Charlie Chaplin maakte Hitler belachelijk in The Great Dictator.

Komt er ooit een werelddictatuur?

Vluchten kan niet meer. Ontsnappen al evenmin, want de dictatuur strekt zich uit over zes continenten en alle oceanen. Overal zie je de onsympathieke tronie van de Vader des Vaderlands op gebouwen en affiches. Een wereldregering, doorgaans van uiterst onaangename aard, is vaste prik in allerlei complottheorieën en onheilsprofetieën. Zou er een wereldwijde dictatuur kunnen ontstaan?

Staten worden steeds groter, tot ze uiteenvallen
Sinds het ontstaan van de mensheid is deze altijd verdeeld geweest in talloze groepen, variërend van rondzwervende families jager-verzamelaars tot staten met meer dan een miljard inwoners. In de loop van de menselijke geschiedenis werden deze groepen steeds groter. Zo bestonden Nederland, België en Duitsland ooit uit kleine vorstendommetjes, die geregeld op werden geslokt door een al snel weer in staat van ontbinding verkerend groot Europees rijk. Sociologisch onderzoek op volledig geïsoleerde eilanden (wat ook de aarde uiteraard is) toont aan, dat deze de neiging hebben uiteen te vallen in enkele afzonderlijke rijkjes. Zonder een gemeenschappelijke vijand, worden de lokale belangen het belangrijkst.

Qin Shi Huangdi, de eerste keizer van heel China, liet alle arbeiders doden die de toegang tot zijn graf wisten.
Qin Shi Huangdi, de eerste keizer van heel China, liet alle arbeiders doden die de toegang tot zijn graf wisten.

Superstaten worden technisch steeds haalbaarder
Grote staten die zich uit gaan breiden tot voorbij hun natuurlijke grenzen, houden het meestal niet erg lang uit. De afstanden en de politieke spanningen in zo’n superstaat worden zo groot, dat deze onbestuurbaar wordt. Dit gebeurde in het middeleeuwse Duitsland, dat in theorie wel een groot rijk was, maar in de praktijk onregeerbaar (ook omdat de christelijke scheiding tussen kerk en staat de legitimiteit voor multinationale regeringen problematisch maakte). Het kleinere Frankrijk, dat al sinds het Romeinse Rijk centraal geregeerd werd, bleek beter behapbaar voor de machtige Franse koningen.

Daar kwam echter verandering in. De laatste vierhonderd jaar zijn er allerlei handige uitvindingen gedaan voor een ambitieuze dictator. Zo kende elk effectief wereldrijk een goed wegennet of andere communicatiesysteem (zoals de estafettelopers van de Inca’s), waardoor de koning snel op de hoogte was van een lokale opstand en snel zijn troepen kon sturen om oproerkraaiers een akelig lot te doen ondergaan. De visionaire, maar uiterst wrede keizer Qin Shi Huang begreep de noodzaak hiervan en voorzag zijn land van een uniform wegennet. Snelle wegverbindingen, telegraafkabels en draadloze communicatie maken nu transport en communicatie makkelijker dan ooit. In de tijd die ooit nodig was om te paard door Nederland of België te reizen, kan iemand nu twee keer de wereld rond vliegen. De twee staten met de grootste bevolking, China (1,3 miljard) en India (1,2 miljard), hebben elk meer inwoners dan de hele wereld in 1850.

Recept voor een werelddictatuur
Het eerste vereiste is een (echte of vermeende) noodzaak voor een wereldregering. Op dit moment zijn de meeste mensen min of meer tevreden met hun lokale overheid en zouden hooguit liever in een kleinere staat wonen met ons soort mensen. Staten zijn sinds de Tweede Wereldoorlog dan ook steeds kleiner geworden. Er is maar één geval bekend van een staat die op democratische wijze groter werd: Duitsland. In het verleden werden staten groter door andere staatjes op te slokken. Dat mag sinds 1948 officieel niet meer. Een dictator in spe moet dus anders te werk gaan.

Charlie Chaplin maakte Hitler belachelijk in The Great Dictator.
Charlie Chaplin maakte Hitler belachelijk in (en als) The Great Dictator.

1. Creëer een wereldwijd probleem
Wil je werelddictator worden, dan moet je zorgen dat er een probleem komt dat alleen wereldwijd is op te lossen. Een klimaatramp, een wereldwijd actieve bende terroristen die dodelijke virussen verspreidt of een buitenaardse invasie van vormveranderende reptielen, bijvoorbeeld. Je zal er voor moeten zorgen dat de VN veel meer bevoegdheden krijgt. Politici die zich tegen je verzetten zijn onverantwoordelijke populisten die mensenlevens in gevaar brengen, een gevaar voor het voortbestaan van de mensheid en de democratie.

2. Creëer belanghebbenden
Verder moet je zorgen dat een grote groep machtige mensen belang heeft bij het steunen van je dictatuur. Ambtenaren of een groot leger, bijvoorbeeld. Zorg dat ze hun macht slechts door jou kunnen behouden. Voorkom alternatieve machtsbronnen.  Moedig corruptie in deze groep aan en offer af en toe een zondebok. Zo houd je je statuur als strenge, rechtvaardige leider, houd je je ondergeschikten zwak en -heel belangrijk – zien zowel het volk als de ondergeschikten jou als hun voornaamste bondgenoot tegen de ander.

De informatievoorziening controleren is essentieel in dictaturen.
De informatievoorziening controleren is essentieel in dictaturen.

