Economie: lucht en werkelijke waarde

Berekeningen van het Centraal Planbureau zijn heilig tijdens de verkiezingsstrijd. Wee de partij die “zijn huishoudboekje niet op orde heeft”. Maar hoeveel hebben economische modellen met de werkelijkheid te maken?

IJslandse berglucht is niet de enige lucht die wordt verkocht in de moderne economie. Bron/copyright: Idontspeakicelandic.com

Hoe denken economen?

Het wereldbeeld van economen stelt materieel bezit gelijk aan waarde. En waarde is wat de gek er voor geeft, de “onzichtbare hand van de markt”, zoals de grondlegger van de moderne economische theorie Adam Smith het omschreef. Hoe schaars iets is, bepaalt de waarde. Goud is erg duur, en lucht gratis, hoewel we ongeveer vijf minuten zonder lucht kunnen en ons hele leven zonder goud. Schaarste kan natuurlijk zijn, zoals goud, maar ook kunstmatig opgewekt worden. Bijvoorbeeld, door te verbieden om huizen te bouwen. Op die manier kan je de economie indrukwekkend laten groeien.

Als onze levensverwachting tien jaar daalt, maar de kosten van de gezondheidszorg dalen met tachtig procent omdat mensen dood gaan voor ze geld kosten, dan is dat economisch gezien gunstig beleid. Verdubbelen de huizenprijzen door schaarste? Gefeliciteerd, groot staatsman. U heeft de bankiers van dubbel zoveel inkomen voorzien. En dankbare kiezers, uiteraard, die zich rijk rekenen met deze gebakken lucht. En zich nog extra in de schulden steken. Kassa! Uw herverkiezing, en daarna een goedbetaald baantje bij een grote bank, kan u niet meer ontgaan.

Wie geen huis meer kan betalen, is een luilak. Dus uiteraard kort je dat soort luilakken als ze samen gaan wonen. Weliswaar is het dan snel afgelopen met het tekort aan sociale huurwoningen, en is eenzaamheid ook iets van het verleden, maar de huizenprijzen gaan dan flink dalen. Dat is economisch gezien een “enorme verliespost”. Die mensen hebben natuurlijk ook geen geld meer om kinderen te krijgen.

Maar daar is ook een “economisch verantwoorde” oplossing voor. Import van veel laagopgeleide asielzoekers drukt de lonen en verjongt, op papier, de bevolking. Een wat meer kritische berekening door enkele wetenschappers van de economische faculteit van de Universiteit van Amsterdam fietst hier doorheen, maar wordt op de bekende wijze doodgezwegen. Wie er op wijst dat we in bijvoorbeeld Libanon vele malen meer mensen kunnen helpen als we daar opvang betalen, en we de economische sancties tegen Syrië op moeten heffen om de Syriërs te helpen in plaats van de FSA-terroristen te voorzien van Toyota’s, is uiteraard een “racist” en “fascist”.

Gezondheidsschade

Een ander mooi voorbeeld van kortzichtig economisch denken vinden we in de gezondheidszorg. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt keer op keer dat ernstige ziekten als hartklachten, aderverkalking, Parkinson en Alzheimer sterk samenhangen met infecties door bepaalde mondbacteriën. Het zou dus heel veel medische kosten schelen, en, belangrijker, de levenskwaliteit enorm verhogen, als alle tandartszorg in het basispakket belandt. Dat is indertijd niet gebeurd. Want dat leverde het kabinet Balkenende een mooie bezuiniging op. Nu betalen we de rekening, met een explosieve stijging van deze ziekten tot gevolg. De gezonde levensverwachting in Nederland is binnen de EU erg laag: rond de 57,8 jaar voor vrouwen. Een kleine drie jaar korter dan die in hekkensluiter Letland (54,9 jaar). Ter vergelijking: Zweedse vrouwen kunnen een kleine twintig jaar langer van een goede gezondheid genieten: 73,3 jaar[3].

Sigrid al-Qaq-Kaag (D66) heeft het beste economische beleid. De Pil van Drion, die D66 gratis en vrijwillig ter beschikking wil stellen, scheelt miljoenen euro’s aan zorgkosten[4]. Geen wonder dat D66 onder oudjes wat minder populair is en al-Qaq-Kaag juist erg geliefd bij topbankiers.

Bronnen

  1. Nederland steunde ‘terreurbeweging’ in Syrië, NOS.nl, 2018
  2. dr. J. van de Beek et al., Grenzeloze verzorgingsstaat: de gevolgen van immigratie voor overheidsfinanciën, UvA/DemoDemo, 2020 *
  3. Levensverwachting – Nederland langs de Europese meetlat, 2019, CBS (2020)
  4. Euthanasie bespaart 130 miljoen euro – Katholiek Nieuwsblad (2019)

* Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Renaissance Instituut, de denktank van FvD. Visionair.nl verwerpt alle discriminatie op basis van afkomst, huidskleur of sekse, anders dan sommige appgroep-leden van FvD, waaronder de partijvoorzitter, doen.

Laat een reactie achter