Het begin en einde van goed en kwaad

Alle levende wezens lijken bewust of onbewust het patroon van voortbestaan te volgen.

Het doel van het leven is moeilijk vast te stellen, maar er is wel een patroon te herkennen wat onbewust of bewust door alle levende wezens lijkt te worden gevolgd. Dit patroon is voortbestaan. Elk levend wezen probeert in de omgeving waarin het terecht is gekomen zo goed mogelijk voort te bestaan en doet dit vanuit het eigen unieke uitgangspunt. Vanuit deze individuele uitgangspunten van voortbestaan begint ook het dualisme met  “het goede en het kwade”.

Natuurlijke omstandigheden en acties van andere levende organismen die het voortbestaan van iemand bevorderen/of uitbreiden worden als goed gezien, omstandigheden en acties die het voortbestaan beperken en/of verminderen worden als slecht gezien. Iemand die je een fruitmand vol gezond en lekker eten geeft wordt als “goed” gezien, iemand die je met geweld overvalt op straat wordt als “slecht” gezien. Een mooie zomer met goede oogsten wordt als “goed” gezien, terwijl een overstroming die een groot gedeelte van de oogst vernield als “slecht” wordt gezien.

Het idee van 8 elkaar aanvullende drijfveren van voortbestaan is hierbij interessant om in het achterhoofd te houden om te beseffen dat wat goed is voor je voortbestaan veel breder kan zijn dan waar we wellicht direct aan denken. Daarbij is de Piramide van Maslow zeer interessant om een goed beeld te krijgen van de uitgebreidheid van de wensen en behoeften van een menselijk individu.

Wat belangrijk is om te beseffen is dat de dualiteit van goed en kwaad direct voortkomt uit het spel van elk uniek levend wezen om het patroon van voortbestaan zo goed mogelijk te volgen. In dit spel tot voortbestaan met ontelbare individuele spelers beginnen belangen echter al snel te botsen en dat maakt het tot een interessant spel. Wat goed is voor het voortbestaan van de leeuw kan goed samenvallen met het einde van het voortbestaan van de zebra. Goed en kwaad bestaat dus alleen vanuit de individuele standpunten van deelnemers aan het voortbestaansspel.

Dit voortbestaansspel waarbij belangen van individuen soms samengaan maar ook regelmatig botsen vormt de continue evolutie in het leven. Dit zorgt ervoor dat er continue nieuwe strategieën worden uitgetest. Individuen komen ter wereld en gaan weer ten onder en degenen die hun genen hebben doorgegeven hebben nieuwe spelers gecreëerd met hun unieke standpunt in hetzelfde spel. Strategieën en spelers veranderen continue maar het spel blijft hetzelfde.

Het idee dat mensen boven andere levende wezens zou staan is waarschijnlijk niets minder dan een ontkenning van het feit dat we precies hetzelfde spel spelen als alle andere levende wezens.

De strategie die tot nu toe door de evolutie heen geleid heeft tot de mens is een andere dan die van de naaktslak en de zeearend, maar allen draaien ze volop mee in het spel van het voortbestaan. Verschillende vormen maar allen spelen ze precies hetzelfde spel.

We hebben in deze ronde van het spel het beste inzicht in de positie van de mens aangezien we nu allemaal een mens zijn. Het spel van voortbestaan vanuit de positie van een mens is interessant genoeg. We verbouwen voor ons geschikt voedsel op grote schaal, bouwen huizen, wisselen allerhande producten, diensten en ideeën met elkaar uit, we kunnen proberen een partner te vinden om zo nieuwe deelnemers voor het voortbestaansspel te maken in de vorm van kinderen, en voor de liefhebbers zijn er allemaal sociale klimspelletjes in verschillende hoeken variërend van het verkrijgen van macht, cultureel aanzien, wetenschappelijk aanzien etc. Dit is slechts een kleine greep uit de mogelijke belevingen die je als mens kunt ervaren.

In verschillende filosofieën en oosterse religies wordt dit continue spel van het leven ook wel Samsara genoemd.

Samsara of Saṃsāra (Sanskriet en Paliin cirkels ronddraaien), is in boeddhisme en hindoeïsme de cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin en schijnbaar zonder eind, onder invloed van begoocheling en karma en vol met lijden. De aanwezigheid van de psychische toestand van verlangen (begeerte, aantrekking), aversie (irritatie, vrees, afstoting) en ignorantie (onwetendheid/domheid, onbewustheid, verwarring) vormt een belangrijk aspect van het bestaan in samsara.

Het doorzien en ontstijgen van dit spel van voortbestaan en daarmee de dualiteit van “goed en kwaad” wordt in deze tradities ook wel verlichting genoemd.

Verlichting is de vertaling van verschillende begrippen, waaronder bodhi (Pali en Sanskriet), prajna, kensho, satori, en boeddhaschap.

Bodhi is een begrip uit het Theravada-boeddhisme, en betekent zowel ‘ontwaken’ als ‘begrijpen’. Iemand die ontwaakt is ziet de werking van onze geest die ons gevangen houdt in lijden, en de weg naar de verandering van deze geest waardoor dit lijden wordt opgeheven.

Prajna is een begrip uit het Mahayana-boeddhisme. Het verwijst naar het inzicht in sunyata, het ontbreken van een onveranderlijke essentie in alles wat er bestaat. Maar het verwijst ook naar tathagata-garba of Boeddha-natuur, het essentiële eenheidsbewustzijn achter de wereld der verschijnselen.

Kensho (Japans) betekent “zien in de eigen ware aard”, die leeg is. Satori is de ervaring van kensho.

Verlichting is het stadium waarbij iemand alle verleidingen en angsten die het leven kent doorziet en is ontstegen. Deze ontkoppeling kan ontstaan door het wegnemen/oplossen van onwetendheid.

Het moge duidelijk zijn dat voor de geboorte en na de dood dualiteit afwezig is omdat er geen voortbestaansspel is dat gespeeld hoeft te worden. Het interessante van het idee van verlichting is dat deze staat ook mogelijk is terwijl je leeft en dus volop in het voortbestaansspel zit. De vraag is echter hoe nuttig het is om deze staat te bereiken, het lijkt in ieder geval niet per se bevorderlijk voor het voortbestaan, en kan daarom moeilijk als goed worden gekwalificeerd. :-)

Hoe denken de lezers hier over goed en kwaad en is ontstijging aan de dualiteit  van het dagelijkse leven mogelijk en wenselijk?

Verwante artikelen en informatie:
-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) De dood, een verkenning
-) De voortbestaanswaarde van religie
-) Eigen en sociale identiteit
-) Tijd en aandacht 
-) Eindeloos Bewustzijn
-) Byron Katie – The Work Website
-) Losing the Moon, Dialogues on Non-Duality, Truth and Other Illusions (pdf) 
-) Charlie Hayes – Perfect Peace (pdf)

 

111 gedachten over “Het begin en einde van goed en kwaad”

  1. Beste Douwe, je stuk met interesse gelezen. Ik zal het morgen nog eens rustig overlezen. Er zijn verschillende punten die zeker mijn aandacht hebben en er waren er een paar dat ik dacht- ja daar heb ik niet bij stil gestaan. Kan zeker een interessante (hopelijk) dialoog worden. Mvg, Paul.

  2. Hoi Douwe,

    Da’s weer een fijne overweging van je!! Ik wil graag even met je meedenken, als het mag. Leer ik al denkend (en de reacties lezend) zelf waarschijnlijk ook weer van.

    Is het niet zo, dat het onderkennen  van al die dualiteit binnen en buiten jezelf en daarmee leren leven, soms met humor, soms met domweg erkennen van het leed en/of de vreugde die ermee gepaard gaat, je (in algemene zin dus, eigenlijk “men”, maar dat staat zo deftig) een stukje op weg helpt? Af en toe, omdat dingen  je als persoon te veel aan het hart gaan, de (evt. innerlijke) strijd aangaan en ook dáárin weer de dualiteit aanvaarden? 

    Of – kort door de bocht – struikelend door het leven gaan en ondervinden dat de rest ook gezellig stuntelt? Ik moet eigenlijk aan een stuk muziek (niets specifieks, hoor . . Jan Tiersen bijv.) denken, dat door dissonanten juist zijn totale harmonie en aantrekkingskracht krijgt. 

    1. @ Roeland Bedankt voor de linkg heb het toegevoegd onder het artikel en ga het zelf ook doornemen. :-) 

      @ Rinka, haha ja dat is wel een mooie visie erop idd.  Je omschrijving van – struikelend door het leven gaan en ondervinden dat de rest ook gezellig stuntelt? – omschrijft iig wel aardig mijn strategie :-)

  3. We hebben ons duaal bestaan nodig om inzichten te verwerven.  Zouden we een dusdanige staat van verlichting bereiken dat we ontstijgen aan dualiteit dan zijn we feitelijk uitgeleerd.  Voor mijzelf denk ik niet dat ik dit stadium zou willen bereiken.  Ik ben me bewust van het bestaan van mijn ego en van mijn ziel.  En voor een goed functioneren heb ik beiden nodig.

    Ik zit nog wel met een vraag.  Het ego uitschakelen is geen eenvoudige zaak. Maar de ziel (geweten) uitschakelen, daar lijken sommige mensen geen moeite mee te hebben.  Zijn die ook ontstegen aan dualiteit, maar dan andersom?

    1. Interessante uitleg idd, het dualisme is dus noodzakelijk omdat er anders niets te leren valt voor een mens en totdat iemand uitgeleerd is zal je dualisme blijven ervaren. Dat klinkt heel logisch idd, ik ga er eens goed over nadenken :-)

      Als je zelf beter voortbestaat ten koste van andere mensen is het op zich een positief overlevingspatroon. In ieder geval totdat de mensen waar je op parasiteerd het doorhebben en eventueel zich ertegen verzetten en de guillotines beginnen te slijpen. Maar goed blijkbaar heeft de evolutie uitgewezen dat gewetensloosheid niet altijd nadelig is voor het voortbestaan en dus bestaat de strategie nog. 

      Maar goed om terug te komen op je vraag, ik denk niet dat ze dualiteit ontstegen zijn aangezien ze juist vrij serieus het spel van het leven aan het spelen zijn, alleen wellicht via een strategie die ons niet aanstaat. :-) 

  4. Zeer interessant stuk. Het zet denk ik goed uiteen in wat voor wereld wij leven. Het is inderdaad een spel en een groot circus waar ik met verwondering en verbazing naar kan kijken. Voortbestaan of (over)leven lijkt me inderdaad de oerkracht waarom we steeds verder willen gaan. De grote motor achter verandering en dynamiek in de wereld. Wat geldt voor alle levende wezens op aarde. Het grote spel van de botsende belangen waarbij iedereen zijn eigen blik/visie op de wereld heeft om daar proberen naar de te leven.
     
    Hoe denk ik over goed en kwaad? In mijn beleving heeft bijna alles in het leven een tegenpool. Als er zoiets bestaat als het goede, dan is het ook logisch dat er zoiets bestaat als het kwade. Goed en kwaad is ook afhankelijk van perceptie en van de contextuele omstandigheden. Wat de een ‘goed’ noemt, zal de ander ‘kwaad’ noemen.
     
    Stel alles zou vreedzaam zijn en er zou alleen maar het ‘goede’ bestaan. Dat zou betekenen dat we allemaal het met elkaar eens zijn en daarmee in zekere zin ook op elkaar lijken. Dit zorgt voor een stilstand en dat is handig als de omstandigheden steeds hetzelfde zouden blijven. Dit is echter niet het geval. We leven in een dynamische wereld. De wereld waar wij nu in leven is totaal anders dan zeg maar 10.000 jaar geleden. Hadden we het als soort nog steeds overleeft als we met zijn allen nog steeds hadden geleefd als jager-verzamelaar? Dat is iets wat we nooit zullen weten.
     
    Vanuit het evolutionair oogpunt bekeken is het handig om deze dualiteit tussen goed en kwaad te hebben om ervoor te zorgen dat een diersoort geprikkeld blijft om te overleven, om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden en daarmee zijn/haar soort proberen in stand te houden.  
     
