Hoe hoger de energie, hoe scherper de correlatie zichtbaar wordt. Daarom ontging dit effect eerdere experimenten.

Geheimzinnige invloed synchroniseert deeltjes

Deeltjesfysici ontdekten met de Large Hadron Collider iets totaal onverwachts. Bij botsingen van protonen bleken bepaalde deeltjes die ontstaan uit de botsing exact dezelfde richting op te vliegen. Frank Wilczek denkt dat het proton daarmee een nog onbekende structuur herbergt.

In de zomer van 2010 stelden CERN-natuurkundigen vast dat enkele deeltjes in de gemiddeld 110 deeltjes die vrijkomen als twee protonen met grof geweld tegen elkaar worden gebeukt, hun banen synchroniseren zoals een vlucht vogels. Dit was een zo bizar verschijnsel dat de waarnemers eerst hun ogen niet konden geloven en keer op keer waarnemingen overdeden, stelt Guido Tonelli, een van de onderzoekers.

Frank Wilczek, die het gedrag van gluons verklaarde en daarmee de Nobelprijs natuurkunde won, denkt daarom dat de experimenten van het LHC een nog onbekende, diepe structuur van protonen blootleggen. Het is ook mogelijk dat de deeltjes op nog onbekende wijze met elkaar reageren. Bij deze hogere energieën kan namelijk een kijkje worden genomen bij een scherpere ruimte-en tijd resolutie dan ooit tevoren, stelt Wilczek. Hij denkt dat de gluons in het proton met elkaar verstrengeld zijn en die verstrengeling bij interactie overdragen aan andere deeltjes. De merkwaardige correlatrie zou hierdoor verklaard kunnen worden, denkt hij.

Hoe hoger de energie, hoe scherper de correlatie zichtbaar wordt. Daarom ontging dit effect eerdere experimenten.
Hoe hoger de energie, hoe scherper de correlatie zichtbaar wordt. Daarom ontging dit effect eerdere experimenten.

Al eerder schreven we over de merkwaardige effecten van muonen op de grootte van het proton.

Wat de oorzaak ook is, één ding is duidelijk. Zelfs in een massaal voorkomend deeltje als het proton (ongeveer driekwart van alle materie in het heelal  is waterstof-1, bestaande uit een proton en een elektron), waarvan wetenschappers dachten dat ze het goed begrepen, blijken zich nog verrassend veel onbekende en merkwaardige fenomenen schuil te houden. Ons begrip van de realiteit is groot, maar herbergt nog veel donkere plekken. De natuurkunde is nog verre van voltooid. Kortom: wetenschap is nog steeds erg spannend.

Bron: ArXiv

1 gedachte over “Geheimzinnige invloed synchroniseert deeltjes”

  1. Aris van Vugt

    Indien gluons met elkaar verstrengeld zijn in een proton, zouden de gluons ‘ van dit proton gezien kunnen worden als de massa van dit proton.
    De kern van dit proton kan dan een soort energie zijn, die de eigen gluons informeert?

Laat een reactie achter