Tijdens de laatste ijstijd was het beige gedeelte bedekt met ijs. Het roze gedeelte was onherbergzame toendra. Alleen Spanje, Iralië en Griekenland waren leefbaar. Kortom: een ijstijd is veel vervelender dan opwarming.

Landbrug Amerika veroorzaakt ijstijden

Het Pleistoceen, de periode van ijstijden, begon ongeveer twee miljoen jaar geleden. Rond die tijd vond er maar één echt belangrijke geologische verandering plaats: de landbrug tussen Noord- en Zuid-Amerika werd gesloten. Als gevolg hiervan veranderde het patroon van oceaanstromen radicaal. Zo werd de Golfstroom veel sterker en werden de Caraïbische Zee en de Stille Oceaan van elkaar gescheiden. Aan- en uitschakelen van zeestromen zet dus ijstijden in gang. En wat dat betreft is er vervelend nieuws…

De vorming van de landbrug tussen Zuid- en Noord-Amerika betekende uiteindelijk het uitsterven van de schrikvogel.
De vorming van de landbrug tussen Zuid- en Noord-Amerika betekende uiteindelijk het uitsterven van de schrikvogel.

De landbrug vormt zich
De flora en fauna in Zuid-Amerika week voor tientallen miljoenen jaren (net als die van Australië) sterk af van die van de rest van de wereld. Drie meter grote lopende schrikvogels beheersten het land.

Buideldieren kwamen veel voor en niet voor niets is er een apart florarijk (Neotropis) voor de unieke diersoorten en vegetatie in Zuid-Amerika, denk aan cactusachtigen. Een groot deel van onze landbouwgewassen, denk aan aardappels, maïs, cacao en tomaten, komt uit Neotropis.

Toen, enkele miljoenen jaren geleden, stierven de unieke Zuid-Amerikaanse diersoorten zoals de reuzenluiaard voor een groot deel uit. Ze werden vervangen door de uit Noord-Amerika afkomstige lama’s en alpaca’s.

De reden: de vorming van de landbrug tussen Noord- en Zuid-Amerika. De schrikvogels stierven geheel uit toen Noord-Amerikaanse katachtigen en andere rovers korte metten maakten met hun prooien. Ook met de meeste van deze prooidieren, zoals het reuzengordeldier Glyptodon en bijna alle buideldieren liep het slecht af. De opossum, de Noord-Amerikaanse buidelrat, slaagde er als een van de zeer weinige Zuid-Amerikaanse buideldiersoorten  in te overleven en zelfs naar Noord-Amerika over te steken.

Ook veel tropische Zuid-Amerikaanse vogelsoorten, plantensoorten en apen maakten de oversteek. Vandaar dat Mexico en Centraal-Amerika, alhoewel ze geologisch bij Noord-Amerika horen, door de grote overeenkomst in soorten toch bij Neotropis worden gerekend.

De woestijngordel in het zuiden van de Verenigde Staten en het noorden van Mexico vormt een effectieve barrière voor de meeste soorten, waardoor er een duidleijek scheidslijn tussen de holarctische en neotropische flora en fauna bleef bestaan.

Tijdens de laatste ijstijd was het beige gedeelte bedekt met ijs. Het roze gedeelte was onherbergzame toendra. Alleen Spanje, Iralië en Griekenland waren leefbaar. Kortom: een ijstijd is veel vervelender dan opwarming.
Tijdens de laatste ijstijd was het beige gedeelte bedekt met ijs. Het roze gedeelte was onherbergzame toendra, marineblauw is poolwoestijn. Alleen Spanje, Iralië en Griekenland waren leefbaar. Kortom: vergeet die opwarming, een ijstijd is veel vervelender.

Tijdperk van ijstijden
De gevolgen waren groter dan alleen op planten en dieren. Het eerdere circulatiepatroon, waarbij een sterke zeestroom tussen Noord- en Zuid- Amerika vloeide, werd compleet verstoord. Waar eerst de Pacifische Oceaan het water voor de Golfstroom leverde werd dit nu de Caraïbische Zee. Als gevolg hiervan werd deze zeestroming veel zwakker en instabieler. Door de zwakkere toevoer van warm, zout water kon de Noordelijke IJszee dichtvriezen en begon het Pleistoceen, het tijdperk van de ijstijden (geologen noemen het Pleistoceen zelf een ijstijd en de perioden in het Pleistoceen dat er een grote ijskap lag, glacialen). Volgens veel geologen leven we nu in het Holoceen maar in feite is dit onzin. Wat geologen het Holoceen noemen is in feite een interglaciaal (onderbreking van de ijstijd) van het Pleistoceen en we zijn in feite al over tijd…

Tijdens een glaciaal wordt half Europa en een groot deel van Noord-Amerika bedekt met een honderden meters dikke ijslaag. De gletsjers reikten tot Nederland. Een nieuwe ijstijd betekent dat bijna heel Europa, geheel Canada, een groot deel van de VS en China en heel Rusland onbewoonbaar worden. Naar het zuiden kunnen we niet, want ook de Sahara wordt groter. We kunnen er dus maar beter snel achter komen wat glacialen veroorzaakt…

De grote schakelaar
Klimatologen vliegen elkaar nog steeds in de haren over de vraag wat werkelijk glacialen veroorzaakt. Iets moet er voor zorgen dat een groot deel van het noordelijk halfrond gedurende vele tienduizenden jaren bedekt werd met een enorme ijskap en iets anders moet vervolgens deze laten smelten. Een geliefde theorie was tot voor kort de Milankoviç cyclus: door afwijkingen in de baan van de aarde zou het delicate patroon van zee- en luchtstromen een schop hebben gekregen waardoor de afkoeling of opwarming in gang werd gezet. Uiteraard wordt ook het broeikaseffect als oorzaak uit de kast gehaald.