    Kijk maar eens wat er met de dodo is gebeurd. Die leefde vrolijk op het eiland Mauritius, want het had geen natuurlijke vijanden. Er was geen noodzaak om zich aan te passen. Er was hiervoor geen noodzakelijk ‘kwaad’. Zo kon het dier bijvoorbeeld niet vliegen. Totdat de eerste kolonisten kwamen en er op den duur op begonnen te jagen. Verder namen ze ook exotische dieren (zoals honden en varkens) mee en begonnen ze de natuurlijke omgeving aan te passen. De mens en haar invloed zorgde ervoor dat de omstandigheden veranderende en dat het niet meer mogelijk was voor de dodo om te overleven met de eigenschappen die daarvoor zo succes was.
     
    Goed en kwaad bestaat dus omdat het een functie heeft. Als het geen functie zou hebben, dan zou het niet bestaan. Dat is een principe of wetmatigheid waar ik zelf in geloof. Niets gebeurd in de natuur uiteindelijk zonder een bepaalde reden. Er zit een bepaalde wetmatigheid of principe achter.
     
    En is ontstijging van dualiteit nodig voor het dagelijks leven? Dat is denk ik afhankelijk van je persoonlijke behoeften. In de Ayurveda kennen ze het begrip lichaamstype, de dosha’s.  Ieder mens zou een van deze dosha’s in meer of mindere mate in zich hebben. Het interessante hier aan is weer dat er ook karakterbeschrijvingen zijn. Hier staat dan ook bij wat je persoonlijke behoeften zijn. Afhankelijk van je lichaamstype heeft de een inderdaad denk ik sneller de behoefte aan ontstijging van de dualiteit. Terwijl de ander er juist geen behoefte aan heeft. Als we allemaal een Boedha zouden willen worden? Wie zorgt ervoor dat de Boedha’s gevoed worden? De natuur heeft ons allemaal zo gemaakt dat we ook moeten eten en drinken. Er zouden dus ook mensen moeten zijn die de rol van boer op zich nemen. Dat zou wel zo praktisch zijn.
     
    En die diversiteit in mensen en karakters is juist ook goed. Het zorgt voor competitie en strijd, waardoor de kans vergroot wordt dat de mens als soort beter in staat is om te overleven mochten de omstandigheden veranderen, dan wanneer we allemaal op elkaar zouden lijken. En als we niet meer weten wat strijd is en hoe we om moeten omgaan met kwalijke elementen. Strijders zijn en blijven nodig om te kunnen overleven. En uiteraard zijn de Boedha’s weer nodig als tegenwicht om er voor te zorgen dat er een goed natuurlijk evenwicht blijft bestaan.
     

  5. Beste Mensen, in mijn optiek is het begrip goed enof  kwaad (dualisme) niet ontstaan bij het begin van  de mens. Bij het ontstaan en dus ook de vormgeving van de mens waren er toen nog maar 2 begrippen bekend nl: 1- om te overleven en 2- om voor het voortbestaan van de soort zorg te dragen, in dit geval de mens. Het huidige levend mechanisme, wat water en zuurstof nodig heeft om te kunnen bestaan, heeft nog bij vele soorten weinig enof geen proces van ontwikkeling meegemaakt en hanteren nog steeds de basis principes van 1 en 2.  Nadat de mens door de eeuwen heen zich verder ontwikkelde (evolueerde) is ook het begrip goed enof  kwaad ontstaan. Dit wil niet zeggen dat het dualisme niet bestond, dat was weldegelijk aanwezig, dus va de big bang of zoals je het noemen wilt va het ontstaan van het universum. 

    Scientology (church) en de daaraan gerelateerde “8 elkaar aanvullende drijfveren van voortbestaan van scientology”, het volgende: Het is alweer een aantal jaren terug dat ik me verdiept heb in de scientology van L. Ron Hubbart.  Het lijkt mij niet zo moeilijk, als je wat goed onderlegt bent in de vele vormen van religie, om alle goede aspekten eruit te halen en wat jij dan als slecht ervaart eruit te laten en dit samen als een geheel te vormen. Hetgeen wat hij omschrijft in de 8 aanvullende drijfveren van de scientology is eigenlijk al verschrikkelijk oud, m.a.w. vele religies zijn hem al voor gegaan. Lees hieronder deze tekst in het nederlands:
    http://www.scientology.nl/faq/scientology-beliefs/what-is-the-concept-of-god-in-scientology.html
    Tevens ontving ik ook post en nieuwsbrief per @mail hieromtrent. Naar gelang de tijd verstreek dat ik aangemeld bleef, werdt er langzaam maar zeker druk uitgeoefend op me om met de regelmaat donaties te schenken. Vergeet niet dat het in Amerika, waar dit alles zijn ontstaan heeft gevonden, een zeer rijke beweging is, met een aardig bedragje op de bank.  M.a.w. de verdiensten zijn goed voor de topmensen in scientology.
    Daarnaast is dit alles een vorm van indoctrine, zoals ik dat ervaren heb. Een ieder is daar verder vrij in om te doen enof te laten.
    Douwe je schrijft vervolgens: Wat belangrijk is om te beseffen is dat de dualiteit van goed en kwaad direct voortkomt uit het spel van elk uniek levend wezen om het patroon van voortbestaan zo goed mogelijk te volgen. In dit spel tot voortbestaan met ontelbare individuele spelers beginnen belangen echter al snel te botsen en dat maakt het tot een interessant spel. Wat goed is voor het voortbestaan van de leeuw kan goed samenvallen met het einde van het voortbestaan van de zebra. Goed en kwaad bestaat dus alleen vanuit de individuele standpunten van deelnemers aan het voortbestaansspel. Wat jij als een voortbestaanspel ziet, zie ik als een natuurlijke wetmatigheid. Ik vraag  me ook af  of elk uniek levend wezen , op de mens na (daar deze soort zich veel verder heeft door geëvolueerd, dan welk levend mechanisme dan ook, misschien op de apen na waar we zo goed als zeker van zouden kunnen afstammen) of het dier, in dit geval de zebra zo blij is dat het als voer kan dienen voor de leeuw, mits de zebra daar dan ook van bewust is. Ook dit is in mijn optiek een natuurlijke wetmatigheid, dat op de top na ( dus de hogere diersoorten) dienen alle onderlagen als voedsel voor de haar enof zijn bovenlagen. Het duurt even voordat je dat echt goed rationeel kan begrijpen, maar een ander systeem is er in mijn optiek niet mogelijk. Dus mede hierdoor betwijfel ik het ten zeerste dat de overige diersoorten, op de mens na, het begrip goed en kwaad netzoals wij dat doen ervaren.
     
    Het achtvoudige pad van het Boeddhisme, kan ik mezelf nog wel het beste in vinden. Ik ga ermee stoppen vandaag, want we komen nu op een gebied, dat een ongekendheid aan mogelijkheden bied. Wordt vervolgd.
    Mvg, Paul.R.
     

    1. Hallo Paul, ik vond de 8 drijfveren van Scientology interessant maar het is goed en interessant om te horen dat het idee daarachter al veel ouder is. Verder heb ik op https://www.visionair.nl/ideeen/wereld/scientology-sekte-religie-of-geloof/ eerder een artikel geschreven over mijn persoonlijke ervaringen met Scientology.

      Elke speler in het spel van voortbestaan kan ervaart zaken die het voortbestaan verbeteren en/of verminderen. Het oordeel daarover wat mensen in ieder geval geven bestempelen we als goed en slecht. Of alleen mensen dit zo conceptualiseren betwijfel ik, ik zie namelijk niet in waarom mensen beter een voordelige of schadelijke actie voor hun voortbestaan kunnen inschatten als bijvoorbeeld dieren. Ik denk dat een eekhoorn best kan balen als hij zijn nootjes die hij het jaar ervoor heeft ingegraven niet terug kan vinden. Of dat een pinquin de pee erin heeft als het vrouwtje wat hem leuk leek met een ander gaat hokken. Maar goed ik ben geen dier en heb die ervaring vanuit hun standpunt niet dus het zou goed kunnen dat je hier wel een punt hebt. 

      Het lijkt me bijna plezieriger om geen last te hebben van deze conceptualisering en waarderingen van goed en kwaad. Dus misschien zijn de dieren in die zin beter af? Ben benieuwd of je daar een idee bij hebt. 
       

  6. Eenheid kent geen oordelen en geen goed en kwaad. Het kent alleen maar gebeurtenissen. 
    Het is de mens die oordeelt en die oordelen zijn altijd relatief. 
    De vrijheidsstrijder van de een is de terrorist van de ander. Het is maar net vanuit welk blikveld of waarden en normen patroon je het bekijkt.
    En kijk bijv. naar de waarden en normen van het oude Rome, waar dingen ‘goed’ werden beschouwd die we nu als ‘kwaad’ zien.
    Tegelijk wordt het in onze cultuur als ‘goed’ beschouwd om wezens die naar alle waarschijnlijkheid bewustzijn hebben te martelen voor de voedselproductie. Het is mogelijk dat een andere cultuur daar anders tegen aan zal kijken. 
    Een begin is het relatieve inzien van cultureel bepaalde waarden en normen en niet bij voorbaat denken dat de waarden en normen van jouw specifieke cultuur ‘goed’ zijn.  
    Iemand die de waarheid zoekt moet in staat zijn om zichzelf in ieder geval tot een bepaalde hoogte los te maken van culturele indoctrinatie. 
     
     

  7. Beste Douwe, je artikel waarin je je ervaring deelt betreffende scientology gelezen. Je zegt hierin dat je op een gegeven moment dusdanig was gefascineerd en vond je in die groep van kopenhage  gelijk gezinde, totdat je  er achter kwam, dat om “de reden”je er niet meer in kon vinden en zag je daar verder geen heil meer in en ben je gestopt. Op het eind geef je aan dat je dus op jouw  manier meerdere religieuze en spirituele zaken hebt onderzocht.  Misschien niet altijd even diep als jij, heb ik dat met vele religies ed het zelfde gedaan en toen ook veel over gelezen. Ik was toen door mijn jonge leeftijd onderzoekend van geest, nog wel maar nu in een andere waarde, maar ik was door geen ervaring en daar door geen bewustwording zeer naïef en alles wat in mijn denken positief was nam ik mee in mijn denken. Pas toen ik echt de wereld in trok en veel geconfronteerd werd met burger oorlog, armoede enzv, begonnen de schellen langzaam maar zeker van mijn ogen af te vallen. Ook de rollen van diverse religies in vele conflicten speelde hierin een rol mee. Dat waren pijnlijke ervaringen voor mij en eigenlijk alles waarin ik in mijn naïviteit in geloofde bleef  maar verdomd weinig van over. Door de jaren heen in het proces van ouder worden, blijft dit, bij mij althans,  een gegeven waarin ik steeds verder op mijn manier over ben blijven nadenken. Ik moet er wel bij vermelden, dat ik gedurende een jaar of 4 in die periode al dat opgebouwde denken zat was en ik hieromtrent niet meer verder wilde denken, zo negatief ervaarde  ik dat gene wat ik zag, daar wilde ik op dat moment geen energie meer in steken. Dan kwam ik op een moment van berusting in mijn denken en begon me af te vragen waarom er zo’n grote diversiteit was in de religie. Langzaam ontstond er een rode draad in mijn denken hieromtrent. De oorzaak was de diversiteit van de mens gezien in al zijn facetten, dus daardoor ook de diversiteit van de religie. Mijn eindstandpunt van mijn denken was dat zelfs de grootste atheist in iets geloofde, m.a.w. een vorm van houvast waarin men op elk moment op terug kon vallen, indien de situatie daarom vroeg. Nadat ik dit gegeven voor mij zelf aanvaard had, wat ook weer even zijn tijd nodig had, begon ik na te denken over het ontstaan van alles, met dit laatste ben ik nog steeds mee bezig. Maar kwam tot de conclusie dat als je alle religies op een hoop zou gooien en het zou mixen, de wijze waarop men dit geloof uitvoerde eruit zou ziften en alleen dus het geschrevene dan bekijkt, zag ik weer de rode draad. Kon er maar een grootsheid zijn, dat heeft in mijn denken de naam van de Almachtige ( lees omnipotent). Dit gaf mij het gevoel van niets hoeft- alles mag enzv. Dus geen opgestelde richtlijnen enof  wetgevingen, dus geen verplichtingen. Er blijft dan alleen maar  respekt over voor alles, gezien in al zijn diversiteit en totaliteit.
    Zoals Roeland het verwoord, zit ook zo’n gedachtengang in nl: Een begin is het relatieve inzien van cultureel bepaalde waarden en normen en niet bij voorbaat denken dat de waarden en normen van jouw specifieke cultuur ‘goed’ zijn.
    Iemand die de waarheid zoekt moet in staat zijn om zichzelf in ieder geval tot een bepaalde hoogte los te maken van culturele indoctrinatie. Hij geeft hiermede aan, dat je je eigen denken uit moet schakelen, daardoor kun je volledig in een andermans denken stappen en zo de ander leren te kennen. Dat is in mijn optiek een ongeschreven wet. Maar dat vergt wel veel geduld en tijd met je zelf om zover te komen. Maar vele grote voorbeelden zijn hierin te benoemen. Tot zover, ik ben moe en ga dus naar beneden. Morgen zal ik mijn denken en ervaringen met dieren hieromtrent proberen te verwoorden. Mvg, Paul.

