Mihaly Csikszentmihalyi is een van oorsprong Hongaarse psycholoog, die in de Verenigde Staten carriere maakte bij verschillende universiteiten. Zijn werk ging over concepten als geluk en creativiteit, met als belangrijkste resultaat het flow model. Hij schrijft dat mensen het gelukkigst zijn, wanneer ze in staat van opperste concentratie zijn en volledig opgaan in de activiteit of handeling waarmee ze bezig zijn. Dit kan plaatsvinden wanneer een persoon op de top van zijn kunnen (skill) werkt, en ook nog zeer uitdagend (challenge) is.
Het flow model
In het flow-model van Csikszentmihalyi wordt de emotionele toestand weergegeven, waarin iemand zich kan bevinden gedurende het uitvoeren van een taak of activiteit. Dit gebeurt aan de hand van de twee factoren ´uitdaging´(challenge level) en ´vaardigheid´ (skill level), die tegen elkaar worden uitgezet. Van hieruit omschrijft hij acht emotionele gemoedstoestanden waarin iemand kan verkeren.
Het tegenovergestelde van de eerder genoemde flow is apathie, of totale passiviteit. Er is nauwelijks interesse, motivatie, of emotionele activiteit, je bent gereduceerd tot een zombie.
Naast apathie staat verveling, wanneer het wel vaardigheid vereist, maar er geen uitdaging is. Wanneer er weinig vaardigheid nodig is, maar wel een gemiddelde uitdaging, dan zou er zorgen (worry) kunnen ontstaan [over een resultaat]. Wanneer de uitdaging nog hoger is, zou de mentale activiteit kunnen doorslaan naar in angst (anxiety). Bij een gemiddelde skill level, en hoge challenge is er opwinding (arousel) door een verhoogde prikkeling [van het zenuwstelsel]. Een hoge skill level, met een gemiddelde uitdaging is er sprake van een gecontroleerde situatie, omdat het vaardigheidsniveau hoger is dan de uitdaging om een bepaalde taak uit te voeren. Een hoge skill level met weinig uitdaging dan is er door de gebrek aan druk en andere emotionele activiteit en kan een persoon zich bevinden in een ontspannen toestand.
Een persoonlijke ervaring met het flow model
Tijdens het schrijven van dit artikel werd het heen en weer geslingerd tussen verschillende gemoedstoestanden. De arousal van een interessant onderwerp. De worry om er iets origineels te maken, wat wel klopt. Controle om de gevonden informatie tot een artikel te smeden. De flow was een enigszins aanwezig (ik heb dit in een avond geschreven, waar ik met sommige artikelen meerdere dagen bezig ben), maar niet helemaal, omdat dit ook voor mij een nieuwe weergave is, van wat iets wat mij gedeeltelijk bekend is. Ik heb heen en weer moeten flippen tussen een handvol verschillende sites, om tot dit resultaat te komen, waarbij ik me realiseerde, dat het een beetje buiten mijn kunnen ligt (ik ben namelijk geen ervaren schrijver, noch psycholoog, red.).
In de onderstaande qoute wordt beschreven hoe de flow bereikt kan worden;
1. De uitdagingen waarvoor je gesteld wordt, zijn in balans met je vaardigheden (de uitdaging is niet onhaalbaar voor je vaardigheden, maar vergt wel dat je alles inzet wat je hebt);
2. Het samenkomen van actie en bewustzijn (wanneer je alles uit de kast moet halen word je aandacht volledig in beslag genomen. Er is geen aandacht voor andere zaken meer mogelijk. Alle aandacht gaat naar de relevante prikkels);
3. Er zijn duidelijke doelen en directe feedback over de voortgang (je weet op elk moment, meer intuïtief dan bewust, hoe je ervoor staat);
4. Er is volledige concentratie op wat je op dat moment doet (je dwaalt niet af naar het heden of verleden, je bent in het hier en nu);
5. Er is een voortdurend gevoel dat de situatie onder controle is en geen angst de controle te verliezen;
6. Je bent je niet meer bewust van jezelf, het zelfbewustzijn verdwijnt, je verliest jezelf en hebt het gevoel deel uit te maken van een groter geheel;
7. De ervaring van tijd is vervormd in flow: de tijd kan zowel sneller verlopen als langzamer. (maar dan vooral langzamer in de zin van ‘tijd genoeg om alle complexe handelingen uit te voeren’)
8. Er is sprake van een autotelische ervaring: de activiteit wordt niet verricht met het oog op toekomstige beloningen, maar simpelweg omdat ze als activiteit bevrediging schenkt. De aandacht is ook gericht op de activiteit en niet op het doel.
