Paus Benedictus XVI, zoals de heer Ratzinger zich tegenwoordig noemt, heeft in zijn palmzondagsmis stevig uitgehaald naar het geloof in de technologie. De mens moet volgens het opperhoofd van de roomse kerk niet denken dat hij goddelijke krachten kan krijgen door technologie. Heeft de man gelijk en leiden we collectief aan hoogmoedswaanzin? Of staan we nog maar aan het begin van een totale transformatie van de mens?
De denkwereld van de gelovige
Gelovigen, zoals Benedictus XVI naar eigen zeggen is, denken dat de natuurwetten zoals we die kennen niet absoluut zijn, maar onderhevig aan de almacht van een opperwezen, aangeduid als God, Jahweh of Ahura Mazda. Kortom: het heeft meer zin om Ahura Mazda te vriend te houden dan om een bliksemafleider te installeren, geloven zij.
Er zijn ook gelovigen, zoals hindoes, die in meerdere manifestaties van deze goden geloven (die allen samen dan weer één god vormen). Het geloven in meer goden maakt gelovigen aanmerkelijk verdraagzamer, als je in driehonderd miljoen goden gelooft, kan er nog wel een godje of godeliefje bij.
Sommige monotheïstische gelovigen, denk aan veel islamieten, worden daarentegen erg agressief als hun godheid of (vooral) de uitvinder van hun geloof wordt beledigd. Vraag Salman Rushdie of de nabestaanden van Theo van Gogh maar.
Ook de omstreden club van Ratzinger heeft wat dat betreft een door de zwarte rook van brandstapels voor ketters, inktzwart gekleurd verleden. Kortom: erg veel vertrouwen in de almacht van hun god blijken deze gelovigen niet te hebben. Geen wonder. Het is niet door de wil van god, maar vooral omdat ze zonder gewetensbezwaren kunnen moorden, hun onverbiddelijke gelijk opdringen aan anderen en meer kinderen kunnen maken dan ongelovigen, dat de meest onverdraagzame geloven het meeste succes hebben. Zonder de bloedige heilige oorlogen van de islamieten, het Spaanse en Portugese kolonialisme, het uitmoorden van de lokale indianen en aboriginals door de Europeanen en de wrede onderdrukking van niet- en andersgelovigen door islamieten en de inquisitie, waren hun geloven beperkt gebleven tot een zonderling randverschijnsel.
Techniek grote bedreiging voor geloof
In de late middeleeuwen werd al een stevige bijl aan de wortel van de religieuze terreur gezet. De eerste watermolens verspreidden zich snel. Voor het eerst werd echt duidelijk dat de mens zich kon ontworstelen aan de willekeur van de natuur. Een slimme uitvinder of behendig ambachtsman kon rijk worden door hard te werken en zijn hersens te gebruiken. Daarna ontstond de moderne wetenschap en kwam dit proces in een stroomversnelling. Ziekten als de pest en hongersnoden werden ooit als “plagen van God” gezien. Dankzij begaafde wetenschappers en uitvinders hebben we nu een grote controle over epidemieën en hebben we grote hongersnoden af kunnen wenden. Dat niet dankzij, maar ondanks gelovigen als de paus en islamitische godsdienstijveraars.
Als een boer een goede oogst wil, gaat hij niet een kaarsje branden in de kerk, maar koopt hij een zak kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Wie ziek is, gaat niet naar een marabout of gebedsgenezer, maar naar de dokter. Een antibioticakuur werkt beter dan wel tien pelgrimstochten naar Mekka of Santiago de Compostela. Als de paus of een islamitische fundamentalist ziek is, laat hij zich behandelen door wetenschappelijk opgeleide artsen met door middel van wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde geneeswijzen. De reden is eenvoudig. Deze werken (op enkele dubieuze middelen als statines na) in verreweg het grootste deel van de gevallen. Dat is met de almachtige Allah of Onze Lieve Heer maar afwachten. Die houden er zo hun eigen willetje op na.