  8. Eigenlijk is bovenstaande discussie een spirituele of levensbeschouwelijke discussie. Het gaat op een bepaalde manier over de zin van het leven. De zin van ons bestaan. Interessant om te volgen. 
    Het bovenstaand verhaal van Paul R. lijkt op een zekere manier op een vorm van verlichting. Een zoektocht om je los te maken van de beperking van de opgelegde doctrines van een geloof en/of cultuur om zo onbevooroordeeld proberen in de wereld te kunnen leven. 

  9. Ik wil nog even een begrip toevoegen aan deze discussie en dat is Maya. Niet van het volk uit Midden-Amerika, net het is een begrip uit India. Onderstaand komt van Wikipedia:
     
    Maya (Sanskriet; oorspronkelijke betekenis: illusie) is een begrip uit het hindoeïsme en het boeddhisme, dat vertaald kan worden als “sluier van illusies”. Beide religies wijzen erop dat de mens meestal een wereldbeeld heeft dat ver van de werkelijkheid af staat, zodat het de mens belet inzicht te hebben. Dit onwerkelijke beeld is het resultaat van materiële waarneming via de zintuigen (empirisme) en een foute interpretatie ervan. Omdat de mens hierdoor door een sluier van illusies is omgeven, wordt de ware toestand van de wereld aan het zicht onttrokken. Zowel het hindoeïsme als het boeddhisme gaan ervan uit dat deze toestand de mens verhindert het ware geluk te vinden. De Maya kan worden opgeheven door onder andere meditatie.
     
    Als je dus bezig bent om tot verlichting te komen, ben je bezig om je tot ontdoen van de belemmering van Maya.
     

  10. Meditatie kan inderdaad een andere beleving van de werkelijkheid geven.  Wellicht de echte werkelijkheid.  Onze waargenomen werkelijkheid is in ieder geval subjectief.

    Maar misschien is het beter om met vertekend beeld ter wereld te komen en langzaam naar de werkelijkheid toe te groeien. 

      1. Nee, meditatie is geen methode om dat proces te versnellen.  Pas als men er rijp voor is, zal dit het proces versnellen.  Zo ik je lees klinkt het te gemakkelijk.  Afgezien nog van het feit dat meditatie geen universeel begrip is.

        1. Ik wel eens ergens gelezen dat eigenlijk alle activiteiten die je met extreme focus of bewustzijn doet een vorm van mediteren. Zo zou je hardlopen ook als een vorm van meditatie kunnen beschouwen.
          Verder denk ik ook dat meditatie pas nut heeft als je er klaar voor bent en het inzicht hebt om te weten hoe je het beste kunt gebruiken.
           

        2. Meditatie heeft altijd een nut denk ik.  Het leert je richten op iets.  Maar net zoals een kind niet zomaar lopen kan, kan een mens niet zomaar mediteren.  Nee, ik moet het anders zeggen.  Meditatie is een pad wat een mens kan inslaan en wat uiteindelijk kan leiden naar de bron.  De vergelijking met bv lopen is niet valide.

        3. Ja, dat is eigenlijk ook wel waar. Je kunt het bijvoorbeeld gebruiken als een oefening zoals Mindfulness om te ontspannen of echt gebruiken op een wat spirituelere manier. Je zou bidden ook als een vorm van meditatie kunnen beschouwen.

        4. Bidden zou meditatie kunnen zijn.  Maar vanuit mijn katholieke opvoeding weet ik dat ik tijdens het bidden aan van alles dacht, behalve aan persoonliijke groei.  Dat is ook een beetje het probleem.  We geven iets een naam, maar het is niet zo dat we hetzelfde bedoelen.

  11. Meditatie kan een hulpmiddel zijn maar waar het vooral omgaat is om het juiste inzicht. Er zijn veel misverstanden over wat verlichting precies is, wat er wel of niet gedaan kan worden en over de positie van de persoon binnen eenheid. 
    Een eerste stap om al die misverstanden op te helderen is het lezen van het boekje van Charlie Hayes waarvan ik boven de link gaf.
    Zonder het juiste inzicht kun je weken mediteren zonder dat dit tot een werkelijk helder inzicht leidt. Ik spreek uit ervaring.

  12. Oom Tom, je schrijft: Het bovenstaand verhaal van Paul R. lijkt op een zekere manier op een vorm van verlichting. Dat bedoelde ik er niet mee te zeggen. Ik bedoel het volgende: Als ik in de nacht wakker word, dan moet ik doorgaans naar het toilet. Op het moment van wakker worden, blijkt dat ik over een desbetreffende onderwerp nadenk enof er mee bezig ben. M.a.w. mijn denken is bezig om de gegevens te verwerken enof uit te werken. Overdag, idem dito, dan tik ik mij zelf op de vingers en zeg de kloe even stoppen over het desbetreffende onderwerp. Ik probeer dan zo goed en kwaad als het mogelijk is, om mijn denken even pause te geven. Dit vergt een langdurig leerproces, want je schakeld je denken niet zo maar even uit. En nog kan ik dat niet altijd. Hier zijn diverse methoden voor. Of je dan ook echt daadwerkelijk stop zet heb ik mijn twijfels over, laat dat duidelijk zijn. Als het denken op dat moment a.h.w. in een rust fase is, dan kan je indien je dat wilt, bewust in de denk wereld van een ander stappen enof verplaatsen. Je hebt dan wel de kennis nodig van de desbetreffende persoon, hoe deze in elkaar steekt etc. Dit is een moeilijk proces, maar niet onmogelijk, vele grote denkers kunnen dit ook.

    Roeland: ik heb het boekje gedownload, het is in het engels. Nu kan ik redelijk engels spreken en lezen, maar lezen is toch wat moeilijker voor mij en heb daar tijd voor nodig. Mvg, Paul.

  13. Het eerste inzicht is dat er geen sprake is van vrije wil. Alles verloopt via causale netwerken. Ook als je denkt uit ‘vrije wil’, beslissingen te maken dan zijn daar redenen voor, hetzij bewust, hetzij onbewust.
    Er is dus geen afzonderlijk ik dat zonder oorzaak dingen kan doen. Alleen eenheid handelt. Weten dat alleen eenheid echt is, is de essentie van verlichting. Je kunt mediteren zoveel je wilt, maar als je denkt dat je een lichaam bent dat vanuit de staat van afgescheidenheid zich een tijdje een weg door het leven baant is de verlichte staat een onmogelijkheid.  

    1. In mijn eigen bewoordingen: een holistische of systeembenadering dus wat een typische Oosterse benadering is. Terwijl in het Westen veel meer in scheiding wordt gedacht.

    2. Ik krijg het gevoel, dat het verwoorden van mijn denken, niet altijd even gemakkelijk is, om het zodanig te verwoorden dat een ander dat dan ook daadwerkelijk begrijpt wat ik bedoel. Roeland, wat je schrijft, ben ik zonder meer met je eens, gezien vanuit jouw denken. Maar het gaat mij alleen om de grote lijnen, anders kom je in een complexiteit terecht, waar je boeken over vol kunt schrijven. Dat is dan een keuze. Mvg, Paul. 

    3. Een uitspraak van een collega die behoorlijk diep in de breinwetenschappen zit en die mij zeer fascineert:
      “We hebben geen vrije wil, we hebben een vrije ‘wil niet’.”

  14. Inderdaad, het is van tweeën een.
    Of je gelooft in een afzonderlijk individu dat beslissingen neemt zonder dat die deel uitmaken van causale verbanden.  
    Of je bent van mening dat alleen eenheid handelt. En dat ook jouw beslissingen deel uitmaken van causale netwerken en daardoor bepaald worden.
    In het Westen heeft 99,999% van de mensen de eerste visie.

    1. Duidelijk. Overigens vind ik het wel een moeilijk boekje om te lezen. Het is wat “zweverig” Engels. Ik kom niet zo gauw tot de Essentie en de grote lijnen. Je moet wel wat moeite voor doen en het Engelse vocabulaire beheersen die wordt gebruikt om de boodschap te begrijpen.

  15. Hmm “verlichting” komt dus met de prijs van het opgeven van je individualiteit en vrije wil? Of begrijp ik het nu verkeerd?

    Zelf vind ik de methode van Byron Katie heel interessant omdat ze mensen alleen maar leert hun gedachten te onderzoeken of ze waar zijn of niet. Op termijn kun je dan ook vrij grote concepten gaan onderzoeken als je haar methode eenmaal onder de knie hebt. Zoals besta ik, of bestaat tijd. Ook het boek met een gesprek met haar over nondualiteit vond ik zeer interessant. Ik ben nu ook al een eind in Perfect Peace en daar vond ik idd ook een geheel nieuw inzicht dus dank voor het delen Roeland, ik moet hier nog wat mee spelen om te kijken of ik het helemaal begrijp.

  16. Je uitspraak komt dichtbij, maar ik zou het toch anders formuleren.
    Verlichting komt neer op het inzicht dat je nooit een vrije wil hebt gehad en slechts een expressie bent van eenheid (en dat geldt ook voor alles wat je doet).
    Het gaat dus niet om iets opgeven, want je kunt alleen iets opgeven als je het ooit hebt gehad.
    Verlichting is de realisatie van dat je dacht dingen te doen als afzonderlijk individu (uit vrije wil), maar dat dat niet de waarheid was.

    1. Ja idd, ik denk dat ik je begrijp, de illusie leren doorzien. Ik vind dat wel heel interessant uit Perfect Peace, dat het ik idd een constructie is van je eigen bewustzijn maar niet waar is… Het is idd heel paradoxaal maar komt wel overeen met ervaringen die ik eerder met Byron Katie had ontdekt maar daar puur op gevoel door dit boek en deze uitleg lijk ik het veel beter ook rationeel te begrijpen en daardoor gaat het dieper of zo. Ik lees vrolijk verder iig. :-)

    2. Het lijkt of dit een combinatie is de van Hindoeïstische en de Boeddhistische benadering van Ziel. Onderstaand komt van Wikipedia:
      Het boeddhisme ontkent het bestaan van een permanente ziel. Het beschouwt alles als anatta (pali); ‘niet-zelf’, ‘leeg van zelf’ of ‘zonder zelf’. Het geloof in een essentie of kern van jezelf wordt geassocieerd met het als waar aannemen van concepten als ‘ik’, ‘mijn’ en ‘mijzelf’. Een van de kenmerken van een heilige in het boeddhisme is dat hij dit niet meer doet. In het boeddhisme is de weg om een dergelijke toestand te bereiken de meditatie.
      Het hindoeïsme gaat er van uit dat ieder schepsel zijn oorsprong heeft in het Paramatman, opperwezen, het universele, alles omvattende, alles doordringende zelf, Brahman of Paramatman, Atman is in dat geval synoniem voor ziel maar in dat geval onlosmakelijk van de Brahman, Kosmische ziel. Door emanatie, karma, kan een ziel drager van geest en/of lichaam zijn. En zo in de schepping emaneren.