Tot slot nog een Ted filmpje van Csikszentmihalyi;
Mijn complimenten Tui, het artikel is goed uit de bus gekomen. Mijn eigen ervaringen komen ook overeen met dat wat beschreven is, in positieve en negatieve zin. Als ik mij ongestoord kan concentreren op een ontwerp, is mijn wereld vaak tijdloos en ervaar ik geluk. Helaas is mijn direkte omgeving een risicofactor van belang geworden, waardoor ik de laatste tijd weinig anders kon doen dan de boel ’s nachts in de gaten houden, bij mij in de buurt. M’n slaapritme is daardoor verstoord, wat grote invloed heeft op het concentratievermogen en ik raak sneller geïrriteerd. Toch zijn er ook positieve ontwikkelingen gelukkig, zoals de wijziging in mijn brandverzekering. Deze bleek ondanks meerdere verzoeken niet op dit adres te staan, slordigheidje werd er gezegd….. Heb mij even laten gelden, (dat lucht op) waarop e.e.a. alsnog in orde werd gebracht. Promt kon ik dankzij de adrenaline, de moed opbrengen om een verkenning uit te voeren naar nieuwe onderdelen en adressen daarvoor. Het gebrek aan motivatie en energie tengevolge van wat ik beschreef, herken ik vanuit mijn burn out, ik ben daarmee sinds jaren geconfronteerd. De weg daar uit is zeer moeizaam, maar adrenaline werkt heb ik gemerkt. Ik ga het zoeken in de muziek, want dat werkte ook positief. Sport is niets voor mij, competitief gedrag mogen ze van mij houden, de kranten staan er bol van. ;) Â
De ‘negatieve verschijnselen’ en de bijwerkingen van de medicijnen zijn daar debet aan. En eventueel jouw lekkere wijn ook ;). Ik mag het eigenlijk niet zeggen, maar als je je medicijnen niet meer zou innemen, maar tegen malende gedachten Avena Sativa zou innemen, en zou zorgen voor genoeg afleiding en energie (druivesuiker, ginseng), zou je volgens mij veel sneller opknappen. Als je in balans bent, zou je dit echt kunnen overwegen. Denk maar dat vrouwen die merken dat ze zwanger zijn, ook mogen stoppen met medicatie, dus het kan wèl! :).
Alcohol en medicijnen zijn een gevaarlijke combinatie, maar dat wisten jullie vast al.
Dat geldt vooral voor reguliere medicijnen. Bij de bereiding en conservering van homeopathische middelen wordt alcohol gebruikt (ethanol), homeopathische druppeltjes bevatten ook alcohol. Kinderen en zwangere vrouwen mogen een aangepaste dosering.
@Julie.
Ik experimenteer al geruime tijd met minderen van medicijngebruik, alcohol is daar ook niet voor in de plaats gekomen. Drink gemiddeld twee tot drie glazen (geen vazen) rode wijn per dag. Het klopt dat combineren van medicijnen en alcohol niet goed is, maar dat risico neem ik bewust. Roken vernauwd de bloedvaten, alcohol verwijdt of verdund het bloed en het maakt dat ik wat losser ben. Slik elke dag vitamine D tabletten, Ginko biloba voor het geheugen, en Multivitaminen 50 +. Ik zal jouw adviezen zeker ter harte nemen, kijken hoe dat uitpakt. Mijn moeder denkt wat dat betreft net als jij, gebruikt ook homeopathische middelen en drinkt heel af en toe een wijntje. Zij is wat dat betreft de medicijnvrouw in de familie, maar iedereen sloeg haar goede raad in de wind, behalve ik. Het resultaat is; dat ik bij mijn weten de fysiek gezondste ben, ook al ben ik dan burn-out patient. Jouw goede raad zouden meer mensen moeten volgen. Farmaceutische middelen kunnen bijwerkingen hebben die niet in de bijsluiter staan, vooral de antidepressie middelen. Impotentie en apathie zijn daar een voorbeeld van, daar pas ik voor, voel me nog geen 95 jaar jong. :)
Dank je Andre.
Ik ben niet zo zeer competitief, maar meer prestatiegericht. En hierbij kijk ik ook naar anderen, veelal via de TV, en vraag me dan af, waarom de ene keer prestaties beter zijn dan een andere keer. Twee voorbeelden hiervan; een sportteam, dat soms goed speelt en de andere keer slecht, en in de muziek, waar sommige muziekstukken precies lijken te kloppen, waar andere niet blijven hangen (in termen van ‘one hit wonders’). Dit lijkt me te maken te hebben met de flow, waar een individu of een team inzit. Het is enigzins ongrijpbaar, maar deze theorie heeft daar deels een antwoord op.
Ik vind het wel leuk om het op deze manier te delen :).