Nog meer slecht nieuws voor hunne heiligheden de paus, imams en ayatollahs: onsterfelijkheid, gratis seks en een einde aan de armoede
Geen wonder dat Ratzinger zich zorgen maakt. Het leven wordt ondanks hun gechanteer en gedreig, steeds beroerder voor gelovigen. Zelfs de laatste domeinen van het geloof, zoals leven na de dood en het beloven van eeuwige zaligheid (christendom) of rijkdom en overvloedige seks (islam) worden nu in hoog tempo ingehaald door de realiteit. De levensverwachting is aanmerkelijk groter geworden: waar een pasgeboren kind in de negentiende eeuw amper de veertig haalde, is dat nu tachtig of meer geworden. Mensen zijn nu gezonder en welvarender dan ooit eerder in de geschiedenis. Ray Kurzweil schat dat rond 2045 klinische onsterfelijkheid wordt bereikt of in ieder geval de mogelijkheid de menselijke geest te downloaden in een computer (wat zou betekenen dat de mens de facto onsterfelijk is geworden).
Een belangrijk middel waarmee islamitische ijveraars zieltjes winnen, is het beloven van overvloedige seks aan door strenge islamitische zedenregels gefrustreerde jongemannen. Naar verluidt lieten de moordzuchtige Hashishin van Alamoet rekruten enkele dagen doorbrengen in een verborgen vallei met Wein, Weib und Gesang. Ook in de koran zijn veel beeldende beschrijvingen te vinden van de talrijke vleselijke geneugten van het paradijs. Naar verwachting zal de onverbiddelijke opmars van virtual reality porno en seksrobots hier een einde aan maken,wat weer een belangrijk chantagemiddel minder betekent.
De ontwikkeling van diverse technieken om energie op te kunnen wekken gaat razendsnel. Met voldoende energie is in principe iedere grondstof overvloedig te winnen, zo niet op aarde, dan wel elders in het zonnestelsel. We verwachten daarom een snelle uitbreiding van de menselijke welvaart. Zelfs gelovigen kunnen hier niet tegenop met kinderen maken. Het leven op aarde zal steeds meer lijken op het paradijs. Zoals het leven in westerse landen dat voor veel immigranten uit de derde wereld op het eerste gezicht ook is. Naarmate we steeds hoger de piramide van Maslov opstormen, zullen existentiële vragen belangrijker worden. Wat is de zin van ons leven en welke ethiek moeten we hanteren, als er geen straffende God meer is die ons na onze dood laat boeten?
Helaas (of gelukkig) worden juist deze het minst goed beantwoord door agressieve religies…
Sommige filosofen stellen dat de vooruitgang van de mens niet door godsdienst komt maar door de wetenschap, èèn van deze denkers, Auguste Comte (1798-1857) beweert dat de mens in het positivistische tijdperk gekomen is. De bron van alle menselijke kennis is niet iets onzichtbaars, bovennatuurlijks. Die bron is alleen het waarneembare, de ervaring. Dat noemt Comte de positieve feiten. Aanhangers zien het positivisme wel als een niet-kerkelijk geloof.
Maar de wetenschap wordt niet meer beschouwd als onfeilbaar of als een bedreiging voor godsdienstige opvattingen; de geleerden van de 20e eeuw tonen een zekere bescheidenheid tegenover de vele vragen die opgeworpen worden door de wetenschap. De wetenschappers worden ertoe gebracht ethische regels op te stellen, om de morele kant van hun werk veilig te stellen.
In het dagelijks leven worden dogma`s en geloofsovertuigingen vaak vervangen door mythen, overtuigingen en ritueel gedrag dat een afspiegeling is van de heilige riten. Deze moderne mythen vereren vaak iets gemeenschappelijks: de partij, het volk, de sociale klasse of het ras (zoals in het nazisme). Het zijn bedenksels van mensen die inzien dat een mythe met dezelfde middelen gevormd wordt als iedere andere manier van propaganda en reclame. Tussen deze idealen en godsdiensten bestaan overeenkomsten:
– het zoeken naar een aards paradijs zonder vervuiling en misdaad,
– wereldvrede in plaats van oorlogen en sociale strijd,
– een redder (Napoleon, Lenin, Mao) die alle problemen kan oplossen en een gelukkige toekomst kan garanderen.
