‘Zwarte magie’ verdubbelt oogst in Afrika

Wageningse onderzoekers toonden aan dat met een inoculatie met Rhizobium-bacteriën de opbrengst van peulvruchten, één van de belangrijkste groep voedingsgewassen, verdubbelt. Hiermee wordt een humanitaire ramp in onder meer Afrika voorkomen.

Pinda's zijn peulvruchten en halen hun eigen stikstof uit de lucht. Door te enten met Rhizobium verdubbelt de oogst of meer.
Pinda's zijn peulvruchten en halen hun eigen stikstof uit de lucht. Door te enten met Rhizobium verdubbelt de oogst of meer. Bron: Wikimedia Commons

Stikstof, van levensbelang
Er zijn zes belangrijke elementen die in grote hoeveelheden in levende organismen voorkomen. Dit zijn zuurstof, waterstof, koolstof, stikstof, fosfor en zwavel. Stikstof is onmisbaar voor onder meer eiwitten. Zonder stikstof is daarom geen plantengroei mogelijk.
Bijna tachtig procent van onze atmosfeer bestaat uit stikstof, maar deze is in die vorm niet door planten opneembaar. Stikstofgas (N2) bestaan namelijk uit twee stikstofatomen die met een zeer sterke drievoudige chemische verbinding verbonden zijn. Alleen bepaalde bacteriën, zoals Rhizobium soorten, zijn in staat deze verbinding te breken en de stikstof om te zetten in voor planten opneembare ammonium (NH4+). Het enige alternatief is kunstmest. In een energievretend proeces worden dan luchtstikstof en waterstof samengevoegd tot ammoniak, wat in water opgelost ammonium wordt. Er is maar één plantengeslacht dat zelf stikstof uit de lucht kan  halen: de vlinderbloemigen, waartoe alle peulvruchten behoren. Deze vormen wortelknolletjes, waarin Rhizobium-bacteriën stikstof omzetten in ammonium. In ruil levert de plant suikers.

‘Zwarte magie’
Het N2Africa project, onder meer gesteund door de liefdadigheidsinstellingen van Bill Gates en Warren Buffett, probeert de meest geschikte Rhizobium soort te matchen met de juiste peulvrucht. Hoogleraar Plantaardige Productiesystemen Ken Giller ontwikkelde een inoculant, bestaande uit met Rhizobium geënte fijngemalen turf, waarmee zaden van peulvruchten worden behandeld. Dit met opmerkelijke resultaten. Vooral wanneer dit wordt gecombineerd met extra fosfaatmest, verdubbelt tot verdrievoudigt de oogst. Reden voor de boeren om het juju, zwarte magie, te noemen. De werkelijke reden is prozaïscher. De turfmolm beschermt de Rhizobium-bacteriën tegen droogte, zodat ze zodra de zaden uitlopen in de wortels de wortelknobbeltjes kunnen koloniseren en hiermee hun nuttige werk kunnen doen. In marginale gebieden in Afrika betekent dit uiteraard het verschil tussen leven en dood. Niet alleen de peulvruchtenoogst wordt groter, ook die van het volggewas. Immers: de wortels van de peulvruchten verteren, waardoor veel stikstof vrijkomt.

Betere voedingstoestand
In het overbevolkte, woestijnachtige Noord-Nigeria, waar onder invloed van de islam vrouwen weinig te vertellen hebben en veel kinderen krijgen, zijn 23% van de kinderen en 15% van de vrouwen ondervoed. Door de introductie van nieuwe, olierijke pindarassen kunnen de vrouwen meer olie winnen en verkopen. De perskoek, een soort vetarme pindakaas, wordt als snack gefrituurd en levert zo eiwitrijke voeding vol mineralen. Dit stelt de onvermijdelijke bevolkingscatastrofe in het gebied in ieder geval nog even uit. In Rwanda, een klein dichtbevolkt land, moeten vaak meer dan tien personen van een stukje land van tweeduizend vierkante meter leven. Alleen met extreem intensieve teelt lukt dat.

Inheemse sojarassen die in de overige landen waar het project loopt worden veredeld, vervangen steeds meer de soja-import van Monsanto-soja uit de VS en Brazilië, waardoor voor de lokale veeteelt geen import meer nodig is. Kortom: het project boekt veel successen. Toch zijn er nog dringende kwesties, zoals het weer in orde brengen van door erosie verwoest land en voorkomen dat de bodem achteruit gaat.

Bron:
Wageningen World (1/2012)

2 gedachten over “‘Zwarte magie’ verdubbelt oogst in Afrika”

  1. Interessant, overigens is naast de Rhizobium ook de Frankia een geslacht van bacterien die stikstof kunnen binden en samenwerken met planten net als Rhizobium. Vlinderbloemigen zijn dus niet de enigste planten die dit kunnen. Samenwerkingen met Frankia komen onder meer voor in planten als Elzebomen en duindoorn struiken. Zeker in het Nederlandse klimaat is dat goed te weten omdat we niet zo veel meerjarige grotere vlinderbloemige planten hebben.  
    http://en.wikipedia.org/wiki/Frankia  

    Deze symbiose tussen bacterien en planten wordt in de permacultuur ook een boel toegepast omdat je zo je tuin op een natuurlijke manier kunt laten bemesten door planten. En dit scheelt jezelf zeker op de langere termijn een boel werk.

  2. quote:
    waar onder invloed van de islam vrouwen weinig te vertellen hebben

    mmm, ik denk dat die situatie al aanwezig was lang voordat de islam bestond of naar dit gebied kwam en ik denk ook dat onder de christelijke bevolking van Zuid-Nigeria het echt niet veel beter is om vrouw te zijn.

Laat een reactie achter