De Singularity is het moment in de toekomst waarop kunstmatige intelligentie die van zelfs de slimste mens zal overtreffen. SF-auteur en wiskundige Vernor Vinge bedacht de term, die later door Ray Kurzweil en andere transhumanisten is uitgewerkt. Hoe kunnen we er voor zorgen dat de gevolgen voor de mensheid positief zullen uitpakken?
Vernor Vinge gaat op deze zeer dringende vragen in, want naar schatting is het in 2045 of zelfs eerder al zover. Al ruim voor dit moment zal het exponentieel toenemende rekenvermogen van computers onze levens totaal op de kop zetten. We kunnen maar beter snel over deze vraag gaan nadenken. Het moment dat computers de eerste kenniswerkers overbodig maken, is in feite al gepasseerd. Hoe richten we onze maatschappij in voor de toekomst?
De politici hebben het nog niet door, maar de definitieve doorbraak van groene energie is nu een feit. Zelfs in het hol van de leeuw, de gasrijke Verenigde Arabische Emiraten, bleek zonne-energie bij een openbare aanbesteding voor elektriciteitsopwekking goedkoper uit te pakken dan gas. In 2020 bleek de aanbestedingsprijs zelfs te zijn gezakt tot 1,3 USA dollarcent per kWh. Dat is lager dan elke andere energiebron, zelfs stroom uit kolen.
Het is daarom slimmer, om te investeren in het upgraden van onze elektriciteitsnetwerken dan in gaspijpleidingen, zoals nu gebeurt. Ook moet er werk worden gemaakt van het opslaan van energie. Veelbelovende kandidaten zijn het opwekken van waterstof of ammoniak, flow batteries en gedistribueerde opslag, in samenwerking met de batterijen van elektrische voertuigen.
Een zonnetornado. Ondertussen weten we dat ze niet echt draaien, en dus geen tornado’s zijn. Bron: NASA
Het is nu mogelijk, dankzij verjaring, om je straf te ontlopen door lang genoeg uit handen van justitie te blijven. Een slechte zaak. Niet alleen is er zo straffeloosheid, ook wordt wegvluchten beloond.
Wat is verjaring?
Verjaring is in feite erg onrechtvaardig. Bron: Wikimedia Commons/Sachin1712
Voor alle misdrijven, uitgezonderd misdrijven waarop levenslange gevangenisstraf staat, is er een verjaringstermijn. Dit houdt in dat als er een zeker tijdsverloop is verstreken vanaf het moment waarop het misdrijf plaatsvond, de verdachte niet meer vervolgd kan worden. De verjaringstermijn voor diverse misdrijven is als volgt:
overtredingen: na 3 jaar;
misdrijven waarvoor een geldboete, hechtenis, of gevangenisstraf van 3 jaar of minder kan worden opgelegd: na 6 jaar;
misdrijven waarvoor een tijdelijke gevangenisstraf van meer dan 3 jaar kan worden opgelegd: na 12 jaar;
misdrijven waarvoor een gevangenisstraf van meer dan 10 jaar kan worden opgelegd: na 20 jaar.
Straffeloosheid als gevolg van tijdsduur niet uit te leggen
Verjaring is een willekeurige regel. Alleen doordat de vervolging van een misdrijf te lang op zich laat wachten, ontloopt een dader de straf. Dit is in strijd met het rechtsgevoel en met de gelijke behandeling van verdachten voor de wet. Immers: verdachte A die binnen de verjaringstermijn wordt veroordeeld, krijgt wel de volle straf, verdachte B, die buiten de verjaringstermijn valt, ontloopt de straf.
Moeilijk verteerbaar voor slachtoffers
Slachtoffers en nabestaanden van slachtoffers lijden als gevolg van het misdrijf doorgaans aan een levenslang trauma. Als bijvoorbeeld de dader van een brute roofoverval of verkrachting twaalf jaar uit handen van justitie blijft, ontloopt hij zijn straf. Dit is niet te rechtvaardigen voor veel slachtoffers. Een oplichter kan zijn bijeengestolen geld houden, terwijl zijn slachtoffers vaak levenslang gebukt gaan onder de financiële gevolgen. Want voor schulden is er geen verjaringstermijn.
