Belust op sex: het coolidge effect
Dit artikel is overgenomen van http://www.polyamorie.nl/belust-op-seks-het-coolidge-effect en is origineel geschreven door Ageeth Veenemans
Copulerende ratten
Als men een mannetjes rat in een kooi stopt bij een ontvankelijk vrouwtje, ziet men in eerste instantie een uitbarsting van copulatie. Dan, na verloop van tijd, wordt het mannetje dat specifieke vrouwtje zat. Zelfs zonder dat haar ontvankelijkheid lijkt te veranderen, bereikt hij een punt waarop zijn libido verdwenen is en hij haar simpelweg negeert.
Echter, als men het in eerste instantie geplaatste vrouwtje vervangt door een vers exemplaar, komt het mannetje direct weer tot leven en begint weer te paren. Men kan dit proces met verse vrouwtjes blijven herhalen, tot de rat bijna dood blijft van vermoeidheid.
Dopamine
De nieuwe kracht van de rat is duidelijk niet in het belang van zijn welzijn, hoewel dat voor hem wel zo lijkt en ook zo voelt. Zijn kracht komt voort uit niveauschommelingen van een neuro transmitter genaamd dopamine, dat het beloningscentrum van zijn primitieve brein overspoelt, zodat hij het voor elkaar kan spelen.
‘Vertel dat maar aan mevrouw Coolidge’
Kort gezegd, dieren kiezen hun partners niet willekeurig. Ze herkennen partners waarmee zij al seks hebben gehad en wijzen deze af. Wetenschappers kennen dit als het Coolidge Effect Het heeft zijn naam te danken President Coolidge van de Verenigde Staten die samen met zijn vrouw een boerderij bezocht. Terwijl de president elders was toonde de boer vol trots een haan aan mevrouw Coolidge en vertelde dat deze dag in dag uit de hele dag met hennen kon paren. Mevrouw Coolidge opperde dat de boer dat maar eens aan president Coolidge moest vertellen, wat hij terstond deed. De President dacht een moment na en vroeg toen: “Met de zelfde hen?” “Nee, meneer” antwoordde de boer. “Vertel dat maar aan mevrouw Coolidge”, sprak de President.
Het Coolidge Effect
Het Coolidge Effect is gevonden in alle zoogdieren die hierop zijn getest. Wetenschappers hebben het ook in vrouwtjes waargenomen. Vrouwelijke knaagdieren, bijvoorbeeld, flirten veel meer uitnodigend poserend met onbekende partners dan men hen waarmee zij al hebben gepaard.
Wat schuilt er achter het Coolidge Effect? En is er een weg omheen?
Orgasme is verslavend
Het heeft te maken met een kater die optreed na de passie en die partners uit elkaar duwt. De kater is een gevolg van puur natuurlijke neurochemische veranderingen, die plaatshebben in het primitieve deel van het brein, of het limbisch systeem. Dit limbisch systeem is het centrum van emoties, motivatie, impulsen en onbewuste beslissingen. Binnen het limbisch systeem bestaat het beloning centrum. Dit centrum wordt door dopamine geactiveerd om ons aan te sporen de juiste acties te ondernemen die overleven en doorgave van onze genen zeker stellen, zoals eten, seks, verbondenheid met nakomelingen en het nemen van risico. Denk bij dopamine als de neurochemische drug van alle motivatie. Je hunkert niet naar ijs, of het winnende lot in de loterij, of een stoeipartij in bed. Je hunkert naar dopamine. Realistisch gezien is dat shot dopamine je beloning. Alle verslavende substanties en activiteiten verhogen dopamine, dat is waarom ze verslavend zijn. Is een orgasme verslavend? Ja, het is zelfs vergeleken met een heroïne shot in hersenscans. Verslavende substanties en bezigheden geven echter geen blijvend prettig gevoel. Zodra gedrag succesvol door dopamine is gemotiveerd, zakt het niveau, in afwachting van de volgende kans om je gedrag te kunnen sturen.
