In deze video maak je kennis met een baanbrekend project van IBM, de computerchip SyNAPSE met een hardware-architectuur die lijkt op die van een biologisch brein zoals dat van de mens. Deze chip kan daarom zeer effectief realtime patronen herkennen, zoals in dit voorbeeld auto’s, fietsers en motorrijders in een video. Dit is een van de basisvaardigheden, waarover een robot in het dagelijks leven moet beschikken.
Tot nu toe worden robots voornamelijk ingezet in een strak vormgegeven en regelmatige, kunstmatige omgeving, zoals in de industrie. Deze chip zou de deur openzetten voor massaal gebruik in apparaten die ook in een ingewikkelder omgeving, bijvoorbeeld stad, bos of weg, kunnen functioneren. Voor de liefhebbers van akelige toekomstfantasieën: deze chip heeft veel weg van de T-800 chip van de Terminator serie. Laten we hopen dat deze krachtige technologie alleen vreedzaam wordt ingezet. De IBM Engadget chip bootst een neuraal netwerk na en kan daarom extreem snel patronen herkennen. Bron: IBM
Bijna de helft van de banen die nu bestaan gaat verdwijnen, omdat er mechanische alternatieven voor zijn. Zal de mensheid er in slagen op tijd nieuw, leuk werk te creëren? Of is het verdwijnen van werk eigenlijk wel een probleem?
De meeste baantjes zijn helemaal niet zo leuk, en worden snel minder leuk door het oprukken van managers, die werkzaamheden stroomlijnen en efficiënter maken, ten koste van het werkplezier. Als we zorgen voor een basisinkomen, is het dan eigenlijk wel een ramp dat veel banen zullen verdwijnen? Werken om in leven te blijven in plaats van om iets nuttigs en waardevols te doen, is dat concept niet heel erg uit de tijd?
Welk mens moet een robot redden als twee mensen in gevaar zijn? Deze robot komt er niet uit…
Isaac Asimov’s Wetten van de Robotica
Science fiction liefhebbers kennen ongetwijfeld de onlangs overleden science fictionschrijver Isaac Asimov en zijn beroemde Drie Wetten van de Robotica, die door Asimov uitgesponnen werden in diverse puzzels in verhaalvorm. Deze wetten zijn:
Dit soort plaatjes van op hol geslagen robots waren erg populair in de SF van de jaren vijftig. Bron: Wikimedia Commons
1. Een robot mag een menselijk wezen geen leed aandoen, en niet toelaten dat een mens leed overkomt.
2. Een robot moet een gegeven bevel gehoorzamen, behalve als dit in strijd is met de Eerste Wet.
3. Een robot moet streven naar zelfbehoud, tenzij dit in strijd is met de Eerste of de Tweede Wet.
Robotethicus Alan Winfield van Bristol Robotics Laboratory, UK, bouwde een dergelijk dilemma na en keek zijn ogen uit. In zijn proefopstelling moest een robot twee ‘mensen’ redden. Een vereenvoudigde vorm van de Eerste Wet dus. Waar een mens snel willekeurig één mens had gered en dan de andere, verlamde het ethische dilemma de robot. Ondanks enkele successen faalde de robot in bijna de helft van de gevallen dat het experiment werd uitgevoerd.
Anno 2014 worden drones steeds massaler ingezet op het slagveld. Waar drones nu nog grotendeels door menselijke operators worden bestuurd, is het een kwestie van tijd, weinig tijd, voor volledig automatische ’terminator’ drones worden gebouwd die zelfstandig besluiten om te doden. Deze kunnen immers veel sneller reageren en hoeven niet van vele kilometers afstand aangestuurd te worden. Het ontwikkelen van een vorm van ethiek voor deze gevechtsrobots, of ze geheel uitbannen door middel van een internationaal verdrag, is daarmee geen overbodige luxe.
