Het grootste aantal verkeersongelukken wordt veroorzaakt door menselijke fouten. Wordt het niet tijd de automatische piloot het over te laten nemen?
Dit verkeersongeluk in Kopenhagen is waarschijnlijk veroorzaakt door een menselijke fout. Bron: Wikipedia
De mens, de zwakste schakel in het verkeer Keer op keer blijkt het uit studies: menselijke fouten, denk aan dronkenschap, inschattingsfouten en gevaarlijk rijgedrag – zijn de voornaamste oorzaak van verkeersongevallen. Ook zorgen menselijke fouten vaak voor haperingen of zelfs files in de verkeersstroom.
Werken onder het rijden en geen boetes meer Je laten rijden door een onbemande auto lijkt op het eerste gezicht een griezelige ervaring en vragen om ellende. De voordelen zijn echter groot. Bestuurders kunnen voortaan werken tijdens het rijden. Ook zijn boetes voor te snel rijden, of welke verkeersboete dan ook, voortaan verleden tijd als de automatische besturing wordt gekoppeld aan het Galileo-systeem (Europese GPS). Ben je stomdronken? Je auto brengt je veilig thuis.
Boost voor de autoindustrie
Een andere groep die hier sterk mee gaat winnen zijn autofabrikanten. Automobilisten moeten voortaan indruk op elkaar maken met hun mooie auto in plaats van, zoals nu vaak gebeurt, ook met agressief rijgedrag. Dat leidt er waarschijnlijk toe dat automobilisten steeds meer uit gaan geven aan een dure, luxe auto. Nieuwe auto’s zullen dan ook steeds meer gaan lijken op rijdende kantoortjes. Daar komt ook steeds meer ruimte voor als de veel ruimte innemende benzinemotoren worden vervangen door elektromotoren.
Is deze luxe kantoor-SUV de toekomst op de weg? Bron/copyright: limousinesworld.com
Nadelen van het plan Nadelen zijn er uiteraard ook. Zo hangt het systeem af van het storingsvrij werken van elektronica. Hoe ingewikkelder de elektronica, hoe meer kans op storingen. Als de auto geen zelfstandige kunstmatige intelligentie heeft, wat een belangrijke bron van storingen zou elimineren, zal een koppeling moeten worden gemaakt via een centraal voertuiggeleidingssysteem dat over heel Europa is ingevoerd. Ligt internet of een soortgelijk netwerk er door een storing uit, dan betekent dat dat het verkeer in heel Europa platligt.
Big Brother De implicaties van een centraal systeem zijn griezelig: de overheid kan als er bijvoorbeeld een verkeersboete openstaat of als je een omstreden uiting op internet hebt gedaan over een bepaald geloof of bepaalde politicus, je auto stilzetten. De overheid kan ook al je gangen nagaan. Privacy bestaat dan niet meer.
Dit plan moet dan ook alleen worden uitgevoerd als de overheid veel transparanter wordt, de controle van burgers op de overheid veel groter is dan nu en veel harder dan nu wordt opgetreden tegen corruptie en machtsmisbruik.
Europa: een continent wat al eeuwenlang verandert. Van de Renaissance tot de Wetenschappelijke Revolutie tot aan de Verlichting en de Industriële Revolutie toe. Dit zijn allemaal voorbeelden die laten zien dat Europa zich door de eeuwen heen steeds verder ontwikkeld heeft. Zelfs zware klappen die het te verduren kreeg, zoals de Wereldoorlogen, kwam het te boven.
Want sommige Europese landen kozen na de Tweede Wereldoorlog voor iets wat de basis legde voor een stabieler continent: supranationale samenwerking, eerst in de EGKS, toen in de EEG en later in de EU en de EMU.
Wie goed kijkt, ziet dat er parallellen te trekken zijn tussen aan de ene kant de hoogtepunten van eerdere eeuwen en aan de andere kant het succes wat voortvloeide uit de Europese samenwerking. Beide groepen laten zich namelijk kenmerken door eenzelfde eigenschap: er werd niet in grenzen en verschillen gedacht, maar er werd naar de landen gekeken met een grensoverschrijdende blik en er werd gedacht in overeenkomsten.
Overeenkomst
De EU breidt zich nog steeds sterk uit. Moeten Rusland of Turkije toegelaten worden?
Het is opvallend dat hoogtepunten in de vormgeving van Europa altijd plaatsvonden op momenten dat de mensen niet in hokjes dachten. Tijdens de Renaissance kreeg Europa interesse in het Klassieke Erfgoed; Europees erfgoed. Ten tijde van de Wetenschappelijke Revolutie werd kennis uit heel Europa gedeeld en verbeterd. De Verlichting ging uit van idealen die voor iedereen zouden moeten gelden. Industrie werd daar gevestigd waar het wat opbracht.
In al deze gevallen maakte het niks uit waar de kennis of ideeën vandaan kwamen. Of waar een technologie als de stoommachine zijn oorsprong had. De kennis en ideeën werden zo optimaal mogelijk benut door alle landen door deze te delen. Daar profiteerden alle landen, en dus ook de Europese bevolking als geheel van.
Met de Europese eenwording is het niet anders. In plaats van dat na de Tweede Wereldoorlog alle landen op zichzelf verder gingen, besloten enkele landen gezamenlijk voor hun belangen op te gaan komen. Destijds was dat vooral het voorkomen van een nieuwe oorlog, later kwamen daar ook economische belangen bij. En er kwamen niet alleen meer deelterreinen, ook het aantal landen wat deelnam steeg.
De schoonheid van eenheid
Hoe meer mensen samenwerken zonder vooroordelen, hoe beter doelen gerealiseerd kunnen worden. Wat dat betreft is de Europese samenwerking een voorbeeld voor de wereld te noemen. Net als de Verlichting en de Wetenschappelijke Revolutie is verregaande samenwerking tussen landen een middel om conflicten te beperken en om vooruitgang tot stand te brengen, of beter gezegd, vooruitgang in beweging te houden.
Napoleon Bonaparte (en later Hitler) liep met zijn legers bijna heel Europa onder de voet. Zal de EU hetzelfde resultaat met vreedzame middelen bereiken?
Natuurlijk zijn er ook mensen die het allemaal maar een slecht idee vinden. Verandering is ten slotte vaak iets engs, omdat het vreemd is. Uiteraard zijn dit enkel onderbuikgevoelens. Deze gedachtegang komt voort uit het beperkte vermogen van sommigen om zich open te stellen voor nieuwe ideeën.
