Vier rattenbreinen vormen Gestalt-brein
In science fiction heten breinen die aan elkaar gekoppeld worden en een superbrein vormen, een Gestalt-brein. Precies dat is nu gelukt met rattenbreinen. Zou dat ook met menselijke breinen kunnen?
Ons brein, een enorm neuraal netwerk
Ons brein vormt, net als het brein van ratten, octopussen en andere dieren met een centraal zenuwstelsel, een neuraal netwerk. Zenuwcellen, meer precies: neuronen, vormen korte uitlopers, dendrieten, en lange uitlopers, axonen. De dendrieten krijgen elektrische impulsen binnen en verwerken ze (we denken door trillingspatronen te matchen), de axonen transporteren en geven de prikkels af. Aan een axon zitten meestal duizenden dendrieten van andere neuronen, waardoor ze worden afgeluisterd. Er is geen fysieke grens aan dit netwerk. In theorie zou je een enorm brein kunnen bouwen, in science fiction verhalen bekend als een avatarbrein) , al zal het dan moeilijker zijn de neuronen op elkaar af te stemmen. Dat is bij mensen al lastig. Daarom komen er bij mensen ook zoveel geestelijke ziekten voor.
Rat-computer van vier breinen
Een groep onderzoekers heeft precies dat gedaan [1]. Ze hebben van een viertal ratten de breinen aan elkaar gekoppeld, althans: breinimplantaten die in de hersenschors van de rattenbreinen waren gemonteerd, aan elkaar gekoppeld. De “gelukkige” ratten werden in twee koppels onderverdeeld, die alleen elkaar konden zien. Vervolgens kreeg deze “computer”opdrachten om dingen in categorieën in te delen, beelden te herkennen, tactiele indrukken op te slaan en weer te geven en zelfs om het weer te voorspellen. De vier aan elkaar gekoppelde rattenbreinen bleken bij al deze opdrachten duidelijk beter te scoren dan een individuele rat. Denk dan aan ongeveer de helft beter.
Reusachtige “rat-puter”
De onderzoekers willen vanzelfsprekend hun Gestalt-brein uitbouwen en verbeteren. Ze denken dat de organische computer erg nuttig kan zijn om allerlei problemen die lastig zijn voor een klassieke computer, op te lossen. Zo bleken slechts 25.000 rattenneuronen in een Petrischaaltje opmerkelijk effectief te zijn in het besturen van een straaljager.
Zou dit ook bij mensen kunnen?
Mensenbreinen zijn aanmerkelijk groter dan die van ratten en hebben ook efficiëntere grijze stof, maar in principe is de manier waarop de zenuwcellen van mensen en ratten werken vrijwel hetzelfde. Deze techniek zou dus ook bij mensen kunnen worden toegepast. Of we dat moeten willen, vraag ik me af. We hebben al goede organische computers: mensen. Om eerlijk te zijn voel ik er helemaal niets voor om overbodig te worden, of dat anderen dat worden. Het is denk ik veel interessanter om een herseninterface tussen klassieke computers en het menselijk brein te bouwen. Dan zou je taken waar computers in zijn, zoals ingewikkelde berekeningen en logica, aan de computer uit kunnen besteden, terwijl het creatieve deel en het besturen van al deze gedachtenprocessen aan ons mensenbrein wordt overgelaten. Dan kunnen mensen ook meeprofiteren van de Wet van Moore en blijven er ook in de toekomst nog mensen centraal staan in de economie.