Wat kunnen we leren tijdens onze slaap? Een verkenning

Het is een mooi verhaal dat leidt tot een belangrijke vraag. Zo’n 400 jaar voor Christus droomde de Chinese filosoof Zhuangzi dat hij een vlinder was. Nadat hij wakker was geworden stelde hij zichzelf de vraag welke wereld de werkelijke wereld was; die waarin hij Zhuangzi de filosoof was, of die waarin hij vrolijk rond vloog als een vlinder. In de Westerse filosofie kennen we soortgelijke verhalen, die de basis vormen voor een sceptische positie tegenover de werkelijkheid. Sinds René Descartes argumenteerde dat we aan alles kunnen twijfelen, omdat we niet zeker kunnen weten of we in een droom zitten of niet, zijn er vele pogingen gedaan dit ‘droom argument’ te weerleggen.

Een modernere versie van het droomargument : hoe kunnen we weten dat we niet in de Matrix zitten?

Een van die weerleggingen is dat onze dromen en ‘de werkelijkheid’ veel van elkaar verschillen. In dromen zijn vele dingen mogelijk die in de werkelijke wereld niet mogelijk zijn en vice versa. Zo kwam ik laatst in een filmpje op youtube de bewering tegen dat het bijvoorbeeld niet mogelijk is om serieus te filosoferen in een droom. Maar is dit wel zo?

 

Gefascineerd door deze bewering heb ik besloten het de komende tijd zelf uit te proberen. Omdat de droomwereld zo anders is dan de werkelijke wereld, ben ik erg nieuwsgierig naar de grenzen ervan. Ik ben daarom van plan om tijdens mijn slaap deze grenzen te gaan verkennen doormiddel van lucide dromen, en de bevindingen op Visionair.nl bij te houden. Lucide dromen kan ik al een beetje, hoewel het meestal er op neer komt dat ik een nachtmerrie ombuig in een leukere versie van de droom of dat ik stoer probeer te doen met mijn telekinetische krachten. Werkelijk op de droomwereld reflecteren heb ik nog niet geprobeerd of is me tot op heden nog niet gelukt.

Wat me overigens wél is gelukt, is het oplossen van een probleem. Enkele jaren geleden speelde ik vlak voor het slapen gaan een computerspelletje waarin ik de uitweg van een doolhof moest vinden. Dit was me na meerdere pogingen niet gelukt, waarop ik besloot te gaan slapen. Doordat ik zo intensief bezig was geweest met het doolhof, droomde ik er ook over. En het mooie was: in mijn slaap lukte het me wel om het op te lossen! De volgende dag probeerde ik de oplossing en jahoor; het was me gelukt. Dat het mogelijk is om dromen effectief in te zetten, is hierdoor voor mij wel bewezen.

Er zijn meerdere situaties te bedenken waarbij dromen effectief kunnen worden ingezet, zoals het afscheid nemen van een overledene of het overwinnen van bepaalde angsten. Door mezelf meer te trainen in het lucide dromen, ga ik proberen antwoorden te vinden op vragen die mij bezig houden. Vragen die zowel betrekking hebben op het dromen zelf, maar ook vragen die een diepere filosofische betekenis hebben. Enkele voorbeelden zijn:

  • Hoe ver kan ik vooruit kijken in mijn droom?
  • Droom ik werkelijk in kleur? En kan ik dingen proeven / ruiken?
  • Hoe ervaar ik mijn gevoelens? Of hoe echt zijn mijn emoties?
  • Welke taal spreek ik en kan ik ook andere talen spreken?
  • Kan ik in mijn droom dingen oefenen zodat ik er in het ‘echte leven’ beter in word?
  • Zijn er mensen die mij niet aankijken, en kan ik hen dan ook aan het schrikken maken?
  • …

Komende tijd zal ik mijn bevindingen via Visionair.nl met de wereld delen. Toegegeven, het is natuurlijk geen wetenschappelijk onderzoek, en wat voor mij geldt hoeft natuurlijk niet voor iedereen te gelden. Maar als er mensen zijn die mee willen doen, die zelf ook op onderzoek uit willen gaan in hun droomwereld, laat mij dit dan weten en deel je ervaringen. Hoe je kunt leren lucide te dromen lees je in mijn artikel hier. Ik lees graag verhalen (bijvoorbeeld in de reacties hieronder) en als je zelf de moeite niet wilt nemen maar mij wilt laten zoeken naar een antwoord op een specifieke vraag, laat het mij ook weten.

