Mossen en libelles bereikten in het Carboon enorme groottes.

Kooldioxide redt aarde

Er ontstaan op dit moment steeds meer zorgen over het steeds toenemende CO2 gehalte in de atmosfeer. In feite is het lange-termijn probleem van de aarde heel anders: het steeds lagere CO2-gehalte in de lucht bedreigt over enkele honderden miljoenen jaren de biosfeer. Wat is er aan de hand?

Meer kooldioxide is meer regenwoud
Toen de aarde pas was ontstaan bevatte de atmosfeer van de aarde veel meer kooldioxide dan nu. Met het ontstaan van fotosynthese werd dit kooldioxide opgenomen, wat (denkt men) de eerste grote globale ijstijden veroorzaakte.  Deze waren veel erger dan die van twintigduizend jaar geleden: bijna de hele aarde, van pool tot evenaar, was overdekt met honderden meters dikke gletsjers. Ook gedurende latere episodes betekende het dalen van het CO2 gehalte slecht nieuws voor het leven, terwijl een hoog CO2-gehalte in de atmosfeer leidde tot een explosie van groen.

Libelles bereikten in het koolstofdioxiderijke Carboon enorme groottes. Bron Wikipedia

Zo was tijdens het vochtige en hete Carboon de aarde van de pool tot de evenaar overdekt met dichte wouden en konden er door het hoge zuurstofgehalte meterslange reuzenpissenbedden en libelles groter dan een duif rondscharrelen.

Direct na het verdwijnen van de dino’s kende de aarde de heetste periode in haar geschiedenis: het Paleoceen-Eoceen thermale maximum met oerwouden tot aan de poolcirkel. Er kwamen subtropische en tropische boomsoorten tot in Alaska en Groenland voor. De woestijnen waren veel kleiner dan nu; overvloedige regenbuien lieten het land druipen van het vocht. U moet de klimaatjokkebrokken die beweren dat hogere temperaturen leiden tot verwoestijning dus niet geloven. In al deze periodes zat er veel meer kooldioxide en vermoedelijk ook methaan in de atmosfeer dan nu.

Wel stond de zeespiegel veel hoger dan nu: honderd tot honderdvijftig meter. Van Nederland zou alleen Zuid-Limburg en misschien wat eilandjes in Twente en op de Veluwe overblijven. Vervelend voor ons (behalve voor de Zuid-Limburgers die geen leegstand meer hebben), maar het verdwijnen van de woestijnen weegt voor de biosfeer ruim op tegen de paar laagvlaktes die onderlopen. Ook zijn de ondiepe zeeën die dan ontstaan zeer vruchtbaar.

Voortdurende CO2-daling laat planten stikken
Wat dat betreft ziet het er in de veel verdere toekomst (we praten dan over honderden miljoenen jaren) somberder uit. Al honderden miljoenen jaren is het kooldioxidegehalte aan het dalen. De temperatuurdaling woordt gecompenseerd doordat de zon steeds feller is gaan schijnen.

De reden voor de CO2-daling: eroderende silicaatgesteenten absorberen steeds meer kooldioxide, waardoor er een CO2-tekort ontstaat voor planten. Ook neemt het vulkanisme (vulkanen zijn een bron van CO2)  steeds meer af naarmate er minder radioactief verval is in de aardkern (de uiteindelijke bron van de energie voor vulkanen). Nu al bestaat de helft van alle eiwitten in C3 planten (planten die CO2 rechtstreeks binden, de meeste plantensoorten, in plaats van in twee stappen zoals C4 planten als mais doen) uit het enzym rubisco dat maar één taak heeft: kooldioxide vangen.

Je kan de rol van rubisco vergelijken met die van hemoglobine in gewervelde dieren. Met andere woorden: onze planten stikken op dit moment haast in onze veel te CO2-arme atmosfeer en moeten biochemisch gesproken alle zeilen bijzetten om het laatste restje CO2 te kunnen oogsten. Het opstoken van de steenkool van het Carboon en de olievoorraden is waarschijnlijk het beste dat we ooit voor de biosfeer hebben gedaan. Dus wees de volgende keer een beetje vriendelijker tegen die voorbijscheurende patsers in hun dikke SUV. Niet alleen spekken ze de staatskas flink met hun benzineslurpende sleeën, ze redden ook de wereld.

