Stateloosheid is hét ideaal voor de “soevereine mens”. Maar hoe is dat, leven als stateloos mens? En heb je wel een leven?
Wat is stateloos en stateloosheid?
Vrijwel elke snipper land buiten Antarctica, en een groot deel van de zee, is opgeslokt door staten. Bijna alle mensen zijn onderdanen van een of meerdere staten. Maar wat als je van geen één staat onderdaan bent? Dan heet je officieel “stateloos”. Stateloosheid is de moderne equivalent van vogelvrijheid. Vaststellen hoeveel statelozen er zijn, is lastig. Immers, ze staan nergens ingeschreven als onderdaan. Naar schatting van het Institute of Statelessness and Inclusion zijn er in de wereld zo’n 15 miljoen statelozen en mogelijk meer.
Jurisdictie
Staten kennen rechten toe binnen hun jurisdictie. Dat is de term voor het gebied waarin de wetten van de staat geldig zijn. De meeste rechten die staten toekennen, kennen ze toe aan hun onderdanen. Of aan de onderdanen van andere staten. Dat betekent, dat statenlozen op het grootste deel van de aarde weinig rechten hebben. Een beroep doen op de wet betekent namelijk, dat de staat de statenloze waarschijnlijk uitzet of opsluit.
Hoe word je stateloos?
Volgens de VN-verklaring UVRM (Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, artikel 15) heeft elk mens recht op een nationaliteit, m.a.w., kan aanspraak maken op het onderdaanschap van een staat. In de praktijk stellen de meeste staten vrij strenge regels voor het aanvragen van hun nationaliteit. Mensen, die buiten hun schuld tussen de mazen van deze regels terecht komen, raken soms hun nationaliteit kwijt. Ze worden daarmee stateloos. Een kind van twee ouders met alleen de Canadese nationaliteit, die elk niet geboren zijn in Canada, is stateloos, als dat kind niet in Canada of een ander land waar de plaats van geboorte telt wordt geboren. Meer voorbeelden op Wikipedia.
Deze Antarctische pinguïns zijn stateloos. Stateloosheid is de droom voor menig voluntarist. corp2417, NOAA Corps Collection Photographer: Giuseppe Zibordi Credit: Michael Van Woert, NOAA NESDIS, ORA Public Domain
Vrijwillig stateloos worden
Er zijn ook mensen, die vrijwillig afstand doen van hun nationaliteit. Ben je bijvoorbeeld onderdaan van Usa, en vind je Usa helemaal niets, dan kan je naar de lokale Usaanse ambassade lopen en afstand doen van de Usaanse nationaliteit. De schrijver Glen Lee Roberts, die begin 2021 in Paraguay woont, deed dit en schreef er een boek over.
Afstand doen van de Nederlandse nationaliteit is alleen mogelijk als je al over een andere nationaliteit beschikt, van een land dat Nederland erkent. Afstand doen van de Belgische nationaliteit is vergelijkbaar lastig zonder extra nationaliteit. In deze gevallen is de enige manier om formeel stateloos te worden, eerst het staatsburgerschap te krijgen van een land waar afstand gedaan kan worden zonder extra nationaliteit te hebben, en vervolgens hier eveneens afstand van te doen.
Voordelen van stateloosheid
Er zijn ook enkele, zij het beperkte, voordelen aan stateloosheid. Zo kan je ongestraft misdaden plegen op Antarctica. Het Zuidpoolverdrag stelt namelijk, dat de dader van een misdrijf wordt veroordeeld door zijn eigen land. De logische conclusie is, dat voor een stateloze, misdrijven op Antarctica niet vervolgd kunnen worden. Wil je dus een drugslab openen, dierenporno hosten of de complete US Library of Congress collectie van e-books per satelliet downloadable maken en je bent Rohingya of een andere stateloze, dan is Antarctica een logische keus. Probeer je dat als Belg of als Nederlander, dan word je door een stel stevige dienders op vliegveld Zaventem afgevoerd als je de stroopwafels of frieten van thuis mist.
Nog een voordeel: als stateloze heb je ook geen plichten. Je bent letterlijk vogelvrij. Geen inkomstenbelasting of dienstplicht. Niets. Althans, zolang je niet in een staat verblijft. Dus wil je deep fake porno hosten van machtige mensen, heb je totaal de pest aan het betalen van alle belasting en / of wil je echt foute genetische experimenten uitvoeren, dan is statenloosheid een droom die uitkomt. Wel vereist dit een netwerk in de rest van de wereld. Op Antarctica en volle zee woont bijna niemand en zijn er ook geen postadressen.
De laatste jaren duikt er steeds meer beeldmateriaal op, alsmede rapporten van ooggetuigenverslagen, van ontmoetingen tussen Usaanse piloten en onbekende vliegende entiteiten (UFO’s), die sneller accelereren en van richting veranderen dan vliegtuigen met menselijke piloten zouden kunnen overleven.
Waarheidsgehalte omstreden
Deze beelden zijn afkomstig van de USAF en het Usaanse leger. Deze instellingen vallen onder de Usaanse FOIA (Freedom of Information Act, te vergelijken met de Nederlandse WOB). Hoewel het niet denkbeeldig is dat UFO’s een bewuste desinformatiecampagne zijn van het Pentagon om ongestoord prototypes van experimentele luchtvaartuigen te kunnen testen, zijn deze aanwijzingen te serieus om niet te onderzoeken. Een gepensioneerde Israëlische topofficial, prof. dr. Haim Eshed, schreef een boek waarin hij onthult dat er uitgebreide contacten bestaan tussen een technisch geavanceerde niet-menselijke soort en de Usaanse overheid, en daarmee de Israëlische overheid. Het is niet gezegd dat het verhaal van Eshed klopt – mogelijk spelen er commerciële belangen (Eshed is sf- en fantasyschrijver), is Eshed “gek” [4] of wordt ergens de aandacht van afgeleid – maar we nemen het in dit wat-als scenario voor juist aan. Wat zijn dan de consequenties?
De geruchten over samenwerking tussen overheden en buitenaardse wezens blijven hardnekkig. Wat als ze waar zijn? No copyright / afbeelding afkomstig van https://pixabay.com/users/comfreak-51581/
Geheimzinnige Galactische Federatie
De uitgelekte informatie uit het boek, afkomstig van een interview in de Hebreeuwse krant Jediot Aharonot[1], is summier. De rest van het Y.A. artikel is weggestopt achter een paywall, maar het googlen van de Hebreeuwse titel leverde een uitvoeriger bron op. [3] Volgens Eshed zijn de aliens afkomstig van een galactische federatie van buitenaardse beschavingen, ruwweg te vergelijken met de Federation of Planets in de beroemde Usaanse SF-franchise Star Trek. Deze aliens zouden in het geheim op aarde rondlopen en met de Usaanse regering samenwerken, waarvan elke Usaanse president op de hoogte is. Beide zouden samenwerken op een basis op Mars, de hoofdvestiging van de aliens in het zonnestelsel. De aliens zouden onder meer het uitbreken van een kernoorlog hebben voorkomen (wat ook door andere bronnen is gemeld)[2]. De aliens zouden tot doel hebben om het wezen van het universum te doorgronden in samenwerking met de mensheid.
Welk nut kunnen de aarde en mensen hebben voor aliens?