Hoe lang het duurt om antwoorden op vragen te krijgen weet ik niet. Maar pen en schrift liggen op het nachtkastje dus mijn verkenning kan beginnen!

xkcd.org nr 240

16 gedachten over “Wat kunnen we leren tijdens onze slaap? Een verkenning”

  1. Niek schrijft net als alle ander auteurs van visionair.nl prachtige artikelen en soms vraagt Niek ook of mensen actief willen deelnemen aan zijn artikelen of een duidelijke mening willen geven over zijn artikelen.

    In een verder verleden heb ik wel eens verteld dat ik iemand ben die problemen die ik overdag niet opgelost krijg s´nachts in mijn slaap uitwerk en meestal wordt ik dan s´morgens wakker met de oplossing. (zoniet een paar dagen later). Ik heb Niek vergezeld van enkele commentaren over zijn laatste stuk over lucide dromen hierover gemaild en hij heeft mij gevraagd of ik mijn methode hier wou vermelden, mijn methode is niet bijzonder maar wel bijzonder effectief want als je echt moe bent dan heb je gewoon weinig zin om met pen en papier te gaan zitten klooien. Althans, ik heb daar weinig zin in. Ik zal nu een stuk van de mail hieronder neerzetten in de hoop dat ik er mensen mee kan helpen. Het is namelijk een methode waarbij je bewust je hersens kan trainen om dagelijkse problemen mee op te lossen.

    Ik heb wel eens verteld dat als ik een probleem heb ik gewoon ermee ga slapen, vlak voordat ik ga slapen leg ik mezelf het probleem voor en enkele mogelijke oplossingen, in mijn slaap werk ik de oplossingen dan uit. Er is een makkelijke manier om lucide dromen aan te leren en dat is op de manier die ik nu heb verteld. Vlak voordat je ogen dichtvallen en je de controle verliest over het wakker zijn moet je jezelf het probleem voorleggen, dan gaan je hersens er vanzelf mee aan de slag. Je hersens MOETEN dan het probleem oplossen, dat is namelijk waar dromen voor bedoeld zijn, het oplossen of verwerken van de dagelijkse beslommeringen.

    Ikzelf kan niet zeggen of lichtknopjes werken in een droom, in mijn dromen is er altijd voldoende licht. Het is wel zo dat als er al een klok in mijn dromen voorkomt dat die klokken dan meestal gewoon goed werken omdat diezelfde klokken dan afgestemd zijn op mijn hartslag, alsik de avond voordat ik in slaap viel op de klok heb gekeken dan loopt mijn biologische klok gelijk op met de klok die ik in mijn droom ook zie. Heel soms als ik een paar nachten met hetzelfde probleem in slaap val en ik geen oplossing vindt dan ga ik actief met mezelf in gesprek waarbj ik altijd 1 persoon niet kan zien, alleen de rugzijde, en de andere persoon (die ik dan ook ben) zie ik dan wel.(spiegel)Soms zie ik mezelf 2keer in de droom, soms zie ik mezelf in een spiegel. Ik ga dan in de derde persoon met mezelf in gesprek. Dodelijk vermoeiend, je wil jezelf niet de hele nacht horen praten. Mijn vrouw trouwens ook niet, soms praat ik in mijn slaap en als mijn vrouw er wijs uit komt gaat ze soms zelfs actief met mij in gesprek terwijl ik gewoon slaap. Ditzelfde doet mijn vrouw ook met mijn 4 jarig zoontje, soms begint hij midden in de nacht te huilen terwijl hij slaapt en begint dan hele verhalen te vertellen, als ik eerder dan mijn vrouw bij mijn zoontje ben dan krijg ik meestal te horen van Damien dat ik weg moet gaan en dat hij alleen met mijn vrouw wil praten. Er komt dan weinig zinnigs uit omdat hij dan gewoon aan het slapen is en midden in zijn droom zit. Terwijl hij aan het dromen is herkent hij wel de stem van mijn vrouw of mijn stem. Het enige wat ik werkelijk jammer vindt is dat ik de gesprekken nooit kan herinneren, dan kan mijn zoontje ook niet, ik kan wel altijd de oplossingen herinneren omdat ik met de oplossing wakker wordt.

    het bovenstaand verhaaltje waar ik mijn zoontje bij betrokken heb is iets heel herkenbaars voor veel mensen, elk kind praat in zijn/haar slaap, dat is de manier waarop kinderen omgaan met hun dagelijkse angsten. De meeste volwassen mensen hebben in hun leven het praten in hun slaap verloren omdat ze genoeg geleerd hebben om overdag klaar te komen met hun problemen. Ikzelf heb eigenlijk helemaal geen problemen, ik ben gewoon iemand die graag filosofeerd of bezig is met wetenschap, ik zoek dus problemen die ik niet hoef te hebben. Dat is min of meer een hobby van me. En lucide dromen is daar een resultaat van.