Zwaard van Damocles voor voortvluchtige verdachte
Op dit moment weet een crimineel dat als hij maar lang genoeg uit handen van justitie blijft, hij zich geen zorgen meer hoeft te maken. Zijn straf wordt hem dan kwijtgescholden. Als de verjaringstermijn verdwijnt, hangt de straf levenslang boven zijn hoofd. Het heeft dan geen zin meer om te proberen de straf te ontlopen. De verdachte zal zo een stuk minder genieten van zijn vrijheid, immers hij weet dat hij iedere dag in zijn kraag gevat kan worden en in de gevangenis gegooid. Hierdoor wordt een voortvluchtig bestaan veel minder aantrekkelijk.
Verjaring afschaffen voor in ieder geval alle geweldsmisdrijven en zware vermogensdelicten
Mijn inziens moet verjaring af worden geschaft voor in ieder geval alle misdrijven met ernstige en ingrijpende gevolgen voor de slachtoffers. Hieronder vallen moord, verkrachting, gewapende roofovervallen en gevallen van oplichting die slachtoffers ruïneren. Als argument voor verjaring noemen juristen vaak de problematische bewijsvoering. Dat is met de nieuwe forensische DNA technieken ook niet meer van toepassing. Kortom: laten we deze ernstige fout in het Nederlandse recht herstellen.
Situatie in 2021
Op dit moment is verjaring inderdaad afgeschaft voor alle misdrijven waar 12 jaar of meer celstraf op staat.
Privacy is een totale illusie geworden met het oprukken van bedrijven als Google en Facebook, die uit de enorme hoeveelheden gebruikersdata precieze profielen kunnen samenstellen over de gebruikers. In veel opzichten weten deze bedrijven meer van ons dan wijzelf.
In de toekomst wordt dit nog veel erger, als het Internet of Things, de term voor een web van miljarden sensoren overal op aarde, realiteit wordt. Aan de andere kant krijgen we zo een wereld die voor ons op maat gesneden is, problemen die al in een vroeg stadium worden opgelost en ziekten die ontdekt worden voor ze kwaad aan kunnen richten. Vloek of zegen? De jury is er nog steeds niet uit.
In theorie is er geen geschiktere wereld om een anarchistische samenleving te creëren dan in een virtuele wereld, bijvoorbeeld een MMORPG-game zoals World of Warcraft. Een drietal onderzoekers kreeg data in handen van een populaire game en analyseerde het sociale gedrag. De conclusies zijn schokkend voor hen die geloven dat anarchisme de natuurlijke staat van de mens is…
Al vorige eeuw hebben antropologen vastgesteld dat de volkeren die ze bestudeerden zonder uitzondering in complexe hiërarchische verbanden leven. Een interessante vraag is vanzelfsprekend, wat de oorzaak is van dit verschijnsel. Hiërarchie spreekt veel mensen aan, maar er zijn ook vrijdenkers die niets moeten hebben van bemoeizuchtige heersers, die doorgaans hun eigen belang gelijkstellen aan het algemeen belang. Volgens veel theoretici is de oorzaak de natuurlijke omgeving waarin mensen leven. Deze zou het vormen van hiërarchie noodzakelijk maken. Vandaar dat het erg boeiend is om te onderzoeken hoe virtuele menselijke samenlevingen zich ontwikkelen. Bijvoorbeeld die in een MMORPG game.
Helaas komen we niet gemakkelijk van de elite af, zo blijkt uit nieuw onderzoek.
Nu is er antwoord op deze vraag, dankzij onderzoek van Benedikt Fuchs en enkele collega’s aan het sociale netwerk van het sinds 2004 actieve, duizenden gebruikers tellende spel Pardus. Pardus is een (overigens vrij aardig) browserspel en speelt zich in een futuristische setting af, waarin spelers onderling kunnen handelen en vechten. Ze bestudeerden de groepen die spelers vormden in dit spel. Hun conclusie is dat ook in een afgeschermde virtuele omgeving, mensen zich organiseren in fractalachtige netwerken.
In Pardus wordt bijgehouden welke handelingen spelers verrichten. Fuchs en zijn groep downloadden drie jaar game data, waaronder welke spelers elkaar “liken”, of juist als vijand verklaren. Fuchs en zijn groep reconstrueerden de sociale netwerken en bepaalden hun complexiteit door middel van een wiskundige uitdrukking van complexiteit (Horton-Strahler orde). Wiskundigen gebruiken deze techniek om te bepalen hoe sterk een boom zich vertakt en kent een “orde” aan ieder knooppunt in de boom toe, afhankelijk van hoeveel “kinderen” er op dat punt afsplitsen. Twijgen hebben geen uitlopers en hebben dus de laagste orde (1). Elk knooppunt in de hiërarchie wordt genummerd aan de hand van het aantal kinderen. Zo kunnen delen in heel andere takken van de boom met elkaar worden vergeleken. Kortom: een handige tool om complexiteit mee te meten, van rivieren tot sociale netwerken.
