sociale netwerken

Solid van Inrupt: kunnen we ontsnappen aan de techreuzen?

Buiten het zicht van de main stream media werkt de startup Inrupt van Tim Berners-Lee, de grondlegger van het World Wide Web, aan Solid, een opvolger voor internet.

Bedrijven als Facebook en Google behoren tot de waardevolste bedrijven ter wereld. Wat ze waardevol maakt is hun enorme hoeveelheid data. Voornamelijk data die ze verzamelen van gebruikers. De bijna drie miljard gebruikers van Facebook staan voor een enorme waarde aan gegevens. Dit verklaart waarom het bedrijf op de beurs in januari 2020 600 miljard US dollar waard is. Dat is 200 euro per Facebook-gebruiker. Ook andere grote “sirene-servers” als Google en Twitter worden rijk door met “gratis” diensten gebruikers naar hun serverpark te lokken.

Monopolisten waaraan bijna niet te ontsnappen is

Op dit moment gebruikt bijna iedereen dit sociale netwerk. Facebook slokt ook steeds meer van de rest van internet op. Steeds meer lezers verlaten Facebook niet meer, maar lezen nieuws, doen aankopen en bekijken video’s op de sociale netwerksite. Dit, uiteraard, tot het chagrijn van uitgevers. Want minder lezers betekent minder advertentie-inkomsten en abonnementen. Maar niet alleen uitgevers merken de nadelen. Deze websites weten vaak meer van hun gebruikers dan zijzelf en verkopen deze informatie aan de hoogste bieder. In 2019 bleek ook duidelijk dat ze zich steeds meer bemoeien met de politiek en het nieuws. Zo liet de verbanning van Zwarte Piet door de sociale mediareuzen Facebook en Youtube in Nederland veel stof opwaaien. Ook je gesprekken via Whatsapp zijn een waardevolle databron. Google en Facebook hebben patenten aangevraagd voor het detecteren van emoties uit stemgeluid.

Of… toch wel? Enter Solid en pods

Tim Berners-Lee, de uitvinder van WWW en hiermee het internet zoals we dat kennen, bedacht een concept, Solid. Solid, voluit Social Linked Data, berust op een systeem waarbij de gebruiker zélf eigenaar is van zijn ‘kluis’ met persoonlijke data: zijn pods (personal online data stores).

Die persoonlijke data worden dan opgeslagen op een eigen server, voor de technisch meer begaafden, of op een publieke server. Van een internet provider, bijvoorbeeld. Elke app die je dan gebruikt, maakt gebruik van een door jou goedgekeurd deel van deze data storage. Dus of je nu bijvoorbeeld Microsoft Excel, of OpenOffice Calc gebruikt, of kiest voor Twitter, Parler of Mastodon, de data die je gebruikt staan op dezelfde plek. En de app kan alleen bij die data, die jij goedkeurt. Geen gespioneer van je spreadsheet in je medische dossier, dus. Of van je financiële software in je vakantievideo’s. Je kan pijnloos switchen van de ene app naar de andere. Zonder dat je gegevens plotseling onleesbaar worden. Nog prettiger is dat jouw vakantiekiekjes, jouw liefdesproza en jouw blooper-video’s voor altijd onder jouw beheer blijven. Zonder dat een Facebook-algoritme je kredietwaardigheid, kans op een een scheiding of je politieke voorkeur berekent.

Pods vormen het centrale concept achter Solid. De softwaregebruiker geeft apps toegang tot delen van haar pods. Alle data blijven in de pod. Bron: Solid Project
Pods vormen het centrale concept achter Solid. De softwaregebruiker geeft apps toegang tot delen van haar pods. Alle data blijven in de pod. Bron: Solid Project

Hoeveel kans maakt Solid?

De onvrede onder de meer nadenkende netizens is groot. De grote operatoren van sirene servers hebben al duidelijk laten merken dat ze voor weinig terugschrikken om winst te maken. Helaas is onze uitgangspositie, die van de internet gebruikers die van vrijheid houden, lastig. De internetreuzen hebben een zeer groot deel van het internet naar zich toegetrokken. En veel persoonlijke informatie opgeslagen. Je los proberen te rukken uit hun greep staat gelijk met de amputatie van een ledemaat. We zullen dus harde, en pijnlijke keuzes moeten maken. Ik persoonlijk, en visionair.nl, hebben dit reeds voor een deel gedaan.

