De proefopstelling, onder een vacuümgezogen dubbelwandige acrylglazen stoolp. Op welke mysterieuze wijze beïnvloedt de venkel de chilizaden? Bron: artikel

Planten communiceren door raadselachtig proces

Paprikazaden ontkiemen sneller en lopen sneller uit in de buurt van een volwassen venkelplant, ook als deze luchtdicht en lichtdicht afgeschermd is van de zaden. Door welke onbekende invloed communiceren de planten met elkaar?

De groene oorlog
Planten lijken voor een leek onschuldige, vreedzaam samenlevende schepsels, maar schijn bedriegt. Tussen planten bestaat er moordende concurrentie om licht, water en voedingsstoffen. Veel plantensoorten nemen dan ook hun toevlucht tot methoden als vergiftiging, verstikking of het roven van voedingsstoffen door parasitisme (de beruchte tropische graanparasiet Striga en de familie Orobanche, die zich ook op andere soorten richt). De venkelplant, bij ons bekend als groente en kruiderij, beschikt ook over een uitgebreid arsenaal aan biologische herbiciden om concurrerende planten uit te schakelen. Zelfs de geur van een venkelplant remt al de groei van omringende planten, waardoor tuiniers deze plant gescheiden van andere planten kweken.

Het is al langer bekend dat ook licht, afkomstig van andere planten, in staat is plantengroei te beïnvloeden. Zo gaan planten in dit geval sneller de hoogte in: de beste strategie om beschaduwing te voorkomen. Zaden in de buurt van een volwassen plant blijven juist sluimeren. Uit gaan lopen zou zelfmoord betekenen.

De proefopstelling, onder een vacuümgezogen dubbelwandige acrylglazen stoolp. Op welke mysterieuze wijze beïnvloedt de venkel de chilizaden? Bron: artikel
De proefopstelling, onder een vacuümgezogen dubbelwandige acrylglazen stolp. Op welke mysterieuze wijze beïnvloedt de venkel de zaden? Bron: artikel

Geluidsdicht experiment
In een reeks experimenten met venkelplanten (Foeniculum vulgare, bekend van venkelzaad en de groente knolvenkel) en ontkiemende paprikazaden (Capsicum annuum)  toonde de Australische onderzoekster Monica Gagliano met vier collega’s aan dat planten met elkaar kunnen communiceren op een manier, anders dan door chemische stoffen of licht. In de reeks experimenten plaatste de groep-Gagliano acht petrischaaltjes met paprikazaailingen (zie afbeelding, links) rondom een luchtdichte stolp, waarin een volwassen venkelplant was opgesteld (zie afbeelding, rechts). De gehele opstelling werd in een dubbele stolp, waartussen 5 cm vacuüm aanwezig was, ondergebracht zodat geen geluiden uit de omgeving de planten konden bereiken. Zie afbeelding. Details zijn in het (vrij toegankelijke) bronartikel te vinden.

Om de aard van de wisselwerking tussen venkel en paprikazaden op te helderen voerden de onderzoekers vier ‘behandelingen’ in. In één behandeling werd er geen kap over de venkelplant geplaatst, waardoor de chemicaliën van de venkel ongehinderd de zaden konden bereiken (door de onderzoekers ‘atmosferisch effect’ gedoopt). In de tweede behandeling werd er een doorzichtige acrylglazen kap geplaatst die alleen zichtbaar licht doorlaat (waarvan 92% door werd gelaten) over de venkelplant geplaatst. In de derde behandeling werd deze kap afgedekt met zwart lichtdicht plastic om het ‘lichteffect’ te elimineren. In de vierde en laatste behandeling werd de binnenste kap eveneens afgedekt met het zwarte lichtdichte plastic, maar werd de venkelplant weggelaten (‘andere effect’). Dit om effecten door het zwarte plastic (‘maskereffect’) uit te sluiten.
Onbekende invloed
De resultaten van de proef bleken opmerkelijk. De vluchtige chemische stoffen die de venkelplant uitscheidt, blijken, zoals verwacht, inderdaad een remmend effect te hebben op de kieming van de zaden. Ook de aanwezigheid van het zwarte plastic blijkt de kieming af te laten nemen. Het lichteffect bleek geheel niet significant. Dit alles is in de bestaande theorieën in te passen.
Opmerkelijk is echter dat louter de aanwezigheid van de venkelplant zowel de kieming als de groei van de zaailingen sterk bevordert. Zelfs als de venkelplant zich luchtdicht en lichtdicht afgesloten onder de kap bevindt, m.a.w. geen atmosferisch effect, maskereffect en lichteffect dus, bleek de aanwezigheid van de venkelplant nog een (met een p-waarde [overschrijdingskans] van 0,0086 zelfs behoorlijk significante) invloed te hebben op kieming en groei. Dit getal wil zeggen dat de kans minder dan 1% is dat de metingen het gevolg zijn van toeval.