Want mensen die tegen Europese samenwerking zijn, realiseren zich blijkbaar niet dat een verenigd Europa, en zelfs een verenigde wereld, niet meer dan logisch is. Als we de wereldkaart bekijken, dan zien we een planeet zonder grenslijnen. En dat is ook hoe die wereld in elkaar zit: alle landen zijn geologisch gezien met elkaar verbonden. De atmosfeer, waterhuishouding, eigenlijk alle milieuaspecten, omvatten de hele aarde. Wil je daar goed beleid over kunnen voeren, dan zul je samen moeten werken.
En dat is ook helemaal niet erg. Het is nergens voor nodig om mensen in een land (lees: hokje) geboren te laten worden en hen daar te laten. Welk bezwaar is ertegen om mensen vrij van land naar land te laten reizen? Waarom zouden landen elkaar moeten blijven beconcurreren als dat het oplossen van problemen in de weg staat, zoals we in Kopenhagen hebben gezien?
Succes van Europa – vereisten
Als Europa, en dus ook Nederland, een rol willen blijven spelen in de wereld, dan zullen de Europese landen nog meer samen moeten werken. Turkije moet in zo’n geval bij de EU komen, en zelfs Rusland moet proberen overgehaald te worden.
Daarnaast – en misschien moet dat wel voor horizontale uitbreiding gebeuren – moet de Europese Unie verticaal, dus de diepte in, uitbreiden. Er moet op nog meer beleidsterreinen samengewerkt worden. Ook moet er één duidelijke stem gaan klinken. We moeten geen verzameling landen blijven, maar één superland worden. Hiertoe dient het beleid van verschillende overheden aan elkaar te worden gekoppeld.
Uiteraard zullen al die overheden ook aan dezelfde eisen omtrent schulden en wetgeving moeten voldoen. Dit om de kwaliteit van de samenwerking te waarborgen.
Succes van Europa – middelen
Om Europa een duurzame toekomst te geven, zal het allereerst moeten democratiseren. De EU is nu in de ogen van veel mensen nog een te elitaire club die vooral opgedrongen wordt. Van dat idee moeten we eerst af. Mensen moeten het idee krijgen dat zij invloed kunnen hebben op de Unie. Om deze reden moet het Europees Parlement meer bevoegdheden krijgen.
De EU begint steeds meer trekken te vertonen van een superstaat. Voor- en tegenstanders zijn sterk verdeeld over hoe we verder moeten met de EU.
Als Europa stabiel wil zijn, dan moet er niet alleen één munt komen, maar ook een fiscale unie, gemeenschappelijk loonbeleid, en een echte gemeenschappelijke markt, inclusief een gemeenschappelijke kapitaalmarkt (Europese obligaties) en dezelfde prijsindexen en inflatiecijfers voor de hele Unie.
Alleen een gemeenschappelijke munt hebben is namelijk niet genoeg: als de inkomens van mensen door verschillende lonen, belastingen, prijzen en inflatie verschillen, kan één munt nog steeds voor verschillende reeële inkomens zorgen. Je kunt dan met je euro nog steeds niet overal evenveel kopen, ook een reden om tot één gemeenschappelijke, transparante markt te komen. Het mag niet langer zo zijn dat sommige landen door exportoverschotten andere landen in de problemen brengen. Die tweedeling moet worden weggenomen, en dat kan enkel door de deelnemende landen nog verder aan elkaar te koppelen.
De hele economie wordt bepaald door variabelen die met elkaar in verbinding staan. Als je één variabele daarvan, zoals een munteenheid, aan elkaar koppelt als groep landen, dan moet je ook bereid zijn de andere variabelen, zoals eerder genoemd, niet langer te laten variëren.
Het gaat goed
Het is goed om te zien dat politici uit alle landen hun best doen om Europa overeind te houden. Want Europa is, eerlijk waar, een erfenis waar we trots op mogen zijn. Net zoals de Verlichting ons dezelfde idealen gaf, kan een verenigd Europa ons, alle Europeanen en iedereen die verder mee wil doen, de kans geven om over onze denkbeeldige grenzen heen te kijken.
Op een kritische wijze, zoals verlichte denkers het graag zouden willen, maar ook met een vleugje enthousiasme en een tikkeltje optimisme.
Het is een bekende reflex bij kuddedieren, variërend van scholen haring tot linkse en confessionele politici: als er gevaar is, bij elkaar kruipen. Maar is een partijfusie voor links nu wel zo slim?
Kuddeinstinct slaat toe bij Groen Links Nadat de fusiekoorts scholen en gemeenten heeft geteisterd, zijn nu de linkse partijen aan de beurt.
Femke Halsema nam december 2010 afscheid van de politiek. Sindsdien slaan kuddeinstincten toe bij Groen Links.
De visionaire ex-voorzitster Femke Halsema kent de regentencultuur bij de PvdA, de reden dat ze daar is weggegaan terdege en zag daarom een fusie niet erg zitten. De nieuwe GroenLinks fractievoorzitster Jolande Sap is naiever en waarschijnlijk beroepsgedeformeerd door haar economische opleiding. Sap heeft meteen al een liefdesverklaring aan haar collega’s van de PvdA en D’66 uit doen gaan. Beide partijen reageerden ‘welwillend’.
Drie blokken In Nederland is er sprake van een links blok, een christelijk blok en een rechts blok, waarbij doorgaans maar weinig kiezers heen en weer schuiven tussen de blokken.
Ineenstorting van het christelijke blok Met het leeglopen van de kerken is de invloed van de christelijke partijen afgenomen.
Het samenvoegen van de roomse, hervormde en gereformeerde politieke partijen KVP, CHU en ARP tot één CDA bleek electoraal tijdelijk goed uit te pakken.
Afgezien van de godsdienstige geschillen (die irrelevant werden met het leeglopen van de kerken) waren de partijprogrammas’s ongeveer gelijk. De nieuwe partij sprak de conservatieve burgerij, vooral bestaande uit ‘ietsisten’ met christelijke achtergrond, sterk aan.
De meer orthodoxe protestante en evangelische christenen voelen zich thuis in de kleinere fusiepartij Christenunie, terwijl de mannenbroeders van de SGP uit hun extreem orthodoxe achterban blijven putten.
Deze drie groepen vertegenwoordigen ruwweg respectievelijk de cultuurchristenen, de actieve christenen en de zwartekousenkerk, alle drie groepen met een duidelijke identiteit. Vandaar het relatieve succes van de fusies van CDA en CU dat vermoedelijk de linkse partijen inspireert.
Het verkiezingsverlies van het CDA heeft te maken met de controverse rond de PVV. Voorstanders van samenwerking stemden op VVD of PVV, de tegenstanders op linkse partijen.
