consumeren

Duurzaamheid is een term wat je met enige regelmaat tegenkomt en kan worden gebruikt op verschillende manieren. Het is daarmee een containerbegrip geworden. Ook wordt het begrip wel eens verkeerd gebruikt.

Maar wat is nu eigenlijk duurzaamheid? Met duurzaamheid wordt in dit artikel duurzame ontwikkeling bedoeld [1]:

Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen, aldus de definitie van de VN-commissie Brundtland uit 1987.

Natuurlijke hulpbronnen

Duurzaamheid gaat dus in essentie over verstandige behoeftebevreding. Verstandig betekent in dit geval dat je ook rekening houdt met de behoeftebevrediging op de lange termijn. Een belangrijk aspect is dat je niet (veel) meer natuurlijke hulpbronnen verbruikt dan dat je werkelijk nodig hebt rekening houdend met het toekomstig verbruik.

Er is een onderscheid te maken tussen herwinbare en niet-herwinbare hulpbronnen. Glas is een goed voorbeeld van een herwinbare hulpbron. Door recycling van glasafval krijgen de bruikbare afvalstoffen een nieuwe bestemming als grondstof voor nieuw glas. Hierdoor wordt er afval voorkomen en hoeven er geen nieuwe grondstoffen te worden gewonnen.

Een een ander onderscheid is die tussen hernieuwbare en niet-hernieuwbare hulpbronnen. De zon is voorbeeld van een hernieuwbare hulpbron met zonne-energie als hernieuwbare energie. Fossiele brandstoffen zijn een voorbeeld van niet-hernieuwbare energie. Het duurt erg lang voordat er nieuwe fossiele brandstof is aangemaakt.

Bij voortdurend gebruik raken niet-herwinbare en niet-hernieuwbare hulpbronnen op een bepaald moment uitgeput. Duurzaamheid betekent dat je verstandig met het gebruik van deze hulpbronnen omgaat, zodat ze niet te snel uitgeput raken. En dat je ervoor zorgt dat je op den duur een alternatief hebt, die bij voorkeur minder belastend is voor het milieu, of dat je zelfs helemaal niet meer afhankelijk bent van een bepaald niet-herwinbare of niet-hernieuwbare hulpbron.

Concreet betekent dit dus onder andere het beperken van het gebruik van niet-herwinbare en niet-hernieuwbare hulpbronnen om over te gaan op herwinbare en hernieuwbare hulpbronnen. En om ook deze twee laatste soorten hulpbronnen zo verstandig mogelijk te blijven gebruiken.

Consumptie en ecologische voetafdruk

Economie gaat over de productie, consumptie en distributie van schaarse goederen en diensten. Consumptie is het gebruik van deze goederen en diensten voor de behoeftebevrediging en is daarmee een belangrijk onderdeel van een economie. Momenteel leven we in een consumptiemaatschappij. Het consumentenvertrouwen is daarom ook een belangrijke macro-economische indicator. Voor MKB-ondernemers is het bijvoorbeeld van belang om te weten wat het consumentenvertrouwen is om beter de huidige en toekomstige consumentenbestedingen te kunnen bepalen. Ook in de Macro Economische Verkenning van het Centraal Planbureau is er een belangrijke rol weggelegd voor de consument.

Voldoende consumentenvertrouwen is belangrijk voor de consumptie en is dus ook belangrijk voor het goed functioneren van de Nederlandse economie. Ons huidige economisch systeem kan niet langdurig zonder economische groei zonder dat het negatieve gevolgen voor de samenleving heeft zoals een hogere werkloosheid en een lagere koopkracht.

Voldoende consumptie is van belang voor voldoende economische activiteit en daarmee ook economische groei. Alleen heeft de huidige Nederlandse consumptiemaatschappij wel een bepaalde prijs. De ecologische voetafdruk is een belangrijke indicator voor de mondiale duurzaamheid. Afgelopen jaar is de ecologische voetafdruk van Nederland gestegen.  Als iedereen zou consumeren zoals Nederland, dan zijn er 3,5 aardbollen nodig. Het moge duidelijk zijn dat de huidige manier van consumeren in Nederland op langer termijn niet houdbaar is. Het is niet voldoende duurzaam.

Duurzame economie

Er zal een verandering in onze consumptiemaatschappij moeten komen. De overheid geeft daarom ook voorlichting over duurzaam consumeren. Duurzaam consumeren is niet mogelijk zonder een duurzame economie.  Economische groei zal volgens het kabinet dan ook groene groei moeten gaan worden. Een overstap naar een duurzaam groeimodel is noodzakelijk. Het lijkt dan ook onvermijdelijk dat de economie nieuwe fundamenten gaat krijgen.

Er is al eerder een visie op duurzaam consumeren gepresenteerd op deze site en er zijn ook mogelijke economische paradigma veranderingen aangedragen.

In de volgende korte video worden duurzaamheid en economie door Herman Wijffels verder uitgewerkt in het concept van de circulaire economie. Het geeft een goed inzicht waarom een duurzame economie op den duur noodzakelijk is.

Iemand met een geheel eigen visie op een duurzame economie is Bernard Lietaer. Hij pleit voor wat hij noemt een ‘monetair ecosysteem‘.

Bron

[1] duurzame ontwikkeling, www.wikipedia.nl