Goede morgen Tui. :)
Een direkt gevolg van de extra boost die intelligentie geeft, is introvertheid. De introvertheid verklaar ik dan als het gevolg van een groter en creatief inzichtelijk voorstellingsvermogen, dat vaak ongestuurd en automatisch met je op de loop gaat, zodra de omgeving zich hiertoe leent. Enerzijds heeft dat uitwerking op je direkte omgeving, (pesterij, omdat klasgenoten gebruik willen maken van ogenschijnlijk gebrek aan weerbaarheid) anderzijds heb je juist meer toegang tot inzichten in wat de mens drijft. Objectief, introspectief naar jezelf kijken, geeft inzicht in anderen, waardoor men in wezen het relatieve karakter van competitief gedrag in gaat zien. Wat jou drijft kan dus ook die ander drijven, waarmee je kunt anticiperen in een ogenschijnlijk vijandige omgeving. De aanpassingen die jij (zoals je schreef) aan jezelf deed, van non conformistisch naar een aangepaste vorm van conformisme heb ik ook moeten doen. Ik onderga daarmee continue bewust het feit dat dit opportuum gedrag is, maar weet ook dat ik van mijn omgeving niet mag verlangen dat ze zich aanpast aan mij, dat kunnen ze niet. Het is geen onwil van ze, het vermogen ontbreekt gewoon. In de praktijk passen we daarom minder goed op de werkvloer van een werkgever. We moeten een eigen werkvloer realiseren, waar we zaken op een prettige manier voor iedereen en onszelf kunnen regelen, door te sturen. Prestatiegerichtheid is dan onontbeerlijk, anders kun je geen bedrijf runnen, maar competitief gedrag heeft daar inderdaad niets mee van doen. Het lijkt er alleen op voor buitenstaanders, omdat je iets bereikt hebt dat zij ook willen. In een sportteam heerst overwegend competitief gedrag, waarop de flow die in het team heerst drijft. Daar het echter in de aard karakteristiek, competitieve aspect van de meeste populaire sporten, mensen aantrekt die zo ingesteld zijn, wordt de flow in het team instabiel. Dit als gevolg van de onderlinge wedijver. Falen van een individu heeft in dit verband gevolgen voor het hele team, wat onder de gegeven omstandigheden vaak leidt tot een verneder respons naar het falende teamlid. Competitieve mensen ontkomen daarom niet aan disharmonie van de flow, (teamgeest) waarmee instabiele prestaties gegarandeerd ingebakken zitten. Het gemiddelde publiek is een afspiegeling van de betreffende tak van sport, en reageert op emotionele en vaak ongestuurde wijze, daar voor hen het voorbeeld ligt dat de spelers geven. Ik denk dat velen adrenaline verslaafden zijn, uit op een kick die dat verschaft, of ze nou zelf die sport bedrijven of toekijken. Een hopeloze vicieuze cirkel dus, waar alleen met strakke en consequent toegepaste regels iets aan kan worden gedaan. Harmonische muziek werkt totaal anders; de harmonie tussen de bezoekers schept daar een verbintenis, die zich ontladen kan in dansen. De adrenaline wordt verbruikt en het geluksgevoel wordt gedeelt. Het ene concert is echter het andere niet, het hele concept kan verschillen en daarmee de onderlinge sfeer. Agressieve muziek wekt agressie, daar vindt je dus ook de hooligans uit het voetbalstadion terug. Smaak en gedrag passen dus bijelkaar. Hoop dat je hier iets aan hebt. :)
Ik mis eigenlijk een gedeelte in je verhaal Andre en wel het volgende: introvert zijnde schept eenzaamheid, ondanks dat je bevoorrecht zou kunnen zijn om je direkte omgeving beter kan waarnemen. De kunst hierin is m.i. dat je boven je medemens moet kunnen staan. Kan je dat niet, ongeacht de redenen, dan zou je ten lange leste je zelf vernietigen. Om er boven te staan noem ik dan de kracht van het positief denken. Verder ben ik het met je eens. Mvg Paul. ;-) Â
Â
Â
Naast mijn medemens staan als gevolg van inzichten in diens drijfveren, geeft objectief mijn rechtmatige positie aan ten opzichte van de anderen, en niet erboven. Dat principe deugt niet, omdat dat een aanname is. Introversie maakt niet eenzaam, het is een vaak onbewuste keuze voor de verstandelijke waarneming, boven die van de vaak holle, schreeuwerige omgeving. Daar pas ik sowieso helemaal niet tussen, introvert of niet. Onderscheid kunnen maken tussen wat wel of niet deugd in de gedragingen van mijzelf, anderen, en interacties met de medemens, gaat vooraf aan het daadwerkelijk positief kunnen denken. Een bankrover denkt ook positief als hij zijn zaakjes voor elkaar heeft, zijn slachtoffer helemaal niet. Bij positief denken hoort oorzaak en gevolg kunnen overzien van gedrag en daden, in wisselwerking met het leven om je heen. Dan pas kun je echt afstand nemen en rust vinden in zaken die buiten jouw invloedssfeer liggen. Men moet op z’n tijd ontspannen en rust nemen, maar daar ging de vraagstelling van Tui niet direkt over, zoals je kunt lezen. ;)   Â