Wat kunnen wij doen?

Solid zoekt programmeurs en ontwikkelaars. Wil je een bestaand product geschikt maken voor Solid, dan kan je op de GitHub van Solid de broncode downloaden. Of op je eigen webserver je pods gaan hosten. Heb je glasvezel en een permanent IP-adres? Dan ben je in principe al in business. Ook kan je bij een van de deelnemende bedrijven je pods hosten.

Bronnen met relevante informatie hieronder.

Bronnen
Solid repository – GitHub
Over het Solid project

Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.

Peer-to-peer lending: netwerkbank als alternatief voor de bank

Bankiers hebben zichzelf onmisbaar gemaakt, maar in feite zijn het niet meer dan handelaars in geld. Letterlijk alle functies van de bank kunnen door een gemeenschappelijk systeem worden overgenomen. Tijd voor een sociale netwerk-bank.

Wurggreep bankiers
Bankiers houden de Nederlandse en Europese economie in een wurggreep (in de Verenigde Staten zijn aandelenbeurzen belangrijker dan hier). Omdat ze “too big to fail” zijn en een “belangrijke systeemfunctie” vervullen (aldus dezelfde economen die de grootste economische crisis sinds de tweede wereldoorlog niet aan zagen komen) kregen ze het voor elkaar werkelijk ongehoorde bedragen aan staatssteun in de wacht te slepen. Zo staat de Nederlandse overheid garant voor bijna 200 miljard als de Nederlandse bank ING dreigt om te vallen en gingen er ook aanzienlijke bedragen naar andere banken. De heren denken ondertussen weer op de oude voet verder te kunnen gaan, gezien de bonussen die zich al weer naar het oude niveau toe bewegen(1) en nieuwe onbeschaamde pleidooien voor impliciete grootschalige staatssteun aan Griekenland(2).

Sociale netwerkbank

Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.
Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.

Peer to peer lending, of crowd funding, zoals het systeem ook wel bekend staat, doorbreekt de monopoliepositie van banken. Het werkt als volgt. Iemand wil een bepaald geldbedrag (bijvoorbeeld 10.000 euro) lenen. Hij is bereid hiervoor 10% rente te betalen. Zijn lening wordt vervolgens opgeknipt in bijvoorbeeld tien stukjes, die door investeerders (andere particulieren) worden gekocht. Het Nederlandse Boober ging failliet omdat er te weinig investeerders kwamen, de kosten te hoog waren en er problemen waren met wanbetalers (3).  Het Engelse Zopa (4) en het Amerikaanse Prosper doen het wel goed (al kwam de credit crunch hard aan bij Prosper) en bezorgen bankiers al enigszins het koude angstzweet.

Beperkingen voor peer-to-peer lending systeem
Het voornaamste technische probleem is dat er geen openbaar systeem bestaat om iemands kredietwaardigheid te checken. Het Bureau Kredietregistratie houdt weliswaar iemands schulden in Nederland bij, maar het is altijd mogelijk je via een buitenlandse bank, die niet bij het BKR is aangesloten, je in de schuld te steken. Ook is het BKR-register niet openbaar (wat op zich uiteraard prettig is uit privacy-overwegingen).  Er zal dus een register moeten zijn, waarmee een lener kan laten aantonen kredietwaardig te zijn zonder dat bekend is wie de persoon achter de lener is. Mogelijk zou je hiervoor het BKR-systeem kunnen uitbreiden. De vraag is uiteraard of de BKR-leden (kredietinstellingen en banken) dat willen, peer-to-peer lending is een grote bedreiging voor hun meest winstgevende activiteit. Dit is dus nu net een van de activiteiten waarbij de overheid iets beter kan dan een private instelling.

Bronnen
1. ‘Bankiersbonussen zijn terug’ – Dagelijkse Standaard
2. Steun Griekenland is staatssteun aan banken – Z24.com
3. Curator dreigt eigenaar Boober met gijzeling – De Pers
4. What is social lending? – social-lending.org.uk