Robots zijn sterker dan ons, reageren veel sneller en zullen binnen enkele jaren ook beter kunnen vechten op een slagveld. Hoe kunnen we ons verdedigen tegen een robotleger?
Robots op het slagveld
In feite bestaan er al tientallen jaren robots op het slagveld. Kruisraketten, torpedo’s en intercontinentale raketten zijn in feite vliegende robots. Drones, door de nu al in conspiracykringen ‘Dronebama’ genaamde Amerikaanse president overvloedig ingezet tegen echte en vermeende terroristen, zijn in feite vliegende robots. Ook in landlegers rukken op afstand bediende robots snel op. Deze robots worden ook steeds slimmer. Het Terminator-nachtmerriescenario van een oorlog tussen mensen en robots komt steeds dichterbij.
De eerste gevechts-androïden worden nu al ontwikkeld. Wordt Terminator realiteit? Bron: Wikimedia Commons
Robots als ordehandhavers
Geen zichzelf respecterende elite kan zonder een legertje gehoorzame meppers, in Nederland ME gedoopt. Door de ME in te zetten, kunnen lastige demonstranten of oproerkraaiers worden gestopt. Echter: de elite kan niet onvoorwaardelijk op de loyaliteit van menselijke dienaren rekenen. Bij een impopulaire regering zullen ook veel ME’ers de kant van de demonstranten kiezen. Dit zagen we onder meer in veel Arabische landen en is ook in de westerse landen, waar veel regeringen uitermate impopulair zijn bij de bevolking, niet denkbeeldig. Kortom: het is voor de elite erg interessant om te kiezen voor robot-ordehandhavers. De kans is dus terdege aanwezig dat we deze in het straatbeeld zien verschijnen, waarschijnlijk met als argument dat het kosten bespaart.
Wat zijn de sterke en zwakke punten van robots?
Robots beschikken, zoals gezegd, over enkele grote voordelen ten opzichte van mensen. Ze zijn sterker, sneller en op bepaalde gebieden ‘slimmer’ dan mensen. Toch kennen ook robots hun zwakke punten, waar burgeractivisten gebruik van kunnen maken.
Robots zoals die nu door defensiebedrijven worden ontwikkeld, lopen op een batterij en worden aangedreven door elektromotoren, hoewel grotere modellen soms van een verbrandingsmotor zijn voorzien. Dit beperkt hun actieradius. Bijladen gaat traag.
Verder zijn robots in verhouding tot hun grootte zwaar. Dit door de belangrijke rol die metalen in de constructie en batterij spelen.
Voor robots is externe communicatie en besturing essentieel.
Hoe schakelen we robots uit, als ze tegen de burgerbevolking in worden gezet? Robots hebben dus meerdere zwakke punten, die door menselijke tegenstanders kunnen worden geëxploiteerd. Wel sluit het raam met mogelijkheden voor effectief verzet zich met de dag, omdat robotontwerpers uiteraard niet achterlijk zijn. Om te beginnen kan gebruik worden gemaakt van hun beperkte actieradius. Een geïsoleerde robot is binnen enkele uren dood, maar een energiespaarstand kan deze werkduur verlengen. Met bijvoorbeeld metaalfoliedekens of ijzerpoeder kan de communicatie met de robot worden verbroken.
De robot zelf kan worden uitgeschakeld met een elektromagnetische puls.
Ook verzetsstrijders kunnen machines inzetten om hen te helpen. eenvoudige machines zonder kunstmatige intelligentie, die in staat zijn om de bliksemsnelle reflexen van robots te pareren.
Humanoïde robots zullen in de toekomst niet alleen sneller, maar ook veel sterker zijn dan mensen. Dit met behulp van twee wel zeer alledaagse technieken: vislijn en naald en draad. Tot verrassing van de onderzoekers bleken deze veel beter te werken dan diverse exotische materialen. De polyethyleen kabel trekt tot 49% samen als deze wordt verhit, direct of door middel van een elektrische stroom. Dit levert een kracht, die die van menselijk spierweefsel met dezelfde massa tientallen malen overtreft: per kilogram materiaal 7,1 pk (plm 56 kW of de spierkracht van meer dan honderd mensen).
