De Zwitserse horlogemaker Rolex doet er, o.a. met een tweejaarlijkse prijs voor een visionair ideëel initiatief, veel aan sociale activiteiten. Helaas worden deze prijzige klokjes toch vooral door egocentrische patsers gedragen.

‘Reclame maakt egoïstisch en depressief’

Het is al langer bekend dat mensen met koopverslaving depressiever, minder sociaal en neurotischer zijn dan minder materialistsiche mensen. Goed nieuws. Nieuw onderzoek toont aan dat  materialisme niet alleen een persoonlijk probleem is, maar ook door de omgeving wordt opgewekt. Is er eindelijk een simpele, voor de hand liggende oplossing gevonden voor de aarde-bedreigende consumptieziekte?

‘Reclame maakt asociaal, depressief en eenzaam’
“We ontdekten dat onafhankelijk van persoonlijkheid, situaties die consumentgericht denken opwekken, ook dezelfde gerelateerde psychische problemen opwekten, zoals terugtrekking uit sociale situaties en negatieve stemming,”aldus onderzoeker en psycholoog Galen V. Bodenhausen van Canada’s Northwestern University.

In twee van een viertal experimenten werden studenten in een materialistische denktrant gebracht door ze bloot te stellen aan afbeeldingen van luxegoederen en woorden waarmee consumentgericht denken wordt geprikkeld. Na afloop van de blootstelling aan de afbeeldingen van dure auto’s, electronica en juwelen, werd de studenten gevraagd een vragenlijst in te vullen.  Met zeer opmerkelijke uitkomsten. Zo bleken de materialistisch geprikkelde studenten veel competitiever ingesteld en hadden zij minder behoefte om tijd te investeren in sociale activiteiten als vrijwilligerswerk.

De Zwitserse horlogemaker Rolex doet er, o.a. met een tweejaarlijkse prijs voor een visionair ideëel initiatief, veel aan sociale activiteiten. Helaas worden deze prijzige klokjes toch vooral door egocentrische patsers gedragen.
De Zwitserse horlogemaker Rolex doet, o.a. met een tweejaarlijkse prijs voor een visionair ideëel initiatief, veel aan sociale activiteiten. Helaas worden deze prijzige klokjes toch vooral door egocentrische patsers gedragen.

‘Consumenten zijn asocialer’
In twee andere experimenten voltooiden de deelnemers taken die werden voorgesteld als vragenlijsten – een vanaf het standpunt van consumenten, een vanuit het standpunt van een deelnemer aan de maatschappij (‘burgerschap’). Dit is een bekende psychologische techniek om mensen in een bepaalde stemming of mind set te brengen. In het eerste experiment moesten woorden van of naar de naam van de deelnemer op een computerscherm worden gesleept. Dit waren woorden die positieve of negatieve emoties uitdrukten en ook “neutrale” woorden die in een materialistische mind set passen (rijkdom,  macht), zelfbeheersing (nederig, discipline), spiritualiteit of zelfingenomenheid. De mensen die de  consumentensurvey in hadden gevuld, gebruikten sneller de woorden die materialistische normen en waarden uitdrukten dan degenen die de burgerschapsgerichte survey in hadden gevuld.

In het laatste experiment werden de deelnemers geconfronteerd met een watertekort in een bron, die door vier mensen (waaronder zijzelf) werd gedeeld. De watergebruikers werden als “consumenten” of als “individuen” gelabeld. Ook de groepsidentiteit als consumenten bleek niet te helpen. De “consumenten” vertrouwden anderen minder om water te besparen,  voelden zich minder persoonlijk verantwoordelijk en zagen zichzelf minder als partner van de andere groepleden dan de “individuen”. De auteurs concludeerden hieruit dat de identiteit als consument niet verenigde, maar verdeelde. Kortom: een Consumentenbond zal nooit een gezellige vereniging worden. Dat merk je trouwens ook wel aan de zure commentaren in de Consumentengids.

