Vergeleken met andere landen zijn islamitische landen doorgaans armer. Ook hebben de inwoners van islamitische landen, ook van de rijke oliesjeikdoms, gemiddeld een tien tot vijftien punten lager IQ dan westerse landen. Racisten veronderstellen dan graag een genetische oorzaak. Sociaal bewogen mensen zien dit weer als het gevolg van een onderdrukkende koloniale geschiedenis, of een suprematistische Westerse mindset, waardoor de in het westen ontwikkelde IQ-tests niet goed meten wat hun werkelijke geestelijke potentiaal is. Dit racisme verklaart dan weer niet waarom diezelfde tests Oost-Aziaten flink hoger laat scoren dan westerlingen. Er moet dus wat anders aan de hand zijn. Maar wat?
In de onderstaande video wordt de vraag op een nuchtere manier beantwoord. De videomaker richt zich hier puur op de uit de sharia voortvloeiende institutionele redenen, waarom de islam zichzelf keer op keer in de voet schiet en waarom juist de niet-islamitische minderheden het, ondanks de fikse discriminatie, het economisch gezien beter doen.
De Britse onderzoekster Emma Young denkt dat een verklaring kan zijn, dat religieuze mensen meer op hun intuïtie afgaan dan op logica. Inderdaad scoren religieuze mensen vergeleken met atheïsten spectaculair laag op een bepaald type psychologische test, de Stroop test. De religiositeit in islamitische landen is doorgaans veel sterker dan die in westerse landen. Mogelijk is ook dat een verklaring, met het feit dat kritische vragen binnen de islam niet op prijs worden gesteld.