Het is al een paar jaar stil rond één van de innovatiefste technieken rond voertuigvoortstuwing: de auto op perslucht. Hoe gaat het met uitvinder Guy Nègre’s geesteskind?
Perslucht in plaats van een batterij
Ieder voertuig heeft een energiebron nodig. Met de uitzondering van op zonne-energie rijdende voertuigen als de Nuna 5 in het zonovergoten Australië is dat doorgaans een opslagtank met een fossiele brandstof (benzine, diesel of LPG) of een elektrische accu.Fossiele brandstof heeft een hoge energiedichtheid (46 MJ/kg) maar wordt steeds schaarser en duurder. De beste elektrische accu’s, lithium-ion, halen per kilo maar rond 1,3 megajoule, maar maken dit voor een deel goed omdat elektromotoren vergeleken met een dieselmotor of ottomotor (benzine) extreem efficiënt zijn: 90% vergeleken met 30-40%. Ook kunnen ze energie terugwinnen bij het remmen.
Wel zijn lithium ion batterijen peperduur en slijten ze snel, zoals laptopbezitters weten.
Een zeer grote tank perslucht van driehonderd bar slaat per kilo maximaal 0,5 MJ energie op. Volgens één fabrikant bereikt zijn persluchtmotor negentig procent efficiëntie. Hoewel de energiedichtheid dus klein is, kan een tank met perslucht zeer snel, in ongeveer anderhalve minuut, bijgevuld worden en is een stevige persluchttank veel goedkoper (en gaat deze veel langer mee) dan lithium-ion batterijen. Ook bij persluchtsystemen kan remenergie terugggewonnen worden.
Na overeenkomsten met India’s megaconcern Tata en diverse andere bedrijven in 2007 bleef het stil. Een belangrijke doorbraak was eind 2010 toen de AirPod, een vijfenveertig-kilometer voertuigje, werd toegelaten op de Franse weg. Voor Frankrijk zijn elektrische voertuigen strategisch zeer gunstig: het land produceert zijn energie voor 80% uit kerncentrales. De eerste AirPods zijn nu op het vliegveld van Parijs in gebruik bij KLM en Air France om bagage te transporteren. Het maximale bereik van de voertuigjes is laag: rond de tweehonderd kilometer. Een hybride model, waarbij de voorraad perslucht wordt aangevuld door een benzinemotor, heeft een veel hoger bereik.
Het grote voordeel van deze modellen is dat geen schaarse en dus dure grondstoffen nodig zijn om ze te produceren. Een persluchtmotor lijkt veel op een benzinemotor zonder verbrandingskamer. Er zijn geen grote permanente magneten (zoals in veel elektromotoren) of dure, slijtende lithium-ion accu’s nodig. Druktanks kunnen van koolstofvezels worden vervaardigd.
Wel is het bereik maar klein. Als tijdelijke oplossing tot we over betere energie-opslagtechnieken beschikken zijn ze toch nuttig.
Video: de AirPod in actie
Wat ik zo frappant vind, is dat men er nog steeds niet aan gedacht heeft om dit soort motoren op de ingang te voorzien van een hittebron, tussen luchtreserve en motor. Verder zie ik ook niemand met een gunstiger koppel aankomen dan dat van de zuigermotor. De meest simpele oplossing is nog de wankelmotor, zonder de compressieslag heeft zo’n motor een veel hoger rendament dan zuigermotoren. Deze werkt dan gelijk aan de compressieloze motor van Wartenier. Wartenier kwam overigens in een gekkenhuis terecht, met medewerking van Phillips destijds, en was een vriend van mijn toenmalige schoonvader. De wankelmotor is een crime vanuit het oogpunt van olieverbruik, maar dat euvel is eenvoudig te verhelpen door de eenvoudig te realiseren recycling. Er vindt geen verbranding plaats, dus de olie kan worden hergebruikt, zonder veranderingen van samenstelling. Scheiding van olie en water is altijd al eenvoudig geweest, en dat zijn de enige afscheidingsprodukten van een machine die draait op lucht. Een alcoholprodukt kan de heater voorzien van de benodigde warmte, en de afscheiding is 0% roet.
Op de één of andere manier blijft het idee van rijden op lucht mij boeien.
Toch lijkt deze luchtmotor mij efficienter, lijkt ook meer op wat Alfa in de eerste reactie noemt.
Ik heb ook al gedacht aan een fiets op lucht. Genoeg ruimte om lucht in op te slaan. En de luchtmotor moet toch kleiner gemaakt kunnen worden. Met al die fietsende mensen in Belgie en Nederland word de lucht ook nog eens gezonder.
Hoe dat er uit zou moeten zien is niet zo moeilijk te raden. En gemaakt van carbon zeer licht en stevig. Een fiets voor
het leven. Misschien wat duur.