Zowel de aarde met haar abnormaal grote maan als de zon zijn, fysisch gezien, ongewoon maar niet uniek in het bekende heelal. Aardachtige exoplaneten blijken veel voor te komen, NASA schat alleen al in de Melkweg meer dan tien miljard. Er zijn nu al zelfs 24 “superbewoonbare” exoplaneten bekend die zelfs geschikter zijn voor leven dan de aarde. We weten dat het technisch gezien haalbaar is om bijvoorbeeld helium-3 te winnen uit gasreuzen als Jupiter of desnoods uit sterren. Echt vergevorderde beschavingen kunnen zelfs zwarte gaten of -mogelijk- donkere materie benutten om energie mee op te wekken.
Het voornaamste bijzondere element van de aarde is haar diverse ecosysteem en vooral de aanwezigheid van minimaal één intelligente, althans: handige soort. We zijn een weelderige oase, omringd door saaie, dode werelden. Als woongebied ligt de aarde niet echt voor de hand. Een ruimtecilinder bouwen is veel gemakkelijker dan om naar een verre ster te reizen. Om maar niet te spreken over de vele bacteriesoorten hier die voortdurend op zoek zijn naar voedingsbronnen. Wel interessant is om DNA van miljoenen soorten te verzamelen en de menselijke cultuur te snuiven.
En wie weet is er meer aan de hand. Mogelijk vormt de aarde een belangrijk knooppunt in een voor ons onzichtbaar transportnetwerk. Of is hier een belangrijke grondstof aanwezig die we nog niet kennen, of waarvan we tot nu toe nog geen nuttige toepassing hebben ontdekt.
Waarom de geheimhouding?
Het bestaan van leven buiten de aarde is een idee dat al honderden jaren bestaat. Giordano Bruno, een tijdgenoot van Galilei, werd er nog voor op de brandstapel gegooid. Een invasie door buitenaardsen is de uitgekauwde plotline van honderden razendpopulaire science fiction boeken en series, variërend van War of the Worlds tot V en Independence Day. Waarschijnlijk zal het grootste deel van de mensheid een zucht van verlichting slaken als blijkt dat “minds infinitely superior to us” voorkomen dat het beste kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog en hun al even verlichte collega’s in de rest van de wereld, hun onovertroffen talenten tot het creëren van rampspoed nog verder uitleven. De meeste mensen geloven al in een onpeilbaar wijze en almachtige alien, God genaamd. Kortom: als er geheimhouding moet zijn, heeft dat waarschijnlijk een andere reden. Want waar komen deze aliens vandaan? En: waarom hebben ze met hun onvoorstelbaar overvloedige hulpbronnen de mensheid nodig om onderzoek te doen?
Mogelijkheid 1: de aliens waren hier al veel eerder en onze voorouders vereerden ze als goden.
God kwam al eerder ter sprake als een almachtig buitenaards wezen. Voldoende geavanceerde technologie is niet van magie te onderscheiden. Zou een buitenaards wezen duizenden jaren geleden op aarde landen, dan zouden mensen hen vermoedelijk zien als goden. In feite is dit precies wat er gebeurde in enkele gevallen waarbij westerlingen met paarden en vuurwapens in aanraking kwamen met op wapengebied iets minder ver ontwikkelde beschavingen, zoals de Azteken en de Inca’s. Beschrijvingen in zowel de Tenach (Ezechiël) als in de vedische literatuur uit India hebben veel weg van twintigste- en eenentwintigste technologie, bij Ezechiël. een vliegend tuig, in de veda’s een nucleaire oorlog en een raketafweersysteem. Zou dit inderdaad kloppen, en zouden de goden inderdaad kosmonauten zijn zoals kroegbaas Erich von Däniken beweerde, dan zouden letterlijk miljarden mensen van hun geloof afvallen. De maatschappelijke impact zou aanzienlijk zijn.
Mogelijkheid 2: we leven in een simulatie.
Volgens de simulatiehypothese is onze wereld een soort zeer realistisch computerspel, een soort Second Life. God is, vanaf atheïstisch oogpunt bekeken, dan de sysadmin van de simulatie die het heelal is en die op een onvoorstelbare krachtige supercomputer ergens draait. Wij zijn dan niets dan een computerprogramma.
De diverse geloven, zoals christendom en boeddhisme zijn in feite varianten van de simulatietheorie. Dit zou inderdaad een enorme schok zijn, vooral voor atheïsten en agnosten. Afhankelijk van met welk geloof de werkelijke simulatie overeen komt, zou ook dit een schokeffect hebben op gelovigen met een sterk hiervan afwijkend wereldbeeld. De aliens zouden hier onze hulp niet nodig hebben. De programmeur van de simulatie is immers almachtig. De Marsbasis zou eveneens niet nodig zijn.
Mogelijkheid 3: de aliens komen van een parallel heelal.
Volgens de veel-wereldeninterpretatie van de kwantummechanica en enkele kosmologische modellen bestaan er veel parallelle heelallen naast ons eigen heelal. Hier zijn de natuurwetten iets anders. De schok hiervan zou beperkt zijn. De Kelten geloofden al in parallelle werelden. In de 1001 Nacht, gebaserd op oude Perzische legenden en filosofieën, worden onderaardse werelden beschreven. Ook hemel en hel, en de diverse werelden van het Zuivere Land boeddhisme waarin je incarneert als je het erg goed, of juist erg slecht, doet, kunnen worden gezien als parallelle werelden. Parallelle heelallen zijn een minder schokkend alternatief dan de eerder genoemde mogelijkheden. Het is al vrij algemeen bekend onder het grote publiek dat ons heelal waarschijnlijk niet het enige heelal is. De voorwaarden voor leven zijn namelijk wel erg gunstig in dit heelal. Waarschijnlijk bestaan er veel heelallen waar bijvoorbeeld sterren direct ontploffen of er geen atomen bestaan. Dit is dus zeker een mogelijkheid.
Mogelijkheid 4: de “experimenten” van de aliens zijn verre van onschuldig en onethisch naar huidige menselijke maatstaven.
Aardbewoners die door aliens ontvoerd zeggen te zijn, verklaren dat ze onvrijwillig deel uitmaakten van fokexperimenten. Een buitenaards fokprogramma zou inderdaad ethisch erg schokkend zijn en de buitenaardsen niet erg populair maken onder de gemiddelde aardbewoner. Een fokprogramma is voor een soort die biologisch totaal afwijkt van de mens, vanzelfsprekend niet haalbaar. Zo zijn er geen gevallen bekend waarin Japanse octopus-porno resulteerde in de geboorte van een nieuw zeemonster. Waarmee we op de volgende optie komen.
Mogelijkheid 5: de aliens zijn afstammelingen van de mens uit de verre toekomst en hebben ons DNA nodig.
Getuigenverslagen beschrijven doorgaans “greys”, mensachtige wezens met grote ogen en een groot hoofd op een spichtig lichaam. Vergeleken met onze aapachtige voorouders hebben wij een groter hoofd, grotere ogen en een zwakker lichaam. Toekomstige mensensoorten zouden veel op deze greys kunnen lijken, als deze ontwikkelingen zich doorzetten. Mogelijk ontstond er in de verre toekomst een calamiteit, bijvoorbeeld een ziekte, waardoor voortplanting niet meer mogelijk is of de mens op uitsterven staat. Indianenvolkeren met weinig genetische variatie die afstamden van het handjevol eerste kolonisten uit Siberië, stierven als vliegen aan voor ons alledaagse ziekten als griep of verkoudheid. Menselijke plantenkwekers zijn voortdurend op zoek naar materiaal van gewassen als tarwe, tomaten en olijven uit zogenoemde Vavilov-centra. Dit zijn plekken, waar de meeste genetische variatie is te vinden. De aarde van nu is het Vavilov-centrum van de mens. Toekomstige kolonisten zullen net als de voorouders van de indianen, uit vrij kleine groepen bestaan. Mogelijk zijn ze zo genetisch homogeen, dat hun voortbestaan wordt bedreigd. Genen oogsten op aarde ligt dan voor de hand. Medewerking van een grote aardse mogendheid, zoals de supermacht Usa, is dan nuttig om incidenten in de doofpot te stoppen.