Het team van Fuchs paste deze techniek toe op Pardus en ontdekte dat er zeven hiërarchische niveaus zijn. Het eerste niveau zijn individuen zelf, het tweede niveau kleine groepen spelers die elkaar als “vrienden” aanduidden en recent hebben gecommuniceerd. Het derde niveau bestaat uit meer vage kennissen, die maar incidenteel communiceren of handelen. De vierde groep bestaat uit allianties, formele groepen spelers die elkaar onderling bijstaan. Groepen allianties vormen niveaus vijf en zes. het zevende niveau bestaat uit alle spelers.
Opmerkelijk genoeg is elke schaal ongeveer drie tot vier keer zo groot als de schaal eronder. De omgeving van Pardus lijkt niet bepaald op die van de samenlevingen die antropologen bestudeerden, maar toch werden vergelijkbare patronen gevonden. Met andere woorden: het moet hier om een fundamenteel menselijk kenmerk gaan, dat zich in elke groep mensen voordoet.
Fuchs en zijn collega’s denken daarom dat de hiërarchische ordening van de menselijke maatschappij diep genesteld zit in de menselijke psychologie. Is anarchie een illusie, en zal er altijd een elite zijn?
Fysicus Michio Kaku, die zowel binnen als buiten de natuurkunde bewezen heeft een onconventioneel denker te zijn, geeft een overzicht van de eerste drie categorieën buitenaardse beschavingen zoals voorspeld door de Russische astronoom Kardashev.
Categorieën 4 (een beschaving die de energiebronnen van een heel universum kan benutten) en 5 (ook die van parallelle universa) vallen buiten bereik, en zijn ook minder realistisch. Immers, van een dergelijke alomvattende superbeschaving hadden we ondertussen wel sporen ontdekt, als anomalieën.
Meer achtergrondinformatie over de vijf trappen van Kardashev (dus ook Kardashev-IV en Kardashev-V) is te vinden in ons artikel over dit onderwerp.
De doorbraak van alternatieve energiebronnen en elektrisch rijden wordt op dit moment nog gehinderd door een hardnekkige bottleneck: energieopslag. Er is nog geen materiaal dat evenveel nuttige energie op kan slaan als een volle tank benzine. Dat lijkt nu te veranderen met de ontdekking van een supermateriaal door onderzoekers van de Australian National University.
Supercondensatoren als alternatief voor de accu Er zijn, ruwweg gesproken, drie manieren om elektrische energie op te slaan. De eerste manier is de welbekende oplaadbare batterij of accu. Er vindt een chemische reactie plaats aan twee polen, die een overschot aan elektronen aan een pool versus een tekort aan elektronen aan de andere pool oplevert. Dit zorgt voor een elektrische stroom. Voordeel is dat er relatief veel energie opgeslagen kan worden per kilogram: de reden dat er accu’s in elektrische auto’s zitten. Nadeel is dat het opladen tergend lang duurt en er de nodige verliezen optreden, omdat de geladen ionen zich door de stroperige vloeistof moeten worstelen.
De tweede manier is om de energie in een magneetveld van een enorme elektrische spoel op te slaan. Hiervoor is een gigantische stroomsterkte nodig door een geleider die geen verliezen oplevert, met andere woorden een supergeleider. De resultaten van deze SMES, super conducting electric storage, zijn nog niet denderend, omdat de koeling van een supergeleider tot enkele tientallen kelvin energie vreet, de energiedichtheid maar klein is en supergeleidende materialen duur zijn. Voordeel is echter dat het vermogen enorm snel, in fracties van seconden, opgenomen en afgegeven kan worden met weinig verliezen.
De derde methode is het opslaan van elektrische lading. Dit gebeurt door twee geleidende platen dicht bij elkaar te brengen en onder spanning te zetten. Er hopen zich nu elektronen op in de negatief geladen plaat en positief geladen ‘gaten’ (ontbrekende elektronen) aan de positief geladen platen. Hoe groter de oppervlakte van de platen, hoe dichter de platen op elkaar staan en hoe hoger de spanning, hoe meer energie ze opslaan. Condensatoren, zoals deze apparaatjes met ingebouwde geladen platen heten, zijn een onmisbaar onderdeel van de meeste elektrische schakelingen. De hierin opgeslagen elektrische energie is miniem, maar met de ontwikkeling van supercondensatoren ontwikkelen ze zich als een serieus alternatief voor batterijen: de beste supercondensatoren presteren op circa 10% van de energiedichtheid van batterijen. Net als SMES laden en ontladen condensatoren snel (fracties van seconden) met weinig verliezen. Wel hebben sommige typen condensatoren moeite hun lading vast te houden, omdat dicht bij elkaar gelegen platen makkelijk kortsluiten.