.
Deze revolutionaire vinding kan ook exoskeletten voor verlamde mensen, arbeiders of soldaten aansturen. Omdat het polymeer waaruit vislijnen bestaan in allerlei diktes kan worden gefabriceerd, kan deze vinding zowel op zeer kleine als vrij grote schaal worden toegepast. Denk ook aan toepassingen als het openen en sluiten van kassen, in feite alles waar spierkracht voor nodig is. Nadeel is wel dat het proces aangestuurd wordt door temperatuur. Heftige temperatuursschommelingen produceren dus onverwachte resultaten. Aan de andere kant kan je hiermee wel door de omgevingstemperatuur gestuurde dingen laten gebeuren.
De kunstmatige spier in actie. Bron: Universiteit van Texas
In een nieuw project van Computer Science and Artificial Intelligence Lab (CSAIL) van MIT, waar de knutselaars uit Massachusetts tien miljoen dollar voor kunnen uitgeven, is het doel om het fabriceren van gespecialiseerde robots binnen bereik te brengen van een gemiddeld persoon. In deze video enkele demonstratiemodellen.
Gespecialiseerde robotjes zouden bijvoorbeeld onkruid in de tuin kunnen wieden, ramen kunnen lappen, verstopte leidingen repareren of stof kunnen zuigen op een flexibeler manier dan de bestaande robotstofzuigers kunnen. Of astronauten uit een benarde positie bevrijden. Dit alles is dan te downloaden van internet. Met dit project wordt de creativiteit van tientallen miljoenen mensen over de hele wereld aangeboord. Hopelijk op een positieve manier…
Een terechte klacht van linkse critici op de tegenwoordige markteconomie is dat ooit goed betaalde fabrieksbanen massaal werden vervangen door slechtbetaalde ‘hamburgerbanen’ – laagbetaalde, ongeschoolde baantjes zoals het bereiden van hamburgers. En zelfs de erbarmelijk betaalde hamburgerbanen zijn niet meer veilig. Verschillende bedrijven hebben fastfoodrobots ontwikkeld die voor een fractie van de kosten van zelfs een volgens Amerikaanse normen betaalde burritovouwer of pizzabakker, smakelijke snacks tevoorschijn tovert.
De burritobox bereidt in enkele minuten de bekende dichtgevouwen tortilla met kaas, rijst en bonen.
Box Brands, een in Californië gevestigd bedrijf, ontwikkelde de BurritoBox om kleine kioskhouders en pomphouders van een extra service aan klanten te voorzien zonder in personeel of een restaurant te hoeven investeren. De BurritoBox, waarvan er nu twee exemplaren zijn geplaatst in Los Angeles, vertoont een commercial tijdens de minuut, die het apparaat nodig heeft om een stomend hete burrito te rollen. Volgens de website van de makers is er zeer veel interesse voor het apparaat.
De BurritoBox is verre van uniek. De tijd waarin koffiezetautomaten het summum van techniek vertegenwoordigden, ligt reeds lang in het verleden. Zo is er een hamburgerrobot Alpha van Momentum Machines die 360 hamburgers per uur kan uitleveren. Het apparaat, dat zeker vijf tot zes man personeel vervangt, verdient zichzelf hiermee in een jaar terug. De eigenaren willen dit bespaarde bedrag steken in betere ingrediënten, zodat, in hun woorden, gourmetvoedsel bereikbaar wordt voor de massa.