Dit scenario veronderstelt tijdreizen. Omdat tijdreizen allerlei logische paradoxen oplevert, zouden deze wezens dan uit een parallelle tijdlijn afkomstig moeten zijn. Ook veronderstelt dit scenario een relatief gebrekkige kennis van de menselijke biologie. Hoewel er subscenario’s denkbaar zijn waarbij deze kennis verloren is geraakt, bijvoorbeeld omdat de mens een machineachtige soort is geworden en vervolgens door een ramp al deze biologische kennis is vernietigd – zo weten wij ook niet meer hoe Grieks vuur of (tot voor kort) Romeins zeewaterbestendig beton werden gemaakt – , zijn deze niet heel waarschijnlijk. Deze aliens zouden dan over moeten gaan op low-tech methodes als seks en implantatie in draagmoeders. Sterk punt van dit scenario is wel dat het buitenaardse ontvoeringen logisch verklaart.
Mogelijkheid 6. De aliens zijn gestrand in het zonnestelsel en hebben aardse hulp nodig om te ontsnappen.
De afstanden tussen sterren zijn enorm. De afstand tot het Alfa Centauristelsel, de dichtstbijzijnde zonachtige ster, is 4,2 lichtjaar, oftewel rond de 250.000 maal verder dan de afstand tussen de aarde en de zon. Zonder een warpachtige aandrijving zijn deze afstanden niet te overbruggen.
Stel, een astronaut zou stranden in de Romeinse tijd, of in het Chinese Tang-keizerrijk omstreeks het jaar nul, of bij de Maya’s, en niet ziek worden of gedood. Zelfs als hij of zij een complete bibliotheek met alle aardse technische kennis van nu tot zijn beschikking had, en redelijk Latijn of klassiek, Chinees of Kiche zou spreken, dan zou hij weinig hebben aan het primitieve smeedijzeren Romeinse, Chinese, laat staan stenen Maya-gereedschap om zijn ruimteschip te repareren. Om van de aarde te ontsnappen, zou hij minimaal een laat twintigste-eeuwse beschaving uit de grond moeten stampen om alle onderdelen van zijn ruimteschip te kunnen produceren. Dit zou zeker twee tot drie generaties kosten, als je veel risico neemt, zo ongeveer alle priesters tot vijand maakt en alle medewerking hebt van de machthebbers.
In dit geval is niet zozeer sprake van een schokeffect, maar van (gerechtvaardigde) angst van de aliens dat ze tot slaaf gemaakt en uitgebuit zullen kunnen worden. Dit scenario zou verklaren waarom aliens menselijke hulp nodig hebben.
Een variant is dat deze aliens de laatste overlevenden van een interstellaire oorlog zijn en onderdak zoeken op een barbaarse planeet. Ongeveer zoals rebellen die zich in een tropisch regenwoud verstoppen.
Of…
Deze lijst is verre van uitputtend. Wat denken jullie, als lezers?
Sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie eind jaren tachtig leidt het communisme een kwijnend bestaan. Vrijwel alle nog in naam communistische landen, zoals Vietnam, Cuba en de Chinese Volksrepubliek, zijn kapitalistische autocratieën geworden of hebben veel ruimte gemaakt voor kapitalistische initiatieven. Kortom: de nederlaag van communisme lijkt totaal en definitief, het domein van radicalinsky’s, voor altijd verbannen naar de schroothoop van de geschiedenis. Is de rol van het communisme daarmee uitgespeeld? Integendeel, zegt Aaron Bastani, de schrijver van het boek Fully Automated Luxury Communism: A Manifesto.
Communisme zonder arbeiders
Centraal in het boek staat het idee dat in de toekomst alle menselijk werk overgenomen zal worden door robots, omdat robots alles beter en sneller zullen kunnen dan mensen. Hij trekt hiermee de trend door die al tientallen jaren aan de gang is: de exponentiële toename van de rekenkracht van computers en de overvloedige beschikbaarheid van energie en grondstoffen brengt de waarde van grondstoffen, energie en arbeid terug tot nul. En hiermee de kostprijs.
Het leven wordt door deze technologische deflatie steeds goedkoper. Weliswaar is er steeds minder werk, maar er is wel steeds meer welvaart in absolute zin. Tot nu toe was arbeid de voornaamste manier om welvaart te herverdelen. De meeste mensen hebben een baan. Hiervoor worden ze betaald uit de winsten die ondernemers maken, of uit de belastingen die ondernemers betalen. Maar wat, als er straks geen banen meer zijn? Biojvoorbeeld in 2029, als 1000 euro aan computers meer informatie kan verwerken dan het menselijke brein? Dan verdwijnt het belangrijkste herverdelingsmechanisme, loon. De oplossing is volgens Bastani: een herverdeling van de productiebronnen. Met andere woorden: communisme fase 5, de klassenloze maatschappij in het marxisme zonder dat fase 4, de dictatuur van het proletariaat, plaats heeft gevonden.
De vijf fasen van de maatschappij volgens het marxisme
In zijn boek Het Kapitaal (1867) analyseerde de negentiende-eeuwse Duitse schrijver en filosoof Karl Marx de relatie tussen technologie, kapitaal en maatschappij. Hij onderscheidde hierbij vijf fases in de ontwikkeling van de mensheid. Deze zijn:
1. Jager-verzamelaarsmaatschappijen, zoals de tegenwoordige Khoisan. Deze kenden, stelde Marx, een vorm van communisme om een praktische reden. Bij een zwervend bestaan kan je nooit meer bezitten dan je op je rug kan meedragen.
Karl Marx, de grondlegger van de ideeën achter het marxisme. Bron: Wikimedia Commons
2. Feodale maatschappijen. Met de komst van de landbouw werd het mogelijk bezit te accumuleren en legers te verzamelen. Hierbij perst de heersende klasse, de adel, kleine boeren en handwerkslieden af door middel van hun leger, zodat zij zich de winsten konden toeëigenen. Als marxisten-leninisten of maoïsten het over ‘feodaal’ hebben, verwijzen ze naar dit type maatschappij. We zien een heropleving van de feodale maatschappij in door de maffia en bendes beheerste samenlevingen.
3. Kapitalistische maatschappijen. Met de komst van vrije steden (en al eerder, bij op handel gebaseerde stadsstaten zoals Carthago, maar die pastten niet in Marx’ “ijzeren historische wetmatigheden”) en fabrieken wordt arbeid een factor die los staat van land en de adel. Naast de adel ontstaat er een klasse van gegoede burgers, de “bourgeois”, die het “proletariaat”, de arbeiders, tewerkstelt, een mager loon betaalt en de winsten herinvesteert om nog rijker te worden. Volgens het marxisme verkeren westerse landen in deze fase.
4. Dictatuur van het proletariaat. Marx droomde van een machtsovername door het proletariaat, waarbij er een egalitaire maatschappij zou ontstaan. Het proletariaat zou dit doen zonder respect voor de bourgeois, m.a.w. er zou een dictatuur van het proletariaat ontstaan. De productiemiddelen komen in handen van de staat. Dit communistische ideaal werd min of meer, ten koste van het nodige bloedvergieten, verwezenlijkt in de voormalige Sovjet-Unie en landen als Cuba en China.