Linksstemmers: een heterogene groep Het linkse blok, of progressieven zoals ze zichzelf graag aanduiden, is meer heterogeen dan vaak wordt gedacht. Sommige mensen stemmen links om er zelf beter van te worden (laagbetaalden, de SP- en voor een groot deel ook PVV-achterban). Het gaat hier meestal om laagopgeleide mensen met een laag inkomen. Ze identificeren zich sterk met hun groep en hebben een negatief toekomstbeeld. Er is weinig voor nodig deze groep van SP naar PVV en andersom te laten switchen.
Een tweede groep stemt links uit gewoonte, uit cliëntelisme of het subsidiecircuit, om er zelf beter van te worden of op iemand van de eigen etnische groep (PvdA-kiezers), uit idealisme (Groen Links; alleen deze groep kan als werkelijk progressief aangeduid worden), uit verzet tegen PVV-voorman Wilders (varieert tussen PvdA, GL en D’66) of omdat ze niet weten wat ze willen (D’66). Met enige goede wil kan ook de Christen Unie tot links worden gerekend. Hierbij spelen christelijk geïnspireerde politieke idealen de hoofdrol.
Fusie betekent electorale zelfmoord Fusie van de SP met de overige drie linkse partijen zou electorale zelfmoord betekenen. Ook heeft de centrale leiding van de SP haar dromen van een socialistische revolutie nog lang niet opgegeven en heeft weinig zin, de grote partijrijkdom socialistisch te delen met de drie armlastige linkse zusterpartijen.
De politieke verschillen tussen de "progressieve" partijen zijn minstens even groot als die tussen "rechtse" partijen.
Als PvdA, D’66 en GroenLinks zouden fuseren, zou een soort grote PvdA ontstaan. GroenLinks kiezers zouden teleurgesteld niet meer stemmen of SP stemmen, D’66 kiezers zouden verdwijnen naar de VVD.
De grote corruptie in de PvdA zou vermoedelijk nog verergeren omdat er geen links alternatief meer is behalve de SP.
Ook is de politieke afstand tussen PvdA, Groen Links en D’66 te groot.
Het enige voordeel is dat het spelletje “wie is de grootste”, wat in vervlogen tijden de PvdA en het CDA groot maakte, weer kan worden gespeeld.
Hoeveel zin het heeft om een of andere meneer aan een verkiezingsoverwinning te helpen die vervolgens niet doet wat jij wil, dat alleen om een andere meneer dwars te zitten, kan je je afvragen.
De nederlaag van de PvdA bij de laatste verkiezingen toont ook aan dat steeds meer kiezers dit spelletje door krijgen en niet meer meespelen.
Zelfs de grootste partij van Nederland, de VVD, haalde maar 31 zetels. Jaren geleden had de grootste partij over de vijftig zetels. Kortom: kiezers stemmen steeds minder strategisch.
Rechts en fusies Op dit moment zijn er twee partijen die rechts worden genoemd: de VVD en de PVV. De VVD is een klassieke ondernemerspartij die economisch voordeel voorop zet. Korte-termijn belangen voeren hierbij doorgaans de boventoon.
De PVV is een nationalistische volkspartij die de islam en haar aanhang als een grote bedreiging voor Nederland en de westerse wereld ziet.
De PVV wordt ‘extreemrechts’ genoemd, vermoedelijk wegens de felle anti-islam retoriek, maar in feite is de PVV linkser dan de VVD en zelfs D’66.
Het werkelijke probleem van links: de PVV De combinatie van links en conservatisme van de PVV is het werkelijke probleem van PvdA, GL en D’66. Conservatieve mensen, laagopgeleiden zijn dat doorgaans, hoeven nu niet meer tegen heug en meug links te stemmen om hun welvaart veilig te stellen, maar kunnen bij de PVV terecht.
Alleen als de linkse politici er in slagen de PVV en voorman Wilders in diskrediet te brengen maakt links een kans.
Het kleine land Japan is wereldkampioen robuuste, nauwkeurige techniek en robotica. Hét recept voor succesvolle ruimtevaart. En voor grondstoffen.
Japan, opgesloten tussen een vijandige reus en de zee
De ligging van Japan, een geïsoleerde eilandengroep ten oosten van het machtigste land van Azië, maakt dat het land geopolitiek gesproken maar weinig kanten op kan, behalve omhoog.
De geïsoleerde ligging van Japan maakt dat het land maar weinig kanten op kan.
Het bewoonbare deel van de Japanse archipel is maar anderhalf keer zo groot als Nederland. het land beschikt nauwelijks over grondstoffen. De sterke opkomst van China vermindert op dit moment de Japanse invloed in de regio, die toch al vijandig tegen de Japanners staat vanwege het oorlogsverleden.
Wereldkampioen robotica
De Japanse bevolking veroudert nog sneller dan hier en men wil problemen zoals in Europa met slecht integrerende gastarbeiders voorkomen. De reden dat de Japanners prioriteit geven aan de ontwikkeling van robotica.
Robots zijn om meerdere redenen geknipt voor ruimtevaart. Ze vereisen slechts een energiebron, niet een complex leefsysteem zoals mensen en kunnen veel extremere omstandigheden, denk aan dodelijke radioactiviteit, hitte en koude, verdragen dan mensen.
Extreem kwaliteitsbewustzijn
De reden dat Japanse auto’s veel populairder zijn in Afrika dan bijvoorbeeld Europese auto’s is dat ze nauwelijks storingen vertonen. Dit is het gevolg van een andere Japanse eigenschap: de obsessie met kwaliteit die zijn oorsprong vindt in de Japanse zen-filosofie.
Werken is in Japan een vorm van mediteren waarbij het werk zo volmaakt mogelijk uitgevoerd moet worden.
De Japanse zen-filosofie inspireerde niet alleen deze tuin, maar ook het Japanse kwaliteitsbewustzijn.
Deze eigenschap komt zeer van pas bij het bouwen van extreem complexe systemen als ruimteschepen. Het was dan ook een kwestie van tijd voor de Japanners zich realiseerden wat voor hun land de meest voor de hand liggende en effectiefste toekomststrategie is. De rest van het zonnestelsel, denk alleen al aan de planetoïdengordel, is namelijk bezaaid met die grondstoffen waar de Japanse industrie om schreeuwt. Na een serie mislukkingen in het begin hebben de Japanners nu NASA-technieken gekopieerd en zijn die nu aan het vervolmaken.
Slim gebruik van beperkte hulpbronnen
Japan beschikt niet over de enorme hulpbronnen van de Verenigde Staten of over een groot leger om die elders te gaan roven. De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA heeft een jaarlijks budget van drie miljard euro, minder dan een tiende van NASA en minder dan de helft van dat van ESA, de Europese ruimtevaartorganisatie.