Verlaagd dopamine niveau na het orgasme
Een aanjager van het Coolidge effect is nieuwigheid zelf. Een andere is het verlaagde dopamine niveau wat volgt op een orgasme. In plaats van dat lekkere gevoel van levendigheid en opwinding toen je dopamine hoog was, voel je jezelf nu leeg of zelfs afgemat. Het orgasme zelf zorgt voor dit verlaagde dopamine niveau. Wanneer het dopamine niveau laag is, ben je speciaal gevoelig voor alles wat je dopamine niveau weer laat stijgen, zoals calorie rijk voedsel, gokken, alcohol, een koopwoede aanval, cocaïne, de bekende sigaret, porno op het internet, of seks. (Zie ook seks en verslaving voor meer over dit onderwerp.)
Nieuwe sekspartner ter verhoging van de dopamine
Een nieuwe potentiële seks partner is een van de meest effectieve middelen tegen de dopamine blues. Zoals de komiek Chris Rock ruwweg zei: Er gaat niets boven een nieuwe wip om het hoofd leeg te maken. Zijn reactie is precies wat de biologie bedoelt. Terwijl je zoekende bent hoe je beter te voelen, streeft de biologie er naar de genetische diversiteit van je nageslacht zo veel mogelijk te variëren. Genetische variatie zorgt er voor dat het nageslacht beter in staat is om veranderende omstandigheden te overleven om zo de genen weer door te kunnen geven.
Intieme en toegewijde relatie beter voor het welzijn
Een gloednieuwe partner laat dopamine kortstondig meer stijgen dan seks met een bekende partner, hoe liefelijk dan ook. Echter, ondanks dit voorbijgaande hoogtepunt, is het niet goed voor je algemene staat van welzijn om het script van de natuur te volgen. Het is beter voor je om een intieme en toegewijde relatie te hebben. (Verderop meer hierover) Het punt is dat de strategie van de natuur geen oplossing is voor je oncomfortabele post orgasmische dip. Chris zijn hoofd zal niet leeg blijven en zijn vaste partner zou daar wel eens op kunnen slaan met een koekenpan als zij de condooms vindt die nog in zijn zak zaten.
Het Coolidge effect is slechts een tijdelijke oplossing die je uiteindelijk nog meer uitgeput achter laat. Je nieuwe partner gaat je niet meer bevredigen dan je vorige partner. Net als een tredmolen in een hamsterkooi, leidt het Coolidge Effect ons in duizelingwekkende cirkels dat niet ons welzijn versterkt, maar slechts onze genetische kansen vergroot.
Na 350 sekspartners gestopt met tellen
En man uit Los Angeles, die bij 350 stuks gestopt was met het tellen van zijn seks partners, liet eens vallen dat hij zich serieus afvroeg waarom hij de (seksuele) interesse in hen zo snel verloren had. Het Coolidge Effect is het antwoord op deze vraag. Glen Wilson beschrijft de gewoonlijke stand van zaken in The Science of Sex:
Voor het huwelijk is het normaal voor mannen om vrij vaak gemeenschap met hun verloofde te hebben. Echter na een paar jaar huwelijk neemt de zin in seks af en een duidelijke afname van het libido kan voorkomen, bij de nu gefrustreerde vrouw die meer geliefde vraagt dan haar oververmoeide man haar kan geven. Hij daartegen, is nog steeds in staat opgewonden te raken van zijn vriendinnen en de meiden op kantoor en als hij het geluk heeft een uitnodiging voor een orgie op de kop te kunnen tikken, zou hij geen enkel probleem hebben om in de loop van de avond te presteren bij 2 of 3 anonieme jonge vrouwen. Seks therapeuten krijgen veel mannen te zien die impotent zijn verklaard door hun vrouwen, maar die in privé gesprekken aangeven succes te hebben bij opeenvolgende vriendinnen.
Waarom trappen we steeds opnieuw in de zelfde truc?