Ook deze soort mythen heeft zijn apostelen: vrijwilligers die hun werk doen voor hun ideaal.
Sommige aanhangers van een revolutie kunnen zover gaan dat ze ten koste van hunzelf tegenstanders uit de weg ruimen. Het partijapparaat van communistische partijen organiseerde ideologische bijeenkomsten. De leden werd geleerd wat de waarheid is en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat hun kameraden de juiste ideeën trouw blijven. De afvalligen werden uitgesloten van de groep.
Ook de sport heeft trekken van een nieuwe godsdienst voor het volk. Denk aan extase en het heilig relikwie. Ook in de autoraces is men bereid zijn leven op te offeren voor het risico van de sport. In de bergsport lijken de beklimmers de wetten van de zwaartekracht te overwinnen en naar de hemel op te kunnen stijgen, het stieregevecht is de verheerlijking van de overwinning van het verstand op de domme kracht.
Komen de politieke en wereldse liturgieën onvermijdelijk in de plaats van godsdienstige? Nee, want ze voorzien niet in dezelfde behoefte. Ze veroorzaken soms teleurstelling en geven niet lang voldoening. Misschien zijn ze ook te oppervlakkig.
Het positivisme houdt zich niet bezig met de oorzaak en herkomst van de dingen. Het beperkt zich tot redeneren en waarnemen.
Ach………….god was ook maar een mens.
enki,
Herinner je een heilige. Een heilige is een mens zoals andere mensen. Maar hij heeft zich ontdaan van zichzelf en heeft de Geest uitgenodigd om zijn plaats in te nemen. En het is de Geest die heilig is.
Herinner je ook dat je je met Hem kunt verenigen, en dat je kunt proberen Hem in de anderen te zien, geef en Hij ontvangt en is rijk.
(passages uit “Mijn schaduw~dat is je naaste” van Gabriëlle Bossis)
Geloof en techniek gaan prima samen.
Ik geloof in het goede.
Tijmen,
Probeer jouw mening eens te vatten met behulp van een overzicht (www.scholieren.com, Anske):
•Empirisme: de leer dat ervaring de enige bron van kennis is.
•Behaviourisme: De behaviouristen (Skinner, Pavlov e.a.) richten zich eveneens op waarneembare zaken, immers ze bestuderen volop gedrag (waarneembaar), terwijl ze emotie links laten liggen.
•Positivisten: willen de wereld dusdanig goed leren kennen, dat ze uiteindelijk voorspelbaar en controleerbaar wordt. (Dit ideaal is goed haalbaar wanneer men veronderstelt dat de wereld deterministisch is. Determinisme is een levensbeschouwing volgens welke het lot en gedrag van de mens bepaald worden door omstandigheden van buitenaf, waarbij de menselijke wil een ondergeschikte rol speelt.)
Hoewel de woorden “empirisme” en “positivisme” soms als synoniemen worden gebruikt, verschilt hun historische oorsprong. Het empirisme van David Hume is een beweging uit de 18e eeuwse Verlichtingstijd die het belang van waarneming onderstreept, onder meer in de strijd tegen bijgeloof.
Het positivisme is een 19e eeuwse beweging die onderstreept dat de voortgang der wetenschappen ook de samenleving zou doen verbeteren.
Contrasterende begrippen:
•Rationalisme: zegt dat alle kennis door denken uit de eerste beginselen kan worden afgeleid. Waarneming is niet doorslaggevend.
•Scepticisme: beweert dat het onmogelijk is door middel van waarnemingen en logisch redeneren enige objectieve, universele kennis (enige waarheid) betreffende het bestaan te verwerven. Positivisme sluit scepticisme uit.