‘Mijd reclame en TV’
Deze bevindingen hebben zowel sociale als persoonlijke implicaties, aldus Bodenhausen. “Het is gebruikelijk (in ieder geval in de VS) om mensen aan te duiden als “consumenten”. Zowel in het nieuws, als in discussies over belastingen, politiek of gezondheidszorg. Als we mensen vooraan aanduiden als Amerikanen (resp. Nederlanders of Vlamingen) of burgers, zal dit subtiele verschil toch psychologische effecten hebben. We kunnen ook persoonlijk initiatief nemen om minder materialistisch te denken. Een goede oplossing is bijvoorbeeld materialistische prikkels te vermijden, in de praktijk vooral advertenties en overige reclame. Een voor de hand liggende methode, aldus Bodenhausen: kijk minder TV. Een uitstekend plan inderdaad. TV is doorgaans zonde van je tijd.

Reclame is overigens wel de manier waarop TV-stations en websites als Visionair het hoofd boven water houden. Wellicht dan een andere vorm van reclame, die mensen aanspreekt op hun sociale gevoel?

Lees ook:
De hersenhandel
Reclameverbod in de openbare ruimte, zinnig of niet?

Bron
Consumerism and its antisocial effects can be turned on—or off, Association for Psychological Science, 2012
Galen V. Bodenhausen, Lucy Hyde et al., Cuing Consumerism: Situational Materialism Undermines Personal and Social Well-Being, Psychological Science(2012), DOI: 10.1177/0956797611429579

15 gedachten over “‘Reclame maakt egoïstisch en depressief’”

  1. Ik ben gek op documentaires, en ook die zijn helaas doorspekt met reclames. Zet steevast het geluid uit, schenk dan koffie in, of een fijne bel wijn, je kunt van alles doen, reclame is aan mij niet besteed.

  2. Reclame is in mijn optiek een vorm van psychologische oorlogsvoering. Ze maken eerst de kinderen gek, die maken hun ouders weer gek en tot slot zijn we allemaal gek dat we er toch weer met zijn allen erin trappen. Daarnaast, als je bv de reclame op de tv bekijkt enof beluisterd, dan gaat op het moment van het spotje het geluid met 3 decibel omhoog, jij zet het geluid van de tv wat zachter, op het moment dat het programma weer begint, moet je het geluid weer bijstellen, zou je een bezigheids therapie kunnen noemen. En de kg van papier die in de brievenbus binnen worden gekwakt, 95% lees je niet, maar je moet het wel weer in de papierbak brengen. Het ergste vind ik nog, dat we dat alles ook nog in principe betalen. Gewoon reclame weg, de prijzen kunnen dan naar beneden, wordt het voor een ieder weer interressant om met moeders naar de winkel enof markt te gaan indien je daadwerkelijk wat nodig hebt. Ijsje tussen door op terras, wie doet je wat. 

  3. Folders en Huis aan Huisbladen kun je weren via Nee Nee stickers die je gratis bij gemeentehuis moet kunnen afhalen of op http://www.neeneestickers.nl/neesticker-bestellen.html verkopen ze ze ook en kun je ook direct verkopers en collectanten buiten de deur houden.

    Voor vervelende telefoon mensen kun je je aanmelden bij het bel me niet register, meer info op http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telefonie/bel-me-niet-register-voor-telemarketing

    TV kan gewoon weg, je kunt alles tegenwoordig prima downloaden http://www.utorrent.com/intl/nl/ of op dvd etc kopen. Daarbij is met sites als  http://topdocumentaryfilms.com/,  http://www.ted.com/  en  http://www.khanacademy.org er inmiddels zoveel interessante informatie beschikbaar, daarbij verbleken zelfs animal channel, discovery en National geographic channel. 

    Radio hetzelfde, je hebt gratis muziekstations zoals bijv. http://www.jango.com  waarbij je de leukste muziek inclusief nieuwe artiesten te horen krijgt in je eigen smaak zonder reclame. Heerlijk.