5. Communistische maatschappij. Op een gegeven moment worden machines zo productief, dat ze alles voor vrijwel niets kunnen produceren. Iedereen kan nu een luxebestaan leiden zonder te hoeven werken. Omdat de productiemiddelen in handen zijn van de staat, wordt er niemand meer uitgebuit en kan iedereen eerlijk delen. Dit ideaal is in geen enkel land bereikt, wellicht oliestaten (tijdelijk en alleen voor de eigen bevolking) uitgezonderd.
Zoals we anderhalve eeuw later weten, bleek de praktijk weerbarstig. Hoewel zijn economische analyse in grote lijnen klopte, was hij te weinig macchiavellistisch qua beoordeling van de menselijke aard in zijn ideale maatschappij (zo voorzag hij niet de opkomst van de “rode adel” van corrupte partijfunctionarissen en inefficiënties bij het planningsproces) en onderschatte hij nationalisme enorm.
De vijf grote crises
Volgens Aaron Bastani heeft het kapitalisme de afgelopen twee eeuwen redelijk zonder kleerscheuren doorstaan, maar wordt het nu geconfronteerd met een existentiële crisis, vanwege vijf ontwikkelingen die tegelijkertijd op ons af komen. Deze zijn: klimaatsverandering, schaarste aan hulpbronnen zoals energie, water en grondstoffen, vergrijzing, een groeiend aantal “nutteloze” mensen, door Bastani “unnecesariaat” genoemd en, de grootste bedreiging, een nieuw tijdperk van machines waardoor de productiefactor arbeid geheel zal worden vervangen door machines, m.a.w. kapitaal. Kapitaal dat steeds ongelijker verdeeld is. In landen als de VS en het Verenigd Koninkrijk hebben tientallen mensen nauwelijks genoeg geld op de bankrekening staan om een maand te overleven. En een grote groep mensen die niets te verliezen heeft, is niet bevorderlijk voor de stabiliteit.
De keuze voor armoede voor de meesten…
Kapitalisme verricht in grote lijnen twee taken: het vergroten van de rijkdom (door efficiënte productietechnieken) en het herverdelen van de rijkdom (door lonen). Waar het vergroten van de rijkdom steeds beter lukt, geldt dit niet voor de herverdeling. Immers, arbeid wordt steeds minder belangrijk. Het logische eindresultaat zal een wereld zijn waarin een kleine groep rijken vrijwel alles bezit, van asteroïdemijnen die de aardse mijnen door hun enorme productie weg zullen vagen, tot vloten met zonne-energie producerende satellieten en een monopolie op medische technologie voor bijvoorbeeld levensverlenging. En de rest van de mensheid? De minst ongunstige uitkomst is dat deze in strak geregeerde sloppenwijken komen te wonen, waarbij het voedsel uit 3d-printers komt. Dit is immers de meest CO2-neutrale oplossing. Een wereld die veel weg heeft van die in de science-fiction film Elysium wordt geschetst. Waarschijnlijker is dat als alle bargaining power van de bevolking verdwijnt, de wereldbevolking op volstrekt pijnloze en hygiënische wijze zal worden gereduceerd tot 500 miljoen mensen, zoals de Georgia Guidestones aanbevelen. Dat is immers de efficiëntste en meest winstgevende oplossing.
In de bioscoopfilm Elysium leidt een schatrijke elite een bestaan zonder ziekte of gebrek in de gelijknamige ruimtekolonie, terwijl de rest van de mensheid is opgesloten in armoedige sloppenwijken. Luxe-communism wil een bestaan als in Elysium maar dan voor iedereen. Bron: bewerkt screenshot van de trailer van Elysium
Of voor luxe communisme
Het alternatief is, aldus Bastani, dat we nu het nog kan, kiezen voor luxe communisme. Met andere woorden: het verdelen van de productiefactoren onder de bevolking. Asteroïden, bijvoorbeeld, zijn niet het bezit van één persoon of land, maar van de gehele mensheid volgens het Ruimteverdrag. Ook bij de privatisering van intellectueel eigendom kan je je vraagtekens zetten. Met blanket patents kan de technische vooruitgang in een gehele sector stil worden gelegd. Dus zo bekeken is luxe-communisme de meest logische en ook menslievendste oplossing. Om luxe-communisme te bereiken moeten we, aldus Bastani, en ook Visionair.nl, kiezen voor verlicht populisme. Populisme, zo verketterd door de “progressieve” elite, is de enige ideologie die de belangen van de bevolking op nummer 1 zet. En die ons kan behoeden van een bestaan als in Elysium, waarbij een genetisch verbeterde opperklasse in verbijsterende luxe leeft en de overige 99% onder ellendige omstandigheden.
In dit artikel de achterliggende filosofie achter deze site, en een oproep aan al onze zielsverwanten deel te nemen aan de strijd om de toekomst van Nederland en de mensheid.
De mensen achter visionair.nl zijn deze website gestart met als doel een verschil te maken, mensen vrij te maken en hun potentieel te verwezenlijken. Wij mensen zijn niet geboren om van negen tot vijf – of erger – te zwoegen in baantjes die onze waardigheid aantasten, het moeizaam bijeengeploeterde geld te verkwisten aan nutteloze prullaria en comateus voor de treurbuis te hangen. Het is ons geboorterecht en onze heilige opdracht onszelf lief te hebben en onze medemens lief te hebben als onszelf, dus een wereld om ons heen te scheppen die recht doet aan de menselijke waardigheid van onszelf en anderen.
De eerste fase in het bestaan van deze website, waarin Visionair de gedaante van een weblog aannam, had tot doel een groep visionair geïnteresseerde lezers aan te trekken. Dit lijkt ondertussen goed gelukt. Met vreugde stellen we vast dat rond de duizend mensen ons dagelijks volgen en we eens zoveel wisselende bezoekers per dag hebben. Op dit moment wordt er achter de schermen druk gewerkt aan de volgende stap, het opzetten van een online gemeenschap waarin de bezoekers en reageerders op visionair.nl zich kunnen ontwikkelen tot direct betrokkenen en we de embryonale gemeenschap van visionairs die we nu hebben, kunnen laten doorgroeien tot een hechte groep visionairen.
Het doel van de tweede fase is te komen tot een groep mensen die niet in beperkingen denken maar in mogelijkheden. Zij die beseffen dat het enige wat ons weerhoudt om de aarde in een paradijs te herscheppen, een gebrek aan lef en fantasie is. De meesten van ons wonen in een omgeving met bekrompen mensen die ons niet begrijpen, niet willen begrijpen omdat dat de fundamenten van hun bestaan zou aantasten. De tijd van deze mensen is voorbij en de tijd waarin mensen zoals wij de toekomst zullen bepalen is gekomen. Niet langer zullen angst, haat en bekrompenheid de toekomst bepalen, maar hoop, creativiteit en vertrouwen. Vertrouwen op een betere en welvarender toekomst die, als we de menselijke geschiedenis van meer dan een miljoen jaar bekijken, meer dan gerechtvaardigd is. Elke generatie heeft het beter gehad dan de generatie voor hen en de beste tijd voor de mensheid moet nog komen.
Het wachten is nu op het online komen van het sociale platform waarop we kunnen samenwerken en onze gemeenschap van Visionairen vorm kunnen geven. Namens allemaal roepen we jullie op om je aan te sluiten en mee te denken hoe we deze wereld kunnen transformeren in een duurzamere, betere en menswaardiger plaats. De mens is geboren om vrij te zijn. We roepen jullie allen op jullie onvervreemdbare geboorterecht op te eisen.