Kunstenaar Luke Jerram liet de zwakke geluiden van planten versterkt horen in dit spookachtige kunstproject.

Communicatie door geluid?
De op het eerste gezicht meest voor de hand liggende verklaring is dat het mysterieuze effect het gevolg is van geluid. De sapstromen in planten veroorzaken zwakke geluiden. De onderzoekers veronderstellen dat de (zeer zwakke) borrelende geluiden in het floeem- en xyleemvatenstelsel van de venkel op de een of andere manier worden opgevangen door de paprikazaden. Inderdaad zijn gevallen bekend waarbij de frequentie van het ultrageluid, veroorzaakt door vleugels van bijen of andere bestuivende insekten, planten aanzet tot het loslaten van wolken stuifmeel en zijn effecten van muziek op plantengroei gemeten, onder meer rond 1900 door de geniale Indiase natuurkundige Jagadish Chandra Bose. Ultrageluid bevordert de groei soms wel tot 87%. Daar staat tegenover dat de door planten geproduceerde geluiden heel zwak zijn, ver onder het bereik waarmee getest is. Zo kunnen mensen ze niet horen, wat een geluid onder de 0 dB betekent.
Andere verklaring?
Stel dat geluid niet de verklaring is, wat in een vervolgexperiment vrij gemakkelijk vast te stellen zou zijn door de venkelplant in een geluidsdichte vacuüm dubbele stolp te plaatsen, of de geluiden van de plant op te nemen en binnen de binnenste kolf af te spelen. Merkwaardig genoeg is dit voor de hand liggende experiment niet uitgevoerd (uit verdere publicaties blijkt dat Gagliano zich focust op geluid als verklaring). Als de onbekende invloed dan nog steeds optreedt, zou sprake zijn van een niet met de bekende natuurkunde te verklaren invloed, uiteraard een zeer fascinerende ontdekking. Een mogelijkheid is dan aan te nemen dat er sprake is van vormen van kwantumverstrengeling tussen de zaadjes en de volwassen venkelplant. We komen hier op grenswetenschappelijk terrein, al zijn er  enkele gevallen van kwantumverstrengeling in levende organismen ontdekt. Een andere mogelijkheid is dat de (nog meer omstreden) biofotonen toch er in zouden slagen op de een of andere manier door het zwarte plastic heen te dringen. Hierbij moet je bedenken dat er volgens de kwantummechanica niet zoiets bestaat als een absoluut lichtdicht materiaal, een supergeleider uitgezonderd. Mogelijk dat een zeer zwakke stralingsflux toch een signaal door kan geven.

Of, waar door de experimentatoren, geen fysici, niet aan is gedacht, dat licht weerkaatst via de bovenkant van het acrylglas van de buitenste twee afgedekte glazen containers. Dit is mogelijk voldoende om een zwak signaal door te geven aan de planten.

31 gedachten over “Planten communiceren door raadselachtig proces”

  1. Ik heb vroeger op school moeten leren dat planten onderhevig zijn aan Tropisme, groeiperikelen. Zoals Hydro, Geo en Helio tropisme. Maar eigenlijk nooit bij stil gestaan dat ze dus ook konden communiceren. In een zekere zin nu ik dit stuk zo lees eigenlijk wel logisch. Maar je realiseert het niet daar het denk ik niet hoorbaar is. Zo zullen er nog wel enige meerdere componenten aanwezig zijn, die we nog niet weten. Maar door de huidige technieken is de mens weer tot veel in staat. Het blijft al met al toch weer een onvoorstelbaar gegeven, dat het ooit eens allemaal is ontstaan uit de eerste koolstofatoom. Voor mij althans weer een leerbaar stukje. Mvg, Paul.