Op te laden in enkele seconden en nauwelijks verliezen. Geen wonder dat de interesse in supercondensatoren snel groeit. Bron: Samwha Electronics
Hoe werkt de ideale condensator? Om zo veel mogelijk energie op te slaan moet de condensator aan drie eisen voldoen. – De platen moeten zo dicht mogelijk bij elkaar liggen; de capaciteit is namelijk omgekeerd evenredig met de afstand tussen de platen. In de praktijk wordt kwantumtunneling en doorslag (kortsluiting) een probleem bij te kleine afstanden. Mede daarom is de minimale afstand tussen platen enkele atoomdiktes. – De platen moeten een zo groot mogelijke oppervlakte hebben per gram. De gedachten gaan dan als vanzelf naar grafeen, het revolutionaire materiaal van een atoomlaag dikte. Een alternatief bestaat uit “platen” die in feite in elkaar vervlochten boomachtige netwerken zijn. – De platen moeten lekvrij zijn: er moet geen lekken of kortsluiting plaatsvinden. – De dielektrische constante moet hoog zijn. Dit betekent dat er voor een gegeven plaatafstand, plaatgrootte en spanning veel lading opgeslagen wordt. De dielectrische constante voor lucht is bijvoorbeeld 1. – De condensator moet tolerant zijn binnen een groot temperatuurbereik.
Hoe krijgt dit nieuwe materiaal zo een grote capaciteit? Het ontdekte materiaal, op basis van het overvloedig beschikbare titaniumoxide, werkt op basis van moleculaire defecte dipolen, m.a.w. structuren op atoomschaal. Een dipool is een combinatie van een positieve en negatieve lading tegenover elkaar. Hierdoor krijgt het materiaal een extreem grote dielektrische constante die vier ordes van grootte (10^4, rond de factor tienduizend) of meer boven normale waarden ligt. Dit betekent dat het materiaal meer dan tienduizend keer zoveel energie kan opslaan als een ‘normale’ condensator. Helaas zijn er uit het artikel of begeleidende documenten geen schattingen bekend van en energiedichtheden, maar als we uit gaan van enkele elektronvolts per atoomgroep lijkt 1-10 MJ per kg een redelijke schatting. Dit ligt in de buurt van de energiedichtheid van de allerbeste batterijen, wat het een interessant materiaal maakt voor energieopslag. Omdat het metaal titanium een van de meest voorkomende atoomelementen op aarde is, (0,63% van alle materie is titanium) zou dit wel eens de doorbraak kunnen zijn waar we allen op wachten.
Vervolg 2021
Het materiaal lijkt een aantal onderzoeksgroepen geïnspireerd te hebben. Op dit moment hoor je wat minder van super capacitors, wat jammer is. Hun potentieel, de auto in een paar seconden opladen, is immers enorm. Waarschijnlijk is de nog steeds lage capaciteit hier de boosdoener.
Een complete geslachtsziektenpoli plus biolab overbodig gemaakt door een eenvoudig apparaatje, gekoppeld aan een smartphone? Daar lijkt het op, met dit zeer eenvoudig te bedienen microlab, dat eenvoudig kan worden gekoppeld aan een smartphone.
Het team heeft twee belangrijke innovaties aan de dongle toegevoegdom een laag stroomverbruik te bereiken, een must op plaatsen waar niet altijd 24 uur per dag elektriciteit is. Ze maakten de elektrische pomp onnodig door gebruik te maken van een “one-push-vacuüm”, waarbij een gebruiker mechanisch een kamer met negatieve druk activeert om een reeks reagentia te verplaatsen die vooraf op een cassette zijn opgeslagen. Het proces is energiezuinig, duurzaam, vereist weinig gebruikerstraining en vereist geen onderhoud of extra fabricage.
