Op dit moment is, dankzij het Angelsaksisch georiënteerde bedrijvenrecht, een manager van een rechtspersoon alleen strafbaar als hij niet maximaal winst voor de aandeelhouders maakt. Het resultaat: enkele schokkende gevallen van misdadig gedrag door personeel van multinationals, waarbij de verantwoordelijken vrijuit gaan. Dit is volledig onacceptabel.
Rechtspersoon: kunstmatige levensvorm met psychopate persoonlijkheid
We beschreven het al in een eerder artikel: eind negentiende eeuw ontstond een kunstmatige levensvorm op aarde, de corporatie genaamd. Deze levensvorm kent, dankzij een juridische uitspraak van een Amerikaanse rechter tegen Harry Ford, een uitgesproken psychopate persoonlijkheid. Managers van rechtspersonen hebben namelijk de plicht om de winsten voor de aandeelhouders maximaal op te krikken. Omdat er verder geen regels zijn gesteld betekent dit: ten koste van alles. Werknemers zijn namelijk vrijgesteld van vervolging voor alles wat ze doen in opdracht van hun bedrijf, zolang ze maar geen fraude of direct strafbare handelingen, zoals moord, plegen. Het gevolg is dat het bedrijf waarvoor ze werken nietsontziend te werk gaat en de gevolgen afwentelt op de rest van de maatschappij.
Winst boven alles
Dus als het voor een multinational winstgevend is om een verbod op vervuiling aan de laars te lappen, omdat de winst hoger is dan de boete, zullen managers dat doen, anders zijn ze strafbaar. Het gevolg: Amerikaanse, en ook steeds meer Europese, multinationals overtreden de regels massaal en betalen de (vaak lachwekkend lage) boetes. Tegenstanders worden kapotgeprocedeerd. In het ergste geval (zoals het geval-Philip Morris, waarbij deze tabaksfabrikant tientallen jaren lang onderzoek onder de pet hield waaruit bleek dat roken dodelijk is), krijgt een multinational een zware boete, maar gaan nog steeds de verantwoordelijke managers vrijuit. Ondanks dat ze verantwoordelijk zijn voor de afschuwelijke dood van honderdduizenden rokers.
Bestuur hoofdelijk aansprakelijk stellen: een goed idee
Deze morgen ontving schrijver dezes een mail van actienetwerk Avaaz.org waarin het geval wordt beschreven van een Canadees mijnbouwbedrijf, Hudbay Minerals, dat de bedrijfsveiligheidsdienst opdracht gaf om in Guatemala de bevolking van enkele Maya-dorpen van hun land af te meppen. Hierbij werden er elf vrouwen verkracht, een dorpsleider vermoord en raakte een jonge man verlamd. Meer informatie over de Hudbay-zaak hier. Activisten willen nu Hudbay Minerals voor de rechter slepen in Canada. Uiteraard probeert dit bedrijf nu de rechtzaak te laten verplaatsen naar Guatemala, waar de corrupte rechtbanken eenvoudig omgekocht kunnen worden. Als groot bedrijf heeft Hudbay Minerals miljoenen ter beschikking om de beste advocaten in te huren en rechtszaken eindeloos te rekken, tot de tegenstanders door geldgebrek de handdoek in de ring moeten gooien. Zelfs als het bedrijf schuldig wordt bevonden, zal het enige resultaat zijn dat het bedrijf een hoge boete krijgt opgelegd en de verantwoordelijke managers vrijuit gaan.
Daarom is het van belang dat de wet wordt veranderd. Allen die opdracht geven om misdaden te plegen, alsmede hen die die misdaden plegen, dienen persoonlijk aansprakelijk te worden gesteld. Bedrijven die willens en wetens de wet keer op keer overtreden, moeten op grond van art. 14o W.v.S. worden ontbonden als misdadige organisatie en hun bestuurders en werknemers (voorzover betrokken) vervolgd wegens deelname aan een criminele organisatie. Ook moeten ze voor de duur van twintig jaar een beroepsverbod opgelegd krijgen. Alleen door een dergelijke harde aanpak zal dit soort gewetenloze gedrag stoppen.
Klinkt als een redelijk voorstel. De motiverend voorbeeld is slecht gekozen en manipulerend. In dat bewuste geval is gemoord en verkracht en zoals gesteld is vervolging dan wel mogelijk. Ofwel die wetswijziging is daarvoor dus niet nodig.
Het punt: alleen de daadwerkelijke plegers kunnen worden vervolgd, niet degenen die opdracht gaven tot de gewelddadige ontruiming.
Hierbij gaat de schrijver er onzinnig vanuit dat alle werknemers ook vrolijk meedoen aan alle misdaad die (uiteraard) alleen maar van bedrijven komt. Kijk allereerst eens in de spiegel en vraag je af of dat zo is, en vraag je daarna af of je misschien dan allemaal medeplichtig bent.
Vrolijk denk ik niet altijd, maar ze zullen wel moeten. Anders vlieg je er uit met je tophypotheek en je leasebak.
In het volgende geval verschillen de wetten per land. Het is dus niet alleen een bedrijfsmisdaad maar ook van de regering. In Canada mag nog een knuppelmethode voor zeehonden maar in meerdere landen werd dit verboden.
Het is feitelijk dierenmishandeling. Acties en boycotten helpen enigszins maar er is in oa. Aziatische landen een cultuuromslag nodig om de handel in bont te stoppen. In de volgende link staat hierover een toelichting. http://www.dierenwelzijn-nederland.nl/bloedige_zeehondenjacht.htm Meedoen met Bont voor Dieren en IFAW geeft ook resultaten, bijv. door handtekeningen verzamelen (voor de ambassade in Canada) en posters te plakken, echter in Aziatische landen is bewustwording het hardst nodig. In Nederland bestaat al een verbod op import van zeehondenbont.