  17. Wat een effectieve methode is om te kijken hoe je in je eigen leven tot beslissingen komt.
    Bijv. ik zit hier met een lichaam dat het gevolg is van een keten van ontwikkelingen vanaf de Big Bang (en waarschijnlijk is de Big Bang ook het gevolg van iets anders). De cultuur en de wereld waarin ik geboren ben is een gegeven. “Ik” heb niet gekozen om in deze tijd, in deze cultuur, in deze wereld geboren te worden.
    Ook mijn genetische aanleg, bouw van mijn hersenen is een gegeven. In mijn leven kwam ik allerlei dingen tegen die ook gegevenheden zijn. Dat ik naar school moet, bepaalde dingen moet leren, een beroep dien uit te oefenen enz. 
    Kijk ook eens hoe je een bepaalde partner tegenkomt. Is het niet zo dat het leven je iemand op je pad brengt waar zich een ondefinieerbare klik mee voordoet?  
    Op zijn best zou de vrije wil flinterdun zijn. Maar als je goed kijkt dan zie je dat zelfs die flinterdunne vrije wil een illusie is.
    Een oefening: Kijk of je een gedachte kunt voorspellen voordat deze er is.
    Is dat mogelijk?
    Verloopt het proces misschien als volgt: Er verschijnt een gedachte en vervolgens verschijnt er een andere gedachte ‘ik denk dit’. Er is een claimmechanisme dat achteraf allerlei dingen claimt en de indruk wekt van alles te doen. Terwijl het in feite alleen maar claimt.
    Alles wat je doet heeft een reden. Veelal zijn die redenen onbewust, maar ook bewuste beslissingen onttrekken zich niet aan causale netwerken. Sterker, als je een bewust besluit neemt dan weet je beter wat de oorzaken zijn dan bij een onbewust besluit. Je kunt dan gewoon zeggen”Ík heb dat en dat gekozen om die en die redenen.” Dat zijn de causale netwerken. Het vermeende ik neemt een beslissing op grond van bepaalde redenen. Ook de wegingsfactoren hebben hun redenen.
    Veel van die redenen kennen we niet omdat de meeste beslissingen onbewust genomen worden, maar ze zijn er wel.
    Misschien dat ik in mijn voorgaande reacties te veel het woord geloof heb gebruikt, maar het gaat er niet om dat je iets gelooft. Het gaat erom dat je in je eigen leven minutieus gaat onderzoeken en met name wat er gebeurt bij het nemen van beslissingen. 
    Hoe vrij ben je werkelijk? Is er een ik die beslissingen neemt zonder redenen, dus vrij van de causale keten of zijn de beslissingen van het ik ook onderdeel van de causale keten net zoals alles in de natuur?
    Het gaat er niet om dat je mij gelooft of iemand anders, maar kijk eens hoe dingen in je eigen leven gaan. 
    Dit wordt weleens met een duur woord zelfonderzoek genoemd en is uiteindelijk de enige methode.
     
     
     

  18. Ik begrijp het nu als volgt, vanuit Byron Katie en haar werk om stressvolle gedachten te onderzoeken kwam ik erachter dat alle concepten/gedachten die ik over het leven en anderen had eigenlijk allemaal projecties van mezelf zijn en illusies. Door die illusies te doorprikken verdwijnt de stress die er voortvloeit uit het geloven van die gedachten. Zij raad mensen aan alleen stressvolle concepten te onderzoeken maar al snel kwam ik er achter dat de basis van elk concept illusionair is, dit komt overigens goed overeen met de ideeen uit boedhisme waar zowel verleidingen als angsten allemaal als lijden worden gezien ongezien of we ze als positief of negatief voor het voortbestaan bestempelen.

    We bouwen in ons leven dus langzaam maar zeker een soort omgekeerd kaartenhuis waarbij we telkens meer illusies op anderen bouwen en zo langzaam maar zeker een grotere hoeveelheid illusies aan elkaar koppelen en geloven en al die illusies kunnen stress opleveren. Dit verklaart ook wellicht waarom kinderen zo levendig zijn en sommige volwassenen langzaam maar zeker als het ware wegzakken in een moeras van hun eigen geschappen gedachten die ze geloven en zo telkens meer stress hebben.

    Als je haar (Byron Katie) methode vrolijk door blijft doen kom je op een gegeven moment uit bij de onderste kaart namelijk jezelf. En ik kon met onderzoek wel voelen dat “ik ben niet” meer waar is dan “ik ben” maar ik snapte het toch niet helemaal. Perfect Peace laat mij heel duidelijk zien dat het hele concept van ik ook een illusie is, Het is als het ware de eerste kaart, het fundament waar de hele rest van het omgekeerde kaartenhuis van illusies op gebouwd is. Op het moment dat je de illusie van het zelf doorziet, flikkert de rest van het kaartenhuis automatisch in elkaar om zo maar te zeggen en is lijden idd onmogelijk geworden. Want alleen een ik kan lijden en als je doorziet dat het ik niet bestaat is er geen mogelijkheid tot lijden meer. Hmm interesting…

    Tot zover de update, zeer boeiend boek kortom :-) 

    1. Ha Douwe,
      Katie is een bijzondere dame met een prachtige hands-on methode om je verhaal te ontdekken.
      Een gedachte die de moeite is om te overwegen: Stel je voor dat je ‘ik’ of je zelfbeeld of je … een proces is. Het is geen substantieel iets, maar een iets dat verandert met de seconde. Het proces van ik of zelfbeeld bestaat ook weer uit een aantal processen en het verfijnen van deze processen en het onderzoeken naar welke processen overtollig zijn, is mogelijk de weg naar verlichting. Meditatie is dan geen middel om tot verlichting te komen, maar wel een middel om je reis bewuster en bewuster te ervaren.
      Misschien loont het om te overwegen dat het doel van de reis naar verlichting  ‘de reis’ zelf is en niet de verlichting. De verlichting als doel zetten brengt direct de illusie mee dat je er pas bent als je verlicht bent. Misschien ben je er zelfs al, maar ervaar je dat pas als je het onderkent. 
      Of dit waar is? Ik weet het niet, maar het is wel enorm boeiend om hierover na te denken.

    1.  
      Wet 1: DE WET VAN PURE POTENTIALITEIT
       
       
      De bron van de hele schepping is puur bewustzijn …  pure potentialiteit die ernaar streeft zich te uiten, van niet-manifest manifest te worden. En als we ons realiseren dat ons ware Ik uit pure potentialiteit bestaat, worden we één met de kracht die alles in het universum manifest maakt.
       

  19. @ Douwe: Mooi, klopt helemaal wat je schrijft.
    @ OomT: De benadering van Chopra komt een beetje in de buurt, maar is het niet helemaal. We worden niet een met het universum, maar we zijn al een met het universum.
    Het is onmogelijk om niet een te zijn met het universum. Het gaat er niet om, om iets te worden, maar om iets te realiseren dat altijd al het geval is geweest. 
    Wat ik verder van het werk van Chopra heb begrepen is dat hij inzichten gebruikt om bepaalde doelstellingen te bereiken bijv. een goede gezondheid, succes in de loopbaan e.d.
    Daar gaat het in de benadering die ik beschreef niet om. Het ervaren van vrede kan een bij effect zijn, maar niet meer dan dat. 
     

    1. Dat klopt gedeeltelijk. Het gaat uiteindelijk Dharma: het hebben van een levensdoel.
       
      De zevende spirituele wet van succes is de wet van het dharma. Dharma is een Sanskrietwoord dat “doel in het leven” betekent. De wet van het dharma zegt dat wij een stoffelijke vorm hebben aangenomen om een doel te vervullen. Het veld van pure potentialiteit is in essentie goddelijk, en het goddelijke meent de vorm van een mens aan om een doel te vervullen.
       
      Volgens deze wet hebt u een uniek talent en een unieke manier om dat te uiten. Er is iets dat u beter kunt dan wie ook ter wereld, en aan elk uniek talent en elke uiting van dat talent is een unieke behoefte.
       
      Maar volgens het boekje in link bestaat er geen Dharma. Slechts het Zijn. Het leven in het moment. Maar wat is dan de Essentie eigenlijk van het leven?

  20. Dat is inderdaad het grote verschil met de benadering van Chopra.
    Alles in het universum verloopt via natuurwetten. Die natuurwetten hebben geen doel, het zijn  neutrale principes.
    Het is de mens die behoefte heeft aan een doel. Al het andere in de natuur is tevreden met simpelweg zijn.
    De essentie van het leven is dat het er is.
     

        1. Daar is waar. Maar hoe ga jij je energie gebruiken als je geen doel in het leven hebt? Alleen maar genieten of verwonderen over het Zijn?

        2. Mijn energie gebruik ik om dat wat ik tegen kom door met de stroom mee te gaan, te beschouwen en te overdenken.  De stroom voert mij vanzelf naar het doel.

        3. Niet helemaal.  Ik heb dat filmpje wat gepost is bekeken en in grote lijnen kan ik me er in vinden.  Het piekerverstand probeer ik al jaren uit te schakelen.  Zaken als ‘ wat als ik’   zijn m.i. volstrekt zinloos. Ik probeer de stroom te volgen door mijn intuitieve vermogens te prikkelen en te ontwikkelen.  Dit uit zich ook in meditatie.

          Het intuitive intellect is eigenlijk de stroom of de verlichting.   Maar ‘ik zelf’ ben niet de stroom!  Ik maak er onderdeel van uit.  En mag er over nadenken wat ik allemaal voor wonderlijke zaken tegenkom in die stroom.  Of me eventjes onttrekken aan de stroom.

          En in het dagelijkse leven kan ik ook een beslissing nemen die tegen het intuitive intellect in gaat.  Dat is mijn vrijheid.  

           

        4. Interessante benadering. “Ik probeer de stroom te volgen door mijn intuitieve vermogens te prikkelen en te ontwikkelen.  Dit uit zich ook in meditatie. Het intuitive intellect is eigenlijk de stroom of de verlichting.”
          Zou ik de innerlijke stem kunnen noemen? Of je innerlijke kompas die de juiste weg of de juiste stroom probeert aan te wijzen?
          ” Maar ‘ik zelf’ ben niet de stroom!  Ik maak er onderdeel van uit.  En mag er over nadenken wat ik allemaal voor wonderlijke zaken tegenkom in die stroom.  Of me eventjes onttrekken aan de stroom.”
          Als een passagier op bootje op een stromende rivier die om zich heen kijk? Of in het filmpje is er ook sprake van een automobilist die grotendeels van de tijd automatisch meegaat in de verkeersstroom. Maar dat betekent dus nog niet je niet kunt verwonderen en zelfs de auto aan de kant kunt zetten. Vat ik het zo een beetje goed samen? 
           

        5. Ja, ik denk dat je het zo wel samenvat.  

          Ook ik ben mijn leven begonnen door tegen de stroom in te zwemmen.  Maar nadat ik daar goed moe van werd en door de ervaringen die ik opdeed ondanks het  tegen de stroom in zwemmen, liet ik me steeds meer meevoeren.

          Maar zo af en toe verzet ik me toch nog even.  Al was het maar om de stroom van indrukken die op doe te verwerken. 

        6. Goed om te weten, want dit zijn ook mijn eigen gedachten en ervaringen. Het kost heel veel energie om je tegen deze stroom verzetten of zelfs te ontkennen. Dat laatste is overigens nutteloos.

  21. De antwoorden van de vragen betreffende het heden en toekomst, vindt men in het verleden. Deel-1
     
    We hebben verschillende onderwerpen de revue zien passeren betreffende ons denken, de geest, de ziel, bewustzijn etc bij visionair, waar aan  ik ook deel heb genomen. Ik heb hier in de deelname  fouten gemaakt en mede daardoor ook verkeerde conclusies getrokken. M.a.w. ik zocht het in een te moeilijk en te complex gegeven. Het systeem  is opzich, niet zo moeilijk, het is de werking van het systeem die zeer complex is. Dus ben ik andersom gaan denken en wel met het begrip instinct, gezien van haar ontstaan  tm  het heden.
    Aan gezien dit niet even op een A4 geschreven kan worden, heb ik het opgesplits in een paar delen, om zo gezamenlijk tot een eensluidend antwoord te komen enof te vinden, indien men dat wilt. Dus be patient.