    1. Ik kreeg in bad de inval dat het die stolp er omheen moest zijn. Planten zijn extreem gevoelig voor beschaduwing en vanuit een plant bekeken lijkt het natuurlijk dat dat weerkaatste licht van die venkelplant een veel hogere concurrent is. Volgens deze grafiek weerkaatst plm. 5% onder een hoek van 45 graden van niet-gepolariseerd acrylglas. Genoeg om een plant de stuipen op het lijf te jagen veronerstel ik.

        1. Germen in z’n blote billen eureka schreeuwen… EEhumm, ik geloof een heleboel, maar daar heb ik toch zo mijn twijfels over Bemoeier. Moest wel onbedaarlijk lachen om het idee. Het ontbreekt jou echt niet aan gevoel voor humor. :)

  2. Nog weer even verder nagedacht, het zou ook iets met fotosynthese te maken kunnen hebben. Dit proces geeft de plant oa energie. Bemoeier zou daardoor mede een punt kunnen hebben dat het door te veel energie het aardmagnetisch veld verstoort. Zal weer eens diep in mijn geheugen graven hieromtrent. Mvg, Paul.

     http://nl.wikipedia.org/wiki/Fotosynthese
                  

      1. Ik bedoel dat Germen misschien zeep of shampoo gebruikt waar toevallig een stof in zit die stimulerend werkt, het is dus geen suggestieve grap (niet boos worden dus).

        1. Hmmm gemalen spammerwings  en regels en een vleugje censuur met gebandenextract en trollengelei zou wel eens kunnen stameleren? Of dan licht aan of uit gaat ……?

      2. Ik heb in ieder geval geen stimulerende badschuim of shampoo (met rozemarijn?) nodig, eerder kalmerende, heerlijke rozenbadschuim in bad, rozen zijn wel familie van de aardbei. En toen dacht ik aan homeopatische verdunningen, en geneeskrachtige planten. Venkel is een geneeskrachtige plant die werkt tegen buikkrampjes bij baby`s en wordt dan gegeven als lauwe venkelthee. Zou er homeopathische verdunning in de waterdamp zijn of hebben of krijgen geneeskrachtige planten de gunst boven alleen smaakmakers? Een geneeskrachtige plant heeft iets wonderlijks is mijn inval.

        1. Heb ooit eens horen beweren dat geneeskrachtige planten daar gaan groeien, waar ze nodig zijn tegen een bepaalde kwaal. Ik heb geen bronvermelding meer hiervoor, te lang geleden. Zou best uit de homeopatische hoek kunnen komen. Bovenstaand artikel geeft behoorlijk wat te denken in dit opzicht; dat als planten zo op elkaar reageren, ze in principe ook op de toestand van het menselijk en dierlijk lichaam kunnen reageren. Ik sluit een dergelijke wisselwerking in iedergeval niet uit. Goed artikel weer, ik neem dit wel degelijk serieus, al moet ik wel van de verrassing bijkomen.

  3. En waar is eigenlijk mijn gevoel voor humor? Het wil even niet meer, maar hopelijk vind ik het gauw terug. Ik kan nog wel denken aan een moddervarken. Lijkt erop hè? In de mooie natuur, ahum.

        1. Julie worstelt (mee) met de problemen in de wereld,
          wij mannen zorgen voor haar warm bad met aardbeien-schuim,
          en is ze weer terug met humor! ;-) 

        2. …Ik doe mijn bloemenkleedje uit…Het is midden in de nacht…Het licht blijft uit..en neem een heerlijk ontspannend bad :).

          Langzaam bloei ik beetje op, ik bewaar wat badwater voor als ik nieuwe zorgen moet afspoelen ;).

          En ga slapen als een roos.

          Ik droom, van een mooie zomer voor iedereen.    

  4. ongelovige Thomas

    Het zijn de onderzoekers zelf die de wisselwerking tussen de planten onbewust sturen zoals in deeltjesexperimenten…
    Luchtdichte kleding gedragen door de onderzoekers en het dragen van carnavalsmaskers zal de communicatie tussen de venkel en de paprika zaailingen al aardig doen verwateren.
    Of niet natuurlijk.!!.., dat zou ook zomaar nog eens kunnen!!.

    Heb in juli nog venkel gezaaid in de volle grond ( zware kleigrond ) … geen enkel zaadje is gekiemd …..ook al had ik er nog goed hoop in..

Laat een reactie achter