Transities: fundamentele veranderingen

Veranderingen zijn van alle tijden. Toch zijn er verschillende gradaties in veranderingen te onderscheiden. Een bijzondere type verandering zijn transities. Transities kun je definiëren als radicale, structurele veranderingen van een maatschappelijk (sub)systeem.

Jan Rotmans
Volgens Jan Rotmans leven we nu in een tijdperk dat er fundamentele veranderingen gaan plaatsvinden. Hij hanteert ook de volgende uitspraak: ‘We leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een verandering van tijdperken.’ Rotmans is hoogleraar transities en transitiemanagement aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ook is hij oprichter van het onderzoeksinstituut DRIFT (Dutch Research Institute for Transitions) en medeoprichter van stichting Urgenda.  Er is al eerder op deze website een artikel verschenen over transities waarin Rotmans aan het woord kwam.

Een verandering van tijdperken is iets wat eens in de 150 tot 200 jaar gebeurt. Dit betekent dat er meerdere veranderingen op meerdere domeinen binnen alle gelederen van onze samenleving gaat plaatsvinden. Volgens Rotmans beseffen veel mensen dit echter nog niet en zijn ze (nog) niet goed voorbereid op deze transitieperiode.

Rotmans is een systeemdenker. Hij ziet de samenleving  als een verzameling van (complexe) systemen. Zo gaan er volgens hem grote veranderingen plaatsvinden in ons economisch systeem, ons ecologisch systeem en ons politiek systeem.

Invloed van de economische crisis
Een belangrijke oorzaak van deze transformatieperiode is de huidige economische crisis. Volgens Rotmans is dit geen gewone crisis, maar een systeemcrisis die nog lang gaat duren. Het is een crisis die diepgeworteld zou zijn en daarmee van invloed is op alles wat we doen. De manier waarop we nu produceren en consumeren leidt volgens Rotmans tot steeds hogere ‘ecologische tekorten‘ die groter zijn dan de economische tekorten. De nadruk wordt vooral gelegd op het terugdringen van de economisch tekorten. Rotmans stelt dat het ‘ecologisch tekort’ uitgedrukt in Amerikaanse dollars veel groter is dan het economisch tekort.

Anders gezegd: deze focus op de economie gaat ten koste van het milieu die we teveel belasten en wat den duur tegen ons gaat keren als we dit niet veranderen. Volgens Rotmans krijgen we als we zo doorgaan het komend decennium een ecologisch crisis. Hierbij moet worden gedacht aan problemen rondom energie, grondstoffen en klimaatverandering. Dit zijn allemaal zaken die elkaar beïnvloeden.

Vreugdevolle periode?
En we zouden hier ook blij mee moeten zijn. Alleen in een dergelijke situatie gaan mensen hun gedrag fundamenteel veranderen wat de enige manier is om uit deze situatie te komen. Dit betekent ook een innerlijke verandering. Veel mensen zijn echter angstig. Bang om te verliezen wat ze hebben en dat ze niet weten wat er gaat komen. Mensen zijn van nature wat bang voor verandering en helemaal voor fundamentele veranderingen zoals in  tijden van (systeem)crisissen. Alleen een langere periode van crisissen zal er voor zorgen dat we fundamenteel ons gedrag gaan aanpassen zodat we uit deze situatie komen.

We naderen volgens Rotmans het kantelpunt waarna onze samenleving fundamenteel gaat veranderen. Deze overgangsperiode van het oude naar het nieuwe tijdperk gaat nog een paar decennia duren. De verwachting van Rotmans is dat de komende decennia de basis wordt gelegd voor een innovatieve en duurzame samenleving waarvan we overigens niet zeker weten hoe dit eruit komt te zien.

Dit veranderproces gaat ook weerstand oproepen. Er zullen steeds meer conflicten ontstaan tussen mensen die het bij het oude willen laten en mensen die willen veranderen. Een verandering die 2 generaties kost en waar we nu halverwege zitten. Dit betekent bijvoorbeeld een paradigmaverandering van lineair naar circulair en van individueel naar gemeenschapszin.

Bovenstaande en meer legt Rotmans in onderstaande video uit.

Tips
Hier volgen enkele tips van Rotmans om je hier op voor te bereiden:

    • Bevrijd jezelf van oude instituties;
    • Accepteer onzekerheid;
    • Ontwikkel vaardigheden passend bij deze nieuwe samenleving;
    • Doe aan persoonlijk leiderschap;
    • Werk met gelijkgezinden samen in een netwerk om ideeën en mensen met elkaar te verbinden;
    • Accepteer dat er geen kant-en-klare oplossingen zijn. Zoek, leer en experimenteer. Bij voorkeur op plaatsen waar dit kan.

