Mag liegen, als je hiermee de wereld kan redden?
Liegen erg handig in de politiek
In een democratie regeert in theorie de bevolking. In de praktijk is dit “gedelegeerd” aan professionele politici, die elke vier jaar gekozen worden. Je zin doorvoeren is lastig, als er voortdurend eigenwijze mensen voor de voeten lopen die het allemaal beter denken te weten. En bovendien, vaak een andere agenda hebben dan jij. Dat verklaart, waarom leugens zo populair zijn in de democratie. Net als goochelaars, verbloemen politici en politieke hun werkelijke, impopulaire bedoelingen. Deze maskeren ze met nobele leugens. Want het domme volk kan de waarheid immers niet aan. Hieronder enkele voorbeelden van “leugentjes om bestwil”, welbekend uit openbare bronnen, die rampzalig uitpakten.
Broeikaseffect
Een goed voorbeeld is de steeds ergere antropogene opwarming van de aarde (AGW), is de volksmond het ‘broeikaseffect’. De hoeveelheid CO2 in de lucht is in de laatste twee eeuwen fors gestegen. Namelijk, van circa 270 ppm tot rond de 415 ppm in 2021. Dat gaat niet de goede kant op. Meer CO2 in de lucht betekent immers, opwarming en stijging van de zeespiegel. Ook kunnen delen van de tropen onbewoonbaar worden door de hoge temperaturen.
Als de temperatuur structureel boven de 26 graden blijft, krijgt ons lichaam bij zware arbeid last van te veel hitte. Dit is nu al een enorm probleem in bijvoorbeeld El Salvador[1]. En zeker, als zoals verwacht, de gemiddelde temperatuur in de tropen nog meer omhoog gaat. Dan worden de tropen ook bij voldoende drinken, en lichte arbeid, onleefbaar. Reden genoeg, dus, om het AGW probleem aan te pakken. Dat willen de meeste Nederlanders en Belgen ook graag.
Vlees ongezond voor de aarde, niet voor de mens
Een van de belangrijkste bijdragers aan deze CO2 is veeteelt. Naar schatting wordt ongeveer 14% van alle uitstoot van broeikasgassen, plus de nodige ontbossing, veroorzaakt door vee[2]. Kortom: voor de aarde is het erg handig als we stoppen met vlees eten.
Nu is het probleem: het argument om de aarde te redden, overtuigt maar enkele mensen om vlees te laten staan. Maar als mensen gaan geloven dat dat vlees eten ziek maakt, explodeert het aantal vegetariërs. En ziedaar, een flinke reductie in CO2. Dit verklaart, waarom de mening dat vlees ongezond is, en vlees prima kan worden gemist, overheerst in progressieve, hippe weblogs. Want wie wil nu niet de wereld redden met een leugen om bestwil?
Een leugen ja, inderdaad. Kinderen hebben vlees nodig om beter te groeien – plantaardig eiwit is veel moeilijker verteerbaar[3]. Dus hoewel wat minder vlees eten voor volwassenen die veel vlees eten gunstig is, hebben opgroeiende kinderen zeker voldoende vlees nodig.
De oorlog tegen zuivel
Ook zuivel ondergaat dit lot. Immers, ook zuivel komt van veeteelt en is hiermee CO2-belastend. Een kg eiwit uit zuivel is ongeveer even erg als een kg eiwit uit vlees. Ooit werd melk aangeraden om botontkalking te voorkomen, en was schoolmelk iets waar we trots op waren. Nu krijgen zelfs schoolkinderen nep-melk zoals havermelk van hun goed bedoelende, maatschappelijk bewogen ouders. Havermelk wordt volop gehypet in hippe kringen, maar is in feite een soort duur meeldrankje. Met veel lege calorieën en veel en veel te weinig bouwstoffen, zoals eiwit en vitamine D[4]. Met als gevolg: ondervoeding bij kinderen. Want dit soort gezinnen eet ook weinig eieren en vlees.
Banvloek op soja
In feite komt slechts één plantaardige vervanger voor melk redelijk in de buurt van koemelk. Sojamelk. Al is het eiwit van soja ongeveer twintig procent minder rijk in essentiële aminozuren dan dat in koemelk. Dus moet je meer sojamelk gebruiken om die aminozuren toch voldoende binnen te krijgen. Toch kiezen ze niet zo vaak voor soja. De sojaboon staat in een slechte reuk bij sociaal bewogen mensen.