De huidige, nog uit de achttiende eeuw of eerder stammende regeringsvormen, zoals autocratie, monarchie en democratie, hebben de grootste moeite om de snelle technologische veranderingen bij te benen.
Hoe de regeringsvorm van de toekomst eruit zal zien, zal voor een erg groot deel afhangen van de vraag hoe de mens van de toekomst er uit zal zien en hoe de mensheid van de toekomst verspreid zal zijn over reële en virtuele werelden. In deze video gaat futuroloog Isaac Arthur daar verder op in.
Als een van de weinige landen gaat Estland qua regering fast forward richting de toekomst met het e-Estonia project. Bron/copyright: e-estonia.com
De productie van vlees is enorm milieubelastend. Toch is dierlijk eiwit het gemakkelijkste te verteren en is eiwit essentieel voor de mens. Een startup heeft een oplossing gevonden, die haast te mooi klinkt om waar te zijn.
De startup Air Protein maakt gebruik van een oude NASA-techniek uit de jaren zestig. Deze maakt gebruik van hydrogenotrofe (waterstof etende) bacteriën die leven op moleculaire waterstof, H2. Waterstof komt op aarde vooral voor als onderdeel van water, H2O, maar er zijn plaatsen op aarde waar puur waterstofgas voorkomt. Deze bacteriën zijn in staat om dit waterstofgas te benutten als energiebron en met behulp van kooldioxide en voedingszouten om te zetten in organische stoffen, zoals eiwitten. In onderstaande TED lezing wordt deze techniek uitgelegd.
De productie van waterstof uit water kost vanzelfsprekend energie. Gratis is de techniek dus niet. Groot voordeel is wél, dat er geen grond nodig is voor vee en vooral, dat het aminozuurprofiel van ‘air protein’ vrijwel geheel overeenkomt met die van dierlijke eiwitten. Dit maakt het een volwaardige vleesvervanger, al heeft het roodbruine poeder maar weinig weg van vlees. Als astronautenvoedsel en om ondervoede kinderen en volwassenen in de derde wereld te helpen, is het ideaal.
Air Protein maakt gebruik van een NASA-ontdekking om eiwit te produceren voor astronauten. Kan dit de honger in de wereld oplossen? Bron/copyright: Air Protein
Het ontwikkelen van vleesvervangers lijkt misschien triviaal, maar is dat zeker niet. De productie van elke kilo vlees kost tussen de drie tot tien kilo veevoer. Dit maakt vlees een grote belasting voor het milieu. Als we minder vlees eten, is er minder landbouwgrond nodig en is er meer ruimte voor bijvoorbeeld natuurgebieden en recreatie. Ook hoeven we ons niet meer te ergeren aan de beperkingen die stikstofoverlast op ons oplegt.
Volgens astronomen gaat de zon in een soort sluimermodus. Dit betekent dat er voor een periode van ca 100 jaar geen zonnevlekken te zien zijn.
Zonnecyclus
Normaal gesproken is er een cyclus van 11 jaar waarbij er in een periode van een jaar erg veel zonnevlekken zijn en 5,5 jaar later veel minder. Dit komt omdat de zon een iets variabele ster is. Zonnevlekken zijn gebieden op de zon waar er veel magnetische activiteit is. De oppervlaktetemperatuur van de zon is plm. 6000 °C en die van een zonnevlek ca 5000°C. Daardoor lijkt deze zwart in vergelijking met de rest van het zonneoppervlak. Deze zonnevlekken zijn magnetische hotspots die veel geladen deeltjes, voornamelijk heliumkernen, uitstoten die de zonnewind vormen.
Kosmische straling
De zonnewind vormt een soort magnetisch schild rond ons zonnestelsel die de interstellaire kosmische straling tegenhoudt: de heliosfeer. Deze kosmische straling is afkomstig van supernova’s, neutronensterren, pulsars, magnetars en zwarte gaten. Kosmische straling bestaat ook uit elementaire deeltjes zoals protonen, positronen enz. Deze bewegen random, maar de kosmische straling die anders op aarde zou belanden, is naar de zon gericht. Immers, de heliopauze, de grens waar de zonnewind overgaat in het interstellair medium, ligt op meer dan honderd maal de afstand aarde-zon, waardoor kosmische straling richting aarde vrijwel richting zon beweegt. Wanneer de zon in een rustigere fase verkeert met weinig magnetische activiteit is de zonnewind zwakker waardoor er wat van de kosmische straling het zonnestelsel weet binnen te dringen. Deze straling zorgt er voor dat er moleculen in de atmosferen van de planeten ioniseren. Deze ionen vormen dan condensatiekernen wat resulteert in meer bewolking. De laatste 2 cyclussen zijn de maxima minder intens dus is de algehele zonnewind zwakker. De verwachting op basis van waarnemingen uit het verleden is dat de volgende cyclus nog zwakker is dan de huidige en dat er vanaf 2050 geen zonnevlekken meer zijn gedurende een aantal decennia. Dit resulteert dan in iets feller zonlicht..
Een nieuwe ijstijd, of globale afkoeling, zou lijden tot grote hongersnoden. Mogelijk zelfs tot het einde van de beschaving.
Afkoeling
Als er meer bewolking is op Aarde dan is het albedo groter. Wit weerkaatst bijna alle licht, absorbeert warmte minder goed dan zwart. Hierdoor koelt het klimaat met de loop der jaren af. Dit valt goed waar te nemen in een experiment dat je makkelijk zelf thuis kunt uitvoeren. Als je met een vergrootglas in de zon een stuk krant in brand probeert te zetten, zal het papier dat bedekt is met een donkere inktlaag sneller ontbranden dan het witte papier zonder inkt. Ook het effect van kleine deeltjes op waterdamp valt goed te bestuderen als je wat sigarettenrook in een kopje hete koffie of thee blaast. Wat je waarneemt is dat de condensatie wordt bevorderd doordat de rookdeeltjes als condensatie kernen fungeren net als de ionen in de atmosfeer. De laatste 2 jaar valt goed waar te nemen dat er steeds minder dagen zijn waarbij er helemaal geen wolken zijn. Ook hebben we zowel vorig jaar als dit jaar een aantal kouderecords in de zomer en het voorjaar. Vorig jaar een dag in augustus met slechts 12°C graden overdag en ’s nachts in de buurt van het vriespunt. Ook van het voorjaar was er op 22 mei een kouderecord met -10°C in de nacht en overdag slecht 5°C in De Bilt. Ook de rest van Europa had bijzonder koud weer waarbij er veel landbouwgewassen door heel Europa schade hebben opgelopen. Op 16 september hebben we weer een kouderecord gebroken met slechts 12°C overdag. Daarnaast hebben we een van de koudste septembermaanden ooit. Daarnaast hebben we de afgelopen 2 jaar bijzonder veel regen te verwerken gehad. Ook de warme pieken kunnen zijn veroorzaakt door verhoogde kosmische straling omdat de straalstroom eerst gaat kronkelen om vervolgens verder naar het zuiden te gaan. Hierdoor kan de wind tijdelijk lang uit het zuiden of juist het noorden gaan waaien met temperatuur extremen tot gevolg. Wanneer de straalstroom in het geheel zuidelijker komt te liggen dan kunnen we permanent in de koudere arctische lucht terechtkomen wat dan resulteert in koele natte zomers en ijzige winters. De gemiddelde wereldwijde temperatuur kan 4°C lager worden.