IKAROS, het Japanse zonnezeil plus zonnepaneel. Bron: JAXA
Toch zijn er opmerkelijke successen geboekt. Japan lanceerde april 2010 het eerste werkende zonnezeil, IKAROS, met een doorsnede van twintig meter en 7,5 micrometer dik. Het zonnezeil is tegelijkertijd ook een zonnepaneel en levert waardevolle kennis voor betere zonnepanelen op.
De opvolger van Ikaros, uitgerust met ionenmotor en een zonnezeil van 50 meter doorsnede, gaat later dit decennium naar Jupiter en de Trojanen – een wolk grondstofrijke asteroïden in de Lagrangepunten op de omloopbaan van Jupiter.
Jupiter zelf is een enorme schatkamer van schaars helium.
Mijnbouw in de Trojanen Slagen de Japanners er in een zichzelf replicerende mijnbouwrobot te ontwikkelen en die op de Trojanen te laten landen, dan zou Japan wel eens schatrijk kunnen worden van de opbrengsten. Vermoedelijk wordt dat een vervolgproject als na de missie van eind dit decennium de minerale samenstelling van de Trojanen bekend is.
Maanbasis In Japan bestaan al langer plannen voor een onbemande maanbasis, gepland in 2020, die grondstoffen voor de Japanse industrie oogst. De maan is maar 1,3 lichtseconde ver weg, dus robots op de maan kunnen direct vanuit Japan bestuurd worden. Er is al een proces uitgedokterd om maanbeton te maken. De kosten: twee miljard euro, nog niet eens een halve Betuwelijn dus.
Zo moet de geplande Japanse maanbasis er uit komen te zien. Bron: JAXA
De maan beschikt over veel titanium, andere schaarse metalen en vermoedelijk veel helium-3. De wedloop voor de maan is nu pas echt ingezet nu ook China en India (India zit met hetzelfde probleem als Japan: weinig geld en grondstoffenschaarste) missies naar de maan sturen. Hopelijk zullen dan ook de Europeanen uit hun winterslaap ontwaken.
Wij hebben namelijk een vergelijkbaar probleem als Japan en India: weinig grondstoffen en we hebben ook geen zin ze met grof geweld uit andere landen te gaan halen. Samenwerken met de VS en beide democratisch geregeerde landen zou wel eens veel op kunnen leveren.
In kleine dorpen laat het openbaar vervoer het steeds meer afweten. Kan het niet slimmer?
FreightBUS, bedacht door Hugh Frost, combineert vrachtvervoer met bustransport.
Kleine dorpen op het platteland lopen leeg. De woonomgeving is prachtig en wetenschappelijk aantoonbaar gezonder, maar helaas is er nauwelijks werkgelegenheid.
Bedrijven vestigen zich massaal in de grote steden waar klanten zich op een steenworp afstand bevinden. Hun personeel volgt, daarna ook de winkels waar ze hun inkopen deden.
Een belangrijke reden voor het vertrek van mensen uit dorpen is de slechte bereikbaarheid met bus en trein.
Er zijn maar weinig passagiers, waardoor buslijnen vaak met verlies rijden en met veel subsidies overeind gehouden worden.
De prijzen in dorpswinkels liggen hoog, mede door de hoge transportkosten. Hierdoor worden nog meer klanten weggejaagd.
De oplossing: vrachtvervoer en personenvervoer combineren Dit probleem zou opgelost kunnen worden als bussen ook voor het transport van goederen kunnen worden gebruikt. Busstations dienen dan ook als overlaadstations. Ook de post zou zo vervoerd kunnen worden en door een lokale postbode op de haltes waar de bus langskomt, afgegeven.
Met het vrachtvolume en pakketpost er bij wordt de buslijn zo kostendekkend. Waarschijnlijk kan de buslijn zelfs vaker rijden dan nu.
De elektrische Nepalese Safa Tempo's redden Kathmandu van veel luchtvervuiling.
Tweede oplossing: onbemand openbaar vervoer Op dit moment is men er al in geslaagd om onbemande voertuigen duizenden kilometers te laten rijden. Kleinere, zuinige elektrische voertuigen kunnen op sommige buslijnen worden ingezet.
In Nepal rijden al 650 elektrische safa tempo’s tegen een kostprijs van zeven cent per kilometer. Hierin kunnen maximaal zes personen achterin zitten. Voor dunbevolkte gebieden waar meestal weinig mensen met de bus reizen is dit ideaal.
Israël doet het. Spanje doet het. Marokko, Sri Lanka en China doen het. De Sovjet-Unie deed het. En er zijn nog veel meer landen te bedenken die eraan meedoen.
Alle genoemde en niet-genoemde landen hebben namelijk één gemeenschappelijk kenmerk: zij onderdrukken systematisch minderheden in hun land. Deze landen (neem Spanje) proberen tegen de wil van bepaalde minderheden (de Basken) die minderheden te dwingen de centrale overheid als hun overheid te erkennen. Ik zeg bewust proberen, want het is gedoemd te mislukken.
Ga toch weg
Wij hebben er allemaal een hekel aan als mensen zich opdringen. Niemand houdt van lastige verkopers die je iets aan proberen te smeren, gelovigen die per sé willen dat je naar hen luistert, of, voor de beroemde mensen onder ons, journalisten die een microfoon haast je neus induwen. En dat is allemaal ook best logisch. Ten slotte kun jij prima zonder die mensen, en hoogstwaarschijnlijk ben je ook niet in hen geïnteresseerd als ze koste wat kost jou aandacht willen vragen. Zo werkt het ook met overheden; op sommige gebieden zijn ze nodig. Maar als je het idee hebt dat je de overheid niet nodig hebt, en diezelfde overheid denkt daar anders over, dan kan zij nog irritanter zijn dan de verkoper, de gelovige en de journalist.
Een vergeten tragedie. Sahrawi-vluchtelingen uit de illegaal door Marokko bezette Westelijke Sahara bivakkeren in buurland Algerije. Bron/copyright: Triangle GH
Zeker als die overheid maar niet ophoudt zich aan je op te dringen, en zij zover gaat dat je zelfs bereid bent geweld te gebruiken om die overheid van je af te houden. Op zo’n moment moet er bij de overheid toch eigenlijk wel een lichtje gaan branden. En dat lichtje zou dan moeten zeggen: ‘als die mensen niks met ons te maken willen hebben, wie zijn wij dan om te bepalen dat zij geen keus hebben?’