Een tweede slimme vondst was het gebruiken van de audio-aansluiting als stroombron voor zendvermogen en voor gegevensoverdracht. En omdat audio-aansluitingen onder smartphones zijn gestandaardiseerd, kan de dongle op een plug-and-play-manier worden aangesloten op elk compatibel smart-apparaat (inclusief oudere iPhones en Android-telefoons). Tijdens de veldtests in Rwanda kregen gezondheidswerkers 30 minuten training, inclusief een gebruiksvriendelijke interface om de gebruiker door elke test te helpen, stapsgewijze afbeeldingen met afbeeldingen, ingebouwde timers om de gebruiker te waarschuwen voor de volgende stappen en verslagen van testresultaten voor latere beoordeling. De overgrote meerderheid van de patiënten (97%) zei dat ze de dongle zouden aanbevelen vanwege de snelle doorlooptijd, het vermogen om resultaten te bieden voor meerdere ziekten en de eenvoud van de procedure.
Een van de vele bezuinigingsmaatregelen van het kabinet-Rutte II is het inperken van het recht om gratis op deze ziekten getest te worden bij een plaatselijke GGD. De staatssecretaris die hierover gaat, de econoom Van Rijn (PvdA), tijdens Rutte-III ook medeverantwoordelijk voor de bekende coronapuinhoop, was van mening dat de gratis testen geldverspilling vormen. Dit terwijl een enkele HIV-besmetting al honderdduizenden aan medische kosten met zich meebrengt, afgezien van het menselijk leed en (door toenemend risicogedrag) een sterke stijging van het aantal besmettingen is. Het is dan uiteraard slimmer, met technieken zoals hierboven beschreven het testen op deze ziekten veel goedkoper te maken. Een klassiek voorbeeld van peak fantasy, kortom.
De Bill and Melinda Gates Foundation van de bekende weldoener Bill Gates was mede actief bij de ontwikkeling van dit product. Dat maakt het merkwaardig dat deze zeer krachtige kit, die met enige aanpassingen tijdens de corona epidemie grote diensten had kunnen bewijzen, een stille dood is gestorven.
Een compleet lab, verkleind tot een vingerhoed. Bron: Columbia University
Waar water is, kan leven gedijen en de aanwezigheid van water verbetert de vooruitzichten voor bewoning door mensen drastisch. Neem een duik in ijskoude diepten met deze infographic van NASA. Deze geeft een overzicht van alle oceanen in het zonnestelsel.
Met uitzondering van de aarde en de methaanmeren van Titan (die voor aards leven onbewoonbaar zijn, en in dit overzicht niet meegenomen worden; daarentegen wél de diepe oceaan onder de ijslaag van Titan) zijn alle oceanen afgeschermd van de rest van het heelal door een dikke ijslaag. Een tweede belangrijke voorwaarde voor leven is de aanwezigheid van vrije energie. Op aarde levert de zon die, in Jupitermaan Europa de knedende getijdekrachten van Jupiter, die de kern vloeibaar en actief houden. Dit maakt Europa een interessante plaats om naar leven te zoeken.
Hieronder de infographic. Klik voor een volledige vergroting.
Vaccinaties beschermen zo goed tegen covid-19, dat de kans om in een ziekenhuis te belanden bij gevaccineerden 20 maal kleiner is dan bij ongevaccineerden. Misschien moeten we in risicocompensatie de oorzaak zoeken voor het feit dat mensen zich nu steeds minder aan de coronaregels houden.
Risicocompensatie, het zoeken naar een optimaal risiconiveau
Uit diverse wetenschappelijke onderzoeken komt naar voren, dat mensen streven naar een bepaald optimaal risiconiveau. Voelen ze zich veilig, dan nemen ze meer risico’s dan als ze zich onveilig voelen. Zo bleek uit onderzoeken dat na de invoering van een autogordelplicht, mensen die een autogordel dragen, vaker betrokken waren bij ongelukken dan mensen die geen autogordel dragen[1]. De reden is dat mensen die een autogordel dragen, zich veiliger voelen dan mensen die geen autogordel dragen en dus ook meer risico’s nemen. Dit verschijnsel is in de psychologische literatuur bekend als risicocompensatie. Risicocompensatie is in veel verschillende situaties aangetroffen. Zo blijken bestuurders van een auto met een antiblokkeersysteem veel dichter op voorgangers te rijden dan auto’s die niet voorzien zijn van een ABS.
