man/vrouw

Aanhangers van patriarchale goden als Jahweh en Allah zaaiden en zaaien nog steeds dood en verderf. Veel mensen hebben het daarom helemaal gehad met patriarchale monotheïstische godsdiensten en vinden dat we terug moeten naar Moeder Natuur. Hebben ze gelijk en wordt het tijd de Moedergodin weer in ere te herstellen?

Een aardgodin, best wel logisch
Opmerkelijk genoeg blijkt op alle plaatsen waar de landbouw is ontstaan – variërend van Zuid-Amerika tot het Midden Oosten, Oost Azië en Europa – sprake te zijn van een belangrijke rol van aardgodinnen. Op zich is dit ook logisch. Mannen besteden een belangrijk deel van hun leven aan het indruk maken op vrouwen. Bij de mens gebeurt dat niet door een grote pauwenstaart of felgekleurd scrotum, maar door in een groep het alfamannetje proberen te worden. Veel evolutionair biologen denken dat ons grote brein is geëvolueerd, doordat slimme mensen een grotere kans hebben om een hoge status te verwerven en zo nakomelingen te verwekken bij vrouwen (als het mannen zijn) en niet makkelijk in de luren worden gelegd door een rasversierder (in het geval van vrouwen).

Een groot deel van het leven brengt een man door als kind, onder de hoede van een vrouw die voor hem zorgt, of  als aanbidder die dingt naar de gunsten van een vrouw. De vrouw is zowel de oorsprong van de man, als het doel van de man. Sorry, Paulus.

En zeker als de natuur als vrouw wordt gezien moet de natuur worden verleid om een goede oogst te geven, bijvoorbeeld met offers en rituelen. Tegelijkertijd is de man een beschermer voor de vrouw omdat hij groter en sterker is, zoals zij eerder de beschermer was toen hij nog een klein kind was. Er zijn twee mogelijke oplossingen. Of een man komt er vooruit dat zijn leven om vrouwen draait en probeert vrouwen op gelijkwaardige en respectvolle manier te verleiden, of een man probeert met geweld vrouwen te veroveren. Complicerend hierbij is dat een vrouw over het algemeen een sterke man wil.

De man kan zijn kracht gebruiken om de vrouw te steunen en zich te laten ontwikkelen, of om de vrouw te overweldigen. Een man kan zich overgeven aan de stralende ogen van zijn geliefde, de wens haar te laten glimlachen en haar in zijn armen te laten gloeien van geluk, of zijn geluk zoeken in aantallen, de vrouw terugbrengen tot een gebruiksvoorwerp, waarna hij er steeds maar weer nieuwe bij moet zoeken om dezelfde prikkel te ervaren. Uit het resultaat van deze keuze ontstaat een matriarchale of patriarchale godsdienst. Koningen in de bijbel die de matriarchale godsdienst aanhingen, zoals de koningen Jerobeam en Achab, hadden meestal één intelligente en invloedrijke gade. Koningen die ‘recht waren in de ogen des Heeren’, zoals David en Salomo hielden er doorgaans een enorme kudde bijvrouwen op na.

Overblijfselen van matriarchale religies
Legenden uit latere patriarchale godsdiensten, alsmede teksten in de bijbel, bevatten de nodige sporen van eerdere matriarchale elementen in religies. Uit de klassieke Griekse mythologie kennen we de oorlogen tussen de patriarchale goden van de Olympus en de eerdere chthonische aardgoden. Het orakel van Delphi, in de klassieke tijd gewijd aan de god Apollo, was daarvoor een plaats waar de aardgodin Pytho, de bewaakster van de navel van de wereld, werd vereerd. Ook in de bijbel vinden we sporen terug. Zo wordt er gesproken over ‘hondengeld’ en dat het niet toegestaan is dit als religieuze gift te gebruiken. In feite was dit geld dat werd betaald voor deelname aan tempelprostitutie.

Vruchtbaarheidsgodsdiensten waren razend populair. Geen wonder. Het is veel leuker om met elkaar te vrijen dan om elkaar te vermoorden. Ze kenden een gezonde concurrentie met de monotheïstische Jahweh-verering. De aanhangers van de patriarchale godsdiensten kenden echter enkele machtige wapens. Ze waren veel beter in bruut geweld en in het organiseren van machtige hiërarchieën. Patriarchale groepen liepen daardoor snel matriarchale volken onder de voet. Religieuze geschriften als bijbel en koran, en de godsdienstige geschiedschrijving, bevatten veel levendige verhalen over brute slachtpartijen die ter meerdere eer en glorie van de godheid Jahweh, of zijn kloon Allah, werden aangericht. Denk aan godvruchtige  acties als het over de kling jagen van priesters van een vijandig geloof of het afslachten van een vreedzaam buurvolkje als de Moabieten. Geen wonder dat er niet veel overbleef van de verering van de moedergodin, die daarna dan ook voor een groot deel ondergronds ging.

Patriarchale godsdiensten hebben hun tijd gehad
Nu wapens steeds vernietigender worden zijn oorlogen steeds minder interessant geworden. Een markt verover je niet door je klanten onder schot te houden om je spullen te kopen (al hebben de koloniale machten dat geprobeerd), maar door ze te verleiden je spullen te kopen. De oplossingen die de patriarchale godsdiensten boden met hun georganiseerde legers en hiërarchische bureaucratie bleken ‘nuttig’ voor lange tijd maar werken nu steeds meer contraproductief. We komen in een netwerkmaatschappij te leven waarin kleine groepen met elkaar samenwerken.

Hoewel vrouwen altijd zullen verlangen naar een sterke, stoere man en het als man altijd een heerlijk gevoel is als je geliefde zich vol overgave tegen je aan vlijt, is het op georganiseerde wijze met een grote knots de schedels inbeuken van een groep die je niet aanstaat steeds meer verleden tijd. Het geeft te veel rommel. In een patriarchaal land als Somalië kost het maar een paar honderd euro om een kind op te voeden, in een Nederlander is bijna een ton geïnvesteerd tegen de tijd dat hij of zij aan het werk gaat. Een beetje zonde natuurlijk om ze dan met een sleuteltje naar het paradijs om de nek voor een tank uit te laten lopen, zal zelfs de meest psychopate machthebber (en dat laatste wil wat zeggen) denken.

Kortom: er is het nodige voor te zeggen om Jahweh en Allah met pensioen te sturen en ons te storten in de verwelkomende armen van de Grote Moeder. En haar met respect behandelen en koesteren als een geliefde.