    1. Ik gebruik deze methode ook enigszins. Als ik onrustig ben en niet kan slapen, denk ik aan iets neutraals / simpels, en dan wil het vaak beter lukken. Mijn droom start dan ook vanuit dit punt.

      Het lijkt me wel grappig om een keer met mezelf in gesprek te gaan. Dat moet ik toch is proberen!

      1. @ Niek,

        Veel mensen zijn wel ergens ontevreden over als het zich gaat om hun uiterlijk. Ze denken bij zichzelf: Ik heb een te grote neus, te kleine neus, de kleur van mijn ogen bevalt me niet of ik begin kaal te worden…whatever.

        Als jij ook tot die groep mensen hoort die ergens niet mee tevreden is dan gebruik de spiegelmethode niet omdat je jezelf in de spiegel ziet zoals je jezelf het laatst gezien hebt toen je in wakkere toestand in de spiegel zag. Wat je dan wel zou kunnen doen is jezelf alsnog in je droom plaatsen, jezelf eerst veranderen in de persoon die je zou willen zijn en als je dan volkomen tevreden bent met jezelf een gesprek aangaan met jezelf. Dan wordt je niet meer afgeleid door futiliteiten. Om een gesprek met jezelf aan te kunnen gaan heb je altijd 2 personen in je droom nodig en jijzelf als luisterend buitenstaander.

        Het is idd bijzonder grappig om dit soort schizofrene dromen mee te kunnen maken en de stem van je geweten in een alternatieve realiteit te kunnen horen. :)

  2. Zou ik mezelf in mijn slaap assertiever naar de vrouwtjes kunnen maken?
    Het schijnt wel dat je in je hoofd dingen uit de echte wereld kunt simuleren.
    Je vermogens gaan dan 30% vooruit. Ik moet het is gaan proberen denk ik.

    1. @ Roelof,

      Ja het is mogelijk om elk bestaande karaktertrek die je al in je hebt zitten te versterken. Ben jij een gevoelsmens of meer een logisch mens? Als je meer een gevoelsmens bent dan raad ik je aan om dit overdag te gaan trainen en niet in je slaap. Als je niet getraind bent in het lucide dromen dan kan je het onzekere gevoel tegenover vrouwen snachts alleen maar erger maken.

      Heb je ooit wel eens gehoord dat 2 geliefden nooit met ruzie naar bed moeten gaan? Dat is omdat ze dan boos gaan slapen en smorgens boos wakker worden. (en mischien zelfs bozer)

      Als je een logisch mens bent dan probeer mijn methode eens uit, als je weet waarom je onzeker bent dan ga in je slaap een logisch gesprek met jezelf aan. Als je dat gesprek vaak genoeg herhaald kom je vanzelf steviger in je schoenen te staan. Laat maar wat weten als het je lukt :)

  3. Hoi,
    Interessante materie dat lucide dromen. Vreemd genoeg kan ik me tegenwoordig weinig tot niets van dromen herinneren, maar ik weet nog goed dat ik als kind (ik was een jaar of 11/12) me besefte dat ik droomde, en als dat besef er was kon ik me volledig onttrekken aan zwaartekracht.
    Niet dat ik vloog, maar wel dat ik enorme sprongen kon maken, fantastisch, en zo indrukwekkend dat ik het nu nog weet.
    Uiteraard was ik toen nog niet op een leeftijd, waarin ik me interesserde voor een hoop dingen die nu wel mijn interesse hebben. Is het mogelijk dat kinderen lucide dromen veel makkelijker kunnen bereiken dan volwassenen?

  4. Ik droom wel eens dat ik drugs gebruik. En in mijn dromen ben ik dan ook echt aan het spacen/de weg kwijt. ik kan je niet goed beschrijven wat ik ervaar maar ervaar wel duidelijk dat ik onder invloed verkeer.

    Ik zal er eens over nadenken en kijken of ik het nog een keer kan laten gebeuren.

    1. @ Julie,

      Als je dromen hebt die levensecht zijn dan heb je de dromen van een visionair, visioenen dus. Visioenen kan je ook krijgen als je slaapt, ze hoeven niet voorspellend te zijn maar desalnietemin kunnen ze wel een diepe indruk op je achterlaten die je je de dag erna nog kan herinneneren. Hoe echter de droom op je overkomt hoe meer je bezig bent met het verwerken van een dagelijkse belevenis. Deze dagelijkse belevenissen kunnen ook iets heel leuks zijn, iets heel moois of ydillisch. Een dagje naar de kermis of een wandeling door een park met het geluid van vogeltjes om je heen.

