Bismut

Een serie artikelen over de verschillende elementen. De legoblokjes waarmee wijzelf, onze aarde en de materie van het universum is opgebouwd hebben allemaal hun eigen specifieke eigenschappen. In deze serie gaan we stap voor stap langs elk element en kijken we wat voor zinvolle zaken de wikipedia erover te zeggen heeft, met daarnaast een interessant filmpje van de universteit van Nottingham waarmee verschillende experimenten met het betreffende element worden gedaan.

Vandaag nummer 83 van de 118 elementen, Bismut (Bi).

Toepassingen

Bismut wordt veel toegepast bij de productie van cosmetica en medicijnen. Daarnaast zijn er nog andere industriële toepassingen:

• Bismanol (een legering van mangaan en bismut) kan worden gebruikt om sterke permante magneten te maken.
• Het lage smeltpunt van veel bismutlegeringen maakt het geschikt voor toepassing in brandmelders. Het wordt daarom gebruikt in de legering Woodsmetaal.
• Als katalysator wordt bismut gebruikt in de kunststofindustrie.
• In nucleaire installaties kan bismut als drager van ²³³U en ²³⁵U worden gebruikt.
• Bismut wordt gebruikt met een legering van tin voor een coating op zwaluwstaartbladen van straalmotoren
• Bismut wordt gebruikt bij solderen. De eigenschap dat het bij afkoelen uitzet, maakt bismut hier in sommige gevallen zeer geschikt voor.
• Vuurwerk wordt soms verrijkt met bismut om mooie kleureffecten te maken.

Sinds het begin van de jaren negentig wordt onderzocht in hoeverre bismut als niet-giftige vervanger van lood bij verschillende industiële processen kan worden toegepast, zoals de hagel in ‘n hagelpatroon van een jachtgeweer, dat nu reeds van toepassing is.

Opmerkelijke eigenschappen

Bismut is één van de weinige stoffen die uitzet bij bevriezen; een eigenschap die het metaal deelt met water en gallium.

Lange tijd werd bismut algemeen gezien als het zwaarste stabiele element. In 2003 ontdekten Franse onderzoekers echter dat de stabielste isotoop, bismut-209, toch zeer zwak radioactief is.^[1]

Verschijning

De belangrijkste bronnen van bismut zijn de mineralen bismutiniet en bismiet welke voornamelijk worden aangetroffen in Canada, Bolivia, Japan, Mexico en Peru. In de Verenigde Staten is bismut een bijproduct van de koper– en loodwinning. Andere bismuthoudende mineralen zijn bismutiet, tellurobismutiet en tetradymiet.