Ik ga niet weg
Helaas gaat dat lichtje niet altijd branden. In plaats daarvan brengt de overheid in veel gevallen een ander soort licht. Dat van wapens welteverstaan. De gedachte daarbij is dat de mensen die niks met de overheid te maken willen hebben, of zoals ze ook wel genoemd worden ‘separatisten’, door middel van geweld gedwongen moeten worden wel naar de overheid te luisteren. Dat die mensen misschien wel terecht niks met de overheid te maken willen hebben, komt nog steeds niet bij de staat op. Het moge duidelijk zijn dat geweld niks oplost. Helaas denkt men daar in Sri Lanka anders over. Het overheidsleger streed daar tegen een groep separatisten, de Tamil Tijgers. Op 18 mei 2009 claimde het leger van de overheid de overwinning: de Tamils waren verslagen. De hele strijd, die decennia duurde, had uiteraard aan beide kanten de nodige mensenlevens gekost. Maar de overheid had ten minste het idee dat haar doel bereikt was: geen opstandelingen meer.
Als je niet weggaat dan ontstaat er…
Maar had de overheid van het eiland zich niet beter eerst kunnen afvragen: als wij activisten vermoorden, wil dat dan ook zeggen dat hun ideeën uit de samenleving verdwijnen? Het antwoord hierop zou natuurlijk ‘nee’ geweest zijn. Het is belachelijk om te denken dat je het verlangen naar onafhankelijkheid de kop in kunt drukken door de strijders ervan om het leven te brengen. Daarmee laat je het separatisme niet verdwijnen, sterker nog, je wakkert enkel meer afkeer van de overheid aan.
Want separatisme is niets meer dan een logisch gevolg van twee factoren: Nummer één is dat mensen graag over zichzelf, of dat een groep mensen graag over de eigen groep wil kunnen besluiten. Nummer twee is het gegeven dat sommige overheden hier geen gehoor aan geven. Het is niet moeilijk te begrijpen dat deze twee gegevens met elkaar botsen, en dat de overheid op die manier zelf verantwoordelijk is voor de afkeer van mensen tegen haar beleid van onderdrukking.
Waarom groepen van nature gesepareerd zijn
Er zijn op deze wereld veel verschillende culturen en groeperingen.
De Amish zijn een christelijke groep die moderne technologie verwerpt. Door hun sterke pacifisme zijn er weinig conflicten met andere Amerikanen.
Zij hebben allemaal andere gewoonten en gebruiken. Mensen die dezelfde normen, waarden, tradities, taal en geschiedenis hebben, vormen logischerwijs een groep. Zij delen ten slotte bepaalde eigenschappen met elkaar, en leven op dezelfde manier.
Echter, zodra je er een groep naast gaat zetten, of erger nog, erboven, terwijl die groepen niks met elkaar hebben, dan is dat vragen om problemen. Want je kunt niet hopen dat mensen met jou samen gaan leven alleen maar omdat je een lijntje op de kaart tekent en die mensen toevallig binnen datzelfde lijntje wonen. Dat ene lijntje op de kaart is simpelweg geen bindende factor voor de verschillende groepen; zeker niet als zij dat lijntje niet erkennen. En ook zeker niet als zij verschillende talen spreken of een andere historische achtergrond of andere gebruiken hebben.
Verdedigbaar
Niet alleen is het dus logisch dat de overheid van een land als Spanje vraagt om moeilijkheden door minderheden haar wil op te leggen, ook is het te verdedigen dat bijvoorbeeld de Basken voor zichzelf opkomen. Een volk dient te allen tijde zelfbeschikkingsrecht te hebben. Net zoals we het niet meer dan normaal vinden dat een individueel mens over zijn eigen leven mag bepalen, dient dat ook te gelden voor groepen mensen. Uiteindelijk is een groep mensen een som, zelfs meer dan dat, van individuen, dus waarom zouden persoonlijke mensenrechten niet ook voor groepen mensen gelden?
Dat wil uiteraard niet zeggen dat alle methoden voor meer zelfbeschikking verdedigbaar zijn. Net zoals geweld door de overheid contraproductief werkt, geldt dat ook voor onafhankelijkheidsstrijders: door geweld te gebruiken keer je de mensen tegen je. Daar is niemand bij gebaat. Het is misschien wel begrijpelijk, maar zeker niet doeltreffend.
Oplossingen
Geweld is bovendien niet nodig, als andere methoden voorhanden zijn. De bewoners van de West-Sahara zetten bijvoorbeeld recentelijk tentenkampen op als protest tegen de Marrokaanse overheersing. Die tentenkampen werden geruimd. Betreurenswaardig. De internationale gemeenschap had hier sterk tegen in opstand moeten komen. Want deze mensen deden niks anders dan voor hun rechten opkomen.
ETA schuwt grof geweld niet om haar ideaal, een socialistische Baskische staat, te bereiken.
Helaas was geweldloos protesteren in de West-Sahara dus niet succesvol. Maar er zijn voorbeelden te noemen waarbij vreedzame protesten en het uitoefenen van druk op de politiek wel degelijk effect sorteerden. Aan het eind van de Koude Oorlog kregen bijvoorbeeld veel volkeren het recht zichzelf te besturen, toen Moskou hen niet langer verplicht deel liet uitmaken van de USSR.
Bovendien hoeft het geven van meer recht op eigen bestuur aan minderheden niet direct te leiden tot het uiteenvallen van een land. In België is al langere tijd een proces van federalisering aan de gang. De Nederlandstaligen en Franstaligen krijgen het op steeds meer gebieden zelf voor het zeggen. Dit leidt er waarschijnlijk toe dat België vroeg of laat, al dan niet officieel, opgedeeld wordt. Dat hoeft helemaal geen ongezonde ontwikkeling te zijn als de aparte landsdelen en deelculturen het ermee eens zijn.
Uiteindelijk is het geven van zelfbeschikkingsrecht aan bepaalde minderheden ook gewoon de beste oplossing: de staat hoeft geen oorlog in eigen land te voeren en de minderheden krijgen waar zij recht op hebben: een leven waarover ze zelf kunnen beslissen, en op hun eigen wijze.
Veel mensen denken dat banen schaars zijn, dus dat er maar een beperkt aantal banen zijn voor veel meer mensen. Maar is dat wel zo?
Een veelgehoord argument tegen de immigratie is: ‘ze pikken onze banen in’. De reden voor sommige partijen om bijvoorbeeld tegen het inschakelen van Poolse of Roemeense arbeiders te zijn.
Ook anderen denken er zo over. Zo vinden sommige voorstanders van deeltijdwerken, dat op deze manier de beschikbare banen eerlijk over werkenden en werklozen worden verdeeld. Er zijn overigens andere, zeer goede, argumenten om voor deeltijdwerken te zijn, denk aan de voordelen voor ouders en vrijwilligers.
De toegevoegde waarde van de bankensector is negatief, zij parasiteert op de echte economie. Deze man plukt de wrange vruchten.