Het broeikaseffect
Velen zullen het niet geloven vanwege het feit dat de media zich enkel met het broeikaseffect bezig houdt en daarbij andere factoren die het klimaat ook reguleren negeren. De invloed van kooldioxide is in werkelijkheid zeer gering en er zijn zelfs aanwijzingen in ijskernen gevonden dat er in het verleden van de aarde de opwarming van het klimaat vooraf ging aan de stijging van CO2 ipv andersom. Dit zou kunnen komen door onder andere bosbranden die toenemen in een warmer klimaat en ook micro organismen die organisch materiaal afbreken zoals schimmels actiever werden. Dit zou van toepassing zijn geweest aan het einde van elke ijstijd toen de temperaturen dramatisch stegen in korte tijd. Toen de temperaturen weer daalden bleef het CO2 gehalte nog even stijgen alvorens deze ook weer terug liep. Kooldioxide heeft wel degelijk een hogere infrarood absorptie dan stikstof en zuurstof maar deze zou in procenten toe moeten nemen in de atmosfeer wil dit een aanzienlijk effect krijgen op het klimaat. De laatste keer dat dat het geval was, was in de ramp aan het einde van het Perm, 252 miljoen jaar geleden, als gevolg van een gigantische vulkaan uitbarsting in Siberië die ook nog eens plm. 100000 jaar doorging. De huidige atmosfeer bevat slechts 0,04 procent (voor-industriëel niveau: 0,027%). Ter vergelijking bevat de atmosfeer van Mars vele malen meer kooldioxide ondanks dat deze veel ijler is dan de aardatmosfeer. En toch ligt de gemiddelde Martiaanse temperatuur ver onder het vriespunt [n.v.d.r.: het broeikasffect van de Martiaanse atmosfeer verhoogt de temperatuur op Mars met zes graden]. Volgens het klimaatmodel van Svante Arrhenius,dat alleen uitgaat van kooldioxide zelf, heeft de huidige verhoging in CO2 op zichzelf een temperatuursverhoging van gemiddeld één graad Celsius tot gevolg. Moderne klimaatmodellen gaan uit van extra opwarming door waterdamp. Het is de vraag of dat wel klopt.
Economische schade.
Doordat het weer natter en kouder wordt is het steeds moeilijker om op de traditionele wijze landbouw te bedrijven. Hierdoor wordt voedsel steeds duurder. Dit jaar is voedsel al ruim 8% duurder geworden met als uitschieter zuivel dat wel 40% duurder is dan voorheen. Ook legt een kouder klimaat een hogere druk op de gasvoorraden met nog meer calamiteiten als de aardbevingen in Groningen als gevolg. Daarnaast wordt aardgas dus ook duurder. Als de oogsten nog slechter worden zullen de prijzen de pan uit gaan reizen. De infrastructuur zal ook niet worden ontzien. Door stormen, hevige regen en uitzonderlijke hoeveelheden sneeuw zal het verkeer worden verstoord, kan de elektriciteit uitvallen en ook tv en internet gaan storen.
Einde beschaving. Door deze schade wordt de economie hard geraakt en geeft dit meer voedingsbodem voor een nieuwe wereldwijde economische crisis. Daarnaast zijn er al allerlei andere factoren naast een eventuele mini-ijstijd die ons nog eens extra kwetsbaar maken. Zo raakt de landbouwgrond steeds meer uitgeput van sporenelementen en erosie. Ook wordt fossiele brandstof steeds schaarser en dus duurder, wat ook prijsstijgingen in de hand werkt. Dit zal in combinatie met een mini-ijstijd een dodelijke cocktail zijn voor de beschaving.
Zelfvoorziening
Gelukkig zijn er allerlei dingen die je zelf kunt doen en maken. Veredelde gewassen zijn praktisch onmogelijk om kweken in een koud en vochtig klimaat maar er zijn talloze wilde planten soorten die ook eetbaar zijn, en zelfs nog veel meer voedingstoffen bevatten dan conventionele groenten. Als vervanging voor vlees kunnen we insecten eten. Ik vind sprinkhanen persoonlijk heel erg lekker. Ze bevatten 2 x zoveel eiwitten als normaal vlees en zijn vlug op te kweken. Ons aardgas kunnen we vervangen door biogas dat we van onze eigen groen afval en ontlasting maken. Als fruit eten we bramen, frambozen, vlierbessen, sleedoorns en rozenbottels; deze zijn veel beter bestand tegen koude omstandigheden. Om dit allemaal zelf in je eentje te verwerken is nogal wat dus zullen we er goed aan doen te investeren in onze relaties met de buren zodat we samen kunnen werken en eventueel kunnen ruilen. En we kunnen dan stapje voor stapje werken naar de energiestandaard waar ik hier op Visionair in het verleden over heb geschreven.
Het boeddhisme kwam tot stand door de worsteling van één man, ‘Boeddha’ prins Siddhartha Gautama, met het vraagstuk van het lijden. Hoe had het boeddhisme er uitgezien als Boeddha niet de vier Nobele Waarheden had ontdekt, maar een andere oplossing voor het lijden had gevonden?
In deze nieuwe serie verkennen we het cruciale moment in de levensloop van de stichters van drie wereldreligies: Boeddha, Jezus en Mohammed, waarin hun religieuze activiteiten hun definitieve richting kregen. Wat als ze andere keuzes hadden gemaakt?
Prins Siddharta
Een van de meest invloedrijke denkers ooit is prins Siddharta Gautama, de grondlegger van de boeddhistische filosofie en religie. Hij was de kroonprins van de Shakya’s, een clan in de Terai, de zuidelijke laagvlakte van wat nu Nepal is. De precieze omstandigheden van zijn leven zijn niet bekend, maar de meeste overleveringen zijn het eens over het volgende.
Hij was opgegroeid in een beschermde omgeving, ver van ziekte en dood, of religieus onderwijs. Alle religieuze onderwijs werd geweerd, omdat zijn vader naar verluidt een profetie te horen had gekregen dat zijn spruit hetzij een groot militair leider, hetzij een spiritueel leider zou worden. Uiteraard vond deze het vooruitzicht dat zijn zoon als asceet langs de straten zou trekken weinig aantrekkelijk en werd daarom alle godsdienst geweerd. Zoals gebruikelijk in die tijd, werd hij op zestienjarige leeftijd uitgehuwelijkt aan een prinses van een bevriend staatshoofd.
Eind aan het lijden
Toen, in zijn dertigste levensjaar, verliet hij zijn beschermde paleis en zag achtereenvolgens een oude man, een zieke man en een rottend lijk. Vervolgens zag hij een saddhu, een zwervende asceet zoals die ook nu nog overal in India rondtrekken. Zijn wagenmenner vertelde de jonge prins dat de asceet probeerde te ontsnappen aan de angst voor het menselijke lijden. De geschokte Siddharta trok de conclusie dat lijden het universele kenmerk is van het menselijk leven. Hij hield niet van halve maatregelen en besloot het probleem van het lijden voor eens en voor altijd aan te pakken. Met andere woorden: een einde maken aan het menselijk lijden.
Hij probeerde de onder hindoes en jains de nog steeds populaire methode van het ondergaan van ontberingen, zoals vasten en zichzelf pijnigen. Hij merkte dat hij geen stap dichter bij de oplossing kwam. Toen ging hij onder de beroemde boddhi-boom zitten en bleef mediteren tot hij een oplossing had gevonden. Deze was wat nu bekend in als de Vier Edele Waarheden en het Achtvoudige Pad.
Vier Edele Waarheden
Er is lijden
Het lijden heeft een oorzaak
De oorzaak van het lijden kan opgeheven worden
Door het Achtvoudige Pad te volgen wordt het lijden beëindigd.