•Metafysica: Het positivisme wijst metafysica af en vice versa. Ze zijn zelfs uitersten: het positivisme erkent alleen waarneembare en meetbare zaken, terwijl metafysica juist de leer van alle bovenzinnelijke zaken inhoudt.
Al vaker gezegd, god, in de ogen van wie?
Voor oerbewoners zouden wij al praktisch als god worden gezien, aangezien ze onze technologie niet zullen snappen en snel de conclusie trekken dat we goden zijn. Hetzelfde geld voor ons als er een ‘alien ras’ zich aan ons zou laten zien. De techniek zou voor ons ondenkbaar zijn en de wezens zouden goddelijke krachten hebben.
God is alleen god in the eye of the beholder.
Techniek en “goddelijke krachten” maken nog niet
“ALMACHTIG”.
“Gelovigen, zoals Benedictus XVI naar eigen zeggen is […]”
So true… enkel pure machtswellust brengt je in zo’n hoge functie.
“It is a well-known fact that those people who must want to rule people are, ipso facto, those least suited to do it… anyone who is capable of getting themselves made President should on no account be allowed to do the job.”
–Douglas Adams
Inderdaad. Aan de andere kant: een instituut krijgt de leiders die het verdient. Ratzinger was al bekend als iemand die misstanden verzweeg. Er zijn de nodige kardinalen met smerige geheimpjes dus vermoedelijk om die reden kreeg Ratzinger die job :)
“Als de paus of een islamitische fundamentalist ziek is, laat hij zich behandelen door wetenschappelijk opgeleide artsen met door middel van wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde geneeswijzen.”
Dat gedrag vind ik altijd gek, bij de gemiddelde gelovige dan. Geloven ze dan toch niet, diep van binnen, als ze zo weinig vertrouwen hebben in hun god? Zijn ze dan niet blind voor het gegeven dat bidden niet helpt? Maar aan de andere kant, zou iemand die echt gelooft niet bv de bijbel zeer goed kennen en geen enkele regel overtreden, in tegenstelling tot veel zogenaamde gelovigen? Als ik zelf overtuigd zou zijn dat een bepaalde entiteit mij gemaakt zou hebben etc etc, en dat die een boek zou hebben laten schrijven, dan zou ik dat boek zeker goed gaan lezen en de regels erin niet overtreden.
Lennart,
Over genezing gaat dit verhaal: (Numeri 21,4-9)
Eerste lezing.
Van de berg Hor trokken de Israëlieten in de richting van de Rietzee, want zij wilden om Edon heentrekken. Maar onderweg werd het volk ongeduldig. Het keerde zich tegen God en tegen Mozes: “Hebt u ons uit Egypte gevoerd om te sterven in de woestijn? Er is geen brood, er is geen water en dat minderwaardige eten staat ons tegen”. Toen zond de Heer giftige slangen op het volk af. Deze beten de Israëlieten en velen van hen vonden de dood. Nu kwam het volk naar Mozes en zei: “Wij hebben gezondigd, want wij hebben ons tegen de Heer en tegen u gekeerd. Bid de Heer, Dat Hij die slangen van ons wegneemt”. Toen bad Mozes voor het volk en de Heer zei tot Hem: “Maak zo`n giftige slang en zet die op een paal. Iedereen die gebeten is en ernaar opziet, zal in leven blijven”.
Mozes maakte een bronzen slang en zette die op een paal. Ieder die door een slang was gebeten en zijn ogen op de bronzen slang richtte, bleef in leven.
Numeri 21,9
Door God genezing aangereikt, de wonden van ons leven worden geheeld.
Julie
Wat heeft dat met de stelling van Lennart te maken?
Lennart vraagt zich af hoezo de paus of als een islamitische fundamentalist ziek is, hij zich behandelen door wetenschappelijk opgeleide artsen met door middel van wetenschappelijk onderzoek.
Dan kun je Numeri 21,4-9 opgaan zoeken maar dat beantwoord de stelling niet.
