen zonder respect voor de bourgeois, m.a.w. er zou een dictatuur van het proletariaat ontstaan. De productiemiddelen komen in handen van de staat. Dit communistische ideaal werd min of meer, ten koste van het nodige bloedvergieten, verwezenlijkt in de voormalige Sovjet-Unie en landen als Cuba en China.
5. Communistische maatschappij. Op een gegeven moment worden machines zo productief, dat ze alles voor vrijwel niets kunnen produceren. Iedereen kan nu een luxebestaan leiden zonder te hoeven werken. Omdat de productiemiddelen in handen zijn van de staat, wordt er niemand meer uitgebuit en kan iedereen eerlijk delen. Dit ideaal is in geen enkel land bereikt, wellicht oliestaten (tijdelijk en alleen voor de eigen bevolking) uitgezonderd.
Zoals we anderhalve eeuw later weten, bleek de praktijk weerbarstig. Hoewel zijn economische analyse in grote lijnen klopte, was hij te weinig macchiavellistisch qua beoordeling van de menselijke aard in zijn ideale maatschappij (zo voorzag hij niet de opkomst van de “rode adel” van corrupte partijfunctionarissen en inefficiënties bij het planningsproces) en onderschatte hij nationalisme enorm.
De vijf grote crises
Volgens Aaron Bastani heeft het kapitalisme de afgelopen twee eeuwen redelijk zonder kleerscheuren doorstaan, maar wordt het nu geconfronteerd met een existentiële crisis, vanwege vijf ontwikkelingen die tegelijkertijd op ons af komen. Deze zijn: klimaatsverandering, schaarste aan hulpbronnen zoals energie, water en grondstoffen, vergrijzing, een groeiend aantal “nutteloze” mensen, door Bastani “unnecesariaat” genoemd en, de grootste bedreiging, een nieuw tijdperk van machines waardoor de productiefactor arbeid geheel zal worden vervangen door machines, m.a.w. kapitaal. Kapitaal dat steeds ongelijker verdeeld is. In landen als de VS en het Verenigd Koninkrijk hebben tientallen mensen nauwelijks genoeg geld op de bankrekening staan om een maand te overleven. En een grote groep mensen die niets te verliezen heeft, is niet bevorderlijk voor de stabiliteit.
De keuze voor armoede voor de meesten…
Kapitalisme verricht in grote lijnen twee taken: het vergroten van de rijkdom (door efficiënte productietechnieken) en het herverdelen van de rijkdom (door lonen). Waar het vergroten van de rijkdom steeds beter lukt, geldt dit niet voor de herverdeling. Immers, arbeid wordt steeds minder belangrijk. Het logische eindresultaat zal een wereld zijn waarin een kleine groep rijken vrijwel alles bezit, van asteroïdemijnen die de aardse mijnen door hun enorme productie weg zullen vagen, tot vloten met zonne-energie producerende satellieten en een monopolie op medische technologie voor bijvoorbeeld levensverlenging. En de rest van de mensheid? De minst ongunstige uitkomst is dat deze in strak geregeerde sloppenwijken komen te wonen, waarbij het voedsel uit 3d-printers komt. Dit is immers de meest CO2-neutrale oplossing. Een wereld die veel weg heeft van die in de science-fiction film Elysium wordt geschetst. Waarschijnlijker is dat als alle bargaining power van de bevolking verdwijnt, de wereldbevolking op volstrekt pijnloze en hygiënische wijze zal worden gereduceerd tot 500 miljoen mensen, zoals de Georgia Guidestones aanbevelen. Dat is immers de efficiëntste en meest winstgevende oplossing.
In de bioscoopfilm Elysium leidt een schatrijke elite een bestaan zonder ziekte of gebrek in de gelijknamige ruimtekolonie, terwijl de rest van de mensheid is opgesloten in armoedige sloppenwijken. Luxe-communism wil een bestaan als in Elysium maar dan voor iedereen. Bron: bewerkt screenshot van de trailer van Elysium
Of voor luxe communisme
Het alternatief is, aldus Bastani, dat we nu het nog kan, kiezen voor luxe communisme. Met andere woorden: het verdelen van de productiefactoren onder de bevolking. Asteroïden, bijvoorbeeld, zijn niet het bezit van één persoon of land, maar van de gehele mensheid volgens het Ruimteverdrag. Ook bij de privatisering van intellectueel eigendom kan je je vraagtekens zetten. Met blanket patents kan de technische vooruitgang in een gehele sector stil worden gelegd. Dus zo bekeken is luxe-communisme de meest logische en ook menslievendste oplossing. Om luxe-communisme te bereiken moeten we, aldus Bastani, en ook Visionair.nl, kiezen voor verlicht populisme. Populisme, zo verketterd door de “progressieve” elite, is de enige ideologie die de belangen van de bevolking op nummer 1 zet. En die ons kan behoeden van een bestaan als in Elysium, waarbij een genetisch verbeterde opperklasse in verbijsterende luxe leeft en de overige 99% onder ellendige omstandigheden.
![De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]](https://www.visionair.nl/wp-content/uploads/2020/12/stikstof-clo.png)
![De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]](https://www.visionair.nl/wp-content/uploads/2020/12/stikstof-clo-300x185.png)
