nudging

Sesame Credit meet, hoe goede burgers Chinezen zijn.

Sesame Credit, de ultieme controle-app voor overheden

Hoe zou je het vinden als je een app op je telefoon had die bonuspunten uitdeelt als je de Europese Unie prijst en een Franse auto koopt? En strafpunten als je een Occupy-bericht liket of een Russische samowar bestelt? In China hebben ze nu een dergelijke app, Sesame Credit. Bekijk dit filmpje en huiver.

Sesame Credit ontwikkeld in samenwerking tussen Chinese bedrijfsleven en Partij

Sesame Credit is ontwikkeld door de Chinese megabedrijven Alibaba en Tencent, in samenwerking met de Chinese overheid. Bij elke aankoop of sociale media-activiteit kan je punten verdienen. Nu kan de app nog vrijwillig geïnstalleerd worden, maar in 2020 wordt de app verplicht. Elke Chinees wordt dan bij alles wat hij of zij op internet doet, beoordeeld door de Partij.

Slechte vrienden = straf

Is je saldo hoog genoeg, dan sta je bekend als goede burger en gaat je wachttijd voor bijvoorbeeld een nieuw paspoort omlaag. Vindt de overheid je een oproerkraaier waardoor je score daalt, dan heeft dat vervelende gevolgen. Zo wordt je internet trager en kom je voor bepaalde baantjes niet meer in aanmerking. Wat je ook een liability maakt voor je vrienden en familie, want zij worden gestraft voor hun vriendschap met een slechte Chinese burger zoals jij. Kortom: even met je vrienden gaan klagen over het trage internet in het lokale theehuis is er dan ook niet meer bij. George Orwell had waarschijnlijk grimmig gegrijnsd, als hij over dit systeem had gehoord.

De meeste eurocraten, of hun vazallen in België en Nederland, zullen hier rode oortjes van krijgen.
Hoe lang zou het nog duren voor een dergelijke censuur-app ook in de Lage Landen op gaat duiken? Waarschijnlijk zou het voor sommigen dan ook een sport worden om een zo laag mogelijke score te krijgen. Want de gemiddelde Nederlander of Belg is een stuk rebelser dan de gemiddelde Chinees.

Sesame Credit meet, hoe goede burgers Chinezen zijn.
Sesame Credit meet, hoe goede burgers Chinezen zijn.

Bron:
The Guardian

De afbeelding van de vlieg in het urinoir moet het plasgedrag van mannen nauwkeuriger maken. het schoolvoorbeeld va een nudge. Bron: Wikimedia Commons

Nudging, de fijne kunst van het subtiel manipuleren

Nudging wordt de laatste jaren steeds populairder onder beleidsambtenaren en hoge functionarissen in het bedrijfsleven. Wat is nudging precies?

Mannen hebben nogal eens de neiging om naast de pot, of liever gezegd het urinoir te plassen. Een handige uitvinder verzon een keramische vlieg, die gebruik maakt van het aangeboren jachtinstinct van mannen. Het gevolg: de heren plasten massaal op de vlieg, dus in het urinoir. Een klassiek voorbeeld van nudging: het subtiel manipuleren van het gedrag van mensen om ze iets dat door jou gewenst wordt, te laten doen.

Zelf maakte ik kennis met deze techniek, toen de netwerkbeheerder Enexis mij een zogeheten “slimme meter” op wilde dringen. Hiermee is het elektriciteitsverbruik – en daarmee het elektronische gedrag – van de bewoners zeer nauwkeurig te volgen. Op de afspraakkaart stond alleen de mogelijkheid de afspraak te verzetten. De optie om de slimme meter te weigeren, wat je goed recht is als consument, werd niet vermeld.

De voorstanders van nudging vinden de techniek erg nuttig, omdat met vrij weinig moeite en zonder dwang de gewenste gedragsverandering wordt bereikt. Critici vinden dit soort onbewuste manipulatie nogal, inderdaad, manipulatief. Een ding moge duidelijk zijn: de scheidingslijn tussen onschuldige, ethische toepassingen en manipulatie is dun.

De afbeelding van de vlieg in het urinoir moet het plasgedrag van mannen nauwkeuriger maken. het schoolvoorbeeld va een nudge. Bron: Wikimedia Commons
De afbeelding van de vlieg in urinoirs op Schiphol moet het plasgedrag van mannen nauwkeuriger maken. Het schoolvoorbeeld va een nudge. Bron: Wikimedia Commons