De belangrijkste tech- en wetenschappelijke ontwikkelingen van 2024

Uren, dagen, maanden, jaren. Afgelopen jaar was volgepakt met een aantal zeer significante geopolitieke, maar ook wetenschappelijke en technische ontwikkelingen. Een kort overzicht.

Eerste bruikbare humanoïde robots in massaproductie

China kampt net als het westen met een tekort aan arbeiders. Waar westerse bedrijven dit oplossen met immigranten, met wisselend succes, kiest China, net als Japan eerder, voor de weg van robotisering. De fabrikant Unitree heeft dit jaar twee modellen het licht laten zien, die zowel redelijk betaalbaar zijn, als inzetbaar in productiewerk: de kleine, lichtere ‘hobbit-robot’ Unitree G1 (verkoopprijs $16.000. in Nederland verkrijgbaar voor €25.000, en de zwaardere, human-sized, snellere Unitree H1 (verkoopprijs in China $90.000 eind december 2024). Hieronder de Unitree H1. Robotvingers zijn nog in ontwikkeling, maar zullen deze krachtpatser nog veelzijdiger maken.

Unitree General-pupose Humanoid Robot H1 Evolution

Hieronder zie je robots van een Amerikaanse fabrikant, Figure, aan het werk in de BMW-fabriek in het Amerikaanse Spartanburg. Humanoïde robots kunnen veel, uiteindelijk alle taken van menselijke arbeiders overnemen in bestaande fabrieken, omdat ze door hun vormfactor lijken op mensen. In ieder geval in de productiesector is hiermee een groot deel van hert arbeidstekort opgelost. Uiteraard moeten deze robots wel geïntegreerd worden in het productieproces en soepel samenwerken met menselijke en robotarbeiders. Dit is een megatrend en zal de economie zoals we die nu kennen radicaal veranderen.

Humanoid Robots Join BMW's US Factories

Een belangrijke reden waarom AI nog steeds niet alle taken van mensen kan overnemen is dat AI is gehuisvest in een serverpark en niet in een humanoïde lichaam. Wordt generatieve AI gevoerd met sensorische data uit robotlichamen, dan verandert dit.

AI begint de menselijke intelligentie te benaderen

Het lijkt er op dat de ontwikkelingen in AI de voorspellingen van Ray Kurzweil enkele jaren te vlug af zijn. Kurzweil voorspelde dat rond 2029 AI de menselijke intelligentie. AGI, zou bereiken. Dat moment is -mogelijk- nu al bereikt, of zal in 2025 bereikt worden.

Bron/copyright: arcprize.org (fair use)

Het door OpenAI aan redteamers (mensen die de mogelijkheden voor misbruik uittesten) vrijgegeven model O3, voldoet aan de wiskundige ARC test. Bijzonder aan de ARC test is dat deze niet is te kraken door dingen te onthouden of door patroonherkenning. Het vereist intelligentie om hier doorheen te komen.

Dit lijkt O3 gelukt te zijn, zij het voornamelijk door brute kracht. Elke poging een ARC vraagstuk op te lossen, kostte de meest geavanceerde versei van O3 rond de duizend dollar aan rekencapaciteit. Toch is dit een belangrijke mijlpaal. Het is een kwestie van hooguit enkele jaren totdat deze kosten drastisch dalen. Ter vergelijking: het minst capabele O3 model deed het mt 76% ongeveer even goed als de gemiddelde menselijke deelnemer, zij het voor hogere kosten. De zwaarste versie scoorde 87%, maar moet nog steeds een menselijke afgestudeerde bètawetenschapper (100%) voor laten gaan. Alfa’s werden al eerder gekraakt.

Een voorbeeld van een IQ-vraag die niet kon worden opgelost door O3, maar vrij eenvoudig door een mens, vind je hieronder.

Bron/copyright: https://arcprize.org/blog/oai-o3-pub-breakthrough

Curatief medicijn tegen HIV ontdekt

Nog steeds worden meer dan 1 miljoen mensen per jaar besmet met de HIV, het virus dat het immuunsysteem aanvalt en zo de ziekte AIDS veroorzaakt. De medicijnen tot nu toe richten zich op het onder controle houden van de infectie en moeten levenslang ingenomen worden. Voor het eerst is er nu een middel ontdekt, lenacapavir, dat in klinisch onderzoek 100% geneest. Dus echt een einde maakt aan een HIV infectie.

Het medicijn werkt door zich te richten op het HIV-capside-eiwit, een essentieel onderdeel van het virus dat betrokken is bij verschillende fasen van de replicatiecyclus. Lenacapavir blokkeert de stabiliteit en functie van dit capsidemolecuul, wat leidt tot het onschadelijk maken van het virus en het voorkomen van verdere verspreiding in het lichaam. Deze gerichte aanpak verschilt fundamenteel van bestaande therapieën. Lenacapavir werkt langdurig en ook in gevallen waarin andere behandelingen falen, zoals bij resistente virusstammen. Het is helaas niet uitgesloten dat zich ook hier resistentie tegen ontwikkelt, maar de eerste resultaten zijn zeer veelbelovend.

Can a twice-a-year shot help end the HIV/AIDS epidemic

Geef een reactie