bangladesh

Narikel Janjira, buiten Bangladesh beter bekend als Saint Martin's Island, wordt een steeds geliefdere toeristische bestemming.

Bangladesh bereidt zich voor op een toekomst op het water

Stel, je woont in een dichtbevolkt land waarvan geregeld de helft onderstroomt. Tot overmaat van ramp stijgt de zeespiegel. Komt het bekend voor? Bangladesh zit met hetzelfde probleem als Nederland. Wat kan Nederland leren van de Blauwe Economie van Bangladesh?

Bangladesh: van armste land ter wereld tot maritiem powerhouse
Toen de Bangladeshi zich met de hulp van India bevrijdden van Pakistaanse onderdrukking in 1971, leek de situatie hopeloos. Bangladesh is drie keer zo dicht bevolkt als Nederland en België: de 160 miljoen overwegend islamitische Bangladeshi  bewonen een laag liggende rivierdelta van 3,5 maal Nederland. Bij zware moessons loopt vaak meer dan de helft onder water. Het Pakistaanse leger hield wreed huis, waarbij naar schattingen van de Bengaalse overheid drie tot tien miljoen Bengalen zijn vermoord. Vooral intellectuelen moesten het ontgelden. Ook werd er veel infrastructuur vernield. Kortom: Bangladesh was na de onafhankelijkheid een ruïne. Van het ooit gouden Bengalen (shonara Bangla) was weinig over. De Bangladeshi moesten letterlijk hun land uit een moeras opbouwen.

En dat deden ze. Het uitermate wrede optreden van het Pakistaanse leger, opgehitst door extremistische Deobandi mullahs die de Bangladeshi tot koeffaar (ongelovigen) verklaarden, genas de Bangladeshi grondig van utopische idealen over een islamitische samenleving. Ze wisten dat de toekomst alleen maar beter kon worden dan het heden. De Bengaalse diaspora en buitenlandse hulp stonden de bevolking bij. Bangladesh schuilde onder de militaire paraplu van machtig buurland India, waardoor de Bangladeshi zich konden toeleggen op het opbouwen van hun land, en niet, zoals de bezetter Pakistan, miljarden hoefden te verspillen aan tanks, raketten en vliegtuigen. Bangladesh slaagt er zelfs in meer dan een miljoen Rohingya vluchtelingen op te vangen. Dat aantal is evenveel als het honderd maal zo rijke Duitsland opgevangen heeft.

Belastingen zijn laag en ondanks de hardnekkige corruptie, werd het geld dat binnenkwam grotendeels verstandig besteed. Het gevolg hiervan is dat de economie van Bangladesh groeit als kool, gemiddeld zo’n zes procent per jaar. Toch dreigen er donkere wolken aan de horizon. Het voornaamste probleem is de stijgende zeespiegel, die het landoppervlak van Bangladesh drastisch zal doen afnemen..Bangladesh besloot daarom voor de vlucht naar voren te kiezen. Succesvolle onderhandelingen met buren India en Myanmar legden de maritieme grenzen vast, waardoor het bruikbare oppervlak voor Bangladesh bijna verdubbelde. Een steeds groter deel van de economische groei komt nu uit het ontwikkelen van de zogeheten blauwe economie.

De blauwe economie: wonen en verbouwen op het water
Drijvende tuinen: Als landdieren zijn wij mensen van nature huiverig voor water. We zijn geneigd water te zien als verloren land. Dit is onterecht. Met enige aanpassingen is water prima om te toveren tot productief landbouwgebied. Zo worden drijvende tuinen in Bangladesh steeds populairder[1]. In het zuiden van het land groeit veel waterhyacint, in de subtropen een hardnekkig wateronkruid dat natuurlijk drijfvermogen  levert.  Dit wordt als ondergrond voor drijvende tuinen gebruikt. De laag met waterhyacint wordt bedekt met teelaarde. In het noorden groeit weinig waterhyacint, waardoor gebruik wordt gemaakt van plastic drijvers, zoals lege plastic vaten. Varianten die nu ook worden uitgerold zijn drijvende eendenhokken, drijvende scholen en visvijvers. De kosten voor deze drijvende tuinen zijn relatief laag: alleen arbeidsloon voor drijvende tuinen op basis van waterhyacinth, $260 (rond de tweehonderd euro) voor een drijvende tuin van honderd vierkante meter met plastic drijvers. Geen wonder dat de overheid van Bangladesh veel ziet in dit systeem en het uit wil breiden tot 20 000 vierkante kilometer oppervlak. [2] Ook in het buitenland is deze uitvinding uit Bangladesh een doorslaand succes. Onder andere Cambodja en de Filippijnen passen het concept nu toe.