De met uitsterven bedreigde baan Al deze denkbeelden komen voort uit één aanname: er is een vast aantal banen. Banen worden door middel van een mysterieus proces geschapen door zogeheten werkgevers met veel maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel. Als er maar genoeg politieke druk wordt uitgeoefend, bijvoorbeeld via de talloze overlegorganen waar vakbondstijgers en praatgrage ex-managers van grote bedrijven in zitten, komen er vanzelf meer banen.
Wat ook helpt: de overheid die flink wat mensen in dienst neemt, want zo komen er nog meer van de wonderbaarlijke banen. Dat moet natuurlijk wel betaald worden, maar daar zijn belastingen voor. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Heel verstandig en rechtvaardig, toch? Nou, nee dus.
Hoe denkt een werkgever? Ondernemers met personeel, werkgevers, zijn mensen net als jij en ik. Net als jij geen kinderoppas voor je drie lieverdjes gaat inhuren als deze meneer of mevrouw per uur meer kost dan jij netto per uur verdient (tenzij je het even echt niet meer aankan en er is geen bereidwillige partner, moeder of schoonmamma die je uit de brand helpt), doet een ondernemer dat ook niet.
Een werkgever moet de loonkosten van zijn werknemer er uit zien te krijgen. Kost een werknemer vijfduizend bruto per maand en verdient de ondernemer er niet minstens zesduizend aan, dan zal hij voorlopig geen personeelsadvertentie de deur uit doen. Tenzij die werknemer hem zoveel zorgen uit handen neemt, dat hij de extra kosten er graag voor over heeft.
De werkelijke ‘werkgever’: toegevoegde waarde Een bedrijf dat goed draait, produceert meestal veel toegevoegde waarde. Soms niet, maar na verloop van tijd lopen de klanten dan weg of komt er een onderzoek van de mededingingsautoriteit. Een hebberige ondernemer van een goedlopend bedrijf (en daar zijn er best wel veel van, ja, de vooroordelen kloppen) gaat dan extra personeel in dienst nemen, want zo verdient hij veel meer.
Stel, jij vindt een manier uit om per liter accu tien keer meer energie op te slaan dan nu in de beste accu mogelijk is. Kortom: je zorgt voor DE doorbraak voor elektrische auto’s. Of jat die manier van een zakelijk niet al te kluge uitvinder, zoals helaas vaak voorkomt. In je fabriek heb je duizend man nodig om aan de wereldwijde miljardenvraag naar je wonderaccu te voldoen. Elk extra personeelslid vergroot je winst dan zeker met een paar miljoen euro. Uiteraard plunder je dan busladingen personeel tegelijk uit arbeidsbureaus of ineengestorte EU-landen.
Waar komt toegevoegde waarde vandaan? Een bedrijf is een verzameling mensen, machines en kapitaal dat uitgangsmaterialen omzet in een gewenst eindproduct. Hoe gewilder die eindproducten, hoe meer winst het bedrijf maakt en hoe meer banen er komen. Over het algemeen geldt: hoe hoger de kwaliteit van eindproducten, hoe meer waarde die voor klanten opleveren, hoe gewilder ze zijn. Mensen willen dingen die anders en beter zijn dan ze tot dan toe hebben. De ondernemer die voor een redelijke prijs dat kan leveren waar zijn klanten zelfs niet van durven te dromen, hoeft zich niet veel zorgen te maken.
Apples nieuwste marketingtroef, de Ipad, is razend populair. Het geheim: de creativiteit van honderden uitvinders, ontwerpers en andere creatieve geesten.
Helaas is er ook een negatieve manier om ‘waarde’ voor klanten te creëren: afhankelijkheid kweken. Beruchte voorbeelden: opium (de bron van de Engelse woekerwinsten in China), apparaten waar alleen gepatenteerde, peperdure bijvullingen in kunnen of softwarepakketten.
De magische X-factor: kennis en fantasie
Alles om ons heen, ook wijzelf, bestaat uit atomen. De ruwe materialen waaruit kostbare elektronica bestaat, kosten misschien een paar dubbeltjes. De hoge toegevoegde waarde bestaat uit de vele informatie, dat wil zeggen kennis en fantasie die in de producten is gestopt. Een programmeerbaar wetenschappelijk rekenmachientje kost minder dan tweehonderd euro. Dit apparaatje kan meer dan de miljoenen verslindende, wekenlang pruttelende ENIAC’s zo groot als een huis.
Het is naast het nodige harde werk, toch vooral de technische slimheid en visionair inzicht van een aantal molenbouwers en waterbouwkundig ingenieurs geweest dat Nederland van een twee keer per dag onderlopend moeras in een van de welvarendste landen ter wereld heeft veranderd.
De echte banenscheppers: praktische wetenschappers, uitvinders, creatievelingen en visionairen
Elke economische opleving in modernere tijden was het gevolg van een groep technische doorbraken. Ten grondslag hieraan ligt het werk van uitvinders die zelf doorgaans niet erg veel vruchten plukten van hun ideeën. Zo was de opleving eind negentiende eeuw het resultaat van elektrificering, de opkomst van de olie- en autoindustrie en dergelijke. Denk ook aan de internethype van kort geleden. Dus laat slimme en creatieve mensen met voldoende realiteitszin de volle ruimte, want het zijn uiteindelijk hún ideeën die de wereld een betere plek zullen maken. Om dezelfde reden is het kabinetsbeleid om niet-westerse allochtonen te weren ook niet zo verstandig. Het is veel verstandiger om alleen slimme, positieve mensen die vol zitten met kennis, fantasie en goede ideeën hier binnen te laten, onafhankelijk van afkomst.
Het invoeren van een basisuitkering voor iedereen zou enorm veel bureaucratie schelen. En er zijn meer goede argumenten.
In Nederland hoeft in principe niemand van de honger te sterven. Werkenden betalen belasting om mensen die om welke reden dan ook niet kunnen werken – vanwege ziekte, ouderdom of gebrek aan werk bijvoorbeeld – aan een inkomen te helpen.
In de loop der jaren heeft dit systeem zich ontwikkeld tot een uiterst ingewikkeld stelsel uitgevoerd door meerdere ministeries en overheden, zo ingewikkeld dat er jarenlange studie voor nodig is om alle finesses te begrijpen.
Het sociale uitkeringsstelsel is ontaard in een chaotische janboel.