12 gedachten over “Kooldioxide redt aarde”

  1. @visionair.
    Er bestaan een redelijk aantal Nederlandstalige sites waar wetenschappelijk nieuws in de vorm van “nieuwsberichten” worden aangeboden, wel of niet voorzien van een redactionele eigen mening over het onderwerp. Het gros van deze sites heeft te maken met het verschijnsel dat deze berichten een tijdelijk karakter hebben. Ieder nieuw bericht “duwt” het voorgaande bericht wat verder naar de vergetelheid. Zelf heb ik ooit eens de proef op de som genomen om te achterhalen hoeveel er nu eigenlijk blijft hangen van al die berichten.
    Na 2 jaar heb ik alle publicaties van 2 jaargangen (52 exemplaren per jaar) van een tijdschrift opnieuw gelezen. Het resultaat was verbluffend: ongeveer 60% van alle artikelen leek voor mij tijdens het lezen volslagen nieuw…

    De vraag is dus wat een website zoals visionair.nl nastreeft. Een “dagelijks vermaak” voor de bezoeker van de site of moet het meer zijn? En als dit laatste het geval is, wat is dan het doel? Komen tot een uitgebreide visie t.a.v. tal van onderwerpen?

    Veronderstel dat dit laatste het gewenste doel is (wat vermoedelijk ook zo is). Dan is de opzet van een “berichten-medium” niet voldoende om het gewenste doel te bereiken. Want de inhoud van die voortdurende stroom van berichten blijft nauwelijks hangen bij de lezer. Laat staan dat de bezoeker van de site in zijn hoofd allerlei verbanden kan aanbrengen tussen de individuele berichten die in de loop van een paar jaar op de site zijn verschenen.
    Naast de “dagelijkse berichten” is er dus iets nodig dat een synthese bewerkstelligd tussen de verschillende (deel-)onderwerpen. In zo’n synthese kunnen ook de bijdragen van de reacties verwerkt worden.

    De bezoeker van de site zal (hopelijk) het gevoel krijgen dat hij/zij kennis neemt van iets “groters” dan de dagelijkse “weetjes”. Ieder nieuw bericht betekent nu immers een nieuw facet binnen het reeds lang lopende onderwerp.

    Voor de site zelf komt er zo een oplossing voor een probleem waar alle soortgelijke sites mee worstelen: het bewaren van alle berichten. Wat verwerkt is in de synthese en waar de details niet meer relevant zijn doordat nieuwe inzichten de oude benaderingen hebben vervangen, kunnen rustig vervallen. De site blijft up-to-date zonder het verleden krampachtig in stand te houden.

  2. D.Bloem,
    De synthese kun je zelf maken, ieder op zijn eigen manier en met zijn eigen informatie.
    Ik vind het fijn om voor een ander of voor mezelf nog artikelen terug te kunnen kijken, en ieder artikel heeft informatie die blijft bestaan.

  3. D.Bloem, je kan op één van de woorden onder het artikel klikken om meer soortgelijke artikelen te lezen. Hier zijn dat woorden als Wereld, Wetenschap, kooldioxide, toekomstige aarde.
    of de suggestie van Julie vormen :)

    Inderdaad, we moeten een gebruiksvriendelijker systeem zien te krijgen.
    Je idee is technisch vrij lastig te verwezenlijken, want misschien het meeste in de buurt komt is zoeken op een bepaalde term. Plus semantiek. Welkom in Web 3.0 :)

  4. Een visionair voegt zijn visie en mening toe over onderwerpen; ontwikkelingen in de samenleving, technische en wetenschappelijk waardevolle wetenswaardigheden en toekomstvisies. Dit in een leesbare en soms nuttige herhaalde vorm, daar het proces van leren in de aard al herhaling van het onderwerp vereist. Ik wijs hier met nadruk op herhaling van een onderwerp, daar de leeftijd van diegenen die zich betrokken kunnen voelen, bepalend kan zijn voor de interesse van die persoon. Instromers hebben recht op het hele verhaal. Het hele verhaal blijft beschikbaar op visionair.nl, maar omwille van bovenstaand omschrevene kan opnieuw onder de aandacht brengen, de belangstelling van een nieuwkomer wekken, met alle positieve gevolgen vandien. we hebben tenslotte belangstelling als lezer en schrijver voor ieders mening, evenveel voor die van de nieuwkomer. Vandaar dat herhaling absoluut een vereiste is die ik zeer waardeer. Ik moet echter zeggen; het blad is nog jong, en tot nu toe heb ik geen enkele herhaling gevonden die zijn doel voorbij streeft, integendeel, de inhoud is zeer verfrissend voor hen die kunnen begrijpen waar het om gaat. Het zijn naar mijn menig deze mensen waar de maatschappij in de toekomst op gaat draaien. wat dat betreft is het blad zeer vernieuwend, integer, en met diep inzicht opgezet. Mijn complimenten voor dit blad zijn dan ook welgemeend en verdiend, het steekt met kop en schouders uit boven vele pretensieuze gelijksoortige bladen. Bladen met een duidelijk evenwicht tussen de inhoud van de artikelen, en de inhoud van de reacties. Simpel blad, simpel mens, groot publiek qua inhoud, maar ze boeien me niet. Dit blad is beter ontwikkeld, gaat ook anders om met kritiek, meer onderbouwd, en daar gaat het tenslotte om.