    Instinct.
    In begin dec-1974, vloog ik van Singapore naar Amsterdam met de Quantus airlines naar huis. De jumbo was een volle bak, met personeel mee gerekend, plm 500 personen. Dit vliegtuig kwam uit Australie en zou de reis beeindigen in Londen. Er waren jonge mensen met kinderen die naar hun ouders in Europa vlogen en ouderen die naar hun kinderen gingen om daar de feestdagen door te brengen. In zo’n vliegtuig vol met mensen is het doorgaans een en al bedrijvigheid. Kinderen rennen door de paden, vele doen een loopje naar het toilet, stewardessen serveren eten enof drinken en heeft alles een grote kakkefonie aan geluiden. We gingen s’avonds om 23.00 uur omhoog, opweg naar Kuala lumpur. Na plm 15 minuten in de lucht, vloog 1 van de 4 straalmotoren in brand aan de linker kant met een steekvlam van zo’n plm 15 a 20 meter, dat was even schrikken. Nog geen 10 minuten later een steekvlam aan de rechterkant en ook hier een motor in de brand.
    We moesten direkt onze plaatsen weer innemen en in de gordels. De commander of the plain, zei dat we omkeerden en weer terug naar Singapore gingen. De stewards en stewardessen gingen bij alle uitgangen staan etc. Het werd DOODSTIL in de plain, je kon a.h.w. een speld horen vallen. Toen heb ik voor het eerst in mijn leven de Angst geroken. Daar de adrenaline ( heet tegenwoordig epinephrine, op zijn engels) in volledige werking trad bij de mens. Op het moment dat de wielen de landingsbaan  raakte  en uitreed op de baan, voelde je de spanning langzaam maar zeker wegvloeien. Na 24 uur in het Hyatti hotel door gebracht te hebben, gingen we de volgende avond wederom om 23.00 omhoog, met het zelfde vliegtuig. Weer die doodse stilte etc en na plm 15 minuten  in de lucht, begonnen de stewardessen weer te lopen en kwam het leven weer op gang en vloeide wederom de spanning weer weg. Je zou dus kunnen zeggen, dat angst uit het instinct ontstaat in een reflexie.

     
    Als daar toe een aanleiding is ervaren de dieren het zelfde, net zoals de mens, in een korte moment opname.
    In de natuur  heb ik hierin vele ervaringen mee op gedaan. Bv: als ik in het veld ben en neem de reeën waar, ga ik met de wind mee, langzaam maar zeker, door een stukje rustig te lopen even te stoppen en vervolgens weer verder  richting reeën. Op het moment dat ik va het damhek het veld inga, dan hebben de reeën me al waar genomen. Doorgaans de oudste geit (die is in de roedel het waakzaamste) heeft me al geroken en gezien. Als ik dus  rustig de tijd neem, kan ik ze benaderen tm plm 50 meter. Dan staat de oudste geit op en begint te grazen, daarna volgen bok en de anderen. Dan blijf ik stil staan, sommige worden nieuwsgierig en komen al snuivend met de neus omhoog een paar stappen naar me toe, ik blijf stil staan. Zo heb ik eenmaal mee gemaakt dat er 2 jonge geiten me benaderden tot op nog geen 25 meter, dit heb ik mogen filmen. Op een gegeven moment doordat ik stil sta, weten ze niet wat ze met me aanmoeten, mijn vrouw soms ook niet. Ze stappen dan naar links enof rechts, kijken  zijwaarts of  ik ook met ze mee ga, maar ik blijf stil staan. Dan weten ze niet even hoe het verder moet en nemen een drafje van 100 meter, kijken nog een keer naar me en gaan dan al grazend verder. Door veel bij dezelfde groep dit te doen, beginnen ze je toch te leren kennen. Dit gegeven is dus een rustige manier om elkaar beter te leren kennen. Kom ik nu rennend bijwijze van spreken het veld in, wat ik nooit doe, zullen ze alle kanten uitvliegen en in een grote boog om mij heen rennen, om op afstand weer bij elkaar te komen en dan te kijken wat mijn reaktie hierop is. Zou ik dit laatste gedrag in de konstante doen, creeer ik angst bij deze dieren en zal ik ze nooit meer zo dicht kunnen benaderen. Zo ook eigenlijk met de weidevogels. De kievit is ook zo’n mooi voorbeeld. Tijdens de raaptijd van de kievitseieren, je haalt een nestje leeg en neemt de eieren mee, dan zie je dat de ouders je vol belagen en met veel geluid je proberen te verjagen.  Als ze dan waarnemen dat het nest leeg is, zitten ze nog even in hun territorium en vliegen daarna weg van het territorium, om zo de draad weer op te pakken. Dit is ook het geval als het nest gepredeerd wordt door  roofvogels enzv. Als ik de eieren laat liggen en ik kom terug tegen de tijd dat de jongen moeten worden geboren, dat is na de leg zo’n 28 a 31 dagen,  zijn ze op dat moment hetzelfde in gedrag als op het moment van de leg. Als ik arriveer op het moment dat de eieren uitkomen, zullen ze alles in het werk stellen om mij af te leiden van het nest. Als ik de eerste luchtgaatjes waarneem, dan ga ik rustig naast het nest zitten en wacht tot het moment dat de pullen uit het ei kruipen, dan komen ze in een vorm van berusting. Ik neem dan ook vaak een pas geborene in mijn hand en zet het daarna terug in de nest. Meestal binnen 2 dagen schieten deze jongen het hoge gras in om uit het zicht te blijven van oa de roofvogels. Als ik dan in het veld ben en snel genoeg, kan ik ze opnieuw oppakken, de ouders communiceren wel en ook met het jong. Daarna weer rustig weglopend uit de gevarenzone. Heel veel voorbeelden kan ik hieromtrent geven. Conclusie is, dat vooral in het begin, de paniek (lees angst) in hoge mate aanwezig is, wat dus ook hier naar gelang van de tijd afneemt, net zoals bij de mens. Wordt vervolgd. Mvg, Paul.
     
     

  22. @OomT: Ik ben inderdaad regelmatig verrast. Soms verzet ik me tegen de stroom van het leven, maar ook dat verzet behoort tot die stroom.
    De stroom van het leven bevat ook verzet, onbegrip, hoop en wanhoop.  
    Als dit inzicht er is dan blijven dit soort emoties gewoon komen, want ook zij zijn onderdeel van de stroom. Wel is er een ondertoon van rust die duidelijker aanwezig is dan zonder dat inzicht.

    1. Ik ook en dat is maar goed ook. Dat betekent dat je leeft. Verzet en minder prettige emoties horen er inderdaad ook bij. 
      “Als dit inzicht er is dan blijven dit soort emoties gewoon komen, want ook zij zijn onderdeel van de stroom. Wel is er een ondertoon van rust die duidelijker aanwezig is dan zonder dat inzicht.”
      Ik neem aan het inzicht dat die emoties bij de stroom van het leven horen. Dan lijkt me het inderdaad ook gemakkelijker om rustiger te zijn, dan wanneer je dat inzicht nog niet hebt eigen gemaakt.

  23. Ik heb me even proberen te verdiepen in het onderwerp nondualiteit of Advaita Vedanta. Maar wat is dat een pittig onderwerp zeg! Misschien een idee om daar eens een artikel over te gaan maken. Het sluit eigenlijk wel goed aan bij dit artikel. Maar het onderwerp is te pittig om het goed te begrijpen als je er voor het eerst in verdiept.

     
     

    1. Ik heb net deze video even bekeken en dit is een van de meest verhelderende video’s die ook ooit heb gezien. Het gaat feitelijk over alles. Je gehele wereldbeeld, maar dan op een zeer duidelijke en krachtige manier uitgelegd. Graag wil ik jullie uitnodigen het te bekijken en ook even jullie reactie te geven.

  24. Het is in zoverre een moeilijk onderwerp dat het een heel andere manier van ervaren en denken is als normaliter wordt gedaan.
    Echter in wezen is het heel eenvoudig. Alleen eenheid doet iets en wij zijn slechts uitingsvormen van eenheid. 

  25. Het analytische denken bestaat inderdaad bij de gratie van gespletenheid. Tijdens het denken ervaar je dualiteit veel meer dan tijdens niet-denken.  
    Bovendien maakt het denken gebruik van ingesneden paden. Het is heel moeilijk om het denken radicaal te veranderen.
    We hebben het idee dat we zelf dingen doen. Ook mensen die non dualiteit beoefenen hebben dat idee. Het is een gevoel dat in de mens geprogrammeerd is door eenheid. Een en ander heeft te maken met de evolutie.
    Ieder dier heeft een gevoel van dualiteit nodig anders is hij niet gemotiveerd om zichzelf te verdedigen. Dus alleen de dieren welke dat ik gevoel, dat gevoel van dualiteit kenden hebben overleefd.
    Het is een illusie. Net alles wat we ervaren is waar. Ik zie dat de Zon beweegt, en dat de Aarde stil staat, echter die Aarde staat niet stil. Hij maakt allerlei bewegingen.
    Echter ook al weet je dat het een illusie is dan zul je toch die illusie blijven ervaren, alleen neem je hem minder serieus. 

    1. Om dual denken naar nondual denken te gaan zal een grote paradigmaverschuiving vereisen. Maar intuïtief weet je dus ook al wat nondualiteit is. Dualiteit heeft dus een functie vanuit het evolutionair oogpunt om ervoor te zorgen dat een soort dus kan overleven?

      Ik vind het een fascinerend concept of paradigma waar je volgens mij wel eindeloos over kunt filosoferen.

    2. Een mens kan invloed uitoefenen op zijn eigen denkproces.  Wie zijn eigen denken analyseert, zal de conclusie trekken dat hij geneigd is om telkens dezelfde weg te nemen.  Net zoals we in de auto ook geneigd zijn om dezelfde weg te nemen van A naar B.

      Maar wie zegt dat we altijd dezelfde weg moeten nemen?  Door in ons hoofd de verschillende routes door te nemen van A naar B, zullen we ontdekken dat er meerdere routes zijn.  En natuurlijk is de eerste gedachte die opkomt dat die andere routes niet deugen, omdat we dat al eerder bedacht hebben.

      Wat een manier van denken is die ik ooit heb aangeleerd is om alle denkbare routes van A naar B op te sommen zonder er direct een waarde oordeel aan te geven.  De volgende stap is om ze onafhankelijk van elkaar een waarde oordeel te geven of een sterkte/zwakte analyse op onderdelen.  Zo kan met tot de conclusie komen dat de dagelijks gevolgde route van A naar B weliswaar een goede keuze was, maar dat er een goede reden is om halverwege een stuk van een andere route te nemen.

      Loskomen dus van de Pavlov reactie in onze hoofd.

      Niet dat het eenvoudig is. En men moet dat zeker niet te pas en te onpas doen, want dan kom je nergens meer.  Maar voor sommige vraagstukken is het een goede methode. 

      1. Dit lijkt veel op wat in het boekje ‘Het slimme onderbewuste’. Zo is er ook  Neurowetenschapper Victor Lamme die een duidelijke koppeling legt tussen nondualiteit en de vrije wil. Dat we eigenlijk geen vrije wil zouden hebben.
        Zie deze video: http://www.youtube.com/watch?v=jKSDGWTEQwc
        Het boekje ‘Het slimme onderbewuste’ geeft een benadering die toch wat meer aansluit bij de verklaring dat een mens toch wel meer een vrije wil heeft en dus toch tot een bepaalde mate invloed kan uitoefenen of zijn denkproces.
        De koppeling tussen bewustzijn/onderbewuste en dualiteit/nondualiteit is een interessant onderwerp om eens een artikel over t laten schrijven op deze site.

        1. Ik ben zelf overtuigd van de vrije wil. Ik ken dat boekje overigens niet.  Maar ik maak bewust gebruik van intuiitief ‘denken’ en van invloed uitoefenen op mijn eigen denkproces.  Overigens is de link tussen intuitief denken en non-dualiteit me niet geheel duidelijk.  Wellicht omdat ik mijzelf toch als een duaal persoon beschouw.

        2. Als non-dualiteit voor te stellen is als Zijn of Weten, dan vat ik dat op als intuïtief denken.  Je voelt dan automatisch aan dat je een goede keuze maakt, maar kunt dan nog niet beredeneren waarom dat de juiste keuze is. Maar je vertrouwt daar dan op om dat de ervaring leert dat dit goed is. Later word je dan duidelijk waarom dat zo is, kun je het beredeneren en word je er dus bewust van.

