Waarom kerstmis?

Nu kerstmis achter de rug even een kritische beschouwing op wat dit feest nu eigenlijk inhoudt en wat de achtergronden zijn.

De noorse zonnegod Balder
De noorse zonnegod Balder
De datum
Het is een publiek geheim dat Jezus naar alle schijn niet op 25 december is geboren. De data van 25 en 26 december werd in de vierde eeuw bepaalt door Constatijn de Grote. Dit had praktische redenen omdat rond deze datum al de zonnegod vereerd werd, zoals Ra in Egypte Ra en Helios, en in Rome Saturnus. In de noordelijke landen werden rond deze dagen de feesten van de zonnewende gevierd, waar de dagen weer langer worden, en waar weer meer licht komt. In het evangelie van Johannes werd Jezus de ‘licht van de wereld’ genoemt. En ziedaar het verband [1].

Er zijn verschillende argumenten voor dat Jezus niet op 25 december is geboren. Er staat bv. in de bijbel dat tijdens geboorte van Jezus kudden schapen en herders rond Bethlehem waren. Het weiden van schapen in Palestina rond 25 december is zeldzaam, omdat het dan te koud is. De Maria boodschap (de gebeurtenis dat de aartsengel Gabriel aan Maria verkondigde dat ze God’s zoon zou ontvangen) zou oorspronkelijk in augustus zijn, i.p.v. de huidige 25 maart. Dit komt overeen met de vermelding in de Koran, die ook spreekt van de Maria boodschap en deze zou hebben plaatsgevonden rond de ramadan [2].

Ook zijn er diverse onderzoeken naar de ster van Bethelem, die de geboorteplaats van Jezus zou hebben aangewezen. Dit zou misschien een komeet of supernova kunnen zijn geweest, maar dat is niet als zodanig beschreven door de astronomen van die tijd. Het zou een astrologisch verschijnsel kunnen zijn die is vastgelegd in een gevonden bronze muntstuk van Antioch (zie afbeelding).

Bronze munt van Antioch (bron)
Bronze munt van Antioch (bron)

Hierop staat het sterrenbeeld Ram afgebeeld, dat het teken is van het joodse volk, samen met een heldere ster. Jupiter (de planeet van de koning, genaamd naar de Romeinse oppergod) stond in de Ran, en kwam in de periode 2 keer samen (conjunctie) met de maan. Bij de narekening van deze astronomische gebeurtenis kwam men uit op 17 april 4 voor Christus. De datum van 17 april komt overeen met een annunciatie in augustus. Volgens de Joodse kabbalistische numerologie is de Romeinse datum van 17/4/747 (de kalender die in gebruik was in die tijd, 747 sinds de stichting van de sta Rome) ook significant. Het nummer 74 is een belangrijke code, omdat het zowel de nummer is van de God, Jezus, messias en de joden [3]. Dit lijkt enigszins vergezocht, maar in de tijd van Jezus waren astrologie en numerologie belangrijk als wetenschap.

Het jaar 0 als geboortejaar kan in ieder geval niet kloppen aangezien Herodes stierf 4 jaar voor het begin van onze jaartelling, voor Christus dus, terwijl hij werd genoemd als diegene die de kindermoorden verordende na de geboorte van Jezus.

De traditie
De aansprekende thema’s en de commercie hebben Kerstmis tot de belangrijkste feest van het jaar gemaakt. De kerstboom is een vruchtbaarheidssymbool. De Germanen hadden voor de winterzonnewende een altijd groene boom (een naaldboom dus) in huis of op het erf. De kerstboom staat ook voor de boom in het paradijs en de ballen aan de vruchten waarvan Adam en Eva aten. De piek in de boom staat voor de ster die de Wijzen de weg wees naar de geboorte­plaats van Jezus [4].
De Kerstman is eigenlijk een afstammeling van Sinterklaas Het Sinterklaasgebruik is meegenomen door emigranten naar Amerika. In Amerika werd Sinterklaas Santa Claus. De Kerstman in zijn huidige vorm werd met name bekend door de reclame van Coca-Cola. Hij heeft ongeveer dezelfde gebruiken als Sinterklaas, een lange baard en een rood pak, en het geven van cadeaus. Volgens de christelijke traditie is Jezus ook een geschenk van de God voor alle mensen.
Het kerstpakket stamt uit het begin van de 19e eeuw. Het werd een gewoonte om aan de armen te geven tijdens kerstmis, en knechten en arbeiders kregen een mand mee met allerlei lekkere en nuttige zaken om vervolgens het kerstfeest met hun eigen familie te vieren. En dat maakte het samenzijn met Kerstmis extra feestelijk.

Kerstmis is dus een feest van samenzijn, genieten van het goede, en ook een tijd voor bezinning en reflectie. Maar waarom zouden we dit bewaren voor kerstmis, waar elke dag een feest kan zijn. Misschien dat we in die periode van het jaar de tijd ervoor nemen, waar we de rest van het jaar met andere dingen bezig zijn.

Waarom gedachten voorbehouden aan kerstmis?
Waarom deze gedachten voorbehouden aan kerstmis?

[1] Wikipedia Kerstmis
[2] Info.nu over Jezus echte verjaardag
[3] Ster van bethelem
[4] kersttradities