  5. Wonderlijk stuk, omdat er tweemaal in gesuggereerd wordt dat de temperatuur afhankelijk is van het CO2-gehalte van de atmosfeer, terwijl het evident andersom is.
    De uitstoot van de restanten van fossiele brandstoffen is marginaal dus kunnen we ons nauwelijks op de borst slaan voor het plezieren van de biosfeer.
    Boven alles mis ik in dit stuk het meewegen van de invloed van vulkanen die onvoorstelbare hoeveelheden CO2 in de atmosfeer plegen te brengen.

  6. Even inhoudelijk op dit stuk ingaand, Germen, je vergeet 1 ding in je stuk te vermelden die voor mij persoonlijk belangrijk is. Je vergeet het wonderbaarlijke vermogen van vooral planten om te evolueren. Ook al stikken de planten nu, er zullen genoeg planten evolueren tot planten die co2 niet meer zo hard nodig hebben. Voorzover ik weet zijn planten zelfs weerbaarder en inventiever dan mensen voor het vinden van oplossingen die horen bij het overleven van hun soort. Rare opmerking?…Ja een beetje wel ja, wij mensen hebben handen en voeten en hersens maar planten hebben dat allemaal niet nodig als het gaat om CO2.

    1. Barry, voor groei hebben planten koolstof nodig. Logisch, daar bestaan ze voor een groot deel uit. In theorie kan ook voor sommige dingen silicium gebruikt worden, denk aan stengels en dergelijke. Je brengt me trouwens op een idee voor een nieuw artikel :)

      1. Germen,

        Ik hoop dat ik jou en andere auteurs nog vaak mag inspireren met mijn zoals ik al een keer eerder zei, ietwat curieuse denkwereld. Dan weet ik ook zeker dat ik mensen aan het denken zet en dat ik hier niet voor niks zit te bloggen. :)

  7. Dat zeg ik al jaren:
    “de kern van het hele probleem zit in het dierlijk productengebruik,
    Het hele dierlijk producten gebruik is in alle opzichten vrij hopeloos en zeer onethisch en als mensen werkelijk zouden begrijpen wat het dierlijk producten gebruik doet zouden ze er geen milligram meer van gebruiken. bouwen we het dierlijk productegebruik af dan wordt de lees goed de gemiddelde wereldtemperatuur hoger en smelt de permafrost, de gemiddelde wereldtemperatuur is 14 graden celcius en dat is te koud!, en alles is uit balans met temperaturen van +60 en -80 graden celcius daar heeft niemand iets aan. en is de grootste reden dat er zoveel energie nodig is, bouwen we het dierlijk productengebruik af krijgen we een overal een temperatuur van tussen de 18 en 25 graden celcius,
    ‘Het goede greenhouse effect’ met overdag op de hele wereld een prettige temperatuur, en ’s avonds koelt het af en regent het; een grote groene vruchtbare wereld
    Teveel CO2 er is niet zozeer een teveel aan CO2 er zijn te weinig planten om het op te nemen.
    De ozon laag zit er niet alleen om de zon buiten te houden die zit er voor een groot deel als de isolatie om de warmte binnen te houden, smelt de permafrost en stijgt de temperatuur, verdampt er meer water, en komen er weer rivieren de woestijnen komen daar op een natuurlijke manier planten en bossen en koelt het daar af, lees: genoeg te eten en hout (bosbouw) voor alle mensen, mét dierlijke producten zal dat nooit mogelijk zijn. de échte strijd in de wereld gaat niet om water, olie (energie) of land maar het komt uiteindelijk voort het het dierlijk productengebruik.

    Ieder dierlijk product komt met een negatief prijskaartje (al lijkt dat soms niet zo te zijn), daar zit ook de smakelijke makkelijk gezonde oplossing, lees: geen huizen die verwamt moeten worden geen airco’s meer nodig, geen droogtrommels, iedereen of iedere buurt een zwembad, zon verwarmde bubbelbaden efficient zonnecollectoren en zonnepanelen etc. en vooral gezonde, vredelievende aardige mensen die niet meer ver op vakantie hoeven voor prettig weer, geen wangedrag vertonen of ongelukkig en eenzaam zijn. etc. PERFECT GEWOON!

    Ik zou zeggen waar wacht iedereen nog op?”.

    http://www.plantaardigmaandag.nl
    http://www.greenmuze.com/nurture/meat/2731-un-urges-vegan-diet-.html

Laat een reactie achter