Vaccinaties, veel minder risico voor de gevaccineerden dan voor anderen
Het Pfizer-vaccin Comirnaty beschermt zeer goed tegen ziekenhuisopname na infectie (plm. 95%), maar minder goed tegen verspreiding van het virus (63% minder kans). Bron Pfizer
Bij de meeste vaccinaties stopt de vaccinatie de verspreiding van het virus. De gevaccineerden worden dan een stop in de infectieketen. Zo is iemand die ingeënt is tegen de pokken, mazelen of een aantal andere virusziektes niet meer in staat om het virus te verspreiden. In dat geval dooft het vaccineren van de hele bevolking de virusverspreiding uit.
Er zijn ook enkele virussen waarbij de vaccinatie niet volledig werkt. Een voorbeeld van een dergelijk virus is het SARS-CoV-2 virus, dat covid-19 veroorzaakt. Weliswaar verkleint de vaccinatie de kans dat je het virus verspreid met ongeveer 63%[2], maar de kans dat je niet ziek worden van het virus daalt met veel meer, rond de 95%. Dat betekent dat relatief gesproken het virus 20 keer minder gevaarlijk is voor een gevaccineerde, als voor een ongevaccineerde. Omgekeerd vormen epidemiologisch gezien de gevaccineerden slechts een factor drie maal zo klein gevaar, als ongevaccineerden.
Risicocompensatie zorgt voor riskant gedrag
Dit alles betekent dat gevaccineerde meer risicovol gedrag zal gaan vertonen. Immers de kans op ziekenhuisopname en opname in de intensive care is veel en veel kleiner geworden. En dit zien we ook inderdaad in Nederland. Dusis er sprake van een uitgesproken “coronamoeheid”, waardoor de bevolking basisregels steeds meer aan de laars lapt. Men heeft het gevoel dat vaccinatie het probleem op heeft gelost, waardoor het niet meer nodig is om je aan voorschriften te houden.
Nu is een aantal van deze basisregels natuurlijk onzin. Het belangrijkste voorbeeld van een dergelijke weinig zinnige regel is de oproep om je handen te wassen. Terwijl al halverwege 2020 bekend was dat dit virus zich bijna alleen via de lucht verspreidt. Een ander voorbeeld van een onzinnige regel is het coronapaspoort. Zoals we zagen, verkleint vaccinatie weliswaar de kans op verspreiding van het virus met twee derde. Maar dit wordt meer dan tenietgedaan als vervolgens superspreiding events weer worden gehouden. Dit verklaart ook waarom het aantal positieve testen in de herfst heftig oplaaide. Hierbij maakt de regering zich weinig geloofwaardig en daardoor snapt de bevolking ook niet meer waarom deze zich nog aan de coronaregels moet houden.
De oplossing tegen risicocompensatie: vaccinatie aanbevelen als middel om jezelf te beschermen, corona regels als middel om anderen te beschermen
bron: WHO
Op dit moment wordt vaccinatie verkocht als een morele, zuivere beslissing. Inderdaad is het goed om je te laten vaccineren als je extra risico loopt, kortom iedereen boven de 40 en iedereen die overgewicht heeft, een verzwakte weerstand of een immuunstoornis. Deze voorstelling van zaken is onjuist. Weliswaar verkleint je door vaccinatie kans dat je het virus verspreidt met meer dan de helft, maar je bewijst vooral jezelf een dienst, en natuurlijk het ziekenhuispersoneel.
Qua verspreiding van het virus is het belangrijker dat we ons aan de basisregels houden, en dat de beheerders van gebouwen de ventilatie flink hoger zetten, dan wat we krampachtig proberen de laatste niet-gevaccineerden over te halen om zich te laten vaccineren. Daarom is het beter om vaccinatie aan te bevelen als een verstandige keuze, en je aan de corona regels houden als sociale keuze.
Dus moet je je laten vaccineren? Zeker, als je bij een risicogroep hoort. En dat is meer dan de helft van de Nederlandse bevolking. Maar stop met niet gevaccineerden schuldgevoel aan te laten praten als levende biologische bommen. Wat dat betreft is het veel erger om geen mondkapje te dragen, en zeker veel erger om binnen een feestje te houden zonder ventilatie.
Bronvermelding
Janssen, W (1994). “Seat-belt wearing and driving behavior: An instrumented-vehicle study”. Accident Analysis and Prevention. 26 (2): 249–61. doi:10.1016/0001-4575(94)90095-7
de Gier, Brechje, et al. “Vaccine effectiveness against SARS-CoV-2 transmission to household contacts during dominance of Delta variant (B. 1.617. 2), the Netherlands, August to September 2021.” Eurosurveillance 26.44 (2021): 2100977.