3. Censuur en geheime dienst zijn essentieel
Een wereldrijk kent de grootst denkbare middelpuntvliedende kracht, dus zal je over een uitgebreide geheime dienst moeten beschikken om lastpakken op tijd te kunnen uitschakelen. Geen martelaren, dus zorg voor een natuurlijke dood zoals een hartstilstand. Ze een misdaad in de schoenen schuiven is pas echt ideaal. Niets tegen wat gerechtvaardigde volkswoede om de stemming onder je volk er in te houden.

De informatievoorziening controleren is cruciaal. Er zijn massamedia, maar helaas is er ook internet. Je zal dus, bijvoorbeeld om pedofielen of -weer-  terroristen te kunnen pakken, in het algemeen belang wat tijdelijke maatregelen moeten nemen vanzelfsprekend, als de omstandigheden dat toelaten, teruggedraaid zullen worden.

4. Vernietig de middenklasse
De middenklasse is je grote vijand. De hongerende massa’s zijn met wat grijpstuivers te vriend te houden, maar de middenklasse heeft je aalmoezen net nodig en is ook niet door corruptie gecompromitteerd zoals je ondergeschikten. Zorg dus dat je de middenklasse zo klein mogelijk houdt, compromitteer ze en laat ze bungelen door voor alle mogelijek dingen vergunningen te eisen. Gedoog overtredingen, maar registreer ze wel om ze later door je geheime dienst te kunnen laten gebruiken.

5. Creëer een binnenlandse vijand
Er gaat niets boven een wereldwijde samenzwering om een brute politiestaat te legitimeren. Hoe grotesker en absurder de samenzwering, hoe beter. Al je politieke tegenstanders behoren uiteraard tot deze groep. Zorg dat je niet in één keer al je tegenstanders oppakt. Je zal ze hard nodig hebben als legitimering van je regime.

6. Schep een eigen symbolentaal en mystiek
Probeer als het even kan je eigen godsdienst te ontwerpen of een bestaande godsdienst aan te passen. Onzichtbare opperheersers die na de dood straffen en belonen, zijn betrouwbaar, goedkoop zorgen voor gehoorzaamheid tot de dood.
Zaken als volksliederen, gedeelde rituelen en dergelijke zijn erg belangrijk. Verklaar deze heilig. Kuddedwang is erg belangrijk. Ze helpt greep op de massa te houden.

Wat zegt u? Komen sommige dingen u al bekend voor? Waakzaamheid is en blijft geboden…

9 gedachten over “Komt er ooit een werelddictatuur?”

  1. ‘Komt er ooit een werelddictatuur?’

    Waarschijnlijk niet, om een reden die de schrijver zelf eigenlijk al heeft gegeven: iedere grote staat zal vroeg of laat uiteenvallen. Geen persoon, of kleine groep personen is in staat de hele wereld, tot in de verste uithoeken, te controleren.

    Los daarvan, zelfs als het theoretisch mogelijk zal zijn de hele wereld te besturen, dan nog zal er in de praktijk altijd tegenstand zijn voor een werelddictator in spe. Vandaag de dag is er eigenlijk niet meer één hegemoniale staat, er zijn enkele staten die de rest van de wereld overtreffen. Denk dan vooral aan China en de VS. In veel zaken zijn deze landen elkaar tegenpolen.

    Theoretisch is het best mogelijk dat er ooit een wereldditatuur komt. Maar in de praktijk zal dit niet probleemloos gaan, en er zal zeker tegenstand zijn. Is het niet van landen, dan wel van kritische burgers, waar we er wereldwijd ook steeds meer van krijgen.

  2. Maar is een wereldorde, in wat voor vorm dan ook, zo langzamerhand niet de enige optie om de wereldproblemen EFFECTIEF aan te kunnen pakken? Want wellicht wat pessimistisch maar ik zie het verergeren en niemand lijkt een visie te hebben … doom I tell ya!

      1. Hi Germen, ik doel op overbevolking, voedselschaarste, energievoorziening, superbacterien, milieuproblematiek, terrorisme, corruptie, natuurgeweld, conflictmineralen, oorlog, enz. Ik zie de verschillende goedbedoelende staatjes verontrustend weinig vorderingen maken ten aanzien van duurzame oplossingen. Of ligt dat echt aan mij?

    1. “Maar is een wereldorde, in wat voor vorm dan ook, zo langzamerhand niet de enige optie om de wereldproblemen EFFECTIEF aan te kunnen pakken?”

      Een wereldorde, in de zin van een organisatie die boven de landen staat, is denk ik inderdaad de enige oplossing op de lange termijn om problemen op te lossen.
      Maar ook zo een organisatie zou altijd nog wel op weerstand moeten rekenen als deze probeert een dictatuur te installeren.

    1. En ga die prioriteiten maar eens stellen. Het idee alleen al roept menig fascistoide associatie op. Ik zie ‘onze toekomst’ dan ook somber in … daarbij zijn we als soort NATUURLIJK ook behoorlijk gedoemd te mislukken?

  3. ik denk dat de hele vraag of er een werelddictatuur zal komen ietwat naïef is..
    die is er al!
    alleen op een manier die weinig mensen zien.
    er bestaat een groep mensen die wereldwijde organisaties en de grootste corporaties vertegenwoordigen. dit zijn de mensen die bepalen wat er gebeurd in de wereld.
    ik beschrijf hier de groep mensen die je in menig complottheorie zal herkennen als ’the men behind the curtain’.
    maar of je nu wel of geen complotdenker bent, over het bestaan van deze elite,
    bestaand uit de meest invloedrijke mensen ter wereld, hoef je niet te twijfelen.

    ons rest nu dus enkel de vraag; welke vorm zal deze dictatuur aannemen?

Laat een reactie achter