Achtvoudige Pad:
Klopt de boeddhistische stelling dat alle lijden uit begeerte voortkomt?
1 juist begrip / juiste inzicht (pali: samma ditthi)
Begrijpen wat lijden is (dukkhe ñana).
De oorzaak van lijden begrijpen (dukkhasamudaye ñana).
De opheffing van lijden begrijpen (dukkhanirodhe ñana).
Het pad begrijpen dat leidt naar de opheffing van lijden (dukkhanirodhagamini patipadaya ñana).
2 juiste gedachten / juiste intenties / juiste bedoelingen (pali: samma sankappa)
Gedachten van het verzaken van zelfzucht (nekkhamma sankappa).
Gedachten van welwillendheid, liefdevolle vriendelijkheid (avyapada sankappa).
Gedachten van geweldloosheid, harmonie of mededogen (avihimsa sankappa).
(Deze eerste twee waarheden vormen samen de groep van wijsheid. Pali: paññakkhandha)
3 juist spreken (pali: samma vaca).
Onthouding van het vertellen van leugens (musavada veramani).
Onthouding van het spreken van lasterende taal (pisunaya vacaya veramani).
Onthouding van het spreken van harde woorden (pharusaya vacaya veramani).
Onthouding van onzinnig gepraat (samphappalapa veramani).
4 juist handelen (pali: samma kammanta)
Onthouding van doden (panatipata veramani).
Onthouding van nemen wat niet gegeven is (adinnadana veramani).
Onthouding van seksueel wangedrag (kamesu micchacara veramani)
5 juiste wijze van levensonderhoud (pali: samma ajiva)
Geen handel in wapens.
Geen handel in slaven en prostitutie.
Geen handel in levende wezens voor vleesproductie en slachterij of iedere andere handel in wezens.
Geen handel in vergif.
Geen handel in bedwelmende middelen.
(De waarheden drie, vier en vijf vormen samen de groep van moraliteit. Pali: Silakkhandha)
6 juiste inspanning (pali: samma vayama)
Slechte gedachten en heilloze (akusala) zaken die nog niet opgekomen zijn vermijden (samvara padhana).
Het overwinnen van slechte gedachten en heilloze zaken die reeds opgekomen zijn (pahana padhana).
Het opwekken en ontwikkelen van heilzame (kusala) zaken en goede gedachten die nog niet opgekomen zijn (bhavana padhana).
Het tot groei brengen van heilzame zaken en goede gedachten die reeds opgekomen zijn (anurakkana padhana).
7 juiste indachtigheid / juiste meditatie (aandacht, bewustzijn, concentratie, pali: samma sati)
Bewustzijn van het lichaam (kaya nupassana).
Bewustzijn van gevoelens (vedana nupassana).
Bewustzijn van de geest (citta nupassana).
Bewustzijn van mentale objecten (dhamma nupassana) namelijk:
De vijf hindernissen (pañca nivarana).
(zinnelijk verlangen, kwade wil, luiheid of traagheid, rusteloosheid of bezorgdheid, sceptische twijfel)
De vijf aggregaten van hechten (pañca upadana kkhandha).
(materie, gewaarwording, perceptie, intenties, bewustzijn of aandacht)
De zes innerlijke en zes uiterlijke zintuigsferen (salayatana)
(oog, oor, neus, tong, lichaam, geest en vorm, geluid, reuk, smaak, het tastbare, mentale objecten)
De zeven factoren van verlichting (bojjhanga).
(indachtigheid, onderzoek naar waarheid, energie, vreugde, kalmte, concentratie, gelijkmoedigheid)
De vier edele waarheden (cattari ariya sacca).
8 juiste concentratie (pali: samma samadhi)
Suta mayã pañña, ontvangen wijsheid, 1e transformatie.
Cintã-mayã pañña, wijsheid vanuit ervaren, 2e transformatie.
Zijn de Vier Edele Waarheden juist, en is het Achtvoudige Pad het logische antwoord?
Wanneer het ontdaan worden van mythische elementen, is het boeddhisme de meest logisch gestructureerde van de religies. Niet voor niets wordt het boeddhisme steeds populairder in de westerse wereld. Het zuivere boeddhisme zoals hierboven samengevat is intern logisch consistent, wat een grootheid als Albert Einstein er toe bracht het boeddhisme de meest wetenschappelijke van de religies te noemen. Toch zit er een ernstige denkfout in het boeddhisme: de negativiteit. Het volledig verdwijnen van begeerte betekent uiteindelijk de dood, het terugkeren naar een nuldimensionale ruimte. Begeerte houdt ons in leven en laat ons van het leven genieten.
Wat als Boeddha tot een andere conclusie was gekomen?
Prins Gautama was een goed, zuiver en begaafd mens, zo lijkt uit de bronnen naar voren te komen. Hij was briljant in deductie, maar als kind van zijn land en tijd niet echt sterk in inductie. Een zieke man lijdt door de ziekte. Een oude man lijdt door de ouderdom. Een lijk lijdt niet, want er is geen werkend zenuwstelsel dat pijn kan ervaren. Alleen de nabestaanden lijden. Door de ziekte te genezen, stopt het lijden. Door ouderdom af te remmen, stopt het lijden door veroudering. En door de dood een kestie van keus te maken, stopt het lijden door de dood. Behalve bij nabestaanden dan.
Het lijden stopt niet door het te ontkennen. Wel houdt de zwakkere versie van het boeddhisme stand: veel lijden ontstaat door vermijdbaar lijden, zoals onzinnige begeerte of andere levende wezens onnodig kwaad doen. De begeerte naar een dure auto is onzinnig. De begeerte naar gezond zijn, een volle maag, liefde of een lang en gelukkig leven is dat niet.
De gewijzigde Edele Waarheden zouden dan iets geworden zijn als het volgende.
1. Leven is lijden.
2. Er bestaat onvermijdelijk lijden, vermijdbaar lijden en zelf-aangebracht lijden.
3. Alle vormen van lijden hebben een oorzaak.
4. Elke oorzaak van lijden is aan te pakken, als de oorzaak eenmaal gevonden is.
Waarbij het gewijzigde Pad zich had gericht op wetenschappelijk onderzoek om onvermijdelijk lijden aan te pakken.
Dit had mogelijk geleid tot het ontwikkelen van de wetenschappelijke methode en een einde aan heel veel menselijk leed.
Er is een eenvoudige test om te bepalen hoe nuttig een bepaalde beroepsgroep is. Wat gebeurt er als ze in staking gaan voor, zeg, een week? Opmerkelijk genoeg worden de meest onmisbare beroepen het slechtst betaald. Hoe kan dat?
De Ierse bankstaking van 1970
Een van de langdurigste stakingen uit de geschiedenis is die van de Ierse banken in 1970. De duur van de staking was werkelijk catastrofaal: bijna een half jaar. Toch liep de Ierse economie geen schrammetje schade op. Het geheim: de Ierse pub[1] [2]. De ‘publicans’ lieten klanten geregeld op de pof drinken. Zij konden dus goed inschatten welke klanten wanbetalers waren en welke niet. De pubeigenaars traden dus op als middle men voor het verwerken van de cheques, die in die tijd massaal werden gebruikt voor het doen van grote betalingen.
Ook nu blijkt uit de opkomst van crowdfunding en bitcoin, die de kerndiensten van banken overnemen, dat bankiers, in de woorden van ex-ABN Amro-directeur Rijckman Groenink, gemist kunnen worden.