Bronnen
Persoonlijke website Jan Rotmans
Website DRIFT
Website TEDxMaastricht
YouTube-Video: Sustainability- Jan Rotmans at TEDxMaastricht

 

 

 

6 gedachten over “Transities: fundamentele veranderingen”

  1. Fundamentele veranderingen zijn inderdaad aan de orde, leuk en aardig tot je de proef op de som eens maakt. De stelling dat er geen pasklare oplossingen zijn is natuurlijk een fabeltje, in werkelijkheid blijken we blind te zijn voor de oplossingen die gewoon op de tafel liggen. Naarmate we ons bewust worden van de hedendaagse situatie hoe pijnlijker het wordt, bijna zo ongeloofwaardig dat je begint te denken dat het een grap is, wel een bijzonder tragische. Visionair werpt natuurlijk z’n vruchten af, dat is het voordeel en dan ook als positief te beschouwen als er ook iets uit voortkomt. In het ander geval zal het niet enkel dode letter worden maar misschien nog veel erger dan dat, een maatschappij die totaal het noorden kwijt is, niet echt om fier op te zijn.

  2. Economie = huishoudkunde = wetenschap over goederen en diensten.
     
    Financiën = wetenschap over geld.
     
    We hebben bepaald geen economische tekorten: er zitten meer dan ooit mensen op de bank te popelen om goederen en diensten te leveren! Mensen, hou alsjeblieft op met economie en geld door elkaar te halen! We zitten niet in een economische crisis, we zitten in een financiële crisis. En er is dan ook maar één uitweg uit deze crisis: de financiën aanpakken. En dat betekent in dit geval niet nog meer thuis gaan zitten en bezuinigen, maar het financiële stelsel aanpakken. En ja, dit zal door velen als een transitie worden gezien, terwijl we het kennelijk NIET als een transitie hebben gezien dat we alle macht over ons eigen geld hebben weggegeven aan een buitenlandse particuliere instelling (de Europese Centrale Bank).
     
    Vandaar dat ik het ook niet erg met de gedachte van transitie-tijdperken eens ben: er IS al veel veranderd, maar we noemen het pas een transitie als we er ophef over maken. En als je het nieuws een beetje volgt, wordt er voornamelijk ophef gemaakt over bijzaken, en niet over hoofdzaken. Dus zal het wel als een transitie worden gezien als de banken voor 95% mogen frauderen in plaats van voor 97% (Basel III), maar niet dat we de controle over ons eigen geld hebben weggegeven.
     
    Ik kan alleen maar hopen dat over een paar honderd jaar de geschiedschrijvers wel zien wat er in onze tijd gebeurd is.
     

    1. Volledig akkoord Don Quichote, volgens mij ben jij Sancho :) Over een paar honderd jaar? Ik denk zelfs dat men niet gaat geloven dat dit ook heeft plaatsgevonden, veel te ongeloofwaardig voor een gezond denkend mens. Hmmm, misschien heerst er dan toch schaarste? Eens opzoeken op internet en het zal snel duidelijk worden aan wat.

  3. Voor mij komt het enigzins wat vreemd voor dat men de grootste verandering waardoor er juist fundamenteel iets in de mensen gebeurd en veranderd niet aanhaalt in deze. De grote verandering van het tijdperk vissen richting het tijdperk waterdrager. Een gebeurtenis wat zo’n 1986,37 jaar op zich heeft doen wachten. We leven in het universum maar we doen alsof dat geen enkele invloed kan hebben en de mens groter is als dat alles. Het heeft enorme invloed en dat weet de oude macht ook, men word wakker en de oude macht probeert wanhopig met shock doctrines die verandering hun gewenste richting uit te sturen hun antwoord is meer macht en meer controle te proberen te verkrijgen anders raken ze het kwijt. Te zien aan de vele false flags en o.a de chemtrails waarbij ze proberen ons af te stommen met chemische metalen e.d. ook de crisis is daarvan een voorbeeld. De oude macht houd dat uit de media omdat alles in deze wereld gefundeerd is op de kennis uit en over het universum, maar we worden angstvallig in het wereld-beeld gehouden wat hun voor ons gecreerd hebben. Uit die valse cocon breken we uit en krijgen we zicht wat er werkelijk speelt in deze wereld en daarom is er zo’n strijd gaande, we komen bij ons ware zelf uit en doorbreken de valse illusies die corrupte wegen kennen. Weg met de valse religies , weg met de vals besturen , weg met het valse bankieren, weg met de valse wetenschappen. Eerlijk en oprecht handelen vanuit het hart, dat zal werkelijk brengen waar we naar verlangen, maar dat zou de oude macht buiten spel zetten en dat is voor hun niet wenselijk. Dat is de realiteit, waarom het zo hardnekkig aan blijft houden en waarom het ene nog ongeloofwaardiger overkomt dan het andere. Mvg.Jasper.

    1. De onderstaande video geeft een beeld betreffende de verandering die gaande is, ik blijf wat sceptisch tegenover het niet in het licht brengen van leugens want alleen dat zal het voortbestaan van leugens doorbreken. Omdat erkenning de kans bied tot verandering en daarmee een werkelijke weg zal banen richting ware evolutie. 2012 Crossing Over: A New Beginning — http://youtu.be/hlfYHAV1i8w

      1. Voor diegenen die zullen denken wat heb aan een video welke over een tijdstip gaat wat al geweest is, probeer daar doorheen te prikken en te blijven kijken. We zitten namelijk nog volop in die kosmische verandering welke ook behandeld word, het mooie is dat je als het ware soms ook een terugblik hebt op bepaalde gebeurtenissen die verbinding hebben met de vooruitgang van de huidige veranderingen alles maakt deel uit van het grote geheel. Mvg.Jasper.

Laat een reactie achter