Europa zit in zwaar weer. De militair steunpilaar van weleer, de Verenigde Staten, laat het afweten, net nu Rusland over is geschakeld op een oorlogseconomie. Over overvloedige energie of grondstoffen beschikken we ook al niet, alleen over een vergrijzende bevolking. . Kunnen robots ons redden?

Humanoïde robots nemen al Chinese productietaken over
Een land dat nu volop inzet op robots, is China. China bevindt zich in veel opzichten in een even onaangename positie als Europa. Ook China vergrijst snel en China heeft bovendien een ander probleem: de steeds agressievere buitenlandse politiek van de VS die koste wat kost willen voorkomen dat China de leidende mogendheid wordt. De geboortecijfers in China zijn met 1,15 kind per vrouw nog ongunstiger dan die in zelfs de EU (1,38), laat staan Nederland (1,61). Kortom: een enorm probleem, al is het alleen al omdat de bejaarden verzorgd moeten worden. Chinezen hebben, anders dan de Vikingen en de Inuit van weleer, zeer veel respect voor ouderen, dus ze laten verkommeren kan niet.
Anders dan in de EU, kiezen de Chinese planners niet voor massale immigratie, met alle integratieproblemen van dien. Ze maakten een slimmere keuze: robotisering. Maar dan niet alleen de bekende logge robots die we in bijvoorbeeld autofabrieken zien, maar vooral humanoïde robots, die in China een snelle opmars maken. Een robot met een lichaam als dat van een mens, dus met twee armen en benen, die zich vrij kan verplaatsen. Dat is niet voor niets. Door hun vormfactor kunnen ze gemakkelijk menselijke arbeiders vervangen, gesteld dat ze soepel en slim genoeg zijn.
Deze robots zijn universeel inzetbaar door hun menselijke anatomie. Ze zijn ook snel om te programmeren, als ze nodig zijn voor een andere taak. Door taken te verrichten en onderling te communiceren voeden ze het centrale brein met data, waardoor de robots collectief leren en steeds beter in hun taken worden. Het gevolg, een steeds slimmer en efficiënter robotleger, dat alleen stopt om op te laden.
Hoe kan Europa robots inzetten?
Een groot deel van het werk is kantoorwerk en bestaat uit het verwerken en analyseren van data. Een steeds groter deel hiervan wordt door AI agents overgenomen. Naar verwachting zal dit ook met het low level callcenterwerk gebeuren. Maar zeker met dingen als de overstap op hernieuwbare energiebronnen en kernenergie, en herindustrialisatie, kampen we me een groot gebrek aan gekwalificeerde arbeiders. Omscholen kan, maar is traag en duur. Kortom: problemen waarvoor de flexibele humanoïde robots de best bekende oplossing zouden zijn.
Hoe snel kan de robotisering gaan?
Schattingen variëren. Chatbots als Grok en ChatGPT gaan uit van tien tot dertig jaar. Omdat LLM’s getraind zijn op de consensus van de menselijke noösfeer, zijn deze schattingen doorgaans aan de conservatieve kant. Echter: er zijn nu, begin 2025, al humanoïde robots te koop met een zeer goede motorische precisie, die nu al geleverd kunnen worden voor enkele tienduizenden euro’s. Dat is minder dan een menselijke arbeider aan salaris per jaar kost in een hoog-inkomenland als Nederland of België.
Bedenk ook dat robots in de nabije toekomst alleen nog maar beter en goedkoper zullen worden dan deze -al vrij goede, en inzetbare- modellen. De strategie om te streven naar de inzet van humanoïde robots lijkt hiermee de beste.