Hoewel soja prima in Nederland is te kweken. En bovendien, een hogere opbrengst per hectare geeft dan in Brazilië: 3,5-4 ton per hectare bij ervaren telers[6]. Dat staat gelijk aan 1500 kg soja-eiwit per hectare. Voldoende voor een slordige 500 000 liter sojamelk per ha per jaar. Anders uitgedrukt: we zouden genoeg soja voor de complete melkconsumptie van Nederland, 975 miljoen liter, op een oppervlakte van 2000 vierkante kilometer (dit is ongeveer de oppervlakte van de provincie Limburg) kunnen kweken. Maar soja is fout. Dus dat kan niet.
Liegen om oorlogen te beginnen
Over het algemeen zijn oorlogen een enorm slecht idee. Door oorlogen wordt er namelijk heel erg veel menselijk leed aangericht. En er vallen zeer veel slachtoffers, zowel doden als invaliden. Landen veranderen ook in een woestenij. De ontwrichting richt het leven van miljoenen mensen ten gronde. Geen zinnig mens kan dus voor oorlog zijn. Toch zijn oorlogen nog steeds de regel. Ook oorlogen die begonnen zijn door democratische landen.
Dit kan, omdat het volk voorgelogen wordt. Denk aan de massavernietigingswapens van de toenmalige Iraakse dictator Saddam, die later niet bleken te bestaan. Op grond hiervan werd het regime van Saddam omver geworpen, dat nu is vervangen door een pro-Iraans regime. Met honderdduizenden doden tot gevolg. Maar de oliewinsten en die van bedrijven als Halliburton en Raytheon waren verzekerd. Saillant detail: de energie-inhoud van de op Irak gegooide verarmde-uranium munitie was voldoende om alle huishoudens in Noord-Amerika vier jaar lang gratis van elektriciteit te voorzien.
De mondkapjesleugen en coronatest-leugen
Een voorbeeld iets dichter bij huis. De manier waarop de Nederlandse regering de corona crisis te lijf ging, werd gekenmerkt door leugen op leugen. Zo beweerde de overheid dat er onvoldoende testcapaciteit was. En maakte ook weinig aanstalten, om deze capaciteit op te voeren. Gevolg was dat de Nederlandse coronacijfers gunstig afstaken bij die in het buitenland, zoals Duitsland en België. En Nederland uitgezonderd werd, toen bijvoorbeeld vluchten naar Duitsland en België wél werden stilgelegd. Dat leverde nogal wat economische winst op. In werkelijkheid blijkt uit de oversterfte in 2020 al dat Nederland minstens zo zwaar getroffen is als de buurlanden: ongeveer even zwaar als België en veel zwaarder dan Duitsland. [3]
Mondkapjes waren, zo beweerde de overheid, niet nodig. In de rest van de wereld, waaronder bij de WHO, was al in het voorjaar van 2020 bekend dat het dragen van mondkapjes het beste preventie tegen covid-19 verspreiding vormt. De reden voor deze leugen was om te voorkomen dat Nederlanders medische mondkapjes gingen hamsteren. Daaraan was er in de zorg groot gebrek. Als de overheid de waarheid had verteld, dan hadden Nederlandse fabrieken massaal kunnen overschakelen op inheemse productie van mondkapjes, zoals bijvoorbeeld in China ook gebeurde. Of we hadden samen kunnen werken met onze Belgische, Franse en Duitse buren.
Heeft liegen zin?
Aan voorgaande voorbeelden zien we, dat het liegen tegen de bevolking altijd negatief werkt. Zelfs als de bedoelingen van de leugenaar nobel zijn. Leugens vernietigen de geloofwaardigheid en het vertrouwen, m.a.w. het sociale kapitaal. Om leugens in stand te houden, is geheimhouding en censuur nodig. Ook zorgen leugens voor verkeerd beleid en sturen deze de samenleving de verkeerde kant op. Dit alles is een hoge prijs voor een korte termijn voordeel.
Jokken is fout. Jokken mag nooit. Nee, zelfs niet om de wereld te redden. Liegen om bestwil bestaat niet. Als we als soort te stom en te laf zijn om de waarheid te bevatten en te handelen, verdienen we het niet om voort te blijven bestaan.
Bronnen
1. T. Bodin et al., Intervention to reduce heat stress and improve efficiency among sugarcane workers in El Salvador: Phase 1, Occup Environ Med. 2016 Jun; 73(6): 409–416.
2. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/ipcc_wg3_ar5_full.pdf
3. Meat diets boost kids growth, Nature, 2005
4. Euromomo, Excess deaths (interactieve grafieken)
5. Angelica Sousa and Katrin A Kopf-Bolanz, Nutritional implications of of an Increasing Consumption of Non-Dairy Plant-Based Beverages Instead of Cow’s Milk in Switzerland, Adv Dairy Res 2017, 5:4DOI: 10.4172/2329-888X.1000197
6. Lokale soja, WUR Depot