Pluto en zijn manen. De dwergplaneet bestaat voor een groot deel uit bevroren gassen.

‘Pluto is reuzenkomeet’

De vrije val van de status van Pluto zet door. Het is zelfs geen dwergplaneet meer, maar lijkt een groot uitgevallen komeet te zijn. De zwakke atmosfeer van Pluto lijkt namelijk veel weg te hebben van de staart van een komeet.

Pluto en zijn manen. De dwergplaneet bestaat voor een groot deel uit bevroren gassen.
Pluto en zijn manen. De dwergplaneet bestaat voor een groot deel uit bevroren gassen.

Raadselachtige gaseruptie
Pluto
, ooit bekend als de kleinste planeet,  is zelfs kleiner dan de maan. Het hemellichaam heeft een onregelmatige, elliptische baan die het hemellichaam soms zelfs binnen de baan van de ijsreus Neptunus brengt. Op deze enorme afstand van de zon is de temperatuur 44 graden boven het absolute nulpunt. Alleen waterstof en helium vormen bij deze temperatuur nog een gas, maar door de fotonen van het zonlicht worden voortdurend moleculen stikstof, methaan en koolmonoxide losgeslagen uit de bevroren gassen op de oppervlakte. Op die manier vormt zich een atmosfeer met een druk van misschien een miljoenste van die van de aarde. Als de dwergplaneet zich weer verder verwijdert van de zon, zoals nu, slaan de gassen weer neer op het oppervlak van Pluto. Met de Hubble ruimtetelescoop zijn inderdaad voortdurende veranderingen op de oppervlakte van Pluto waargenomen die dit model ondersteunen.

Met een andere telescoop, de Hawaiiaanse James Clerk Maxwell infraroodtelescoop met een lensdiameter van 15 meter, hebben astronoom Jan Greaves van de Schotse universiteit van St. Andrews nu (blijkt uit spectraalanalyse) een wolk van koolmonoxidedamp waargenomen op vier keer de diameter van Pluto. En, zeer opmerkelijk: er is veel meer koolmonoxide dan elf jaar geleden in het jaar tweeduizend, toen de laatste waarneming werd gedaan.

Pluto heeft komeetstaart
Merkwaardig, want Pluto verwijdert zich op dit moment van de zon. Iets anders moet dus verantwoordelijk zijn voor deze bizarre koolmonoxide -uitstoot. Een verklaring is dat de zuidpool voor het eerst in honderdtwintig jaar uit de schaduw tevoorschijn komt en dat de verdamping vanaf de zuidpool sneller gaat dan het neerslaan van koolmonoxide op de nu permanent beschaduwde noordpool. Een andere ontdekking van Greaves en de zijnen is dat de roodverschuiving van de koolmonoxidedamp aangeeft dat de damp zich van de aarde (dus van de zon)  lijkt te verwijderen. De meest logische verklaring is dat dit gebeurt onder invloed van de zonnestraling. Met andere woorden: de koolmonoxidepluim heeft wel iets weg van de staart van een komeet.

Zou Pluto de grootst bekende komeet zijn? Het wachten is op de uitkomst van de New Horizon-missie, die rond 2015 op hoge snelheid langs Pluto en Pluto’s maan Charon zal vliegen.

Bronnen
Arxiv
Arxiv Blog

2 gedachten over “‘Pluto is reuzenkomeet’”

Laat een reactie achter