Sociale zekerheid is monsterlijk ingewikkeld Een kleine bloemlezing: we kennen WW, WAO (nu: WIA), WaJong, ziektewet, IOAW, AOW, ANW, AWW, wachtgeld, bijstand, studiefinanciering en nog een aantal meer. Voor elk type uitkering staat er een speciaal opgeleid korps ambtenaren klaar dat moet beslissen of deze uitkeringen terecht worden uitbetaald. Speciale inspecteurs bekijken van uitkeringsontvangers of deze zich aan de voorwaarden houden, niet extra bijverdienen, meer bezitten dan is toegestaan en dergelijke.
Denkfouten achter de sociale zekerheid: solidariteit met rijken en ‘zieligheid’ Dit systeem berust op twee ernstige denkfouten. Deze zijn de directe oorzaak van de problemen die continu optreden.
De voornaamste denkfout is de merkwaardige uitleg van het begrip solidariteit. De werkloosheidswet, WW, is een verplichte werkloosheidsverzekering (oftewel: belasting) waarbij in ruil voor een premie de werknemer verzekerd is tegen inkomensverlies door werkloosheid. Hoe meer de werknemer verdiende, hoe meer WW deze ontvangt. Als solidariteit zo belangrijk is, waarom is de WW- of arbeidsongeschiktheidsuitkering van een hoogbetaalde werknemer dan veel hoger dan van een laagbetaalde?
De tweede denkfout is het uitgaan van de mate van zieligheid in plaats van uitgaan van wat de beste oplossing is voor die persoon en de maatschappij. Bijstandsgerechtigden zonder een cent zijn zielig, dus ontvangen een bijstandsuitkering. Als iemand met een laag loon zo stom is geweest zijn loon niet direct op te maken met bijvoorbeeld een dure vakantie maar het te sparen en hij wordt ontslagen, dan zal hij na een paar maanden WW eerst zijn spaargeld ‘op moeten eten’. De hoeveelheid spaargeld en overige bezittingen die een alleenstaande bijstandsgerechtigde mag hebben is ongeveer € 5400. Alles daarboven moet eerst ‘opgegeten’ worden. Het gevolg: een extra beroep op allerlei potjes omdat de bijstandsgerechtigde onvoldoende geld heeft om bijvoorbeeld kapotte apparatuur te vervangen of rekeningen te voldoen.
Een basisloon: de voordelen Ieder mens heeft recht op een menswaardig bestaan, staat in het universeel verdrag van de rechten van de mens. Zonder inkomen of ondersteuning in natura is geen sprake van een menswaardig bestaan. Iets als een bijstandsuitkering is dus logisch. Minder logisch is het om spaarzaamheid te straffen, wat met het huidige stelsel gebeurt.
Het invoeren van een basisloon maakt aan de enorme janboel van uitkeringen een einde. Iedere Nederlander die in Nederland woont en ouder is dan achttien, krijgt een basisuitkering van bijvoorbeeld vijfhonderd euro. Werkenden krijgen een arbeidsbonus van tweehonderd euro. De kinderbijslag wordt vervangen door een belastingaftrek ter hoogte van de kinderbijslag. Medische hulpmiddelen voor ernstig zieken worden gratis. Over alle inkomen moet vervolgens een vaste flattax van bijvoorbeeld veertig procent worden betaald. Eén belastingschijf dus. Alle aftrekposten worden afgeschaft. Studenten moeten hun eigen collegegeld betalen, maar krijgen een veel hogere studietoelage.
Studenten die thuis willen wonen krijgt evenveel als wie op stand wil wonen. Weg kamertekort.
Daar staat tegenover dat iedereen zoveel hij wil mag bijverdienen, zolang hij of zij er maar belasting over betaalt. Hiermee wordt het minimumloon feitelijk flink verlaagd, waardoor er heel veel nieuwe banen bij zullen komen. Zelfs iemand die nul euro per uur verdient, uiterst onwaarschijnlijk, houdt netto nog zeshonderd euro over. In de praktijk zal er zoveel concurrentie zijn tussen werkgevers dat de lonen vergelijkbaar zullen zijn met nu.
Als alle uitkeringen worden vervangen door één enkele basisuitkering voor iedereen, kunnen instanties als het UWV worden opgeheven.
Veel minder ambtenaren nodig De administratie kan op deze manier veel simpeler. De sociale verzekeringsbank SVB die nu de AOW’s verzorgt kan zonder extra personeel met gemak deze uitkeringen overmaken. De overige uitkeringsinstanties zoals UWV (16.000 werknemers), sociale diensten (een vergelijkbaar aantal) en dergelijke kunnen alle opgeheven worden.
Het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid kan ook fors kleiner. Ook het vereenvoudigde belastingstelsel scheelt veel ambtenaren.In totaal zijn naar schatting vermoedelijk 100.000 ambtenaren betrokken bij alles wat met sociale zaken en gerelateerd beleid te maken heeft. De salariskosten hiervan zijn hoog: ongeveer 2 miljard per jaar, honderd euro per Nederlander.
Kosten: 78 miljard per jaar, opbrengst: minstens 120 miljard De kosten zijn vrij eenvoudig te berekenen. Op dit moment zijn er ongeveer dertien miljoen mensen ouder dan achttien. Per jaar betekent dat 78 miljard aan uitkeringen en belastingkortingen. Hiertegen kan alles wat aan werkloosheidsuitkeringen, studiefinanciering, AOW en dergelijke wordt uitbetaald, alsmede alle belastingaftrek weggestreept worden. Dit plus de lagere salariskosten aan ambtenaren.
Van onderdrukking naar open kansen Op dit moment draait het sociale-verzekeringsapparaat rond controle en repressie. Er moet voldoende sprake zijn van zieligheid, anders wordt geen uitkering verstrekt. Dit werkt vernietigend op het zelfvertrouwen van mensen met een uitkering.
Als dit wordt vervangen door een bedrag waar iedereen recht op heeft op grond van het feit dat men mens is, komt er ruimte voor startende ondernemers die in de periode zonder inkomsten ondersteund worden, voor kunstenaars, voor vrijwilligers en voor mensen met een ambachtelijk bedrijf waar een marginaal inkomen aan is te ontlenen.
Emeritus Amerika-deskundoloog Maarten van Rossum vindt dat populisme snel moet verdwijnen.
Politieke partijen als de PVV en eerder de SP en LPF krijgen vaak het verwijt te horen dat ze ‘populistisch’ zijn. Verontrustend nieuws: het populisme blijkt veel dieper geworteld in de Nederlandse samenleving dan gedacht…
Volgens de gepensioneerde hoogleraar Amerikaanse geschiedenis Maarten van Rossem, een invloedrijk PvdA-lid en wereldberoemd in de Amsterdamse grachtengordel en omstreken, moet het populisme ‘snel verdwijnen’.
