Antibiotica zijn geneesmiddelen die de groei van bacteriën remmen of bacteriën doden. Antibiotica zijn van groot belang voor een goede behandeling van bacteriële infecties. Door het veelvuldig en onzorgvuldig gebruik van antibiotica, zijn er steeds meer bacteriën hier resistent voor geworden. Deze bacteriën zijn ongevoelig geworden voor de werkzame stoffen van dit soort geneesmiddelen. Het is een potentieel groot gevaar als niet tijdig de juiste maatregelen worden gevonden om deze trend te keren.
ZEMBLA
Op donderdag 10 januari 2013 zond het programma ZEMBLA een documentaire uit over de toenemende antibiotica-resistentie. Het was het derde deel uit de reeks ‘Antibiotica Alarm’. In 2010 en 2011 heeft het programma ook aandacht besteed aan dit thema. De betreffende uitzending van 10 januari is hier te vinden. Er geldt een beperkte beschikbaarheid tot en met zaterdag 9 februari 2013.
Superbacterie
Door deze toenemende resistentie ontstaan ook zogenaamde ‘superbacteriën’. Dit zijn bacteriën die bestand zijn tegen de sterkste antibiotica. Het bekendste voorbeeld is de ‘New Delhi superbacterie’ die ook in de uitzending wordt genoemd. Ontstaan in India door de slechte hygiënische omstandigheden en het overvloedig verkeerd gebruik van antibiotica, bevat het een gen wat het NDM-1-enzym produceert die de resistentie veroorzaakt. Het grote gevaar is dat deze gen ook kan worden overgedragen op andere bacteriën die normaal gesproken wel op antibiotica reageren. Echter als ze deze gen gaan dragen zijn ze niet meer meer te genezen met reguliere antibiotica.
Door het vele reizen en de vele wereldwijde contacten, is het mogelijk dat resistente bacteriën zich over de hele wereld verspreiden en andere bacteriën gaan besmetten. Hierdoor veranderen deze anders normale bacteriën in superbacteriën. Daarom is het van groot belang om verdere verspreiding zoveel mogelijk te beperken, voorzichtig te zijn met het gebruik van de huidige antibiotica en op zoek te gaan nieuwe oplossingen om dit probleem aan te pakken. In een eerder artikel op deze site is al gepleit voor een verbod op het gebruik van antibiotica in de veeteelt en spaarzaam gebruik bij mensen.
Toerisme
Toerisme en ook het medisch toerisme vormen een groot risico voor verdere verspreiding. Medisch toerisme betekent dat je in een land als India je laat opereren, omdat het goedkoper is en/of er meer mogelijkheden zijn dan in het land van herkomst. Hierbij valt te denken aan cosmetische chirurgie of orgaantransplantaties. Tijdens een operatie in een land als India loop je een verhoogd risico op een infectie met een resistente bacterie. Ook als gewone toerist is het mogelijk om via drinkwater of voedsel een drager te worden van deze bacterie. Besmetting vindt plaats op het moment dat de bacterie zich in de rest van het lichaam zich weet te verspreiden. Dit is bijvoorbeeld mogelijk als de bacterie in de bloedbaan van het lichaam van de drager terecht komt.
Door het grote besmettingsgevaar van de superbacterie is het van groot belang om ziekenhuizen zo hygiënisch mogelijk te werken om verdere verspreiding te voorkomen. Patiënten die met een resistente bacterie geïnfecteerd zijn, kunnen in quarantaine worden gezet om met steeds zwaardere antibiotica behandeld te worden. De uitzending van ZEMBLA laat zien dat er al superbacteriën zijn met resistentie voor alle bekende antibiotica. De bekende antibiotica waarvan het bekend is dat ze nog werken in bepaalde landen zoals Australië, worden daarom daar ook zo spaarzaam mogelijk ingezet om te voorkomen dat de daar aanwezige superbacteriën alsnog resistent worden.
Op het moment dat het niet meer mogelijk is om met antibiotica een infectie te stoppen, en een patiënt is in levensgevaar, dan is er uiteindelijk maar 1 oplossing mogelijk: amputatie. Hierbij wordt dan het gedeelte van het lichaam verwijderd wat geïnfecteerd is met de superbacterie om verdere verspreiding te voorkomen. Dit is de methode van behandeling die gebruikelijk was voor de doorbraak van de antibiotica in de moderne geneeskunde.