Narikel Janjira, buiten Bangladesh beter bekend als Saint Martin's Island, wordt een steeds geliefdere toeristische bestemming.
Narikel Janjira, buiten Bangladesh beter bekend als Saint Martin’s Island, wordt een steeds geliefdere toeristische bestemming.

Nederland en in beperkte mate België kan dit ook. Zo kunnen we zeewier kweken, enkele proefboerderijen zijn al actief. Wanneer visteelt, intensieve varkenshouderij en sommige tuinbouw naar de zee wordt verplaatst, vermindert dit de milieubelasting enorm. Ook wordt de ziektedruk veel minder.

Het continentaal plat van Bangladesh verdubbelt de oppervlakte van het land. Bron: 3.
Het continentaal plat van Bangladesh verdubbelt de oppervlakte van het land. Bron: 3.

Zeebodem exploiteren: een overeenkomst tussen India en Bangladesh maakte de weg vrij om de zeebodem die grenst aan Bangladesh in gebruik te nemen. [3] Deze deal verdubbelt de oppervlakte van Bangladesh en maakt het mogelijk naar olie en gas te boren, voorzover nog relevant, en zeemineralen te winnen.

Toerisme: de eilanden in de Zee van Bengalen zijn omringd door koraal en kleurrijke vissen. Onder andere het eiland Saint Martin (Narikel Jinjira) wordt hierdoor steeds populairder bij toeristen. Sommige planners overwegen het creëren van nieuwe eilanden. Dit zou Nederland ook kunnen doen.

Bronnen
1. The floating gardens of Bangladesh, New York Times (2014)
2. Floating Garden Agricultural Practices in Bangladesh: A Proposal for Globally Important Agricultural Heritage Systems (GIAHS), ministerie van landbouw van Bangladesh
3. BD gets 19,467 sq km disputed area in the Bay; Exclusive economic zone and continental shelf up to 667 km in the sea, Bangladesh Chronicle, 2014

Het Rohingya probleem in een notendop. Vergelijk het uitpuilende Bengalen met het dunbevolkte Myanmar. Bron: FAO

De Rohingya-kwestie: zijn de Rohingya slachtoffers of daders?

De mainstream media wereldwijd, vanzelfsprekend inclusief in de Lage Landen, zijn het er alle roerend over eens: de zogeheten Rohingya’s zijn onschuldige slachtoffers van de wrede Burmese/Myanmarese politieke en legerleiding. Zelfs Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi moet, vinden diverse kopstukken in de mediawereld, haar Nobelprijs inleveren. Wat is er werkelijk aan de hand in de Myanmarese grensprovincie Rakhine?

Wie zijn de zogeheten Rohingya’s?
De groep die zichzelf Rohingya’s noemt, bestaat uit etnisch indo-arische Bengali-sprekende islamieten. Ze zijn etnisch, linguistisch en religieus nauw verwant met de bevolking van het buurland Bangladesh. Volgens historische bronnen zijn ze vrijwel allemaal de nakomelingen van Bengaalse islamieten die in de negentiende en twintigste eeuw, toen Burma nog deel uitmaakte van Brits Indië, uit het huidige Bangladesh naar Burma zijn gemigreerd, alhoewel er ook voor die tijd een (kleine) immigrantengemeenschap bestond. Een belangrijk deel is ook na 1975, toen de bloedige onafhankelijkheidsoorlog van Bangladesh tegen Pakistan plaatsvond, uit Bangladesh naar Myanmar gevlucht of, in de jaren negentig, gemigreerd. Etnisch en linguïstisch gezien, zijn de zogeheten Rohingya’s ononderscheidbaar van de meerderheidsbevolking in buurland Bangladesh. Dit is de reden waarom de Myanmarese overheid ze aanduidt als Bengalen.

Boeddhistische monniken in Myanmar protesteren tegen de agressieve expansionistische politiek, die islamisten voorstaan.
Boeddhistische monniken in Myanmar protesteren tegen de agressieve expansionistische politiek, die islamisten voorstaan.

Wat is de geschiedenis van de Rohingya’s?
De huidige burgeroorlog in de Myanmarese deelstaat Rakhine is de laatste in een lange reeks. In 1942 bezette Japan het toen door de Britten gekoloniseerde Birma. De Britten bewapenden de Bengalese immigranten om tegen het Japanse leger te vechten. In plaats van het Japanse leger, vielen de Bengalen de inheemse bevolking van Rakhine aan. Hierbij vielen tienduizenden doden aan beide zijden. Direct na de onafhankelijkheid van (toen nog) Birma poogden Bengaalse opstandelingen om enkele grensgebieden met toen nog Oost-Pakistan, zoals het schiereiland Mayu, deel uit te laten maken van Oost-Pakistan. Deze burgeroorlog duurde tot in de jaren zestig. Het conflict, deze keer in samenwerking met islamistische terreurgroepen uit Pakistan en Maleisië, laaide weer op in de jaren negentig en de jaren 2010. De Rohingya als onschuldige slachtoffers afschilderen, zoals de mainstream media doen, is dus aantoonbaar onjuist en een journalist onwaardig.

