Talen zijn vaak uitermate onlogisch. Waarom hebben we in het Nederlands bijvoorbeeld ‘de’ en ‘het’, in plaats van één bepaald lidwoord, zoals het Engelse ’the’. Er zijn nog ergere talen, zoals het Engels, waar je elk woord twee keer moet leren: op de manier waarop je het uitspreekt en de manier waarop je het schrijft. Zou het niet mooi zijn als er een taal bestond die al deze onlogische elementen niet bevat, en die je daarom heel snel zou kunnen leren?
Kunsttalen
Het goede nieuws: een dergelijke taal bestaat. Meerdere van dergelijke talen zelfs. De meest populaire kunsttaal is het Esperanto. Ik las berichten over het gemak waarmee Esperanto te leren is en besloot eens de proef op de som te nemen. Er is nu een erg gebruiksvriendelijke gratis Esperanto-cursus op Duolingo, waar ik voor mijn linguïstische leer-experiment gebruik van heb gemaakt. (Voor de trouwe lezers, dat was de reden dat ik weinig actief was afgelopen dagen).
En inderdaad: de taal is veel makkelijker te leren dan de andere talen die ik spreek. De gemiddelde student kan de taal in een tot twee weekenden intensief studeren onder de knie krijgen.
Waarom is Esperanto zo makkelijk te leren?
De grammatica van Esperanto is simpel en logisch. Zo is er maar één lidwoord: la, eindigen alle zelfstandig naamwoorden op -o en alle meervouden op -oj. Er is maar één werkwoordsvorm: geen gezanik met d, t of dt dus, maar mi estas, vi estas, ni estas (ik ben, jij bent, wij zijn). Je schrijft alles zoals je het uitspreekt. Even wennen zijn wel de tekens met een dakje (^; accent circonflexe in het Frans), zoals û. De c wordt uitgesproken als ts, dus pizza is in het Esperanto pico, “pietso”. De klanken zijn verder gelijk aan het Nederlands, al ontbreken tongbrekende klanken zoals de beruchte harde g.
Wat heb je aan Esperanto?
Een taal is vooral waardevol omdat je daarmee met andere mensen kan spreken. Zo heeft het bijvoorbeeld meer zin om Mandarijn-Chinees of Engels te spreken, die door meer dan een miljard mensen als eerste of tweede taal gesproken worden, dan Kernewek. Dit is de ooit uitgestorven taal van Cornwall, die maar door vijfhonderd mensen wordt gesproken, voornamelijk als tweede taal. Laat staan de fantasietaal Klingon (vier mensen die het vloeiend spreken). Esperanto zit daar wat aantallen sprekers betreft tussen in. Er zijn naar schatting ongeveer tussen de een en twee miljoen Esperantisten, over het algemeen nieuwsgierige, creatieve en redelijk slimme mensen.
Het eerste, en grootste, voordeel van Esperanto spreken is dat je kennis maakt met die mensen en het wereldwijde Esperanto-wereldje. Een bekend initiatief is bijvoorbeeld Pasporta Servo, waarbij esperantisten op reis onderdak vinden bij andere esperantisten. Ga je bijvoorbeeld naar Japan, dan kan je Esperanto spreken met gastvrije esperantisten in plaats van dat je het slecht verstaanbare Engels van de gemiddelde Japanner moet proberen te begrijpen. Stel je een slaapplek ter beschikking, dan krijg je vrienden van over de hele wereld.
Er zijn 25.000 boeken in het Esperanto vertaald.
Als je er altijd al tegen hebt opgezien om een vreemde taal te leren is Esperanto een goed begin. Er zijn geen uitzonderingen, geen tongbrekende klanken en grotendeels bekende woorden. Zowel de Germaanse, Romaanse als Slavische talen inspireerden Leonhard Zamenhof, de grondlegger van Esperanto. Dit betekent dat je gevoel krijgt voor grammatica en niet-Nederlandse zinsconstructies.
Kaj mi estos klare: estas mojosa paroli aliuna lingvo en pluraj ĉe tagoj.
(En laat ik eerlijk zijn: het is cool om een vreemde taal in enkele dagen te kunnen leren spreken).
Bonege!
Leuk dat het leren zo goed gaat en je er zo enthousiast over bent. Ik zie net op de DuoLinvgo pagina van Esperanto dat er op het moment 371.000 mensen bezig zijn met Esperanto te leren via die manier:
https://nl-nl.duolingo.com/course/eo/en/Leer-Esperanto-online
Ik heb zelf een boel plezier van Esperanto. Twee weken geleden nog een Japanner een paar dagen over de vloer gehad en ook kan ik de internationale bijeenkomsten van harte aanraden. Superleuk om met mensen uit totaal verschillende landen te kunnen spreken in het Esperanto en te zien dat het ook daadwerkelijk werkt in de praktijk.
Een taal die zich natuurlijk ontwikkeld spreekt me meer aan. Zoals het Engels bijvoorbeeld: afkomstig van het Germaanse deel van het Europese continent heeft het heel veel woorden uit het Grieks, Latijn en Frans in zich opgenomen. En veel woorden uit de koloniën. En daar, in die koloniën is het ook weer een eigen leven gaan leiden zoals het Amerikaans. En met name het Amerikaans heeft zich heel erg door ontwikkeld in een nog toegankelijker, lekkerder bekkende, ‘populaire’ taal. Dat is grotendeels ook de taal van het internet geworden en sms en dergelijke. En de creativiteit van die Amerikanen…. Op deze site (urbandictionary.com) kun je uren rondstruinen en genieten van de creativiteit van moderne jongeren. http://www.urbandictionary.com
Tja dat komt natuurlijk omdat wij die germaanse talen gewend zijn.
Ja, maar in het Engels komen ook de meeste films, muziek en internetmedia e.d. uit. Dat is natuurlijk ook een bepalende factor in de populariteit van een taal. (Ondanks ondertiteling, nasynchronisatie e.d.)
Wat mij boeit en verbind is informatie. Informatie opnemen door er naar te luisteren werkt heel anders dan de geschreven taal te lezen. Nederlands, Engels, en Duits kon ik al verstaan, maar lezen of schrijven maakte een heel verschil. voor mij. Mijn ervaring tegen woordig is, dat het gangbaar wetenschappelijk geschreven Engels/Amerikaans veel meer informatie biedt dan dat wat er in andere talen vertaald is naar het Engels, en zeker het Nederlands..Kwam ook niets tegen in het Esperanto.op FB. Schrijf tegenwoordig omvangrijke stukken in het Engels en heb contacten over de hele wereld. Werkelijk miljarden mensen over de hele planeet spreken en schrijven in het Engels. Engels is DE wereldtaal, maar wie op de alternatieve tour wil moet dat maar doen, vind ik prima. .