Nieuwe antibiotica en goede hygiëne
Ook maakt deze aflevering van ZEMBLA duidelijk waarom het ontwikkelen van nieuwe antibiotica voor de farmaceutische industrie niet zo interessant is: het levert te weinig geld op. De patenten van de bestaande antibiotica zijn bijna allemaal verlopen en het ontwikkelen van nieuwe antibiotica kost erg veel geld. Verder werken antibiotica ook erg goed. Je bent regelmatig snel genezen en hoeft daardoor maar relatief kort gebruik te maken van deze medicijnen.
Het gevolg is dat universiteiten en laboratoria zelf op zoek moeten gaan nieuwe oplossingen. De overheid kan zelf ook op zoek naar de opvolger van antibiotica. Mogelijke te onderzoeken en te ontwikkelen alternatieven zijn een virustherapie, de vampierbacterie, het gebruik van nanokogels, een calpaïneblokker of de virusresistente kunstmens.
Tot het moment dat er echt een volwaardige oplossing is, zal het beperkt gebruik van antibiotica en vooral ook een goede hygiëne in bijvoorbeeld ziekenhuizen van groot belang zijn om verdere verspreiding te voorkomen. Het gevaar hierbij is dat door de economische crisis er minder geld beschikbaar is voor preventieve maatregelen. Volgens de ZEMBLA-aflevering is dit te zien in landen als Spanje en Griekenland waar de verspreiding aan het toenemen is.
Bronnen
Antibiotica, Nederlandse Wikipedia
Alles over de NDM-1 superbacterie, website GezondheidsNu
Antibiotica, website Red Antibiotica
Dossier Antibiotica, website ZEMBLA
In het geheel kan deze superbacterie wel eens een voorbereiding zijn voor een ander komend tijdperk waar zij een belangrijke rol gaan spelen als beschermers van het leven zelf. Zij zijn immers niet afhankelijk van geld en zwakke medewezens. Ook onderschat men de intelligentie van de andere wezens in de natuur of indien begrijpelijk, het heelal. In de natuur op aarde gaat het immers om leven en eten. De mensch is vaak al over deze grens en wordt dan met extreme hulpmiddelen langer in leven gehouden. Dus kan men ook denken wie heeft de langste adem en wie is de prooi van wie? En voor hoelang? Uiteindelijk zal er dus wel een wezen zijn wat zich voedt met deze superbacterie en deze kan je dan beter niet boos maken……Want leven is in balans en de medicijnen zijn allen gewoon chemisch gif met heel vaak een gewone dodelijke afloop. De juiste dosis, blijft in deze balans van alle levende wezens een geheim van de goden… Men weet meer niet dan wel, dus wijs deze woorden niet af met Uwe eigen onwetendheid…. Zoek en gij zult vinden!
http://www.grenswetenschap.nl/permalink.asp?i=8633
Ja, bacterien hebben eigenlijk al een heel lang verleden achter zich, je zou zelfs denk ik kunnen stellen dat ze de voorlopers waren van al het Levendmechanisme. Ze zijn va hun ontstaan tm het heden aan de meest bizarre omstandigheden bloot gesteld. In hun RNA hebben ze het vermogen (lees eigenschappen) om te kunnen muteren naar de nieuwe omstandigheden, men noemt dit ook wel de Darwiniaanse selectie. En inderdaad, hoe meer antibiotica je gebruikt, om ze te bestrijden, hoe resistenter de bacterie zal worden. Maar of dat nu tot eind resultaat zal leiden van een superbacterie heb ik zo mijn vraagtekens bij. Maar er zal denk ik wel eens een tijd aanbreken, dat wat wij als een gevaarlijke bacterie zien, niet meer te verdelgen is met antibiotica. Maar dan zal er tegen die tijd ook wel weer een andere vorm van bestrijding mogelijk zijn. Krijg je denk ik de vraag, moet je het wel willen om een bacterie te bestrijden? Of is het om de antibiotica industrie te spekken en te onderhouden? Ziektes die oa zijn ontstaan door bacterien zullen altijd blijven bestaan en is een onderdeel van ons leven. Mvg Paul.