Het Burmese gezichtspunt: de Rohingya als Sudetenduitsers
De bevolking van Bangladesh is vergeleken met die van Myanmar (60 miljoen) enorm. In Bangladesh wonen rond de 160 miljoen mensen op een oppervlakte van 3,5 maal Nederland of 5 maal België, waarvan rond de 90 procent uit islamieten bestaat. Als een belangrijk deel van de Bangladeshi’s naar Myanmar migreert, betekent dit het einde van Myanmar. Slechts vijf eeuwen geleden was Bengalen in meerderheid boeddhistisch. Nu worden de laatste boeddhistische gebieden in Bangladesh, de Chittagong Hill Tracts, overlopen door honderdduizenden islamitische migranten uit de rest van Bangladesh.
De Burmezen kennen de geschiedenis van Bengalen erg goed en voelen er weing voor om te eindigen als de Chakma’s en andere boeddhistische minderheden in Bangladesh. Zolang er islamieten in Myanmar wonen, hebben islamitische terroristen een schuilplaats. Ze hebben daarom besloten om deze existentiële bedreiging voor Myanmar in de kiem te smoren.

Het Rohingya probleem in een notendop. Vergelijk het uitpuilende Bangladesh (direct boven de Baai van Bengalen) met het dunbevolkte Myanmar.

Wat er nu met de Rohingya’s gebeurt, is goed te vergelijken met wat er na de Tweede Wereldoorlog met de Sudetenduitsers gebeurde. Ook hier werden de grensgebieden van een land, Tsjecho-Slowakije, gekoloniseerd door etnische Duitsers, een veel groter en sterker buurvolk. In 1938 eiste de toenmalige Duitse dictator Adolf Hitler, dat de door Sudetenduitsers bewoonde gebieden aan Duitsland zouden worden overgedragen. De internationale gemeenschap onder leiding van de Britse premier Neville Chamberlain dwong de Tsjechen om deze gebieden af te staan. Dit betekende het einde van Tsjecho-Slowakije als onafhankelijk land en de aanloop tot de Tweede Wereldoorlog. Om te voorkomen dat dit ooit weer zou gebeuren, verjoegen en vermoordden de Tsjechen de Sudetenduitsers na de Tweede Wereldoorlog.

Het vermoedelijke einde van het Rohingya-conflict
Op ditt moment mengen zich islamistische terreurgroepen, zoals Al Qa’ida, in het conflict. Dit biedt de Myanmarezen een welkom excuus om voor eens en voor altijd af te rekenen met de ’terroristen’, lees: existentiële bedreiging voor het land die de Rohingya’s vormen. Tot nu toe moest Myanmar rekening houden met Amerikaans militair ingrijpen. Als Barack Hussein Obama of Hillary Clinton president was geweest, was dit ook zeker gebeurd. Het lijkt er op dat het land nu het presidentschap van de niet als islamvriend bekendstaande president Donald Trump aangrijpt om ongestraft het voorbeeld van de Polen en Tsjechen te volgen en Rakhine etnisch te zuiveren van de Rohingya’s. Als er geen Rohingya’s meer in Myanmar zijn, hebben de islamitische moedjahedien geen burgerbevolking meer waaronder ze zich kunnen verschuilen. Dit betekent voor Myanmar dat er een vervelend probleem effectief is opgelost.

Bangladesh krijgt er een nieuw, groot probleem blij. Om te beginnen zullen islamisten wraak nemen op de boeddhistische minderheid. Ze kunnen massaal recruteren uit de Rohingya-vluchtelingen die niets meer te verliezen hebben. Deze twee gebeurtenissen zullen Bangladesh destabiliseren. Tot nu toe heeft het land succesvol weerstand geboden tegen de islamisering, dit omdat de Pakistaanse bezetters tijdens de onafhankelijkheidsoorlog op werkelijk beestachtige wijze huis hebben gehouden onder de Bengalese bevolking. Bangladeshi wijzen trots op hun explosief groeiend economie, waar die van Pakistan kwijnt onder soennitische achterlijkheid en bloedig sektarisch geweld. Inderdaad een indrukwekkende prestatie, waarop de ooit straatarme Bangladeshi terecht erg trots zijn. Helaas zal hier vermoedelijk een einde aan komen, als de islamisten de macht grijpen. Dit zal een enorm humanitair drama betekenen.