Pubs namen de rol van banken over in het Ierland van 1970. Bron: Wikimedia Commons
We kunnen dus concluderen, dat bankiers eigenlijk helemaal zo nodig niet zijn; dat de exorbitante salarissen die financials zichzelf toekennen, niet door hun toegevoegde waarde worden gerechtvaardigd.
De Nederlandse schoonmaakstaking van 2012
Heel anders waren de gevolgen van de landelijke staking van schoonmakers in 2012. Treinen vielen uit omdat ze te vies waren om mee te rijden, NS-kantoorpersoneel was onwennig aan het poetsen. Het zware schoonmaakwerk bleek behoorlijk tegen te vallen. [3]
Waarom worden mensen met nuttige beroepen zo onderbetaald?
Volgens de Britse antropoloog en anarchist David Graeber is ongeveer driekwart van alle baantjes zogeheten bullshit jobs. Het nuttige werk wordt gedaan door maar een klein deel van de bevolking. Bent u boer, uitvinder, techneut, verzorgende, onderzoeker of schoonmaker? Vrachtwagenchaffeur, bewaker, huisarts of fabrieksoperator? Gefeliciteerd, u maakt onderdeel uit van de dunne zuil waarop onze maatschappij rust. Bent u beleidsmedewerker, pr-man, algemeen manager, huisstijlmanager, senior adviseur diversiteit of operational comptroller? Sorry, u kunt gemist worden.
Toch weet iedereen dat de mensen uit de tweede genoemde groep over het algemeen veel hogere salarissen krijgen dan degenen met nuttige beroepen uit de eerste groep. Deze mensen worden uitgeknepen, op flexcontracten gezet en dergelijke. Dit komt, is mijn theorie, omdat hun werk zo belangrijk is, dat de powers that be zich niet kunnen veroorloven dat ze uitvallen. Daarom werden hun functies redundant gemaakt. Dat heeft weer tot gevolg dat de macht van een individuele werker kleiner wordt. Een flexwerker heeft nauwelijks macht op het werk. Flexwerkers worden ook op uurbasis slechter betaald dan vaste medewerkers. Het is vrij gemakkelijk om een schoonmaker te vervangen door een andere schoonmaker. Of door een immigrant uit een ander land. Voor de bullshitbanen zijn er merkwaardig genoeg nooit immigranten nodig, waar de exorbitante salarissen wel op wijzen…
Alleen al in Nederland en België sterven er rond de 20.000 resp. 18.000 mensen per jaar aan roken. Met andere woorden: meer dan één op de zeven resp. vijf sterfgevallen. Kettingrokers leven gemiddeld zo’n tien jaar korter dan niet-rokers. Waarom verbannen we rookwaren en roken niet totaal?
Vandaag (begin april 2017) is een vriend van mij overleden aan uitgezaaide longkanker. De variant die hem het leven kostte, niet-kleincellige adenocarcinoom, wordt in meer dan negentig procent van de gevallen veroorzaakt door roken. Hij is na zijn vijftigste gestopt met roken. Waarschijnlijk was toen hij stopte al de aanleg van de tumor aanwezig. In de jaren daarna groeide de tumor sluipenderwijs en overwoekerde zijn longen en de rest van zijn lichaam. Als harde werker negeerde hij de klachten, of slikte hij pijnstillers. Einde 2016 werden de klachten zo sterk, dat hij ze niet meer kon negeren. Begin 2017 werd de diagnose longkanker gesteld. Vanaf dat moment ging het snel bergafwaarts. De tumor groeide exponentieel, en werd nu zo groot dat dit ook merkbare gevolgen had. Zelfs hoge doses pijnstillers konden de pijn niet meer wegnemen. Hij heeft gevochten tot het einde en de hoop niet opgegeven, al was de situatie vrijwel hopeloos. Dit weekend stopten zijn longen met functioneren. Hij hoestte rood slijm op. Vanmorgen stopte hij met ademen.
“Marlboro Man” Wayne McLaren betaalde met zijn leven voor zijn rol als rook-icoon. Na de diagnose werd hij een fel tegenstander van roken.
Verbijsterend genoeg is de boosdoener die mijn vriend doodde, tabak, in elke supermarkt vrij verkrijgbaar. Tankstations, sigarettenautomaten, gespecialiseerde tabakswinkels: overal duikt deze sluipmoordenaar op. Waar je hemel en aarde moet bewegen om aan een antibioticum, voorgeschreven medicijn zonder doktersrecept of niet-toegelaten geneesmiddel te komen, is het bijna onmogelijk voor tabaksverslaafden om niet met rokersgerei geconfronteerd te worden.
De overheid als drugsdealer
Eén van de meest schandelijke episodes uit de koloniale geschiedenis – en dat wil wat zeggen – wordt gevormd door de Opiumoorlogen. Opium, de gedroogde hars van de papaver of slaapbol (bekend als gewas dat maanzaad levert), leverde in het keizerlijke China grote problemen op. Miljoenen verslaafden teerden weg in verlopen opiumkitten. De keizer wilde een einde aan deze plaag en verbood opium in het gehele Rijk van het Midden. Nu was er alleen een probleem. Opium was voor de Britten het meest winstgevende handelsartikel met de handel op China. In feite werd opium geruild voor Chinese thee. De Engelsen lieten deze winstgevende handel niet van zich afpakken. Ze verklaarden met de Fransen China de oorlog, om de keizer te dwingen opium te importeren.
Ook de Nederlandse (2,44 miljard) en Belgische (2,00 miljard) regeringen verdienen veel geld aan accijnzen op rookwaren. Tabak is licht. Als een land de accijnzen verhoogt om rookgedrag af te remmen, wijken rokers uit naar de buurlanden.
Europees verbod op tabak
Alleen in Europees verband is dit probleem op te lossen. In de gehele Europese Unie zou de verkoop en het gebruik van tabak verboden moeten worden. Nicotinepleisters zouden dan weer overal verkrijgbaar moeten zijn. De levensverwachting in een gemiddeld Europees land, en, belangrijker, ook de tijd dat mensen gezond zijn (“health span”), zou met twee jaar stijgen. Daarmee zouden we meer gezondheidswinst boeken dan alle moderne medische technieken bij elkaar en alleen al in Nederland en België meer dan tien miljard per jaar op de zorg kunnen besparen. Belangrijker: was die ban twintig jaar geleden ingevoerd, dan had mijn vriend nog geleefd.
Hoe stop ik met roken?
Iedere roker kan er voor kiezen om sigaretten op te geven. Een kwart van hen per jaar doet ook een stoppoging, vaak tevergeefs. Rook je? Stop. Nu. Direct. Geen smoezen, het gaat om je leven. Gooi al je rookgerei in de vuilnisbak of spoel het door het toilet. Lees deze site om te ontdekken, welke gezondheidsvoordelen stoppen met roken direct oplevert. Bedenk ook wat voor leuke dingen je met die extra inkomsten van 300 euro per maand kan gaan doen. Elke maand een nieuwe smartphone bijvoorbeeld, of drie keer per jaar op vakantie naar Bali. Het gebruik van cytisine, een stop die nicotinereceptoren in je brein blokkeert, maakt de kans dat het je lukt om te stoppen met het gebruik van tabak veel groter, van 15% tot 22%. Dit medicijn werkt veel beter dan nicotinepleisters. Cytisine wordt onder andere online verkocht onder de merknaam Tabex.
We kunnen er geen doekjes om winden. Het zal een taai gevecht worden, maar het gaat om je leven. Doe het je geliefde, vrienden en familieleden niet aan om om deze volkomen vermijdbare reden dood te gaan.