We vertrouwen ten onrechte op dit dopamine mechanisme
Omdat we er van uit gaan dat de intensiteit van onze (door dopamine aangestuurde) reacties gelijk staat aan de waarde die wij hechten aan het gedrag waartoe het ons probeert te verleiden. We zijn gewend te vertrouwen op dit onbewuste dopamine beloning mechanisme om in veel situaties in ons leven de juiste beslissingen voor ons te nemen. Echter, als het op seks aankomt, laat deze innerlijke maatstaf het afweten.
Evolutionaire biologie prefereert veel nakomelingen boven levenskwaliteit. Het geeft niets om wat ons het meest in harmonie laat leven, of om wat ons het gelukkigst of gezondst maakt. Als gevolg hiervan waren onze vroege voorouders, die impulsief seks hadden, de interesse kwijt raakten en op zoek gingen naar hun volgende partner, het meest aannemelijk hun genen en liefdes gewoontes door te geven.
Korte termijn oppepper, erfenis uit het verleden
Een andere reden waarom het dopamine beloning systeem faalt is dat het is ingesteld om te reageren op gevolgen voor de korte termijn van bepaalde beslissingen. Zo is het bijvoorbeeld aangepast om je een oppepper te geven als een calorierijke, zoete snack kiest. Die voorkeur is misschien van dienst geweest voor je vroege voorouders om de juiste keuze te maken uit beschikbaar voedsel op de diverse vlakten in Afrika. Het heeft echter geen nut in een cultuur waar calorie en suikerrijk voedsel overdadig aanwezig is, wat ook nog eens extra verleidelijk wordt gemaakt door reclames die gemaakt zijn om het beloningssysteem van de hersenen te stimuleren.
Hoge prijs voor belang genetische onsterfelijkheid
Zo houdt het beloningssysteem ook geen rekening met de volledige gevolgen van seks. Het geeft je een aandrang om conceptie kansen na te streven, vooral met nieuwe partners (zelfs met 2 dimensionale exemplaren), zonder zich aan te passen aan wat je achteraf voelt, of hoe die uitgeputte gevoelens je relatie zouden kunnen beschadigen, wanneer je deze op je partner afreageert. Je zult geen idee hebben wat er aan het werk is wanneer je de partner als hebberig, te bazig of egoïstisch en ongevoelig ervaart. Dit mechanisme zal in het belang van het doorgeven van de genen ook de waarde van een toegewijde relatie negeren. Het vraagt geen lage prijs voor het belang van genetische onsterfelijkheid.
Liefde en intimiteit van grootst belang voor gezondheid
Volgens Dr. Dean Ornish in Love & Survival zijn liefde en intimiteit van groter belang voor de gezondheid dan stoppen met roken, meer sporten, genetische opmaak, gezonder eten of voorgeschreven medicijnen. Vertrouwd kameraadschap heeft laten zien dat het de genezing versnelt, ziekte verzuim laat zakken en een langer leven in de hand werkt. Het is duidelijk dat je beter af bent als je toewerkt naar blijvende harmonie met een partner in plaats van een roller coaster rit met zijn hoogte en diepte punten van kicks en gebroken harten uit te zitten.
Leer lief te hebben
Leren hoe je lief kunt hebben zonder op voortplanting gerichte seks, zonder dat wat je zo gevoelig maakt voor zijn verleidelijke lied, zou wel eens de beste bescherming kunnen zijn tegen het Coolidge Effect. Als ze dat in de oudheid konden, kunnen wij dat ook.
N.B. Een dierbare vertrouwensrelatie is ook belonend, dat is waarom mensen zouden moeten voorkomen dat de natuur hen uit elkaar drijft.
Bovenstaande informatie komt van http://www.reuniting.info/nl/het_coolidge_effect?destination=node%2F2#footnote1footnote1 link, de nederlandstalige versie van http://www.reuniting.info/
Aanverwante artikelen en informatie:
-) Het originele artikel op http://www.polyamorie.nl/belust-op-seks-het-coolidge-effect
-) Het grote porno experiment
-) Wereldvrede dankzij internetporno
-) In het licht van voortbestaan