        3. Ik weet niet of non-dualiteit zo voor te stellen is.  Ooit heb ik me er in verdiept, maar het ook weer losgelaten.  Misschien was ik er toen nog niet aan toe om het goed te doorgronden.  Ik maak i.i.g wel gebruik van intuitief denken.  Ik vind het zelfs de meest fascinerende vorm van denken.  Voor mij zelf onderscheid ik 3 vormen van denken.

          -het intuitieve denken
          -het rationele denken in de analystische vorm
          -het emotionele denken. (niet te verwarren met het zeurdenken)

          Hoe zorgvuldig we onze woorden ook kiezen, het is altijd mogelijk dat we elkaar verkeerd begrijpen of anders bedoelen. 

        4. “Voor mij zelf onderscheid ik 3 vormen van denken.
          -het intuitieve denken
          -het rationele denken in de analystische vorm
          -het emotionele denken. (niet te verwarren met het zeurdenken)”
          Het intuïtieve denken is denk ik het creatieve denken en daarom ook het meest spannende. Je weet immers niet waartoe het leidt. Vaak zijn dit wel de beste oplossingen. Creativiteit heeft veel met het onderbewuste te maken.
          Het rationele denken is voor mij puur logica of rationeel denken: 1 + 1 = 2 en geen 3.
          Het emotionele denken? Die kan ik niet zo goed plaatsen. Wat is het verschil met het intuïtieve denken? Ik kan mij wel voorstellen dat je bijvoorbeeld angstig bent en daardoor irrationeel denkt.
           

        5. Intuitief denken is iets wat je ‘als vanzelf laat komen’.  Emotioneel denken is als intuitief denken, maar dan vanuit je emoties.  Dat kunnen negatieve emoties zijn zoals angst.  Maar ook positieve emoties zoals blijdschap.  Het is inderdaad irrationeel denken.  Ik ervaar het als een verrijking om me van deze wijzen van denken bewust te zijn.  Ik ben eenmaal in mijn leven echt angstig geweest.  En toen is het me goed van pas gekomen dat ik me hier van bewust was.

        6. Duidelijk antwoord. Bedankt daarvoor. Het is inderdaad een verrijking om je bewust te zijn van de manieren van denken.

  26. @OomT Je kunt inderdaad stellen dat het ervaren van een vorm van dualiteit een noodzakelijke voorwaarde is in de strijd om survival van dieren.  
    De dualiteit kent echter in het menselijk denken een hoogtepunt (of wellicht kun je zeggen een dieptepunt). Mensen denken veel meer aan de toekomst dan dieren en maken zich veel meer zorgen. Dat leidt tot extreme dualiteit.
    @Ikzelf Gedachten kunnen zich in opsplitsen. Het lijkt dan alsof de ene gedachte invloed wil uitoefenen op andere gedachten.
    Het besluit om invloed uit te willen oefenen op gedachten komt niet uit de lucht vallen, maar heeft ook een bepaalde oorzaak. 

    1. Dan blijf ik toch met de vraag zitten wat dan het nu van evolutie is? Hoe rijmt dit met eenheid en nondualiteit? Maar dan raak je eigenlijk weer een andere vraag: wat is de zin van het leven?  
      “Dat leidt tot extreme dualiteit.” En extreme dualiteit is dus weer een strijd. Dual vind ik overigens veel lijken op het woord duel en dus strijd.

  27. Interessant allemaal, wat voor mij wel het grootste inzicht uit dit boek was is dat er idd een soort grondtoon is achter alles, wat los staat van het verstand en van het gevoel van een ik.

    Het verstand is denk ik onze tool om voortbestaan te optimaliseren, het is vergelijkbaar met het schild van de schildpad en de tanden en klauwen van de leeuw. Het verstand kan goed verschillen zien en deelt zo alles op in stukjes en kan zo abstract combinaties maken en zo als het ware gaan rekenen aan wat wellicht beter is voor ons voortbestaan. Het schept als het ware concepten waarmee we soms beter voortbestaan. Een van die concepten is echter ook dat ik besta. Nu zocht ik altijd in het verstand om het verstand tot rust te brengen maar dat kan idd niet. Op het moment dat je inziet dat het ik een abstracte constructie is van het verstand net als morgen, blauwe olifanten etc. en als je dan onderzoekt of dat concept eigenlijk wel substantie heeft dan zie je dat dat concept niet meer is dan dat, het bestaat niet echt. Het concept van een ik is een illusie van het verstand. 

    Tot dit boek heb ik dat altijd door elkaar gehaald, het zijn staat los van het verstand, terwijl het verstand een concept van een ik schept wat wij vervolgens denken dat we zijn. Het verstand schept als het ware een valse kopie van het zijn in de vorm van een ik. Bizar maar volgens mij snap ik nu hoe het echt zit. En dan is het eigenlijk bizar om te ervaren dat dit niet glashelder is en ik me bijna afvraag hoe het mogelijk is dat ik die illusie zo lang heb kunnen geloven… hmmm maar eens een goed gesprek met mijn verstand gaan voeren :-p 

    Het lijkt trouwen 100% overeen te komen met wat Byron Katie ook zegt en dat is altijd goed als meerdere filosofien naar hetzelfde eindpunt lijken te werken. Haar motto is loving what is, en zij claimt dat al het leiden voorkomt uit gedachten. Gedachten die geloven dat de wereld anders moet zijn dat dat ze is. In haar boek wat onder het artikel staat zegt ze ook heel radicaal dat als je echt nonduaal bent je alles kunt accepteren wat is, ook als iemand je kind in het vuur gooit. En ik begrijp nu hoe dat kan idd. 

    Toch kom ik dan idd bij mijn eigen vraag uit, is het zinvol buiten dualiteit te leven, het lijkt erop dat ons verstand juist die dualiteit creeert omdat we zo beter kunnen voortbestaan en als je dat los laat is het spel van voortbestaan over, het interesseert je niet meer. Hoewel je daar zelf wellicht vrede mee hebt gaat je hele omgeving die nog wel in de illusie van het spel gelooft dit vast niet leuk vinden. :-) 

    Interessant, ik ga eens goed op deze nieuwe inzichten mediteren en dan zullen we wel zien waar het uit gaat komen. 

    Maar goed ik kan iedereen zeker aanraden om zich ook ietwat te verdiepen in de methode van Byron Katie om je stressvolle gedachten te onderzoeken. Het komt soms wat zweverig over in het begin maar haar methode snijdt als een scheermes door je illusies heen. Ik vond het bizar effectief vergeleken met al het andere wat ik eerder ben tegengekomen. Daarbij is het ook volledig gratis te vinden op o.a. http://www.thework.com.  

  28. Buiten dualiteit leven is onmogelijk want je zult de dualiteit blijven ervaren. Een regenboog verdwijnt ook niet als je weet dat het een regenboog is.
    Het leidt ook niet tot apathie, behalve bij mensen die het niet goed hebben begrepen en het misbruiken als een soort ideologie. Er zijn mensen die ‘geloven’ in non dualiteit zonder dat ze het goed hebben onderzocht en dan krijg je extreme en gekunstelde uitingen.
    Vandaar dat eigen onderzoek (zelfonderzoek) zo belangrijk is.
    Wel leidt non dualiteit tot relativering van ‘het aardse gebeuren’. De ‘show’ wordt niet meer gezien als een zaak van leven of dood, maar gewoon als een show. 
     

    1. Wat ik met Byron Katie ook op gevoel begrijp maar niet rationeel is dat tijd niet bestaat en dat het leven hetzelfde is als de dood. Ik begrijp dit echter nog niet goed genoeg. Heb jij hier vanuit jouw ervaring misschien uitleg over via een invalshoek hoe ik dit beter kan begrijpen Roeland. Tenminste als je het met die aannames eens bent? 

      Ben heel benieuwd naar eventuele inzichten van je op deze gebieden.  

    2. Het nut van nondualiteit is dus het relativeren van dualiteit mits je aan goed onderzoek of zelfonderzoek doet. Of anders gezegd: je bent ware bewustzijn (o.a. te trainen door focus of meditatie) nodig om de wereld en de wijze waarop je onderbewuste onbewust erop reageert (conditionering) beter te kunnen begrijpen.   Om dat hele samenspel of mechanisme te doorgronden. Of trek ik een foute conclusie?

  29. Het leven heeft geen zin, het is ontstaan als gevolg van de natuurwetten. Natuurlijk kunnen wij mensen wel een zin verzinnen. Daar zijn wij goed in. We verzinnen van alles.
    Het is niet nodig om een zin te geven aan het leven. Het leven zelf is genoeg. We kennen een biologische overlevingsdrang en een drang naar creativiteit. Dat is voldoende om ons aan de gang te houden.
    ‘Niets doen’ is geen alternatief, want probeer het maar eens. Je zult toch moeten eten, naar de WC gaan en misschien een spelletje spelen. Dus ook iemand met non dualistisch inzicht zal gewoon dingen doen, alleen neemt hij het allemaal wat minder serieus waardoor hij minder snel zal opgaan in allerlei dramatiek. En ook als dat wel gebeurt dan is het OK, wat dat is dan kennelijk hoe eenheid werkt.  
    Voor vanavond sluit ik de computer af. Wens iedereen een fijne, meditatieve en inspirerende avond. 
     

  30. Volgens mij, is evolutie een woord wat gebruikt wordt om een verklaring te geven aan oorzaak en gevolg en omgekeerd gevolg en oorzaak. In weze zou je kunnen stellen, althans in mijn optiek, dat ALLES al aanwezig was enof is. Het heeft verandering nodig om tot nieuwe gegevens te komen, dit kan door ontelbare mogelijkheden. Denk bv aan de vele verbindingen van de koolstofatoom, dat zijn er al opzich miljoenen. Al deze verbindingen waren nodig, gezien in al zijn diversiteit, om al het levend mechanisme in zijn huidige vorm te laten ontplooien.

    1. Interessant vind ik om dit verband ook nog het paradigma van de complete mens te benoemen van Steven Covey. Die hele discussie over dualisme en non-dualisme is erg leuk, maar je hebt ook nog lichaam wat onderhouden moet worden. Dit paradigma geeft aan dat we vierdimensionale wezens zijn en elke dimensie is een basisbehoefte die gevoed dient te worden en in balans dient te zijn om ‘zinvol’ te kunnen leven.  Je kunt wel heel non-dualistisch tegen het leven aankijken, maar daar heb je in de praktijk volgens mij niet erg veel aan. Je moet nog steeds eten en een dak boven je hoofd hebben.
      In dit paradigma van de complete mens, zoals Covey het noemt, treffen we dimensies aan die in alle -oosterse en westerse- filosofieën en religies terugkomen: de fysiek/economische, de mentale, de sociaal-emotionele en de spirituele.

      De complete mens manifesteert zich op vier corresponderende wijzen:

      Het hoofd staat voor leren, zich ontwikkelen. Elk mens wil groeien en heeft wensen, dromen, doelen en plannen.
      Het hart staat voor passie en uit zich in optimisme, enthousiasme en emotionele verbondenheid. Mensen hebben een relatie met de organisaties, leidinggevenden en collega’s. Zij willen daarin gerespecteerd en serieus genomen worden.
      Het lichaam vertegenwoordigt het fysieke. Mensen willen beloond worden voor hun bijdrage en een veilige en comfortabele werkomgeving.
      De ziel tenslotte is de motor achter zingeving en ertoe doen. Medewerkers willen een zinvolle bijdrage leveren, een bijdrage waar zijzelf achter kunnen staan en waar de organisatie als geheel wat aan heeft.

      1. Beste OomT, een grappige indeling maar lijkt mij vooral een boel newage bullshit om zo maar even kort door de bocht te zeggen. :-) het zijn allemaal nieuwe concepten en illusies waar je heerlijk vast in kunt komen te zitten. Nieuwe kaarten op je kaartenhuis. 