  5. Al een tijdje lees ik de boeiende artikelen op Visionair en kan het niet laten op dit onderwerp te reageren, mede omdat ik er zelf ook actief mee bezig ben. 
    Sites als lucipedia.com, ld4all.nl en de youtube filmpjes van Tim Post zijn echt een aanrader. Overdag “reality checks” doen en er doorgaans mee bezig zijn door erover te lezen en films of YouTube kijken is voor mij een trigger. Experimenteren doe ik door bijv. proberen te vliegen (met wisselend succes), door een spiegel te springen, actief de omgeving te bekijken of uit een situatie weg te lopen naar een ander droomscenario. Een bizarre ervaring is belanden in een retro 2D game. Ik zat in een soort plat pacman spel, hele vreemde gewaarwording. De droom bewust naar mijn hand zetten lukt (nog) niet en ik word vaak te enthousiast en dus wakker. Meestal word ik niet écht wakker, maar droom ik dat (false awakening), soms drie keer achter elkaar. Het is nu eindelijk een keer gelukt om van droom naar droom te switchen. Ik dacht dat ik wakker werd, dus mijn droom veranderde, maar ik bleef lucide en ging lucide verder in die volgende droom.   

    De werkelijkheid zoals ik die nu zie, is met een stoffelijk lichaam met bijbehorende natuurkundige grenzen als zwaartekracht, niet onder water kunnen ademen en maatschappelijke grenzen zoals autoriteiten, sociale context etc. De droomwerkelijkheid is eindeloos, grenzeloos en persoonlijker. Een projectiescherm, een soort tool of de term“holodesk” vind ik wel mooi, van lucipedia. Wat een goede tip van Barry om de focus op een concreet doel/probleemstelling mee de slaap in te nemen, ik wil altijd tienduizend dingen gaan doen als ik lucide word, wat dus niet werkt.

    Filosoferen kan denk ik wel in een droom, lijkt me heel geschikt. Denken gaat veel sneller en is indrukwekkend anders. Inzichten volgen elkaar heel snel op, of vallen tegelijk samen. Een soort tijd van beredeneren gaat er tussenuit. Toetsen kan altijd nog. Maar ook antwoorden op vragen aan droomkarakters of een (lucide) droomervaring kan filosofisch zijn. Misschien dat kinderen het droomgebeuren nog meer van nature hebben of minder beperkt zijn doordat ze een meer open mind hebben.

    Superleuk onderwerp en artikel.

    1. Dank je! Erg leuk overigens om van andere mensen hun ervaringen te lezen.

      Over je 2d ervaring: dat is inderdaad heel bizar. Ik heb een keer ook een dergelijk bizarre ervaring gehad: ik droomde dat alles betekenisloos was. Ik kan het niet duidelijk omschrijven, maar het voelde letterlijk alsof ik niets meer was dan een samenstelling van atomen. Totaal zinloos gevoel. Erg apart.

  6. Ik heb lucide dromen gehad vanaf mijn 13de ongeveer en met wisselende periodes van luciditeit. Ik heb erin leren vliegen, door muren gewandeld, filosofische vragen gesteld aan droomkarakters, mezelf verandert in andere dieren, slangen verandert in kuikentjes, onder water geademd, je kunt het zo gek niet bedenken of het is mogelijk. Het is uiteindelijk de begrensing van je eigen fantasie en inspiratie wat de grenzen van de mogelijkheden in een lucide droom zijn. De methode hoe ik uiteindelijk lucide ben gaan dromen had te maken met dat ik het moment wou proberen te ervaren dat ik in slaap viel. Als je je daar op focust lang genoeg dan kan dat lucide dromen triggeren. Een zeer boeiend boek hierover, “The tibetan yoga`s of dream and sleep” is online te lezen op http://books.google.nl/books?id=fWz55-rCLbsC&printsec=frontcover&dq=The+Tibetan+Yogas+Of+Dream+And+Sleep&source=bl&ots=w5uEoiXZHN&sig=iNwqIV3Uq-9DwR-2A23_eIY43cQ&hl=nl&ei=S-IRTaS4JMahOoO09b4J&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCQQ6AEwAQ#v=onepage&q&f=false

  7. @Niek; was dat een lucide droom?

    @bemoeier; op http://www.allesoverdromen.nl kan je informatie vinden over de werking van de hersenen tijdens de (REM) slaap. Tijdens de REM slaap vinden de meeste dromen plaats en (lucide) dromen heeft voor zover onderzocht geen nadelige invloed.

    @Douwe; dat online boek ga ik lezen, dank voor de link!

Laat een reactie achter