Ook de vooraanstaande Franse krant Le Monde, spreekbuis van de Franse elite, spreekt zijn zorgen uit over het populisme in België en Nederland en noemt het een ‘ziekte‘. De Nederlandse elite maakt zich grote zorgen over de opkomst van ‘populistische’ partijen, blijkt uit een recent onderzoek van de Volkskrant. Als de groten der aarde zich zo zorgen maken, moet er wel wat aan de hand zijn. Kortom: reden voor visionair.nl om even een kijkje te nemen in de keuken.
Wat is populisme? Volgens het woordenboek Van Dale is de definitie van populisme “het; o (min) neiging zich te richten naar de massa vd bevolking“. Een eenvoudige en heldere definitie, waarmee een aantal dringende vragen zijn te beantwoorden. Vanuit visionair oogpunt is natuurlijk vooral de vraag interessant: hoe ziet een land er uit dat wordt beheerst door het populisme?
Een aantal verontrustende conclusies zijn alvast te trekken. Het populistische gevaar is veel groter dan zelfs de grootste anti-populisten durven te vermoeden…
Parlementaire democratie is populistisch
Ed van Thijn vond populisme maar niets. Daarom draaide hij directe democratie zoals de gekozen burgemeester de nek om. Bron: Wikipedia/Sebastiaan ter Burg, CC BY-SA 2.0
Eén keer per vier jaar zijn er algemene verkiezingen. Hierbij geldt dat iedere stem even zwaar telt. Met andere woorden: de grote massa van het volk, niet een ter zake kundige elite, bepaalt welke partij het grootste wordt.
De stem van Achmed de straatveger uit Alblasserdam telt even zwaar als de stem van Mark de minister-president uit Den Haag. Hierbij zal de partij met, om Van Dale aan te halen, de sterkste neiging zich te richten tot de massa van het volk, normaliter de meeste stemmen halen. Kortom: de beslissing om algemeen kiesrecht in te voeren was een schandelijke knieval voor het populisme. Hiermee is de kiem gelegd voor de huidige opmars van populistische partijen.
Referendum en republiek zijn populistisch
U zou het niet geloven als u ex-veilingmeester Pechtold hoort oreren over het populistische gevaar, maar juist zijn partij D’66 was tot voor kort ernstig aangetast door dit verderfelijke virus.
Zo was D’66 in haar begindagen voorstander van invoering van de republiek. Met andere woorden: de meerderheid van de bevolking bepaalt op populistische wijze wie president wordt in plaats van het elitaire koningschap. Ook heeft D’66 in haar meer idealistische dagen geprobeerd het correctief referendum, waarbij de meerderheid van de bevolking rechtstreeks bepaalt wat voor besluit er wordt genomen, aangenomen te krijgen. Geen wonder dat antipopulist Ed van Thijn er in samenwerking met andere regenten werkelijk alles aan gedaan heeft, het referendum te torpederen.
De ware aard van het populisme ontmaskerd
Sommigen van u, waarde lezers, zullen het al vermoed hebben. Inderdaad, populisme en democratie zijn synoniemen. Populisme en democratie zijn hetzelfde. Met andere woorden: mensen die zich tegen het populisme keren, willen in werkelijkheid minder democratie. Begin negentiende eeuw, denk aan het Congres van Wenen, werden democraten dan ook gezien als groot gevaar door de toenmalige elite. Nu denkt men weinig beter over het populisme.
Personen uit een elite willen zich, net als iedereen, graag beter voelen dan andere mensen en ook meer te zeggen hebben. Alleen, dat al te hardop zeggen is niet zo verstandig als je niet ontmaskerd wilt worden als antidemocratisch. Kortom: de geschiedenis herhaalt zich weliswaar niet, maar rijmt wel.
Wikileaks is een blijvertje. Machthebbers zullen moeten leren politiek te bedrijven in een wereld waarin geheimen niet meer bestaan.
Vergeet kanonnen, hondstrouwe volgelingen en rijkdom. Wat machthebbers vooral een voorsprong geeft op jan met de pet is de greep die ze op de informatievoorziening hebben.
Voordelen van een informatievoorsprong
Menige veldslag is beslecht door superieure kennis over leger en tactieken van de tegenstander. Zoals een onlangs blootgelegd illegaal netwerk van informatiemakelaars in Amerikaanse zakenbanken bewijst, is ook nu een informatievoorsprong, voorkennis, uiterst lucratief.
Wikileaks betekent het begin van het einde van geheimhouding
Ook voor de liefhebbers van politieke streken is geheimhouding een absolute must. De gevolgen van sommige achterbakse politieke maatregelen, denk aan het leegplunderen van de ABP pensioenkas om ambtenaren eerder met de vut te laten gaan, kunnen verborgen worden gehouden waardoor de latere generaties met de brokken blijven zitten.
Daarnaast is geheimhouding ook een recept voor misverstanden, fraude en oorlogen. Een aanval op een tegenstander wordt een stuk minder aantrekkelijk als deze in de gelegenheid is zich voor te bereiden. Kortom: de vraag is of we zo blij moeten zijn met geheimhouding.
Informatie wil vrij zijn
In de afgelopen eeuwen is het steeds makkelijker geworden informatie te verspreiden. Het moeizaam met de hand overschrijven van de middeleeuwen werd vervangen door de boekdrukkunst. Met betaalbare pamfletten en boeken werd het informatiemonopolie van de Kerk en de machthebbers doorbroken. In de twintigste eeuw kwam de definitieve doorbraak met kopieerapparaten, printers en uiteindelijk internet. Op een enkele grote harde schijf kunnen alle staatsgeheimen van een supermacht worden gezet. Kopiëren van informatie is kinderlijk eenvoudig. Geheimhouding als meer dan twee of drie mensen er van weten, wordt exponentieel moeilijker, dus voor grotere aantallen onmogelijk.
Ook gevoelige informatie verzamelen wordt steeds makkelijker. Er zijn nu videocamera’s in de handel kleiner dan een suikerklontje. Heeft iemand eenmaal toegang tot elektronische informatie, dan kan deze eenvoudig op een USB-stick geplaatst worden. Afluisterapparatuur wordt steeds beter, denk aan richtmicrofoons waarmee gesprekken op honderden meters afstand zijn af te luisteren.
Politiek na Disclosure
Politici zullen moeten leren op te houden met jokkebrokken en stiekeme spelletjes spelen. Bij alles wat ze doen zullen ze er rekening mee moeten houden dat het uitlekt. Dit betekent uiteindelijk de doodsteek voor politieke partijen als het CDA, VVD en PvdA waar dit soort praktijken onderdeel uit maken van de politieke cultuur. De boodschap van Disclosure is duidelijk. Maak je borst maar nat, regenten. Het is aanpassen of ten onder gaan zoals de dinosauriërs.