        En voor een bedrijf is dat leuk maar goed bedrijven koesteren vooral illusies die ervoor zorgen dat hun koeien meer melk produceren oftewel dat hun arbeiders productiever worden. Dat staat dus volledig los van het overstijgen van dualiteit aangezien bedrijven willen… Voortbestaan… Kortom bedrijven zitten volop in het spel mee te spelen. :-)

         

        1. Het is een managementmodel. Wel grappig om het newage bullshit te noemen en is misschien ook wel goed vergelijk. Veel managementmodellen kun je ook beschouwen als illusies waar je heerlijk in vast kunt komen te zitten.
          En het is zeker waar dat bedrijven mee doen in de ratrace om te kunnen voor te bestaan. Het gaat uiteindelijk allemaal om winst te maken om inderdaad te kunnen voort te bestaan,  Daarom lopen er ook veel ego’s rond in het bedrijfsleven. Die voelen zich er goed thuis en je moet dat volgens mij ook wel zijn om er te kunnen overleven/aarden. Ontstijgen van dualiteit of “dueliteit” is dan niet handig. 
          Leuk vergelijk trouwens met het kaartenhuis.
          Toch vind ik wel een bepaalde waarde zit in dit model of paradigma. Je kunt bijvoorbeeld wel heel spiritueel willen leven (ziel), maar bent nog steeds voedsel nodig (lichaam). Ik kijk er dan niet vanuit het managersperspectief naar, maar als individu. Ik geef er dus dan mijn eigen draai aan. Verwaarloos je bijvoorbeeld je lichaam, dan heb je ook niet echt een aangenaam leven hier op aarde.
           

        2. Nee klopt het is op zich ook best een interessante indeling. 

          Ik heb heel recent een audioboek geluisterd van Ted McKenna, Spiritual Enlightenment: The Damnedest Thing,  via torrents wel te vinden en ik vond het een interessant boek omdat hij heel erg van door de bullshit heen kijken is. Het houden van iedereen, bla bla zweefverhaal maakt hij heel korte metten mee en hij zegt dat dat meer een utopie is en dus per definitie een verleiding en dus volledig in dualiteit gegrond is en je eerder van je doel afleidt dan het je helpt als je op zoek bent naar ware verlichting of non dualiteit wat wellicht een beter begrip is. 

          Het echte punt van non-dualiteit of verlichting is volgens mij dat het je weinig uitmaakt of je lichaam goed gevoed blijft omdat de dood geen angst meer is. En een aangenaam leven hier op aarde hebben geen verleiding meer is. Vandaar ook dat ik in het stuk vraag of het uberhaupt wenselijk is om daadwerkelijk aan de dualiteit te ontsnappen aangezien dualiteit eigenlijk de conditie is die ons op de weg van voortbestaan houdt.
          Dualiteit overstijgen betekend eigenlijk niet langer geinteresseerd zijn in de uitkomst van het poppetje wat je bespeelt in het grote voortbestaans spel. Althans dat is mijn interpretatie.  

          Ted McKenna zegt in zijn boek volgens mij heel terecht dat hij niets meer te bieden heeft dan een waarheid, je wordt er niet gelukkiger van, (wellicht iets meer innerlijke rust) krijgt er geen superkrachten van en je moet door een proces van zelfvernietiging heen, (het loslaten van de illusies die je je hele leven hebt opgebouwd, van je cultuur, je familie, en je eigen ik) met alle consequenties die dat heeft voor je directe omgeving. :-)

          Datzelfde las ik ook terug bij Byron Katie en je ziet dat veel Oosterse wijzen ook vooral tijden van isolatie etc kennen. Boedha liet tenslotte als eerste stap op zijn zoektocht ook zijn vrouw en zoon achter. 

  31. @OomT Er zijn veel verschillende visies. Veel spirituele auteurs hebben hun eigen systeem ontworpen. Wat je heel vaak ziet is dat mensen geneigd zijn om zich met te veel systemen tegelijk bezig te houden waarbij men vaak bij de oppervlakte blijft.
    Op het moment dat enige diepgang zich gaat openbaren gaat men weer naar iets nieuws. Is op zich wel begrijpelijk omdat er zoveel verschillende benaderingen met een muisklik bereikbaar zijn.
    Bij non dualiteit gaat het er niet om of je er iets aan hebt. Het is geen benadering die de persoon iets zou moeten brengen.
    Zelf heb ik voordat ik in aanraking kwam met non dualiteit tonnen aan spirituele groeigroepen doorlopen. Die hadden eventjes resultaat, maar slechts kort. Voor veel mensen is non dualiteit een soort eindstation. Nadat het ego alles heeft gedaan om zijn doelen te realiseren komt het tot de ontdekking dat het slechts een illusie is……..
    Het ik wordt zelf ter discussie gesteld. Er is geen enkele andere benadering die dat op zo’n diepgaand niveau doet.
      

    1. Ik begrijp heel goed denk wat de functie is. Persoonlijk denk ik dat je het niet te letterlijk moet nemen, maar dat is mijn persoonlijke mening. Ik zie vooral het als grote kracht dat je feitelijk alles kunt relativeren. Alles is immers toch een illusie. Juist dat diepgaande niveau van deze benadering is wat mij er erg in aanspreekt. Je hoeft er niet meteen niet direct in te geloven, maar het is een zeer waardevol concept om jezelf bewust tot nadenken te zitten. Om jezelf feitelijk echt uit te dagen en kritisch te kijken naar de wereld om je heen op een zeer diepgaand niveau. Of je het ermee eens bent of niet. Voor mij zit denk ik op dit moment daar de grote kracht van deze benadering in. Als concept om kritisch en daarmee bewust tegen de wereld aan te kijken. De wereld om je heen.

  32. @Roeland, heb jij een idee hoe non dualiteit zich verhoudt tot veel van deze Oosterse religies. Ik heb het idee dat dit ook het eindstadion is van veel van deze tradities. Heb je daar een idee bij? 

    En ook een vraag hoe jij tegen het beeld van de dood aankijkt vanuit non-dualiteit als daar wat over te zeggen is. Blijkbaar heeft de schrijver van Perfect Peace ook het boek Life After Death geschreven. Wellicht dat jij hier iets over kunt zeggen, en anders ga ik dat denk ik ook maar eens lezen. 

    Ah lang leven google, de pdf al gevonden: http://charliehayes36.tripod.com/life.pdf 

  33. Inderdaad is het het eindstation van veel Oosterse tradities.
    In zekere zin is het ook het begin station van in de oorspronkelijke Indiase religie werd niet uitgegaan van persoonlijke reïncarnatie. Het idee was dat de ‘zielen’ in een soort vuur terecht kwamen waaruit nieuwe ‘zielen’ ontstonden. 
    Het idee van persoonlijke reïncarnatie ontstond als gevolg van sociale druk (karma als een soort kosmische politie die alles in de gaten houdt) en als gevolg van het ik gevoel dat veel mensen hebben. 
    Je zou kunnen zeggen de reïncarnatie leer was bestemd voor het volk. Echter daarnaast is er altijd een non dualistische onderstroom geweest.
    Voor zover mij bekend is Charlie Hayes geen aanhanger van de reïncarnatieleer. Met life after death bedoelt hij leven nadat je tot het inzicht bent gekomen dat het ego een illusie is.
    Dat komt neer op wat ik zeg in mijn boek ‘Jij bestaat niet.’ (als afzonderlijke eenheid)
    Zoals Charlie Hayes het ziet (en ik ook) is die dood de ontmanteling van een illusie. Het gaat dus niet om fysiek sterven, maar het sterven van het idee dat er sprake is van een afzonderlijke entiteit die op eigen houtje van alles doet. 
     

  34. Beste OomT, Roelof en Douwe, ik moest eerst weer even na denken over jullie discussie betreffende paradigma en non dualisme. Tevens gaf ik al aan, dat het woord evolutie(leer enof theorie) achterhaald is. De man die daar verantwoordelijk voor is, is Prof. Stephen Jay Could. Hij bestrijd oa het geschreven werk van Darwin- Over het ontsaan van soorten (On the Origin of Species). Hij zegt oa dat het levend mechanisme, niet is ontstaan uit 1 gegeven (model), maar dat er meerdere gegevens zijn van modellen, met elk hun eigen diversiteit. Hij toont dat ook duidelijk aan. Zo ook met het gegeven van het woord paradigma en non dualisme. Zijn beste boek hieromtrent is “Het boek van het Leven”. Hieronder de link: http://brembs.net/gould.html  Mvg, Paul.

     

    1. Inderdaad, het is de mening van 1 persoon. Maar hij komt ook met bewijzen op tafel. Zo zijn er verschillende meningen omtrent de evolutieleer enof theorie. Wat Gould ook in zijn verhaal aangeeft is dat vele mensen die zich over dit onderwerp buigen, doorgaans een gedeelte van een nieuwe gedachtengang op tafel leggen, maar het nooit afmaken. Ook dat is een gegeven. Verder bevestigde hij dat de wetenschap in zijn totaliteit in de werkelijkheid nooit iets daadwerkelijk vast kunnen stellen. M.a.w. het is en blijft een aanname van het onderwerp, al zullen vele het er mee eens zijn, er zullen ook wetenschappers zijn, die het als een begrip vastleggen. Dus is er in principe geen begin en een eind en omgekeerd.

  35. Ik heb dankzij het begrip nondualisme ook even een kort onderzoek gedaan naar verschil tussen de westerse en oosterse manieren van denken. Mijn bevindingen wil ik even delen.
     
    Ik moet zeggen dat de concepten van nondualisme en dualisme mij erg aanspreken. Nondualisme is een concept of filosofie dat kan worden geschaard om het filosofische begrip monisme wat een filosofische standpunt is dat er slechts één van iets is. Dualisme is dan voor mij scheiding. Zoals: yin en yang, man en vrouw. Als in hokjes opdelen.
     
    Dan bestaat er ook nog zoiets als monotheïsme en dit is het geloof in het bestaan van één god. Maar dat is een dualistisch concept of leer. Waarom? God is afgescheiden van zijn schepping. 
     
    Een mooie analyse hiervan is ook te vinden in het volgende pdf-bestand: http://www.verhoevenmarc.be/PDF/monisme-pantheisme.pdf
     
    De concepten dualisme en nondualisme geeft ook goed een essentieel verschil weer tussen de westerse en oosterse manier van denken.  Dus filosofie of wijsbegeerte. Maar ook de wijze waarop men religie of het geloof beleefd. 
     
    Het Jodendom, Christendom en de Islam zijn monotheïstische religies waar het dualisme een belangrijke rol inspeelt. En zijn geografisch bekeken in het westen ontstaan. Verder is in westen ook een duidelijke scheiding te zien tussen filosofie en religie. Ook weer een dualistisch gegeven. Vanuit de Griekse filosofie is weer de hedendaagse wetenschap ontstaan en kijkt eens hoeveel verschillende wetenschappen er weer zijn. Allemaal dualistisch.
     
    Het is iets wat kenmerkend is voor de westerse samenlevingen en manier van leven. Kijk maar eens hoe individueel we hier leven. Of de scheiding tussen kerk en staat die we hier hebben. Allemaal dualisme.
     
    Is dit een veroordeling? Nee, slechts een constatering.
     
    In het oosterse filosofieën, die grotendeels uit India en China komen, zie je veel meer het nondualisme terug. Religie en filosofie is veel meer met elkaar verwezen. Het grootste verschil tussen de oosterse en de westerse filosofie is, dat er in de oosterse filosofie in principe geen scheiding is tussen religie en filosofie.  
     
    Komt het dualisme dan niet voor in het oosten? Nee, dat niet. Er zijn zeker wel dualistische kenmerken te vinden. Zoals yin en yang, maar lang niet zo sterk als hier in het westen.
     

    Bronnen:
    ·         http://www.wikipedia.nl
    ·         http://www.verhoevenmarc.be/PDF/monisme-pantheisme.pdf

    1. Ik denk dat ik wel snap waarom hij nog op goedkeuring staat. Ik maak reacties vaak in Word en kopieer/plak hem dan. De opmaak in Word is anders dan in WordPress. Dit probleem is bij mij al vaker voorgekomen de laatste dagen.  Blijkbaar kan ik het beter in een andere teksteditor doen bijvoorbeeld Notepad. Of hebben jullie suggesties of er een betere manier om de tekst te typen.