De laatste jaren worden steeds meer problemen met deze theorie gevonden. De veranderingen in zonnestraling zijn in feite te klein om te verklaren hoe de enorme ijsmassa’s zich hebben kunnen vormen of just worden afgebroken. Duidelijk is in ieder geval dat een verandering in het circulatiepatroon van de enorme zeestromen een centrale rol speelt. Komt bijvoorbeeld de Golfstroom stil te liggen zoals tijdens het laatste glaciaal, dan kunnen we maar beter een dikke bontjas kopen. Volgens sommige onderzoekers versterken we nu de feedbackloop: door de opwarming smelten de Groenlandse ijskappen waardoor de Golfstroom wordt stilgelegd. De grote Siberische rivieren en het smeltende ijs laten het zoutgehalte in de Noordelijke IJszee dalen. De temperatuur daalt en de hele IJszee vriest weer dicht. De lage temperaturen in Europa tijdens koudere perioden in het verleden zouden hier een gevolg van zijn. De koude in december lag overigens aan een ander luchtcirculatiepatroon. Anno nu groeit overigens de scepsis.

Wie wil weten wat een plotseling invallend glaciaal betekent, kan ondertussen onderstaande documentaire bekijken.

2 gedachten over “Landbrug Amerika veroorzaakt ijstijden”

  1. De veranderingen in zonnestraling zijn in feite te klein om te verklaren hoe de enorme ijsmassa’s zich hebben kunnen vormen of just worden afgebroken.

    Veranderingen van de Zon kunnen hele grote gevolgen hebben voor de Aarde en het gaat niet alleen om de simpele straling van zonnestralen :)

    Zie maar wat er nu gebeurt,
    Global Temperatures Have Dropped 0.5C In The Last 12 Months
    http://stevengoddard.wordpress.com/2011/01/14/global-temperatures-have-dropped-0-5c-in-the-last-12-months/

  2. Ik ga niet over één nacht ijs, voorzover ik het begrepen heb, zat er een flinke storing in die sateliet. Grote hoeveelheden data ontbreken door die storing. Het is duidelijk dat er iets mis is met ons klimaat, overal op aarde regent het pijpenstelen door de opwarming. Het barst van de theoriën, en daardoor krijgt geen normaal mens nog duidelijkheid, maar één gevolg is mij bekend door alle rommel op dit gebied heen; als het circulatiepatroon van de grote zeestromen verandert, dan kunnen we een nieuwe ijstijd krijgen. Feit is echter, dat we nog geen ijstijd hebben, voor hetzelfde geld zitten we nu in een constant proces van hoge en lage temperatuur schommelingen. Hete zomers met plaatselijk extreme weersomstandigheden, gevolgd door zeer koude winters, met ook al weer veel neerslag en extreem weer. Het klimaat is instabiel geworden, maar nog niet radicaal omgeslagen. Omdat niet te voorspellen valt, wat ons staat te wachten, heb ik mij voorbereid. Mijn huis heeft nog een fatsoenlijke schoorsteen, met een mooie ouderwetse fornuiskachel ervoor. In de schuur ligt een voorraad kolen, hout, maar ook olie heb ik opgeslagen. Valt de elektriciteit uit, dan werkt bij niemand de verwarming nog, bij mij wel. Mijn huis is van alle gemakken voorzien, dus een HR ketel met centrale verwarming heb ik ook, maar ik vertrouw het klimaat gewoon niet. Moderne huizen hebben tegenwoordig geen schoorsteen meer, dat kan de bewoners duur komen te staan. De extreme neerslag overal in de winter, zorgt voor overstromingen door smeltsneeuw, in de al evengrote temperatuur schommeling naar boven. Dat water kunnen we niet snel genoeg afvoeren, dus staat de boel onder water. Als straks toch opeens de winter weer zo fel toeslaat, bevriest dat water waar het zich bevindt. De krachten die daarbij vrijkomen zijn te voorspellen, de gevolgen ook. Als er bijvoorbeeld 1 meter water in jouw straat of buurt staat, dan worden de huizen van hun fundament gedrukt door het ijs. Hele dorpen en steden kunnen zo instorten, leuk voor de bouw, maar niet voor de mensen die hun huis kwijt zijn. En wat te denken van de energievoorziening, want het transport vanuit het buitenland wordt onmogelijk, omdat de masten evengoed omver kunnen gaan door het ijs. Maar maak je maar niet druk over klimaatverandering, alles loopt wel los…………..

Laat een reactie achter