De tikkende Cascadia tijdbom onder Californië
Vergeet de San Andreas-breuk. Volgens seismologen is er een veel gevaarlijker breuk actief onder het noordelijk deel van Californië, Washington en Oregon: de Cascadia breukzone. Zal een Richter 9-klasse aardbeving de Amerikaanse westkust verwoesten, zoals eerder in Japan?
Onderduikende plaat zorgt voor enorme aardbevingen
Aardbevingen ontstaan door langs elkaar heen schuivende aardplaten. Californië ligt op de plaats waar twee aardschollen langs elkaar wrijven: de Noord-Amerikaanse continentale plaat en de restanten van de in de tijd van de dino’s enorme Farallon-schol, die nu bijna geheel weggedrukt is tussen de Pacifische plaat en de Noord-Amerikaanse plaat. Extra vervelend is dat het dichtstbevolkte deel van Californië nu net het deel is, waar de Farallon-schol wordt weggedrukt: de San Andreasbreuk.
De allesverwoestende aardbeving van 1700
De noordelijker gelegen staten Washington en Oregon lijken stabieler dan Californië. Hier doen zich zelfs geen kleine aardaschokken voor. Schijn bedriegt hier: in feite is deze aardbevingsszone zzelfs nog erger dan in zuid-Californie. Archeologen vonden bewijs van een vernietigende aardbeving met een grootte van rond de 9 op de schaal van Richter in de periode voor de Europese kolonisatie, rond 1700 AD. Ook de inheemse volken die in die tijd in het gebied woonden, vertelden verhalen over een vernietigende aardbeving enkele generaties geleden. Het Pachena Baai-volk werd tot de laatste mens uitgeroeid door een enorme tsunami.
Japanse historici uit de Tokugawa-tijd beschreven een ‘orphan tsunami‘, dat wil zeggen een tsunami zonder bijbehorende aardbeving, die op een winterdag in het jaar 1700 toesloeg over de gehele Japanse oostkust en een spoor van vernielingen aanrichtte. De Amerikaanse westkust ligt meer dan tienduizend kilometer van de Japanse kusten, waardoor deze aardbeving met de primitieve apparatuur uit die tijd (zie foto) niet waarneembaar was.
Deze aardbeving was, zo kunnen we uit overblijfselen opmaken, enorm. Grote stukken kustbos verdwenen onder water. Nu zijn deze nog te zien als “spookbossen”. Een groot deel van de kustbewoners kwam om, complete dorpen werden van de aardbodem weggevaagd. Ook in Japan veroorzaakte de tsunami, die op kwam zetten uit het niets, duizenden doden. Elk jaar verdwijnt ongeveer zes centimeter van het Juan de Fuca-plaatfragment onder de Noordamerikaanse schol. Deze wordt steeds verder naar het oosten weggedrukt. Tot de druk te hoog wordt. Dit leidt gemiddeld elke driehonderd tot vijfhonderd jaar tot een catastrofale aardbeving, waarbij de Noordamerikaanse aardschol tientallen meters terugveert en meer dan een meter inzakt. Hierdoor ontstaat een enorme tsunami, die de Amerikaanse westkust, en Japanse oostkust zal teisteren.
Dit proces herhaalt zich elke paar honderd jaar. Zo zijn er ook in boomringen van door de aardbeving getroffen bomen, aanwijzingen voor eerdere aardbevingen rond 1310, 810, 400 etc. gevonden.
Hoe groot is de kans op een aardbeving nu?
De spanningen in de aardkorst hopen zich voortdurend op. Een aardbeving is een ontlading van die spanning, waarbij de aardkorst in een paar seconden tot enkele meters opschuift. Seismologen denken dat de spanning in de Cascadia breukzone nu zo hoog is, dat er 37 procent kans is op een aardbeving tussen nu en vijftig jaar in de toekomst. Dit zou rampzalige gevolgen hebben voor de miljoenenstad Vancouver en andere kuststeden in de buurt van deze aardbevingszone. Naar schatting zouden er zeker meer dan tienduizend doden vallen, met miljoenen verwoeste huizen, wat het de vernietigendste natuurramp ooit in Noord-Amerika zou maken.