  36. Beste Mensen, het is va mijn kant even stil geweest, dat komt dat er waren wat perikelen die opgelost moesten worden. Dit is geschied en zal komende tijd mijn verhaal afmaken.
    Roeland, tot slot: Alle GROTE wetenschappers, die hebben altijd eerst alleen een gedachtengoed op papier neergezet en zijn het door de tijd heen gaan uitwerken. Neem bv Darwin, niemand wilde het aannemen wat hij schreef, tot ver na zijn dood. Nu begint men zich steeds meer te realiseren, dat het toch wel een grote waarheid bevat en een redelijk aanvaardbaar gegeven is en zo zijn er meerdere geweest. Daarnaast, de huidige wetenschap gaat in een sneltrein vaart voorbij met steeds nieuwere ontwikkelingen, die ons elke keer weer verbazen en alles in een ander daglicht stellen. Wordt vervolgd. Mvg, Paul.

  37. De antwoorden van de vragen betreffende het heden en toekomst, vindt men in het verleden. Deel-2
     
    Gezien het heden en terug blikkend in het verleden, dan kun je duidelijk stellen dat de biotopen van oa de hogere diersoorten beduidend kleiner zijn geworden. Niet alleen door de stijging van de populatie van de mens, maar ook door de populatie van vele diersoorten. De belangrijkste oorzaak is dat de mens steeds meer ruimte nodig heeft en daardoor ook steeds meer land nodig heeft. Denk dan niet alleen aan de infrastructuur, maar ook aan landbouw en veeteelt. Dit gebeuren komt weer niet ten goede aan de dieren die op de desbetreffende grondgebieden hun biotopen hebben. Een zeer mooi voorbeeld hiervan is de scholekster(weidevogel). Door de ruilverkavelingen en sanering van deze grondgebieden wordt hun biotoop zeker gehalveerd, m.a.w. als 1 koppel een hectare nodig heeft, dan hebben ze nu nog maar een halve hectare. Dus zijn ze een alternatief gaan zoeken. Wat resulteerde, dat ze nu steeds meer in de stad leven en op platte daken hun nesten maken. Om zo toch voor het voortbestaan van de soort te zorgen, ook op og zijn dak broeden de laatste jaren een koppel. Deze verandering geeft ook veranderingen in hun situatie betreffende gevaren waarmee ze rekening moeten houden etc. Het dier de mens, als je het zo wil noemen, zal door de jaren enof  tijd heen, steeds dichter op elkaar geplakt worden, dit komt ook niet ten goede van het gedrag en alles wat daar aan verwant is.
     
    Als je dan een ander voorbeeld neemt en je gaat uit vanaf de primaten tm de huidige mens, zie je ook de verandering oa in gedrag en ontwikkeling van  de zintuigen etc. We zijn een bevoorrecht diersoort, als je het tenminste positief wil benaderen. Deze verandering is door de tijd heen ontstaan omdat ten eerste we alles eters zijn en daardoor een zeer gevarieerd voedsel pakket hebben en mede daardoor ook een gevarieerde samenstelling in ons lichaam hebben van diverse elementaire deeltjes. Die mede verantwoordelijk zijn voor datgene hoe de mens, gezien in al zijn diversiteit, is opgebouwd en funktioneert. Dan krijg je een volgende vraag: De bruine beer  is ook een alles eter, maar heeft niet dezelfde ontwikkeling doorgemaakt als de mens. De redenen hiervan
    zijn divers, m.a.w. het dier had geen redenen om zich aan te passen.  Het laatste voorbeeld, als ik in de kalahari  naar het gedrag van de roofdieren kijk en mede naar het gedrag van de dieren die zij als voedsel gebruiken, kun je duidelijk waarnemen, dat beide partijen hun gedrag in konstante aanpassen met de techniek om te ontwijken en als te vangen. Eigenlijk zou je kunnen zeggen, dat alle vormen van het levend mechanisme hun eigen unieke vormen enof systemen hebben om te overleven in hun bestaan. Na veel hieromtrent te hebben nagedacht, kom ik eigenlijk tot de conclusie, dat het onmogelijk is om dit op een A4 te omschrijven, het is te veelzijdig, ondanks dat er in vele vormen een rode draad loopt. Kennen dieren een moreel gedrag? Ja, als je het woord betrekt op universeel gedrag. Een voorbeeld: Vanaf het moment dat de jongen worden geboren, ongeacht welk soort, dragen en nemen de ouders hun verantwoordelijkheid om de jongen groot te brengen. Op de trek van de vogels, zowel naar het zuiden enof  terug naar hun broed biotopen , vliegen ze in formatie, altijd in een V vorm. Diegene die voorop vliegt, wordt geregeld vervangen, door die gene die er achter vliegen, zo zijn er ontelbare voorbeelden te noemen.  Kennen dieren het begrip goed enof  kwaad? Zeg ik ook ja, alleen in een iets ander begrip dan dat wij mensen hanteren en ook een stuk eenvoudiger. Als je een dier zijn voedsel onder haar enof zijn  neus weg wilt stelen, dan zal het boos reageren en indien ze het kunnen tegen gaan, zullen ze het voedsel verdedigen. Tot slot: Alle vormen van veranderingen,gezien in al zijn diversiteit, zowel bij de mens als de dieren, werden vanaf het begin tm het heden opgeslagen in hun RNA enof  DNA. M.a.w. de eerste gegevens van veranderingen tm de huidige gegevens vindt men terug in het RNA enof  DNA. Dus alles wordt genetisch vastgelegd en door overerving door gegeven aan de volgende generatie. Zeeeer veel is hieromtrent te schrijven en is hier ook veel onderzoek naar gedaan. Nogmaals dat is te veel om zo even te verwoorden. Mocht er vragen zijn en ik kan ze beantwoorden, zal ik het niet laten. Mvg, Paul.

  38. [quote]
    Goed en kwaad bestaat dus alleen vanuit de individuele standpunten van deelnemers aan het voortbestaansspel.
     
    ….
    De vraag is echter hoe nuttig het is om deze staat te bereiken, het lijkt in ieder geval niet per se bevorderlijk voor het voortbestaan, en kan daarom moeilijk als goed worden gekwalificeerd.
    [/quote]
    Maar het voortbestaan is niet per definitie “goed” . In het Boeddhisme is het “Nirvana” juist het laten uitsterven van alle concepten, hokjes en ideeën. Alle lijden komt voort uit onze eigen geest. Dat is aan de ene kant slecht nieuws, want dat maakt je zelf verantwoordelijk, maar aan de andere kant ook goed nieuws, want je kunt er zelf dus ook iets aan doen! Een manier om dat te zien is om via oefening te gaan realiseren hoezeer we gehecht zijn aan afbakening, grenzen leggen en daarmee uiteindelijk heel erg aan onze eigen “ik” gaan hechten. Die noties zijn natuurlijk nodig om te functioneren in onze maatschappij (en daarmee niet alleen “slecht”), maar het heeft ook meerdere effecten. Bijvoorbeeld, we geloven dat deze geestelijke constructie “ik” een begin heeft, en dus ook een einde, en een natuurlijk gevolg daarvan is doodsangst. We streven ook vooral ons eigen geluk na, en hechten minder aan andermans geluk, waarvan een natuurlijk gevolg egoïsme is. Etc.
    Een prachtig aspect hiervan is dat “lijden” juist inzicht geeft in hoe we gelukkig kunnen worden. Door dit lijden te omarmen en aandachtig te observeren ipv te negeren krijgen we een idee hoe we het lijden moet stoppen. Dat zal voor de één vele malen eenvoudiger zijn dan de ander, natuurlijk.
     
    Het bereiken van “verlichting” (persoonlijk heb ik weinig met dit soort pretentieuze termen, maar ala) heeft uiteindelijk geen “nut”, is niet “goed”, etc. Dat zijn slechts concepten, waar je boven dient te stijgen. Dat kan niet door het te doordenken, want daarmee probeer je theoretische kaders te vormen en loop je al snel vast. Woorden schieten hier ook al snel ernstig te kort. Het is een geestestoestand die je kunt bereiken door te observeren, praktiseren en te mediteren. En vooral in een tijd waarin informatie, ratio en theorievorming hoog in het vaandel staan bij veel mensen heeft dat een bepaalde wending van je gewoonten en wereldbeeld nodig. Dat maakt het enorm moeilijk, en daarmee enorm uitdagend! 
     
    Als je het woordelijk wilt uitdrukken, hoop je natuurlijk dat het “nut” van verlichting is dat je je eigen lijden en dat van anderen kunt transformeren in niet-lijden. Maar om die toestand te bereiken dien je voorbij dit soort ideeën te gaan. Wanneer je streeft naar een toestand zonder lijden, wat veel mensen bewust of onbewust doen, dan kom je in elk geval van een koude kermis thuis.

  39. Beste Haushofer, ik denk dat je het iets rationeler moet zien nl het levendmechanisme is onderhevig aan de cyclus en in die cyclus heb je het dualisme, deze laatste kun je nooit losmakelijk zien. Alles wat er daarnaast is, is emotie. M.a.w. goed en kwaad is m.i. ook pure emotie. Lijden is angst en dus ook emotie, de mens zal altijd proberen om dit gegeven te mijden, als het enigzins kan. Ik denk dat de kunst is, wat je zelf ook al aangaf, om je geest in balans te brengen en daardoor evenwicht te creeren. Verlichting zoals jij het benoemt is een onderdeel van religie en deze laatste is weer emotie, dat kan nooit in een evenwichtig balans functioneren, daar het een gevoelsmatig gegeven is. En eigenlijk is gevoel ook geen onderdeel van het levendmechanisme. De kracht van de balans van het evenwicht zit hem in het positief denken. Mvg Paul. ;-)

  40. Hi Paul,
     
    er is zeker tot een bepaalde hoogte een rationele basis onder te leggen. Ik denk echter dat de “verlichting” die ik noem niet persé een religieus onderdeel is; het fundament ervan is de simpele observatie dat onze concepten en ideeën uiteindelijk altijd tot tegenstrijdigheden leiden. Als je daar een rationele basis voor wilt zien (wat mij persoonlijk overigens niet zo aantrekt; ik ben zelf overtuigd dat dit soort ideeën het beste kunnen resulteren in een levenshouding, en niet in een studeerkamerfilosofie), dan hoef je alleen maar naar de wiskunde te gaan. Als je geen Platonistische wiskundige visie er op na houdt, dan kun je de onvolledigheidssstellingen van Gödel interpreteren als het feit dat wiskunde een taal is met een hoogontwikkelde syntax, maar net zoals spreektaal uiteindelijk altijd tegen haar grenzen aanloopt. Sommige wiskundigen vonden dat erg schokkend. Eenzelfde visie zag je bij veel snaartheoreten in de jaren ’80: ze gingen er voor het gemak van uit dat de “theorie van alles” automatisch ook uniek zou zijn. Dat dat een enorme verwachting en aanname was, werd (wellicht door de grote successen van het standaardmodel) grotendeels over het hoofd gezien. Hetzelfde zie je in populaire literatuur van b.v. Hawking, waarin gedweept wordt met “de geest van God kennen” en “een ultieme theorie die we aan onze kinderen kunnen laten zien”.
     
    Mensen willen niet alleen beschrijven, maar ook begrijpen en controleren. Een aardig voorbeeldje daarvan is de quantummechanica. Veel mensen hebben er problemen mee dat de wiskunde een prachtig middel biedt om de natuur op kleine schaal te beschrijven, maar daarin geen logische interpretatie aan kunnen geven. Dat kan misschien ooit beter worden, maar het kan ook een teken zijn van het feit dat wij bepaalde verwachtingen hebben van de natuur die er misschien wel helemaal niet zijn (dat ze tot op zekere hoogte aan onze intuïtie moet voldoen, bijvoorbeeld). Misschien zijn die verwachtingen van “hoe de natuur zou moeten zijn” wel net zo naief als het geocentrische wereldbeeld. Alleen stellen we nu het menselijke intellect als middelpunt.
     
    Je zegt dat emotie “nooit in een evenwichtige balans kan functioneren”, maar wat wel? Ratio? Logica? Ik denk dat emoties wel degelijk in een evenwichtige balans kunnen komen. Dat hangt echter af van je verwachtingen. Veel mensen zullen streven naar een toestand waarin ze geen pijn, verdriet, tegenslag, angst etc. kennen. Maar dat heeft niks te maken met wat b.v. in het Boeddhisme onder “verlichting” wordt verstaan. Dat is regelrecht de realiteit ontkennen.

Laat een antwoord achter aan Roeland Reactie annuleren