Het periodiek systeem Gallium (Ga)

Een serie artikelen over de verschillende elementen. De legoblokjes waarmee wijzelf, onze aarde en de materie van het universum is opgebouwd hebben allemaal hun eigen specifieke eigenschappen. In deze serie gaan we stap voor stap langs elk element en kijken we wat voor zinvolle zaken de wikipedia erover te zeggen heeft, met daarnaast een interessant filmpje van de universteit van Nottingham waarmee verschillende experimenten met het betreffende element worden gedaan.

Vandaag nummer 31 van de 118 elementen, Gallium (Ga).

Klik hierop om naar de wikipedia versie te gaan waarbij je gemakkelijk naar de verschillende elementen kunt doorklikken

 

Toepassingen

De meest voorkomende toepassingen van gallium liggen in de analoge geïntegreerde circuits en opto-elektrische apparaten, zoals laserdiodes en leds. Andere industriële toepassingen van gallium zijn:

  • Voor het produceren van zeer zuivere spiegels wordt gallium gebruikt om glas en porselein voor te bewerken.
  • In de halfgeleiderindustrie wordt gallium onder andere gebruikt bij de productie van transistors.
  • Gallium kan met veel andere metalen legeringen vormen en wordt daarvoor hoofdzakelijk gebruikt als component in legeringen met een laag smeltpunt.
  • In thermometers voor gebruik bij hoge temperaturen wordt gallium gebruikt.[1]

Verbindingen van gallium met elementen uit de stikstofgroep zoals galliumarsenide (GaAs) en galliumfosfide (GaP) zijn zogenaamde 13-14-halfgeleiders met een structuur die een variant is op de bekende diamantstructuur van silicium. GaAs heeft echter in tegenstelling tot silicium een directe band gap. Het wordt onder andere toegepast in vastestoflasersGalliumnitride (GaN) wordt als halfgeleider gebruikt in blauwe leds.

Opmerkelijke eigenschappen

Gallium is één van de weinige stoffen die uitzet bij bevriezen (3,1%);[1] een eigenschap die het metaal deelt met water en bismut. Het smeltpunt van dit zilverwitte metaal is laag, 29,7710 °C, maar het kookpunt ligt hoog: 2204 °C. Wanneer het gelegeerd wordt met indium komt het smeltpunt zelfs onder kamertemperatuur te liggen. Deze vloeibare metaallegering wordt veel gebruikt om Ohmse contacten aan te brengen. Het voordeel van deze vloeistof is dat hij niet veel vluchtiger is dan een stuk koper. Vloeibaar gallium vormt geen druppels op porselein of glas maar vloeit uit, waarbij zich een heldere spiegel vormt.[1] Doordat nucleatie vaak uitblijft onder zijn vriespunt heeft het een sterke neiging tot superkoeling; het metaal blijft dan vloeibaar en moet met andere middelen tot stollen worden gebracht.[1]

Galliumchemie lijkt vrij veel op die van aluminium, het vormt voornamelijk verbindingen in een +3 oxidatietoestand, hoewel lagere oxidatiegetallen wel mogelijk zijn. Het wordt maar langzaam door zuren aangetast en is redelijk stabiel aan de lucht.