Buiten het “feit” om dat elke gods boek vol staat met tekst waar duizenden zinnen meerdere betekenissen hebben, neem bijvoorbeeld de zin
“Ieder die door een slang was gebeten en zijn ogen op de bronzen slang richtte, bleef in leven.”
Dit kan ik in 4 andere situatie’s plaatsen met 3 keer een foute bedoeling
Zelf kunnen we ook heel goed wartaal schrijven, ik zal het eens proberen!
“Ieder die de koek niet at had niets om in leven te blijven”
Amen
Svengali
Niettemin, ik denk dat grootschalige educatie en massacommunicatie religie de das om doet bij de bevolking als geheel. In Nederland bestaan deze zaken pas ruim 50 jaar en de gevolgen zijn enorm. De rede zal uiteindelijk overwinnen. En transhumanisme kan idd bepaalde basisbehoeften vervullen, nu religie dat niet meer kan. Zoals het vooruitzicht van een (onvoorstelbaar) mooie toekomst. Maar dan gebaseerd op argumenten, waar over gediscussierd dient te worden.
~De weg van de Heer is de weg van volmaaktheid~
Je lijkt te worden genegeerd Julie, waarom is dat denk je?
Hallo Peter,
Als jij gelijk hebt, kan dat komen door de mondialisering van de techniek enerzijds en individualisering anderzijds, door invloeden van Ahriman en Lucifer, en doordat het RK instituut afbreuk deed aan het geloof, hoewel God en Jezus hier buiten staan.
Ik ervaar geen eventueel persoonlijk negeren; een ieder is vrij om al of niet te reageren en dit hoeft niks te betekenen, alswel, dan mag diegene dat natuurlijk ook aangeven.
Julie,
Je weet dat ik allergische reacties krijg als mensen met bijbelse teksten beginnen te wapperen die niet eens iets met de topic te maken hebben, ik had geen zin om je onnodig op je tenen te trappen en daarom heb ik in elk geval al niet gereageerd. En tsja…Ahriman of Lucifer…hmm, nou ja, als ik opmerkingen begin te plaatsen dan gaat het als een lopende Lucifer rond en daar is visionair niet bij gebaat.
Barry, het hoort allemaal bij de Geesteswetenschappen, en ik heb gewoon antwoord gegeven op de vraag van Peter.
Germen, je pakt de makkelijkste stokken van de stapel om te slaan tegen iets wat volgens jou niet bestaat. als God niet bestaat, dan is deze kritiek toch overbodig?
je hebt hierbij dus bewezen dat God voor jou wel bestaat.
groet C
Christian, ik sla niet tegen God (ik ben geen Don Quichotte) maar tegen de schadelijke gewoonte van het blind geloof.
Peter aan Julie,
Daarbij komt dat gelovigen niet gevoelig zijn voor rationele argumenten, omdat zij geloven, op basis van aanname. En zich daarmee automatisch diskwalificeren voor elke wetenschappelijke discussie, welke hier doorgaans plaatsvindt.
Heb je verder nog kritiek Peter? (al of niet terecht).
Heb jij ook een wetenschappelijke bijdrage aan deze discussie?
Hi Julie, dank je voor je reactie. Nee, verder geen kritiek, ’t betreft ook meer een constatering dan gerichte kritiek. Overigens is de wetenschappelijke bijdrage gelegen in het argument zelf. Is je die wellicht ontgaan omdat je je persoonlijk aangevallen voelt? Want dat is nooit mijn bedoeling geweest Julie. Ik wens je een fijn paasweekeind!
Mijn grootvader die boer was zei al: zonger Mistrus help auch ginne Christus! Vertaling voor de niet-limburgers: zonder mest op het land helpt ook bidden niet om een goeie oogst te krijgen!
ora et labora, stond hier graag op een boerderij op de zwaere boerenklei.
bid en werk, betekent dat. en-en dus, geen of-of
aan Gods zegen is de stront welke zojuist in de wei tegenover ons is gewerkt,
óók gelegen!