Ook de pizzabakker is niet veilig. Pizza’s bereiden is inderdaad vrij eenvoudig te automatiseren (er is zelfs een 3D pizzaprinter ontwikkeld). De door een Nederlands-Italiaanse joint venture ontwikkelde Let’s Pizza laat de klant kiezen tussen diverse variëteiten en kneedt vervolgens het deeg, vormt er een pizza van en bedekt deze met de gewenste topping, waarna de pizza in een infraroodoventje gebakken wordt. Dit alles in minder dan drie minuten. De machine is naar verluidt al een daverend succes in Italië, de bakermat van de pizza. Voor rond de 30.000 euro, het bruto jaarsalaris van een pizzabakker, bent u de trotse bezitter van een exemplaar.
Dit zal met steeds meer ongeschoold en overigens ook veel vormen van geschoold werk gebeuren. Het is duidelijk dat het adagium van de regering, dat werkloosheid verwijtbaar is, steeds meer door de feiten wordt ingehaald. In plaats van steeds nieuwe pesterijen te bedenken voor mensen met een bijstandsuitkering, kan de overheid beter werken aan om- en bijscholing voor werklozen en de invoering van een basisinkomen.
Met de miljardeninjecties van Google en andere megacorporaties in robotproducenten is de conclusie onontkoombaar: we zullen de komende jaren gezelschap krijgen van robots. Veel robots. Niet alleen meer in fabrieken, maar ook steeds meer in huis en op plaatsen waar er veel interactie is met mensen. Sommige robotbouwers willen daarom robots bouwen met een hoog aaibaarheidsgehalte, waar mensen daadwerkelijk emotionele banden mee op kunnen bouwen. Lovotics gedoopt, zo ongeveer het ergste neologisme dat ik in mijn middelbare leven ben tegengekomen. Willen we dat wel? En is er nog wel plaats voor veel mensen als ze steeds meer weggedrukt worden door machines, ook bij intermenselijke relaties? Of moeten we robots als medeburgers verwelkomen in onze samenleving?
Guy Hoffman ontwikkelde robots die, wel, iets van de swing van jazzmuzikanten moeten overbrengen. Is hij daarin geslaagd? Oordeel zelf…
De Parrot MiniDrone is in staat om camerabeelden door te sturen. De drone is zo klein dat deze zonder problemen kan worden gebruikt om huizen en kantoren in te sturen voor surveillance-doeleinden. We denken dan ook dat paparazzi, bedrijfsspionnen en inbrekers deze ontwikkeling met meer dan gemiddelde interesse zullen volgen.Vooral als de prijzen van dit soort apparaten snel zullen dalen, zal privacy steeds meer iets van het verleden zijn.
De minidrone vormt met afmetingen van ongeveer tien bij tien centimeter een miniatuurversie van de al langer bestaande Parrot AR.Drone quadcopter. Het toestelletje kan ook over de grond bewegen, waarbij het door de vier rotors wordt voortgedreven.
De door een Japans team ontwikkelde SCHAFT-robot (waarvan het bedrijf vervolgens werd opgekocht door zoekmachinegigant Google) verpulverde de concurrentie bij een door de Amerikaanse militaire onderzoeksorganisatie DARPA uitgeschreven competitie. SCHAFT kan zich voortbewegen op plaatsen waar een mens dat ook kan, apparatuur bedienen (zoals in een bedieningskamer van een kernreactor) en zelfs een auto besturen.
SCHAFT werd ontwikkeld uit frustratie over de afschuwelijke menselijke tragedie onder Japanse technici en reddingswerkers, die hun leven en gezondheid op het spel zetten (en in veel gevallen de hoogste prijs betaalden) om een nog grotere kernramp in Fukushima te voorkomen. SCHAFT wordt nog steeds voortbewogen door menselijke operators en is dus meer een voorbeeld van telepresence dan een echte volledig zelfstandige humanoïde robot, zoals deze in veel science fiction boeken en films voorkomt. Toch zijn de vorderingen van het SCHAFT team indrukwekkend. Voor het eerst beschikt de mensheid nu over een middel om in te grijpen in voor mensen onbegaanbare zones, zoals kerncentrales vlak na een meltdown.