    Op internet kun je inmiddels ook goed reclamevrij surfen, zie http://zaplog.nl/zaplog/article/veilig_onvolgbaar_en_advertentie_vrij_surfen_met_ghostery_en_abp voor wat handige tips. 
    Uiteraard moet je als nieuwssite een ander model erbij verzinnen om geld te verdienen. Op mijn permacultuur website werk ik met een vrijwillig donatie systeem en dat levert in ieder geval de kosten van de site op. 

    Volgens mij blijft dan alleen de publieke ruimte over die inmiddels helemaal overwoekerd is met schreeuwerige reclames op de meest bizarre plaatsen. Wellicht dat een zwarte spuitbus en wat ongehoorzame burgers hier een eind aan kunnen maken? :-)  

    En als die mensen in de marketing dan eens wat nuttigs zouden doen zoals de straat schoon houden en eetbare lokale tuinen aanleggen… Wat zou de wereld er anders uitzien als we onze aandacht op zinnigere zaken zouden focussen. :-)

  4. Reclames zijn één van de gedrochten die onze economie creëert. Een hele bedrijfstak die niets toevoegt aan de samenleving, maar slechts parasiteert op de rest van de economie.

    Het is jammer dat zelfs als je nooit reclame kijkt, je er toch aan mee betaalt.

  5. “Reclame is overigens wel de manier waarop TV-stations en websites als Visionair het hoofd boven water houden.
    Ik zie nooit reclame op Visionair.nl
    Misschien dat ik selectieve blindheid heb ontwikkeld voor reclame? Is in deze maatschappij een nuttige eigenschap :)
    Of maakt visionair.nl gebruik van reclame die niet waargenomen kan worden?

    1. Misschien heb jij een gebrekkige internet verbinding of een spamfilter of zoiets.
      Bij mij staat er een advertentie van Schouten en Nelissen aan de ene kant en “online reclame, auto reclame, offerte in 2 minuten, online geld lenen ?, leren en gedrag boeken” met de bijbehorende websites er onder als ads van Google aan de andere kant in de van onze sponsors vakken.

  6. Zo had het eerlijk gezegd nog niet bekeken: reclame vergelijken met mentaal vergif. Erg mooi verwoordt op deze manier. Reclame als onderdeel van marketing wat eigenlijk een discutabel vakgebied is als je het mij vraagt. Het bewust toepassen van psychologie om producten te slijten en ontstaan in de VS. Interessant is overigens ook om het boek ‘Invloed’ van Cialdini te lezen.

  7. De truc van reclame is ervoor te zorgen dat men zichzelf niet als goed, hip, gewaardeerd of wat dan ook gezien, wanneer jij hun producten niet koopt. Er wordt gesuggereerd dat jij dat erg graag wil, want iedereen met een succesvol en sociaal leven, heeft dat ook, dus jij ook! 
    Pomp in zo weinig mogelijk tijd zoveel mogelijk tekst in de microfoon en verkocht! Waarom denk je dat die veilingmeesters zo snel lullen? Volgens mij omdat ze proberen een “rush” te creëren.
    Daar zijn hele studies op gebaseerd. Wat ook een probleem is, is dat er veel teveel producten zijn en we steeds minder te besteden hebben, door een falend economisch systeem. Allemaal mooie dingen gemaakt, ontworpen door onszelf, kunnen door niemand gekocht worden, want het geld is er niet voor en wat doen ze er dan mee? Het wordt vernietigd, of uit elkaar gehaald en hergebruikt voor nieuwere dingen, die vervolgens aan dezelfde gevolgen onderhevig zijn. Ondertussen stroomt het geld allemaal één kant uit. Ik hoor nooit eens iemand zich afvragen waar al dat geld nou werkelijk blijft, al dat geld waar wij voor werken, mooie dingen van maken, die we zelf niet eens kunnen betalen? De enige die ze kan betalen, is degene die niets bijgedragen heeft aan het maken van die dingen, maar bovenaan zijn zakken zit te vullen en reclame loopt te maken voor “zijn” product. We hebben al die bazen en leiders niet nodig, we hebben elkaar nodig, misschien is het wel eens tijd voor een goede revolutie :) (of word ik nu als staatsgevaarlijk beschouwd?)

Laat een antwoord achter aan Bemoeier Reactie annuleren